Θεώρηση πολλαπλών κριτηρίων στη ΔΥΠ (2) - Επιλογή κριτηρίων, διαμόρφωση εναλλακτικών, λήψη απόφασης σε συνθήκες λειψυδρίας.

Παρουσίαση με θέμα: "Θεώρηση πολλαπλών κριτηρίων στη ΔΥΠ (2) - Επιλογή κριτηρίων, διαμόρφωση εναλλακτικών, λήψη απόφασης σε συνθήκες λειψυδρίας."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Θεώρηση πολλαπλών κριτηρίων στη ΔΥΠ (2) - Επιλογή κριτηρίων, διαμόρφωση εναλλακτικών, λήψη απόφασης σε συνθήκες λειψυδρίας

2 Διαχείριση υδατικών πόρων Ανάγκη σύνθεσης επιστημών Κουτσογιάννης, 2015 Σημερινό μάθημα: έμφαση στη χρήση εννοιών και μεθόδων από την επιχειρησιακή έρευνα

3 Μέθοδοι πολλαπλών κριτηρίων Οι πολυκριτηριακές μέθοδοι αποτελούν μια ομάδα μεθόδων αξιολόγησης σχεδίων, προγραμμάτων ανάπτυξης και πολιτικών αποφάσεων. στοιχεία ενός προβλήματος επιλογής καταλλήλων εναλλακτικών λύσεων Όλες οι πολυκριτηριακές μέθοδοι έχουν ως αντικείμενο τα στοιχεία ενός προβλήματος επιλογής, δηλαδή τον προσδιορισμό των καταλλήλων εναλλακτικών λύσεων, τον καθορισμό των κατάλληλων κριτηρίων αξιολόγησης, την εκτίμηση της αριθμητικής αξίας κάθε κριτηρίου για κάθε εναλλακτική (μέσω π.χ. μιας ανάλυσης επιπτώσεων), τη συλλογή των πρωταρχικών πληροφοριών, τον προσδιορισμό των καταλλήλων επιπέδων απόφασης για θεσμικές αποφάσεις (στις περιπτώσεις με πολλαπλά κέντρα αποφάσεων) και τέλος τον καθορισμό του κατάλληλου συστήματος μέτρησης για τη διαθέσιμη πληροφορία (Διακουλάκη 2006 και Nijkamp, 1986).

4 Κριτήρια. Είναι οι άξονες αξιολόγησης ή κανόνες αξιολόγησης με βάση τους οποίους κρίνονται οι εναλλακτικές λύσεις. Στα κριτήρια εμπλέκονται οι προτιμήσεις του αποφασίζοντα. Το σύνολο των κριτηρίων θα πρέπει να παρουσιάζει τις εξής ιδιότητες: Πληρότητα, δηλαδή από το σύνολο των κριτηρίων να καλύπτονται όλες οι σημαντικές διαστάσεις αξιολόγησης. Μη επικάλυψη, δηλαδή να μην διπλομετρώνται κάποια χαρακτηριστικά. Συνάφεια. Να συνδέονται τα κριτήρια με τους βασικούς στόχους του αποφασίζοντα. Διαφάνεια, δηλαδή να είναι κατανοητή η κλίμακα και ο τρόπος μέτρησης των επιδόσεων (Διακουλάκη, 2007)

5 Κοινωνική θεώρηση Περιβαλλοντική θεώρησηΟικονομική θεώρηση Η εφικτότητα των λύσεων (τεχνολογία, μέσα, τοπικές τεχνικές συνθήκες) μπορεί να οριστεί στο κοινό τόπο ή ως ξεχωριστός άξονας Ολιστική προσέγγιση

6 Δρ Μ.Σπηλιώτης

7

8 Σύστημα γ’ νόμος δράσης – αντίδρασης γ’ νόμος δράσης – αντίδρασης Ο όρος «σύστημα» προέρχεται από το αρχαιοελληνικό ρήμα «συνίστημι» το οποίο σημαίνει «συγκροτώ, συνδυάζω, συνδέω, ενώνω» (Μηλάκης, 2006). αλληλεπιδρούν Αντικείμενο μελέτης, το οποίο αποτελείται από ένα σύνολο συστατικών (αντικειμένων, ιδεών, ανθρώπων κ.λπ.), μέρος των οποίων ή και όλα συνδέονται ή αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Ορισμένα από τα συστατικά του συστήματος μπορεί επίσης να συνδέονται με άλλα συστήματα ή μόνο με ορισμένα συστατικά άλλων συστημάτων (Wilson, 1981). Οτιδήποτε βρίσκεται εκτός του συστήματος αποτελεί μέρος του περιβάλλοντός του, το οποίο με τη σειρά του αποτελεί ένα ακόμη σύστημα.

9 9 Συστημική θεώρηση στη ΣΔΥΠ Κάθε έργο δημιουργεί στο περιβάλλον ένα σύνολο αντιδράσεων στο υδατικό σύστημα, στο περιβάλλον γενικότερα  Συστημική προσέγγιση Διαχείριση Υδατικών Πόρων είναι το σύνολο των ενεργειών (μέτρα, έργα, κανονιστικές διατάξεις, συμφωνίες κλπ.) για την αρμονική σχέση μεταξύ – Υδατικών πόρων – Κέντρων κατανάλωσης – Περιβάλλοντος τώρα αλλά και στο μέλλον με στόχο τη διατηρήσιμη ανάπτυξη Βασικά χαρακτηριστικά συστήματος: Ολότητα, Αλληλεπίδραση, Πολυπλοκότητα, Σχέση με το περιβάλλον του

10 Διαγραμματική Παρουσίαση Υδατικού Συστήματος Διαθεσιμότητα των Υδατικών Πόρων Ζήτηση των Υδατικών Πόρων Περιβάλλον W in W out (*)(*) (*)(*) (**)

11 Συστημική προσέγγιση και πολλαπλά κριτήρια: Λαμβάνονται υπόψη όλες οι πτυχές (υποσυστήματα κι αλληλεξαρτήσεις) του συστήματος μέσο των κριτηρίων….

12 Αλλαγές στη ΔΥΠ

13 Ολοκληρωμένη διαχείριση υδατικών πόρων (integrated water resources management), έμφαση στην εξέταση όλων των πτυχών της απόφασης, προσέγγιση με πολλαπλά κριτήρια, ινστιτούτα και δημοκρατικές δομές διαβούλευσης) (Loucks et al., 2006)

14 ΔΥΠ Τσακίρης, 2015

15 Λειψυδρία Φυσικά ΑίτιαΑνθρωπογενή Αίτια Προσωρινή κατάσταση Ξηρασία (drought) Έλλειμμα Νερού (water shortage) Μόνιμη κατάσταση Ξηρότητα (aridity) Λειψυδρία Ερημοποίηση (Desertification) 15 Λειψυδρία: μόνιμη ή περιστασιακή περίπτωση όπου η ζήτηση υπερβαίνει τους αξιοποιήσιμους υδατικούς πόρους. Αίτια:  Ανθρωπογενή (αύξηση του πληθυσμού, η έλλειψη υποδομών κ.ά)  Φυσικά  Συνδυασμός κάτω από τις κανονικές για μία σημαντική χρονική περίοδο Ξηρασία: Το φαινόμενο κατά το οποίο οι ποσότητες εισερχόμενου διαθέσιμου νερού σε ένα σύστημα είναι κάτω από τις κανονικές για μία σημαντική χρονική περίοδο (Τσακίρης, 2013)

16 Ταξινόμηση εναλλακτικών που ο αναλυτής σε συνεργασία με τον αποφασίζοντα σχεδιάζει (ο σχεδιασμός εναλλακτικής είναι ένα υποπρόβλημα) Επιλογή μίας ή περισσοτέρων από αυτές Συνήθως σε προβλήματα της ΔΥΠ προτιμάται μία συνάρτηση αξιών (π.χ. μέθοδος των αποστάσεων) που συνθέτει όλα τα κριτήρια. Εναλλακτικά υπάρχουν μέθοδοι με διμερείς συγκρίσεις. Σε πρακτικά προβλήματα προτιμάται να καταλήγουμε για μία εναλλακτική σε μία τιμή που αντιπροσωπεύει όλες τις διμερείς συγκρίσεις με βάση όλα τα κριτήρια.

17 Το ίδιο έργο (ως σύλληψη) με άλλο μέγεθος είναι μία άλλη και μάλιστα αμοιβαία αποκλειόμενη εναλλακτική Συνδυασμός δράσεων θα πρέπει να αποτελεί μία άλλη εναλλακτική (π.χ. άλλη η περιβαλλοντική επίπτωση από σχεδιασμό μίας ή δύο λιμνοδεξαμενών) Κριτήρια: ποσοτική η ποιοτική αξιολόγηση η ακόμη και με μορφή ασαφούς αριθμού.

18 Προβλήματα κατάταξης Μεικτά 0-1 προβλήματα με προβλήματα κατάταξης Ταξινόμηση σε: – Διατεταγμένες – Μη διατεγαμένες κατηγορίες Διμερείς συγκρίσεις συνήθως με βάση υπάρχουσες εναλλακτικές Δυνατότητα στην αρνησικυρία

19 Παράδειγμα προβλήματος Νησί με μειωμένη διαθεσιμότητα υδατικών πόρων, δεν επαρκούν για την κάλυψη της μέσης ζήτησης (ύδρευση + τουρισμός) Δίπλα στην υπάρχουσα υποδομή εξετάζεται η δημιουργία ενός συνόλου έργων για την κάλυψη της ζήτησης

20

21 Διαμορφώνονται με βάση την εμπειρία, αποτελούν υποπρόβλημα Για παράδειγμα σε προβλήματα λειψυδρίας σε μικρό νησί. Εναλλακτικές: – Μεγάλο φράγμα σε θέση Α – Μικρό φράγμα σε θέση Α – Ήπια εκμετάλλευση υπογείου ορίζοντα στη θέση Β – Εκμετάλλευση υπογείου ορίζοντα στη θέση Β – Αφαλάτωση (πιο γενικά, μη συμβατικοί υδατικοί πόροι) – Μεταφορά με πλοίο (σχόλιο με βάση την εμπειρία, δεν ενδείκνυται)(πιο γενικά μεταφορά νερού από άλλο υδατικό σύστημα) – Ήπιος περιορισμός της αρδευτικής ζήτησης νερού – Δραστικός περιορισμός της αρδευτικής ζήτησης νερού – Ήπιος περιορισμός της αστική ζήτησης νερού – Και άλλες ανάλογα την περιοχή (π.χ. αλλού από ποταμό με αντλιοστάσιο) – Εκσυγχρονισμός δικτύων

22 Mπέλλος, 2013

23 Λιμνοδεξαμενές: ήπιο έργο με μέτριες συνέπειες, μικρότερο αρχικό κόστος, αλλά… μεγαλύτερο κόστος ανά κυβικό

24

25 Εναλλακτική: περιορισμός της ζήτησης Περιορισμός της πιο ελαστικής ζήτησης (π.χ. αγροτικής) Ζήτηση νερού: ( να μην συγχέεται με τις ανάγκες εξαρτάται από την τιμή του νερού ανά κυβικό) Ζήτηση νερού: ( να μην συγχέεται με τις ανάγκες εξαρτάται από την τιμή του νερού ανά κυβικό) Διαφοροποίηση του βαθμού περιορισμού της ζήτησης σε συνθήκες ξηρασίας Προσαρμοστική διαχείριση

26 Αντισταθμιστικοί κανόνες Αποθήκευση Ταμιευτήρα Καλυπτόμενη ζήτηση 100 %  κανονική Pre-alert προ-εγρήγορση Alert Emergency συναγερμός 100 %  a b c Άρδευση Περιβαλλοντική Αστική Για ένα μήνα

27 H σημερινή κατάσταση ως έχει… Θα πρέπει να έχει χαμηλή σειρά κατάταξης και πάντως να μην επιλεχθεί. Ένας τρόπος να ελεχθεί πρόχειρα το διαμορφούμενο σύστημα λήψης απόφασης.

28 Ζήτηση, οικονομικό μέγεθος επανάληψη

29 Σε περιπτώσεις υδατικού ελλείμματος: Χρήση μη συμβατικών υδατικών πόρων και πρακτικών: Υφάλμυρες πηγές Αφαλάτωση Ανακτημένης ποιότητας νερά Ελλειμματική ή Υποβαθμισμένης ποιότητας άρδευση Η υφάλμυρη πηγή του Αλμυρού κείται 10 km δυτικά από το Ηράκλειο σε υψόμετρο 4m σε απόσταση 1 Km από τη θάλασσα. Περιοδικότητα στην ποιότητα. Παροχή: 4m 3 /s έως 70-80 m 3 /s Μέσες ετήσιες ποσότητες: 250x10 6 m 3

30 30 Μεταβολή ποιότητας στο έτος Μεταβολή παροχής μέσα στο έτος Μέση μηνιαία παροχή 21  10 6 m 3 ως πόσιμο για το έτος 1999 – 2000 (όσο περίπου οι ανάγκες ύδρευσης του Ηρακλείου…) αλλά σε peak, τεχνική δυσκολία, κλίσεις κλπ.

31

32 Εξαρτώνται από τους στόχους Κριτήρια κόστους, προσοχή στη χρονική βάση, από πολλούς διαχωρίζονται τα κόστη σε ξεχωριστά κριτήρια (και όχι ενοποίηση με βάση τη διαχρονική αξία του χρήματος) Εναλλακτικά, κριτήριο κόστους ανά κυβικό μέτρο νερό που ενσωματώνει αναπτυξιακά κριτήρια (επομένως εμπεριέχεται και ένα όφελος) προκρίνει όμως μεγάλα έργα Κοινωνικές επιπτώσεις (π.χ. από κατάκλιση μιάς έκτασης) Περιβαλλοντικές επιπτώσεις (φράγμα αποτελεί μία μη ήπια παρέμβαση στο περιβάλλον), ωστόσο ενδέχεται να έχει και θετικές επιπτώσεις Οφέλη: π.χ. προστασία από πλημμύρα Κριτήρια τεχνικής εφικτότητας Κριτήρια ποιότητας νερού (πολύ σημαντικά για άρδευση)

33 Μέθοδος κόστους αποτελεσματικότητας

34 Κατατείνει στην επιλογή μεγάλων υδραυλικών έργων που πολλές φορές δεν είναι φιλικά προς το περιβάλλον (Aulong et al., 2009). Δε λαμβάνει άμεσα υπόψη τις κοινωνικές, περιβαλλοντικές και ιδιαίτερες τεχνικές Αδύνατη η διάκριση όμοιων εναλλακτικών (π.χ. ήπια ή εντατική χρήση υπογείων νερών, Spiliotis, 2012). Η Ε.Ε. προτείνει όπως αυτή τη μέθοδο, στην ουσία προκρίνει μία μετά μον0οκριτηριακή μέθοδο θεωρώντας το περιβαλλοντικό κριτήριο ως απόλυτο περιορισμό. 34

35 35 Έννοια των φάσεων αξιοποίησης των υδατικών πόρων μιας λεκάνης απορροής και δείκτης καταλληλότητας μιας εναλλακτικής Φάσης αξιοποίησης: Εκτός της περιβαλλοντικής διάστασης ενσωματώνουν και την εφικτότητα Π.χ. Αφαλάτωση θα πρέπει να επιλεγεί πρωθύστερα από την ανάπτυξη λιμνοδεξαμενής στο στάδιο Ι ? Φάση ανάπτυξης μιας λεκάνης απορροής και το κριτήριο κόστους αποτελεσμ ατικότητας

36 Περιβαλλοντικές επιπτώσεις Κοινωνικές επιπτώσεις Αξιολόγηση ποιοτικά από το ένα ως το τρία ή από το ένα έως το πέντε ή από το ένα ως το εννιά, ανάλογα από τη δυνατότητα βαθμωτής αξιολόγησης Εναλλακτικά, ασαφείς αριθμοί

37 Πολλές φορές αντί μιας σύνθετης αποτίμησης των κριτηρίων χρησιμοποιείται μία ιδιότητα, ή έστω μία αλγεβρική πράξη (συνήθως απλή) μεταξύ διαφόρων ισιοτήτων που χαρακτηρίζουν το κριτήριο. Έτσι, με ευθύνη του αναλυτή και για ένα φυσικό-τεχνικό πρόβλημα χρησιμοποιούνται δείκτες για την αποτίμηση του κριτηρίου.

38 Κριτήριο ορθολογικής ανάπτυξης, συνάρτηση του Supply/MAR Όχι σταθερή μονοτονία Αριθμητική αξιολόγηση Περιβαλλοντικό κριτήριο, συνάρτηση του Supply/MAR Σταθερή μονοτονία Όμως… Ποιοτική αξιολόγηση

39 Λίγο αυστηρό το περιβαλλοντικό κριτήριο, αλλά η έντονη διακύμανση της στάθμης των υπογείων νερών καλό είναι να αποφεύγεται (Berbel)

40

41 Ωριμότητα έργου Κοινωνική αποδοχή Υπάρχουσα τεχνογνωσία / εμπειρία από το προσωπικό Συνυπολογισμός τοπικών δυσκολιών

42 Μπορεί να χρησιμοποιηθεί όπου δεν υπάρχει ποιοτικό πρόβλημα για την αποτίμηση του κριτηρίου βιωσιμότητας. I U, λόγος μεταξύ των μέσων ετησίων ποσοτήτων νερού που δεν χρησιμοποιούνται προς τιμές ετήσιες ποσότητες νερού (ΜΑR) Χαμηλές τιμές: υψηλή χρήση του υπάρχοντος υδατικού δυναμικού. Σε υπερβάλλουσα ζήτηση ή ξηρασία αυτά τα συστήματα είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα. Κατώφλι: 40% «νερό που δε χρησιμοποιεί ται» Χαμηλές τιμές, συστήματα με μεγάλη ευαισθησία, δυσκολία εύρεσης λύσης με τους υπάρχοντες Υ.Π.

43 Συνήθης προσέγγιση: Επιλέγω μόνο μία εναλλακτική: Την πιο κατάλληλη με βάση την αξιολόγηση με πολλαπλά κριτήρια (και σε κάποιες μεθόδους με διμερείς συγκρίσεις π.χ. Promethee II)

44

45 Συνήθως ταξινόμηση ή κατάταξη σε εκ των προτέρων καθορισμένες κατηγορίες Η μεθοδολογία (π.χ. μέθοδος αποστάσεων) θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη όλα τα κριτήρια Υποκειμενισμός στην επιλογή των βαρών των κριτηρίων (και όχι μόνο) Δικαίωμα σε κάποια κριτήρια να έχουν αρνηισκυρία

46 Δεν επιλέγω μόνο μία αλλά πολλές εναλλακτικές Δεν επιλέγω μόνο μία αλλά πολλές εναλλακτικές Πρώτο βήμα: Πολυκριτηριακή ανάλυση 0-1 προγραμματισμό Δεύτερο βήμα: Τελική επιλογή εναλλακτικών. Με βάση το 0-1 προγραμματισμό. Προσοχή στους περιορισμούς αμοιβαίου αποκλεισμού.

47 0-1 προγραμματισμός Αντιμετώπιση λειψυδρίας Πολυκριτηριακή αξιολόγηση 0-1 programming για την επιλογή των εναλλακτικών Δυνατότητα διάρθρωσης της λύσης για διαφορετικούς χρονικούς ορίζοντες Λύση αρθρωτή και ευέλικτη σε αλλαγές 47 Περιορισμοί αμοιβαίου αποκλεισμού

48 Υδατικές δράσεις και εναλλακτικές εναλλακτικών. Μία σημαντική διευκρίνηση είναι, ότι για την εφαρμογή της μεθόδου προϋποτίθεται η δημιουργία κατάλληλων εναλλακτικών. εναλλακτικήυδατικές δράσεις Η εναλλακτική είναι μια ή περισσότερες υδατικές δράσεις που θα πρέπει να αποτιμηθούν με έναν καθολικό τρόπο για την ορθολογική εκτίμηση των οικονομικών αλλά και των περιβαλλοντικών, κοινωνικών και τεχνικών επιπτώσεων (π.χ. σύστημα ταμιευτήρων σε μία λεκάνη απορροής). Δεν μπορεί να επιλεγούν δύο ή περισσότερες εναλλακτικές που περιέχουν ταυτόχρονα μία υδατική δράση Ίδια υδατική δράση σε άλλο χρονικό ορίζοντα αποτελεί διαφορετική εναλλακτική 48

49 Εύρος εφαρμογής της τροποποιημένης μεθόδου: προβλήματα αντιμετώπισης της λειψυδρίας μικρού έως μακρού χρονικού ορίζοντα, σε περιορισμένης έκτασης υδατικό σύστημα χωρίς μεγάλες περιπλοκότητες και με περιορισμένους υδατικούς και οικονομικούς πόρους, όπως συμβαίνει στην νησιωτική περιοχή του Αιγαίου. 49

50 Οποιασδήποτε άλλος τρόπος σύνθεσης συναρτήσεων στόχου ή κριτηρίων Εφαρμογή σε διακριτά προβλήματα ή προβλήματα βελτιστοποίησης Αντί πολλά κριτήρια, ένα συνθετικό κριτήριο Στόχος: Συναινετική λύση Δυνατότητα ενσωμάτωσης της αβεβαιότητας Έλεγχος να η λύση είναι μη κατώτερη

51 Μέθοδοι υπεροχής Διμερής συγκρίσεις, κατώφλι αδιαφορίας, δικαίωμα στην αρνησικυρία Διμερής συγκρίσεις, κατώφλι αδιαφορίας, δικαίωμα στην αρνησικυρία Σε αντίθεση με την πολυκριτηριακή θεωρία χρησιμότητας, στόχος της θεωρίας των σχέσεων υπεροχής δεν είναι η ανάπτυξη μιας συνάρτησης βαθμολόγησης των εναλλακτικών δραστηριοτήτων, όπως η συνάρτηση αξιών, αλλά η πραγματοποίηση διμερών συγκρίσεων μεταξύ των εναλλακτικών. Βασικό κύτταρο της μεθόδου αποτελεί η μονοκριτηριακή σύγκριση, δηλαδή η διμερής σύγκριση των εναλλακτικών για κάθε κριτήριo ξεχωριστά. Οι ενδοκριτηριακές προτιμήσεις του αποφασίζοντα αντανακλώνται στην επιλογή κατάλληλων κατωφλιών, όπως του κατωφλιού προτίμησης, ισοδυναμίας και αρνησικυρίας. Οι παρακάτω ενότητες αναπτύχτηκαν συνοπτικά

52 Αμερικάνικη σχολή Αμερικάνικη σχολή, έμφαση στη βελτιστοποίηση και στην προσαρμοστικότητα Γαλλική σχολή Γαλλική σχολή υπό τον Roy, διμερείς συγκρίσεις, έμφαση στις διμερείς συγκρίσεις και σε ισόρροπες λύσεις (με τη χρήση του κανόνα της αρνησικυρίας). Σημαντική μαθηματική θεμελίωση, χρήση της ασαφούς λογικής και συνόλων,

53 53  Διμερείς συγκρίσεις εναλλακτικών   Αξιωματικός μονοκριτηριακός ορισμός των διμερών σχέσεων  Ολική σύνθεση με βάση: o του κανόνα της πλειοψηφίας oτου κανόνα σεβασμού στη μειοψηφία δηλαδή το δικαίωμα σε ένα κριτήριο να ασκήσει το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε χαμηλή του επίδοση. Οι παρακάτω ενότητες αναπτύχτηκαν συνοπτικά

54 Κατώφλια με γκρίζες περιοχές S: S: Η πρόταση“aSy r ” σημαίνει “a δεν είναι χειρότερο από y r ” (b). IΗ δήλωση aIy r aS j y r και y r S j a IΗ δήλωση aIy r σημαίνει “a και y r είναι περίπου ισοδύναμες”. Π.χ.μπορεί να υποθέσεςι aI j y r ισχύει όταν aS j y r και y r S j a συμβαίνει ταυτόχρονα. S και I ασαφείς σχέσεις (ανήκουν στο κλειστό διάστημα 0,1) Κανόνας της πλειοψηφίας Οι παρακάτω ενότητες αναπτύχτηκαν συνοπτικά

55 Advantage: We can deal with the grey regions between the categories

56 Veto principle (Respect of the minorities) υ j is the maximal value of a score difference of type y r – a j that could be compatible with the proposition aS y r Veto principle: (respect of minorities) For any criterion j, the veto threshold with respect to S is a real-valued function υ j defined on A j such that, for any pair of alternatives a, b υ j is the maximal value of a score difference of type y r – a j that could be compatible with the proposition aS y r. The veto is characterized by the following condition (Tsakiris and Spiliotis, 2011): Veto principle in case of indifference relation: The discordance principle: avoid irrational compensation between the selected categories. Any significant divergence from the prototype can not be covered by compensation between the criteria. Οι παρακάτω ενότητες αναπτύχτηκαν συνοπτικά

57 Σύνθεση των κριτηρίων για διμερείς συγκρίσεις Κάθε κατηγορία Κάθε κατηγορία: χαρακτηρίζεται από ένα υποσύνολο Y r που εμπεριέχει αναφοράς, πρωτότυπα (Perny, 1998) Ένα επόμενο κρίσιμο ζήτημα είναι η κατασκευή μιας ολικής σχέσης αποτίμησης της πρότασης αIy r με βάση τη συμφωνία και την άρνηση της ασυμφωνίας. Η παρακάτω πρόταση μπορεί να θεμελιώσει την ολική σχέση: Μία πρόταση αIy r ισχύει αν και μόνο αν η συμφωνία (coalition) των κριτηρίων στην πρόταση αIy r είναι αρκετά ισχυρή και δεν υπάρχει σημαντική συμμαχία ασυμφωνίας των κριτηρίων στην παραπάνω πρόταση (Perny, 1998).Ο παραπάνω κανόνας μπορεί να εκφρασθεί από την παρακάτω λογική εξίσωση:

58 58 Ασαφής πολυκριτηριακή ταξινόμηση της λειψυδρίας σε ολοκληρωμένα υδατικά συστήματα Κατηγοριοποίηση της λειψυδρίας με βάση την πολυκριτηριακή θεωρία και την ασαφή λογική. Κατηγοριοποίηση της λειψυδρίας με βάση την πολυκριτηριακή θεωρία και την ασαφή λογική. Ως κριτήρια επιλέχθηκαν το κριτήριο της ικανοποίησης της ζήτησης, της αξιοπιστίας, της βιωσιμότητας από την αξιοποίηση των υδατικών πόρων και της υδατικής εφικτότητας Ως κριτήρια επιλέχθηκαν το κριτήριο της ικανοποίησης της ζήτησης, της αξιοπιστίας, της βιωσιμότητας από την αξιοποίηση των υδατικών πόρων και της υδατικής εφικτότητας Προβλήματα μέσου χρονικού ορίζοντα Προβλήματα μέσου χρονικού ορίζοντα Οδικός χάρτης αντιμετώπισης λειψυδρίας Οδικός χάρτης αντιμετώπισης λειψυδρίας Οι παρακάτω ενότητες αναπτύχτηκαν συνοπτικά

59

60 Bασική ιδέα. Διάγνωση λειψυδρίας: πολλαπλές κατηγορίες. – Ένταση – Οδικός χάρτης για την αντιμετώπιση της Μη – διατεταγμένες κατηγορίες Μη – διατεταγμένες κατηγορίες Πολυκριτηριακή προσέγγιση Πολυκριτηριακή προσέγγιση Κριτήρια: Κριτήρια: – ικανοποίησης της ζήτησης, – ικανοποίησης της αξιοπιστίας, – της βιωσιμότητας από την αξιοποίηση των υδατικών πόρων και – της υδατικής εφικτότητας Ασαφής πολυκριτηριακή προσέγγιση Ασαφής πολυκριτηριακή προσέγγιση

61 Κατασκευάζοντας τις κατηγορίες… Εικονικές λεκάνες: περιγράφουν τα πρωτότυπα κάθε κατηγορίας – Τρωτά υδατικά συστήματα είναι αυτά όπου το έλλειμμα είναι μεγάλο συγκρινόμενο με τη ζήτηση νερού – Αναξιόπιστα υδατικά συστήματα: χαμηλή αξιοπιστία στην παροχή νερού – Μη βιώσιμα υδατικά συστήματα υπάρχει προσφορά που είναι μεγαλύτερη από ένα παραδεκτό όριο της μέσης ετήσιας παροχής Π.χ. Χαμηλός δείκτης βιωσιμότητας, διαχείριση της ζήτησης ή έργα μεταφοράς νερού ή αξιοποίησης μη συμβατικών πηγών νερού Κριτήριο εφικτότητας νερού Οι παρακάτω ενότητες αναπτύχτηκαν συνοπτικά

62 Σύνθεση των κριτηρίων για διμερείς συγκρίσεις Κάθε κατηγορία Κάθε κατηγορία: χαρακτηρίζεται από ένα υποσύνολο Y r που εμπεριέχει αναφοράς, πρωτότυπα (Perny, 1998) Ένα επόμενο κρίσιμο ζήτημα είναι η κατασκευή μιας ολικής σχέσης αποτίμησης της πρότασης αIy r με βάση τη συμφωνία και την άρνηση της ασυμφωνίας. Η παρακάτω πρόταση μπορεί να θεμελιώσει την ολική σχέση: Μία πρόταση αIy r ισχύει αν και μόνο αν η συμφωνία (coalition) των κριτηρίων στην πρόταση αIy r είναι αρκετά ισχυρή και δεν υπάρχει σημαντική συμμαχία ασυμφωνίας των κριτηρίων στην παραπάνω πρόταση (Perny, 1998).Ο παραπάνω κανόνας μπορεί να εκφρασθεί από την παρακάτω λογική εξίσωση:

63 Πλεονέκτημα: Αντιμετώπιση γκρίζων περιοχών μεταξύ των κατηγοριών Οι παρακάτω ενότητες αναπτύχτηκαν συνοπτικά

64 Veto Principle Κανόνας Αρνησικυρίας: Μέτρια ικανοποίηση της αξιοπιστίας δεν μπορεί να οδηγήσει σε κατηγορία μη προβλημάτων Μη διατεταγμένες κατηγορίες

65 Οι παρακάτω ενότητες αναπτύχτηκαν συνοπτικά

66 Ασαφής προσέγγιση: 1)Γκρίζες περιοχές μεταξύ των κατηγοριών 2)Πολυκριτηριακή σύνθεση, περισσότερη πιστότητα στα πρότυπα Ασαφής προσέγγιση: 1)Γκρίζες περιοχές μεταξύ των κατηγοριών 2)Πολυκριτηριακή σύνθεση, περισσότερη πιστότητα στα πρότυπα Veto principle Οι παρακάτω ενότητες αναπτύχτηκαν συνοπτικά

67 Περίπτωση Μελέτης: Συστήματα λεκανών απορροής του ποταμού Εbro

68

69