Σχεδιασμός εκτάκτου ανάγκης (Emergency Planning)

Παρουσίαση με θέμα: "Σχεδιασμός εκτάκτου ανάγκης (Emergency Planning)"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Σχεδιασμός εκτάκτου ανάγκης (Emergency Planning)
Ελένη Κ. Βλάχου Τμήμα Ελέγχου & Παρακολούθησης Σχεδίων Δ/νση Σχεδιασμού & Εκτάκτων Αναγκών Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας Υπουργείο Εσωτερικών

2 Κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης Πολιτικής Προστασίας
Κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης Πολιτικής Προστασίας κατάσταση για την αντιμετώπιση της οποίας απαιτείται: α) ειδικός συντονισμός από την ΓΓΠΠ του δυναμικού και των μέσων των υπηρεσιών και των φορέων που αναλαμβάνουν δράση σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο β) κινητοποίηση δυναμικού και μέσων επιπλέον του διατιθέμενου υπό κανονικές συνθήκες. (Ν.3013/2002)

3 Σχεδιασμός εκτάκτου ανάγκης (Emergency Planning)
Μια κυκλική διεργασία (process) που συνίσταται: στη σύνταξη Σχεδίων στην εκπαίδευση του προσωπικού που εμπλέκεται στην εφαρμογή του Σχεδίου στις ασκήσεις για την δοκιμασία, έλεγχο των Σχεδίων και εξάσκηση του προσωπικού στην αναθεώρηση & επικαιροποίηση των Σχεδίων

4 Σχεδιασμός και Σχέδια Γιατί πρέπει να σχεδιάζουμε ;
Τι είναι ο σχεδιασμός ; Τι εννοούμε όταν λέμε σχέδιο ; Ποιες είναι οι θεμελιώδεις αρχές του σχεδιασμού ; Τι χρειάζομαι για να συντάξω ένα σχέδιο ; Τι πρέπει να περιέχει ένα σχέδιο ; Πως συντάσσουμε ένα σχέδιο ; Πώς ελέγχουμε ένα σχέδιο ;

5 Γιατί πρέπει να σχεδιάζουμε ; Στάδια Πολιτικής Προστασίας
Πρόληψη και μετριασμός συνεπειών (prevention & mitigation) Ετοιμότητα (preparedness) Αντιμετώπιση (response) Αποκατάσταση (recovery)

6 Κατάσταση Ετοιμότητας Πολιτικής Προστασίας λόγω τεκμηριωμένου κινδύνου
Κατάσταση στην οποία περιλαμβάνεται η κλιμάκωση της ετοιμότητας του δυναμικού και των μέσων πολιτικής προστασίας κατά την εξειδίκευση που γίνεται στον σχεδιασμό ετοιμότητας (Ν.3013/2002 αρθ. 2)

7 Ετοιμότητα Η ετοιμότητα (preparedness) εξασφαλίζεται με τρεις κατηγορίες δραστηριοτήτων Σχεδιασμός (planning) Εκπαίδευση (training) Ασκήσεις (exercises)

8 Διαχείριση έκτακτης ανάγκης /καταστροφών
Διαχείριση έκτακτης ανάγκης /καταστροφών Η επιτυχής διαχείριση δεν είναι τίποτα παραπάνω παρά η επέκταση της ορθής και αποτελεσματικής καθημερινής λειτουργίας των υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης. Δεν είναι τίποτα παραπάνω από την κινητοποίηση πρόσθετου προσωπικού και μέσων. ΑΛΗΘΕΙΑ ή ΜΥΘΟΣ ; ΜΥΘΟΣ

9 Διαχείριση έκτακτης ανάγκης /καταστροφών
Διαχείριση έκτακτης ανάγκης /καταστροφών Οι καταστροφές θέτουν καινούργια και μοναδικά προβλήματα που δεν απαντώνται στην καθημερινή λειτουργία των εμπλεκομένων υπηρεσιών

10 Καθημερινή λειτουργία Κατάσταση έκτακτης ανάγκης /καταστροφή
Διαφορές Καθημερινή λειτουργία Συνεργασία με γνωστά άτομα Εκτέλεση οικείων δράσεων και διαδικασιών Συντονισμός κυρίως εντός Φορέα Κατάσταση έκτακτης ανάγκης /καταστροφή Συνεργασία και με άγνωστα άτομα Υλοποίηση νέων και μη συνηθισμένων δράσεων Ο συντονισμός εντός του Φορέα και μεταξύ Φορέων είναι απαραίτητος.

11 Καθημερινή λειτουργία
Διαφορές Κατάσταση έκτακτης ανάγκης /καταστροφή Για την κάλυψη των πληροφοριακών αναγκών είναι απαραίτητη η επικοινωνία με άλλες Υπηρεσίες και Φορείς Επικοινωνία με προσωπικό που χρησιμοποιεί διαφορετική επικοινωνία Καθημερινή λειτουργία Η επικοινωνία περιορίζεται στο εσωτερικό της υπηρεσίας ή/και του Φορέα Χρήση οικείας ορολογίας στην επικοινωνία

12 Καθημερινή λειτουργία Κατάσταση έκτακτης ανάγκης /καταστροφή
Διαφορές Καθημερινή λειτουργία Οι υποδομές είναι ανέπαφες και τα δίκτυα επικοινωνιών, ηλεκτρισμού, κλπ) λειτουργούν κανονικά. Κατάσταση έκτακτης ανάγκης /καταστροφή Οι υποδομές και τα δίκτυα (επικοινωνιών, ηλεκτρισμού κλπ) μπορεί να έχουν επηρεαστεί και δεν είναι απαραίτητο ότι λειτουργούν κανονικά

13 Σχεδιασμός-Σχέδιο Σχεδιασμός γενικά ονομάζεται η τέχνη του εντοπισμού, οργάνωσης και δόμησης σκέψεων και ιδεών σε χρονική ακολουθία που επικεντρώνεται στην επίτευξη ενός επιθυμητού αποτελέσματος. Σχέδιο καλούμε ένα επίσημο κείμενο συμπεφωνημένων ρόλων, αρμοδιοτήτων, στρατηγικών, συστημάτων και ρυθμίσεων.

14 Θεμελιώδεις αρχές για τον σχεδιασμό έκτακτης ανάγκης/καταστροφών
Ο σχεδιασμός πρέπει να γίνεται με βάση την δι-υπηρεσιακή συνεργασία και την διαλειτουργικότητα οφείλει να βασίζεται σε έγκυρη πληροφορία και επιστημονική γνώση πρέπει να έχει το κατάλληλο μίγμα σαφούς πρόβλεψης, αυτοσχεδιασμού και ευελιξίας.

15 Θεμελιώδεις αρχές για τον σχεδιασμό έκτακτης ανάγκης/καταστροφών
Ο σχεδιασμός πρέπει να συνδέει με ικανοποιητικό τρόπο τις δράσεις κατά την φάση της αντιμετώπισης με τις δράσεις κατά τις φάσεις της αποκατάστασης και της πρόληψης Πρέπει να υποστηρίζεται από εκπαιδευτικά προγράμματα και πρόγραμμα ασκήσεων. είναι μία συνεχής διεργασία (process). είναι μία εκπαιδευτική διεργασία

16 Περιεχόμενα Σχεδίου Απαντήσεις στις ερωτήσεις: Ποιος ; Τι ; Πότε ; Σχέδιο Πού ; Γιατί ; Πώς ; Παραρτήματα Σχεδίου

17 Γενικό Σχέδιο Πολιτικής Προστασίας «ΞΕΝΟΚΡΑΤΗΣ»
Σκοπός : Η διαμόρφωση ενός συστήματος αποτελεσματικής αντιμετώπισης καταστροφικών φαινομένων και ως εκ τούτου, στα πλαίσια του δυνατού, της προστασίας της ζωής, της υγείας και της περιουσίας των πολιτών και του φυσικού [και του ανθρωπογενούς] περιβάλλοντος

18 Γενικό Σχέδιο Πολιτικής Προστασίας «Ξενοκράτης»
Αποτελεί τη Βάση Σχεδίασης για τη: Σύνταξη ενός Γενικού Σχεδίου έκτακτης ανάγκης ανά καταστροφή το οποίο θα προκύψει από τη σύνθεση και την εναρμόνιση των ειδικών σχεδίων ανά καταστροφή που έχουν την υποχρέωση να συντάξουν σε κεντρικό επίπεδο τα Υπουργεία. Εξειδίκευση του εγκεκριμένου Γενικού Σχεδίου σε επίπεδο Περιφέρειας και Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης.

19 Γενικό Σχέδιο Πολιτικής Προστασίας «Ξενοκράτης»
Σύστημα Κινητοποίησης Πολιτικής Προστασίας Φάση 1: Συνήθης ετοιμότητα Φάση 2: Αυξημένη ετοιμότητα Φάση 3: Άμεση Κινητοποίηση – Επέμβαση Φάση 4: Αποκατάσταση – Αρωγή

20 Επίπεδα Διοίκησης Στρατηγικό –Επιτελικό
Επιχειρησιακό – Διευθύνσεως Κρίσεων Τακτικό-Εκτελεστικό

21 Πίνακας 4 (Ρόλοι, Αρμοδιότητες & Δράσεις)
Πίνακας 4 (Ρόλοι, Αρμοδιότητες & Δράσεις) Φάση συστήματος κινητοποίησης πολιτικής προστασίας Λειτουργία συστήματος κινητοποίησης πολιτικής προστασίας Δράση Αρμόδια Μονάδα Ρόλος (Κ/Υ) Ο κάθε Φορέας Σχεδίασης πρέπει κατά την διαδικασία σχεδιασμού να εξειδικεύσει τις δράσεις που θα υλοποιήσει σε κάθε μία από τις παραπάνω τέσσερις φάσεις του Συστήματος Κινητοποίησης Πολιτικής Προστασίας Ρόλος : Κύριος ή Υποστηρικτικός ;

22 Περιεχόμενα «Ξενοκράτη»
1. Σκοπός Σχεδίου 2. Έννοιες – ορισμοί 3. Δυναμικό και Μέσα πολιτικής προστασίας 4. Βασικές Απαιτήσεις Σχεδίασης και Συντονιστικές Οδηγίες 5. Σύστημα Κινητοποίησης Πολιτικής Προστασίας

23 Περιεχόμενα «Ξενοκράτη»
7. Κατηγορίες Καταστροφών 8. Στρατηγική και τακτική οργανώσεως – επιχειρησιακή φιλοσοφία εμπλεκομένων Φορέων 9. Διοικητική μέριμνα – Συντονισμός Επιχειρήσεων – Επικοινωνίες

24 Περιεχόμενα «Ξενοκράτη»
Παράρτημα Α Υπόχρεοι κατάρτισης σχεδίων πολιτικής προστασίας Φυσικές – Τεχνολογικές και λοιπές καταστροφές Αρμόδιοι για σχεδίαση κατά φαινόμενο Παράρτημα Β Επιστημονική – Επιχειρησιακή ορολογία Παράρτημα Γ Γενικό διάγραμμα ροής πληροφοριών

25 Περιεχόμενα «Ξενοκράτη»
Παράρτημα Δ Όργανα Σχεδιασμού και εφαρμογής Πολιτικής προστασίας σε κεντρικό επίπεδο Διϋπουργική Επιτροπή Εθνικού Σχεδιασμού Πολιτικής Προστασίας Κεντρικό Συντονιστικό Όργανο Πολιτικής Προστασίας

26 Περιεχόμενα «Ξενοκράτη»
Παράρτημα Δ (συνέχεια) 2. Όργανα Συντονισμού Πολιτικής προστασίας σε περιφερειακό – τοπικό επίπεδο Συντονιστικό Νομαρχιακό όργανο Συντονιστικό Τοπικό όργανο Παράρτημα Ε Αναφορές καταστροφών Συνοπτική αναφορά εκτάκτου συμβάντος Λεπτομερής αναφορά εκτάκτου συμβάντος

27 Περιεχόμενα «Ξενοκράτη»
Παράρτημα ΣΤ Οδηγίες σχεδίασης Σκοπός Βασικοί παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη στη σχεδίαση Ειδικοί Παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη στη σχεδίαση Σημεία ιδιαίτερης προσοχής Παράρτημα Ζ Διεθνές σήμα Πολιτικής Προστασίας

28 Πως θα σχεδιάσω ; Εγχειρίδιο σύνταξης και εναρμόνισης ειδικών σχεδίων ανά καταστροφή σε επίπεδο Υπουργείου ή άλλου κεντρικού φορέα

29 Εγχειρίδιο Ειδικού Σχεδίου ανά καταστροφή σε επίπεδο Υπουργείου ή άλλου κεντρικού Φορέα
Καθορίζει τη δομή και περιγράφει το περιεχόμενο των Ειδικών και των Γενικών Σχεδίων έκτακτης ανάγκης έτσι ώστε να είναι τυποποιημένα και εναρμονισμένα με τα οριζόμενα στο Γενικό Σχέδιο Πολιτικής Προστασίας «Ξενοκράτης»

30 Εγχειρίδιο Ειδικού Σχεδίου ανά καταστροφή σε επίπεδο Υπουργείου ή άλλου κεντρικού Φορέα
Λειτουργίες και Κατευθυντήριες οδηγίες για την υλοποίηση δράσεων Κύριος και Υποστηρικτικός ρόλος στην υλοποίηση δράσεων Τέσσερις φάσεις του Συστήματος Κινητοποίησης Πολιτικής Προστασίας Στάδια Επιχειρήσεων Τρία Επίπεδα Διοίκησης, Ελέγχου και Συντονισμού Επιχειρήσεων

31 Έλεγχος Σχεδίων προσεκτική και συστηματική μελέτη του (review) για την διαπίστωση τυχόν κενών, επικαλύψεων ή/και άλλων προβλημάτων διενέργεια ασκήσεων κατά την διάρκεια της διεργασίας σύνταξης του Σχεδίου Έκτακτης Ανάγκης ή μετά το πέρας της.

32 Ασκήσεις Πολιτικής Προστασίας
Ορισμοί: Άσκηση είναι η, με διαφορετικές μεθόδους, προσομοίωση μίας κατάστασης εκτάκτου ανάγκης. Άσκηση είναι μία ελεγχόμενη δραστηριότητα η οποία βάσει ενός σεναρίου αποσκοπεί: να εκπαιδεύσει ή/και να αξιολογήσει προσωπικό να πιστοποιήσει την εγκυρότητα και να δοκιμάσει σχέδια, διεργασίες, διαδικασίες, συστήματα ή δυνατότητες

33 Ασκήσεις Πολιτικής Προστασίας
Εσωτερικές ή κάθετες ασκήσεις: μία ή περισσότερες υπηρεσίες του ίδιου Φορέα Πολιτικής Προστασίας Ο σχεδιασμός, η διεξαγωγή και η αποτίμηση: Αρμόδιες Υπηρεσίες του Φορέα Πολιτικής Προστασίας Διϋπηρεσιακές ή οριζόντιες ασκήσεις: περισσότεροι από έναν Φορέα Πολιτικής Προστασίας Ο σχεδιασμός, η διεξαγωγή και η αποτίμηση: αποκλειστική αρμοδιότητα της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας (κεντρικό επίπεδο) / των Δ/νσεων Πολιτικής Προστασίας (Αποκεντρωμένη Διοίκηση) / Αυτοτελών Δ/νσεων Πολιτικής Προστασίας (Περιφέρεια)

34 Κατηγορίες, Είδη και Τύποι Ασκήσεων
«Θεωρητικές» Ασκήσεις ή Ασκήσεις Συζήτησης (discussion based exercises) «Πρακτικές» Ασκήσεις ή Ασκήσεις Επιχειρήσεων (operations based exercises)

35 «Θεωρητικές» Ασκήσεις ή Ασκήσεις Συζήτησης (discussion based exercises)
Ασκήσεις Προσανατολισμού (Orientation Exercises) Σεμιναριακού Τύπου Ασκήσεις (Seminars) Ασκήσεις Τύπου Συναντήσεων Πρακτικής Εργασίας (Workshops) Ασκήσεις επί Χάρτου-Α.Ε.Χ. (Tabletop Exercises, Τ.Τ.Χ.)

36 «Πρακτικές» Ασκήσεις ή Ασκήσεις Επιχειρήσεων (operations based exercises)
Γυμνάσια (Drills) Ασκήσεις Λειτουργιών (Functional Exercises) Ασκήσεις Σταθμού Διοικήσεως (Command Post Exersises) Ασκήσεις Πεδίου Πλήρους Ανάπτυξης (Full-scale Exercises, Practical, Operational, Field, Live Exercises)

37 Κατηγορίες συμμετεχόντων σε Ασκήσεις Πολιτικής Προστασίας
Ασκούμενοι (Players) Ελεγκτές (Controllers) Αξιολογητές (Evaluators) Παρατηρητές (Observers) Ηθοποιοί (Actors)

38 Κύκλος Διαχείρισης Ασκήσεων (exercise management cycle)
Προσδιορισμός αναγκών Ανάλυση αναγκών Σχεδιασμός ασκήσεως Διεξαγωγή ασκήσεως Αποτίμηση / Αξιολόγηση ασκήσεως Κατάστρωση Καταλόγου Διορθωτικών Ενεργειών

39 Ολοκληρωμένος Σχεδιασμός Έκτακτης Ανάγκης
Κατάλογος Διορθωτικών Ενεργειών Ασκήσεων Πολιτικής Προστασίας Επικαιροποίηση και ανατροφοδότηση των Σχεδίων Έκτακτης Ανάγκης

40 Ευχαριστώ Τηλ. εργασίας Ηλ. Ταχ.