Η ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. Η στενή σχέση της ιατρικής εργασίας με το σύστημα κοινωνικής προστασίας 1836: ΒΔ για τη δημιουργία ταμείου περίθαλψης.

Παρουσίαση με θέμα: "Η ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. Η στενή σχέση της ιατρικής εργασίας με το σύστημα κοινωνικής προστασίας 1836: ΒΔ για τη δημιουργία ταμείου περίθαλψης."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Η ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

2 Η στενή σχέση της ιατρικής εργασίας με το σύστημα κοινωνικής προστασίας 1836: ΒΔ για τη δημιουργία ταμείου περίθαλψης απόμαχων ναυτικών. 1861: δημιουργία ΝΑΤ 1861: νόμος ‘’περί μεταλλείων’’: πρόβλεψη προστασίας των μεταλλεργατών & των οικογενειών τους μετά θανατηφόρο εργατικό ατύχημα. 1861: παροχή συνταξιοδότησης στους δημόσιους υπαλλήλους

3 1909 : Νομοθετικές πρωτοβουλίες  διάρκεια ημερήσιας εργασίας  Αργία της Κυριακής  Προστασία μητρότητας  Απαγόρευση παιδικής εργασίας  Διαδικασίες επίλυσης εργατικών διαφορών

4 Νόμος ‘’ περί υγιεινής & ασφάλειας των εργατών και περί ωρών εργασίας’’[ 1911] Νόμος πλαίσιο για υποχρεώσεις εργοδοτών : φωτισμό Ασφάλεια μηχανημάτων Οικοδομικές εργασίες Υπαίθριους χώρους

5 ΠΔ ‘’ περί υγιεινής & ασφάλειας των εργατών και υπαλλήλων των πάσης φύσεως βιομηχανικών και βιοτεχνικών εργαστηρίων’’.[1934] Γενικός χαρακτήρας του ΠΔ, διατάξεις για: κατάσταση δαπέδων Φωτισμό Σκόνη Χώρους υγιεινής μηχανές

6 ατομική προφύλαξη εργατών παροχή πρώτων βοηθειών

7 Nόμος 2943/1922: ευθύνη για τον επαγγελματικό κίνδυνο. ‘’ Πας εργοδότης και πας διευθυντής, διαχειριστής, ιδιοκτήτης, τεχνίτης, εργάτης ή εργάτρια παραβαίνων (...) τιμωρείται (...)’’ Συνυπευθυνότητα εργοδοτών & εργαζομένων Μωσαϊκός νόμος Σύγχρονη αντίληψη για τον επαγγελματικό κίνδυνο

8 Ν. 551/1914 περί ‘’ ευθύνης πρός αποζημίωσιν των εξ ατυχήματος εν τη εργασία παθόντων εργατών ή υπαλλήλων’’  Γενικές προϋποθέσεις αποζημιώσεων  Τρόπος υπολογισμού & έκτασης της αποζημίωσης  Δικαιούχοι  Ασφαλιστικά μέσα  Βεβαίωση ατυχημάτων

9 Υποχρέωση του εργοδότη για καταβολή εξόδων αποζημίωσης νοσηλείας κηδείας

10 Υποχρέωση του εργοδότη σε περίπτωση εργατικού ατυχήματος με επακόλουθη ανικανότητα> 7 ημερών:  έγγραφη & ένορκη βεβαίωση των λεπτομερειών του ατυχήματος Υποχρέωση του θεράποντος ιατρού να βεβαιώσει στον ειρηνοδίκη- εντός 15 ημερών- την κατάσταση του ασθενούς & την πιθανή έκβαση του ατυχήματος

11 Ν.Δ. 30-31/10/1935: ‘’ περί κυρώσεως της απο 5 Ιουνίου 1925 διεθνούς συμβάσεων περί εξομοιώσεως των αλλοδαπών και ιθαγενών εργατών εν τη αποζημιώσεις των ατυχημάτων της εργασίας’’

12 1936 ΑΝ 649 ‘’ περί υπόχρεων πρός αποζημίωσιν δι εργατικά ατυχήματα, εισ έργα εκτελούμενα αποκλειστικώς δια λογαριασμόν του δημοσίου’’  Δημόσιο  Υπεργολάβοι

13 ΥΑ 57440/31.1-7.2.1938 ‘’ περί εγκρίσεως κανονισμού περί ασφαλιστικής αρμοδιότητος και διαδικασίας απονομής των παροχών του Ιδρύματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων’’ Επιτάχυνση της εφαρμογής των κοινωνικών ασφαλίσεων Αρχές συστηματικής καταγραφής εργατικών ατυχημάτων

14 Στατιστικοί πίνακες εργατικών ατυχημάτων κατά  είδος τραύματος  Φύλο  Ομάδα ηλικιών  Επαγγελματική ομάδα  Προσβληθέν μέρος του σώματος  Αιτία ατυχήματος Με παρατηρήσεις σχετικές με την εφαρμογή των διατάξεων υγιεινής & ασφάλειας εργασίας και σχετικές προτάσεις

15 Ιστορικός χαρακτήρας της παραπάνω παρέμβασης: η βάση για την καταγραφή των εργατικών ατυχημάτων- αλλά και των επαγγελματικών ασθενειών- στην Ελλάδα απο το 1938 και μετά. Υποχρέωση του ιατρού να αναφέρει- με έντυπη δήλωση- πρός το ΙΚΑ κάθε επαγγελματική ασθένεια που διαγιγνώσκει,΄χωρίς αναβολή. [ άρθρο 23 της ΥΑ]

16 1940-1944 1944-1949

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26 ΑΝ 1846/1951  προϋποθέσεις ασφαλιστικών παροχών σε περίπτωση εργατικού ατυχήματος ή επαγγελματικής νόσου.  Εφ’όσον όσον πρόκειται περί εργατικού ατυχήματος ή επαγγελματικής νόσου δεν απαιτείται η συμπλήρωση προκαθορισμένων ημερών εργασίας.  Προβλέπεται η συγκρότηση Κανονισμού που θα καθορίζει τον κατάλογο των επαγγελματικών ασθενειών. Επίσης στον Κανονισμό θα ορίζονται οι επιχειρήσεις (εργασίες) καθώς και ο ελάχιστος χρόνος εργασίας σε αυτές, για την απόκτηση δικαιώματος ασφαλιστικών παροχών λόγω επαγγελματικής ασθένειας (βλ.1979, ΙΚΑ)

27  Δρομολόγηση διαδικασίας για την θέσπιση των Βαρέων και Ανθυγιεινών Επαγγελμάτων [ ΒΑΕ]

28  Νόμος 2080/ 1952 «Περί κυρώσεως της υπ’ αρίθμ. 42 διεθνούς συμβάσεως «περί αποζημιώσεως των επαγγελματικών ασθενειών 1934».  συγκροτείται ο πρώτος κατάλογος επαγγελματικών ασθενειών με αντίστοιχη αναφορά στον τοξικό παράγοντα και τα σχετιζόμενα επαγγέλματα.

29  δηλητηρίαση δια μολύβδου  δια υδραργύρου  η μόλυνση εξ άνθρακος  η πυριτίαση  η δηλητηρίαση με φώσφορο ή ενώσεις του  αρσενικό ή ενώσεις του  βενζόλιο ή ενώσεις του (περιλαμβανομένων και των νιτροπαραγώγων του)  η δηλητηρίαση με υδρογονάνθρακες  παθολογικές διαταραχές οφειλόμενες σε έκθεση σε ιοντίζουσες ακτινοβολίες.

30 ΒΔ 473/1961 Υποχρέωση καταβολής εισφοράς 0,5-1% επαγγελματικού κινδύνου, απο τις επιχειρήσεις Σύστημα οικονομικών κινήτρων Δεν χρηματοδοτεί την πρόληψη του επαγγελματικού κινδύνου Περιορισμένη εφαρμογή.

31 1974-1985 Ν 61/75 για την προστασία απο το βενζόλιο ΠΔ 151/78 για την εργασία σε συγκολήσεις ΠΔ 778/80 ΠΕΡΊ ΜΈΤΡΩΝ ΑΣΦΑΛΕΊΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΏΝ ΠΔ 1179/89 περί προστασίας της υγείας των εκτεθειμένων στο μονομερές βινυλοχλωρίδιο Ν 1568/85:’’ ΥΓΙΕΙΝΗ & ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ’’

32 Ο ΝΟΜΟΣ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΑΕ  Κατοχύρωση της αντικειμενικής εργοδοτικής ευθύνης για τον επαγγελματικό κίνδυνο Οργανα βελτίωσης των συνθηκών εργασίας στην επιχείρηση  Επιτροπή Υγεινής Ασφάλειας της Εργασίας [ΕΥΑΕ]  Γιατρός εργασίας  Τεχνικός ασφάλειας

33 Συμβουλευτικές αρμοδιότητες γιατρού εργασίας  Σχεδιασμός, προγραμματισμός & τροποποίηση της παραγωγικής διαδικασίας, κατασκευής & συντήρησης εγκαταστάσεων σύμφωνα με τους κανόνες ΥΑΕ  Εισαγωγή, χρήση υλών & προμήθειας μέσων εξοπλισμού  Εργονομία, φυσιολογίας & ψυχολογία της εργασίας  Διαμόρφωση θέσεων & περιβάλλοντος εργασίας  Υπηρεσία πρώτων βοηθειών

34  αρχική τοποθέτηση, αλλαγή θέσης εργασίας εργαζομένου, επανένταξη μειονεκτούντων  Όχι ελεγκτικός ρόλος σε σχέση με τις απουσίες εργαζομένων

35 ΙΑΤΡΙΚΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ  Mετά την πρόσληψη  Περιοδικά  Μετά απο ασθένεια ή ατύχημα  Αλλαγή θέσης εργασίας  Ιατρικό απόρρητο  Εργαστηριακές εξετάσεις

36 Περιβαλλοντικός έλεγχος Εμβολιασμοί

37 Πρακτικές εφαρμογές της ιατρικής εργασίας έως το 1985 1912: δημιουργία επιθεώρησης εργασίας 1938: ενεργοποίηση του ΙΚΑ 1945-6: Ίδρυμα Υγιεινής & φυσιοπαθολογίας της εργασίας. Πειραιάς 1958: Κλινική επαγγελματικών νόσων του πνεύμονα. Σισμανόγλειο νοσοκομείο: Ε.Σωληναραίος, Ι. Μελισσινός 1961-62:Κέντρο Φυσιολογίας & Παθολογίας της εργασίας 1966: Διεθυντής: Α. Αγγελής

38 1977: Τομέας επαγγελματικής & βιομηχανικής υγιεινής. Υγειονομική Σχολή Αθηνών. Καθ: Α. Αγγελής Καθ. Χ. Ανδρέου Καθ. Β.Μακρόπουλος

39 1985 και μετά Νομοθετικές εξελίξεις Πληθώρα νόμων & ΠΔ, ΥΑ στη βάση του 1568/85. Προστασία απο χημικούς, βιολογικούς παράγοντες Καθορισμό οριακών τιμών έκθεσης Κανόνες δειγματοληψιών τοξικών παραγόντων Χειρωνακτική διακίνηση φορτίων Διάρθρωση υπηρεσιών προστασίας & πρόληψης

40  Θέσπιση το 1986 της ειδικότητας της ιατρικής εργασίας.  1987: σεμινάριο 12 μηνών στην Υγειονομομική Σχολή Αθηνών.  Διδασκαλία της ιατρικής εργασίας σε προπτυχιακό επίπεδο  1996: δημιουργία των πρώτων θέσεων ειδικευομένων  Το πρόγραμμα της εκπαίδευσης – ειδίκευσης στην ιατρική εργασίας

41 Κλινικό τμήμα 15 μήνες Παθολογία 6 μήνες Πνευμονολογία 3 μήνες Ορθοπεδική 2 μήνες Δερματολογία 1 μήνα ΩΡΛ 1μήνα Οφθαλμολογία

42 12 μήνες εκπαίδευση στην ΕΣΔΥ Θεωρητική διδασκαλία Εργαστηριακή εκπαίδευση Επισκέψεις σε εργασιακούς χώρους Προετοιμασία & εκπόνηση διπλωματικής εργασίας

43 Πρακτική άσκηση 2 μήνες σε επιθεώρηση εργασίας 6 μήνες σε εταιρεία ή νοσοκομείο με οργανωμένη υπηρεσία ιατρικής εργασίας. Αριθμός θέσεων ειδικευομένων < 20.

44 Πρακτικές εφαρμογές της ΙΕ απο το 1985 και μετά  άσκηση της ιε σε πρωτοβάθμιο επίπεδο [ επιχείρηση]  Δημιουργία το 1992 του ΕΛΙΝΥΑΕ  Δημιουργία το 1996-7 του τμήματος ιατρικής εργασίας στο Θριάσειο Νοσοκομείο  Εξωτερικές υπηρεσίες προστασίας & πρόληψης  Άσκηση της ιε απο~ 600 ιατρούς απο τους οποίους οι 494 είναι άλλων ειδικοτήτων ή και άνευ ειδικότητας.

45 Επαγγελματικά νοσήματα στην Ελλάδα Το ΙΚΑ ο μόνος μεγάλος ασφαλιστικός οργανισμός με κατάλογο επαγγελματικών ασθενειών [ 1979] 52 επαγγελματικές παθήσεις [ εργασία, ελάχιστος χρόνος έκθεσης]

46 Μολυβδίαση Υδραργυρίαση Τοξίκωση απο κάδμιο Τοξίκωση απο βηρύλλιο Τοξίκωση απο αρωματικούς υδρογονάνθρακες Μονοξείδιο του άνθρακα Χρώμιο Αρσενικό

47 Βαρηκοϊα εκ θορύβου Τέτανος Λεπτοσπείρωση Ηπατίτιδα Ιονίζουσες ακτινοβολίες Πνευμονοκονιώσεις Σχετιζόμενες με αμίαντο ασθένειες [ δεν περιλαμβάνεται το μεσοθηλίωμα του υπεζωκότα]!!!

48 Αναγνωρισμένες επαγγελματικές παθήσεις, ΙΚΑ, 2001 60 ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ 17 ΑΛΛΕΡΓΙΚΉ ΔΡΕΜΑΤΊΤΙΔΑ ΕΞ ΕΠΑΦΗΣ [34%] 9 ΠΝΕΥΜΟΝΟΚΟΝΙΩΣΕΙΣ [ 18%] 7 ΧΑΠ [14%] 6 ΑΣΘΜΑ [12%] 5 ΒΑΡΗΚΟΪΑ ΕΚ ΘΟΡΥΒΟΥ[ 8%] 3 ΜΟΛΥΒΔΙΑΣΕΙΣ [ 6%] 1 ΜΕΣΟΘΗΛΙΩΜΑ ΥΠΕΖ. [ 2%] 1 ΠΟΛΥΠΟΔΙΑΣΗ ΛΑΡΥΓΓΑ[ 2%] 1 ΔΕΡΜΑΤ+ ΑΣΘΜΑ [2%]

49 3,4/100.000 ΕΡΓΑΖΟΜΈΝΟΥΣ [ ΔΕΊΚΤΗΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΜΈΝΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΏΝ ΠΑΘΉΣΕΩΝ / 100.000 ΕΡΓΑΖΟΜΈΝΟΥΣ]: Ο ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΟΣ ΣΤΗΝ ΕΕ Αμιάντωση Ελλάδα: <1 περίπτωση/ 1.000.000 εργαζομένους ΕΕ, πρίν τη διεύρυνση [ΜΈΣΟΣ ΟΡΟΣ]: 30/1 ΕΚ. ΕΡΓΑΖΌΜΕΝΟΥΣ