Δρ. Αλέξανδρος Αποστολάκης Τηλ.: 2810379621 E-class μαθήματος: https://eclass.teicrete.gr/courses/DSΗ229https://eclass.teicrete.gr/courses/DS.

Παρουσίαση με θέμα: "Δρ. Αλέξανδρος Αποστολάκης Τηλ.: 2810379621 E-class μαθήματος: https://eclass.teicrete.gr/courses/DSΗ229https://eclass.teicrete.gr/courses/DS."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Δρ. Αλέξανδρος Αποστολάκης Email: aapostolakis@staff.teicrete.graapostolakis@staff.teicrete.gr Τηλ.: 2810379621 E-class μαθήματος: https://eclass.teicrete.gr/courses/DSΗ229https://eclass.teicrete.gr/courses/DS

2

3 Έννοια του πολιτισμού Στάδια εξέλιξης πολιτισμού

4 Έννοια του πολιτισμού Πολιτισμός είναι ο συνεχής αγώνας μέσα στα κοινωνικά πλαίσια για τη βελτίωση των συνθηκών ζωής.

5 Στάδια εξέλιξης πολιτισμού Βασικό χαρακτηριστικό του πολιτισμού είναι η ομαδική συμβίωση. Η πρώτη εμφάνιση του πολιτισμού έγινε τη εποχή που οι άνθρωποι ζούσαν σε σπηλιές με τη κατασκευή εργαλείων. Με την ανακάλυψη της φωτιάς εξελίχτηκε με τη δημιουργία της γλώσσας, με τις τέχνες, με τη γραφή, με την ανακάλυψη και χρήση μετάλλων. Μετέπειτα με τη δημιουργία θρησκευμάτων και την ανάπτυξη επιστημονικών κλάδων.

6 Φυσικοί παράγοντες (κλίμα περιβάλλον) Ανθρώπινη προσπάθεια Οικονομική ανάπτυξη μιας χώρας (άνοδος βιοτικού επιπέδου) Το πολίτευμα μιας χώρας Βελτίωση παιδείας Ανάπτυξη μέσων επικοινωνίας συγκοινωνίας Διατήρηση της ιστορίας Βελτίωση των συνθηκών ζωής

7 Διατάραξη οικολογικής ισορροπίας Καταστροφή περιβάλλοντος Οικονομική –πολιτική αβεβαιότητα Δημιουργία φτώχιας –εξαθλίωση Κλονισμός των θεσμών Έλλειψη ηθικών αξιών Αλλοτρίωση του φυσικού περιβάλλοντος

8 Μέσα από τη παιδεία Μέσα από την ενημέρωση Μέσω συνεχούς προσπάθειας και εργασίας Με δημιουργία δίκαιων νόμων Με σεβασμό στην παράδοση αλλά και με τη διατήρηση αυτής.

9 Με την πάροδο των χρόνων ο πολιτισμός εξελίχθηκε. Με τη διαφύλαξη αλλά και την ανάδειξη ενός αρχαίου πολιτισμού μας δίνεται η δυνατότητα συλλογής σημαντικών πληροφοριών για την ιστορία ενός τόπου αλλά και την εξέλιξη ενός λαού. Γιαυτό καθίσταται αναγκαίο η διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς. Πολιτιστική κληρονομιά θεωρείται η κληρονομιά είτε φυσικών τοπίων, μνημείων, κτηριακών ομάδων, τοποθεσιών, θησαυρών αλλά και άυλων χαρακτηριστικών μιας ομάδας ή μιας κοινωνίας σε μια γενιά του παρόντος αλλά και του μέλλοντος.

10 πρέπει να γίνει κατανοητό ότι όλοι οι πολίτες αλλά και το κράτος δικαιούνται να συμβάλλουν στη διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου τους. Να γνωρίζουν τα οφέλη τους αλλά και τις υποχρεώσεις που προκύπτουν από αυτό. Αυτό γίνεται ορατό μέσα από αναφορές αλλά και έργα της Unesco που ασχολείται με θέματα πολιτισμού.

11 Τι είναι η Unesco H UNESCO είναι ο οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών για την εκπαίδευση, την επιστήμη και τον πολιτισμό.Πηγάζει από τα αρχικά United Nations educational, Scientific and cultural Organization. Η εκπαίδευση, οι κοινωνικές και οι φυσικές επιστήμες, ο πολιτισμός και η επικοινωνία είναι τα μέσα με τα οποία υπηρετεί τις πανανθρώπινες αξίες με στόχο την ευημερία του ανθρώπου σε ένα ειρηνικό κόσμο.

12 Ιστορικό Η σύνθεση της ΟΥΝΕΣΚΟ υπογράφηκε στο Λονδίνο στις 16 Νοεμβρίου το 1945 από 37 χώρες. Η πρώτη συνεδρίαση έλαβε μέρος στο Παρίσι από τις 19 Νοεμβρίου έως 10 Δεκεμβρίου 1946. Ο σκοπός του οργανισμού αυτού ορίστηκε ώστε να συμβάλλει/συνεισφέρει στην διασφάλιση της εκπαίδευσης, της επιστήμης και της κουλτούρας με σκοπό την επέκταση σε παγκόσμιο επίπεδο της γνώσης της δικαιοσύνης, την τήρηση των νόμων, τα ανθρώπινα δικαιώματα που έχουν επικυρωθεί τους ανθρώπους όλου του κόσμου χωρίς διακρίσεις η ρατσισμό για το φύλλο, την γλώσσα, την θρησκεία από το καταστατικό των Ηνωμένων Εθνών

13 ΛΟΓΟΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ ΣΥΝΘΗΚΗΣ Οι σημαντικότεροι λόγοι που ώθησαν στην δημιουργία της Σύμβασης για την διαφύλαξη της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς ήταν οι εξής. Η εξαφάνιση της πολιτιστικής κληρονομιάς από φυσικές και ανθρώπινες καταστροφές καθώς και κοινωνικοοικονομικές μεταβολές (πχ πόλεμος) Η εξαφάνιση της πολιτιστικής κληρονομιάς εθνών και πολιτισμών (λόγω παγκοσμιοποίησης) Η ανεπάρκεια πόρων Η προβολή σε παγκόσμιο επίπεδο ενός τόπου.

14 Σύνθεση Η σύνθεση της ΟΥΝΕΣΚΟ απαρτίζεται από την Γενική Διάσκεψη Εκτελεστικό Συμβούλιο Γραμματεία

15

16

17 Η Γραμματεία απαρτίζεται από τον Γενικό Γραμματέα και το διοικητικό προσωπικό όπου ο Γενικός Γραμματέας είναι ο επικεφαλής του οργανισμού και διαμορφώνει τις προτάσεις για τις δράσεις της Γενικής Διάσκεψης και της Εκτελεστικής Επιτροπής. Συντάσσει το προσχέδιο του προϋπολογισμού του προγράμματος διετίας και τον προϋπολογισμό.

18 Όραμα Η UNESCO υποστηρίζει την εκπαίδευση ως το κλειδί για την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη.Στοχεύει σε ένα αειφόρο κόσμο με δικαιοσύνη στις κοινωνίες όπου η γνώση θα αξιολογείται ως πολύτιμο αγαθό και θα προωθεί τον πολιτισμό, την ειρήνη και την προάσπιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων όπως επίσης υποστηρίζει τις επιστήμες και τον πολιτισμό.

19 Στόχοι ΣΤΟΧΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Υπάρχουν 3 στόχοι σχετικά με την εκπαίδευση Προώθηση της εκπαίδευσης ως θεμελιώδη δικαίωμα σύμφωνα με την Παγκόσμια Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Βελτίωση της ποιότητας εκπαίδευσης μέσω της διαφοροποίησης του περιεχομένου και των μεθόδων εκπαίδευσης Προώθηση του πειραματισμού, της καινοτομίας, της διάχυσης των πληροφοριών.

20 Για την επίτευξη των στόχων στον τομέα της εκπαίδευσης έχει τους ακόλουθους στρατηγικούς στόχους: Δημιουργία ικανοτήτων (να παρέχει μια πλατφόρμα για την πνευματική ηγεσία, για την εκπαιδευτική καινοτομία και την μεταρρύθμιση Εργαστήριο ιδεών (να προβλέπει και να ανταποκρίνεται σε καινοτόμες τάσεις και ανάγκες στην εκπαίδευση καθώς και την ανάπτυξη αυτής Διεθνής Καταλύτης (να εγκαινιάζει και να προωθεί το διάλογο, την ανταλλαγή πληροφοριών σε θέματα εκπαίδευσης) Διασάφηση επιτυχημένων πρακτικών Σύσταση προτύπων (να αναπτύσσει πρότυπα και κατευθυντήριες γραμμές για την ανάληψη δράσης σε καίριους τομείς της εκπαίδευσης).

21 Φυσικές Επιστήμες Η ΟΥΝΕΣΚΟ προωθεί τη διεθνή συνεργασία στον τομέα της επιστήμης προς όφελος της ειρήνης, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ανάπτυξης.Σήμερα ο τομέας φυσικών επιστημών υλοποιεί μεγάλα διεθνή προγράμματα στα γλυκά νερά και τα θαλάσσια ύδατα με τη συνεργασία των οικολογικών και των θετικών επιστημών καθώς και την ανάπτυξη ικανοτήτων στην μηχανική και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας

22 Κοινωνικές επιστήμες Οι κοινωνικές και ανθρωπιστικές επιστήμες έχουν ζωτικό ρόλο στην παροχή βοήθειας, στην κατανόηση και την ερμηνεία του κοινωνικού, πολιτιστικού και οικονομικού περιβάλλοντος. Ο στόχος αυτός επιτυγχάνεται με το έργο του τομέα κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών όπου ο ρόλος του είναι να Καθορίζει τη δέουσα κατάσταση (δεοντολογία και ανθρώπινα δικαιώματα) Να καθιστά διακριτή τη δυνητική κατάσταση (φιλοσοφία) Να μελετά την παρούσα κατάσταση (εμπειρική έρευνα των κοινωνικών επιστημών)

23 Ανθρώπινα δικαιώματα Εδώ η ΟΥΝΕΣΚΟ επιδιώκει Την αύξηση της ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης Την ενίσχυση των συνεργασιών μεταξύ κυβερνητικών και μη κυβερνητικών φορέων Στο συντονισμό των συνεργασιών σε περιφερικό- εθνικό-διεθνές επίπεδο εστιάζοντας πάντα στα ανθρώπινα δικαιώματα. Η ΟΥΝΕΣΚΟ καλείται να συνεισφέρει σε 5 σημαντικούς τομείς Δημοκρατία Διεθνής μετανάστευση και πολυπολιτισμικότητα Φυσική αγωγή και αθλητισμό Αστική ανάπτυξη Νεολαία

24 Πολιτισμός Τα τρέχοντα θέματα στον τομέα αυτό είναι τα εξής. Πολιτιστική πολυμορφία Παγκόσμια κληρονομιά Άυλη κληρονομιά Υποβρύχια κληρονομιά Κινητή κληρονομιά και μουσεία Δημιουργικότητα Διάλογος Κοινοτική δράση Αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης

25 1)Πολιτιστική πολυμορφία Αποτελεί κυρίαρχο συστατικό των σύγχρονων κοινωνιών που όλο και περισσότερο συντίθεται από άτομα προερχόμενα από διαφορετικά κοινωνικά, οικονομικά, πολιτιστικά περιβάλλοντα. Στόχοι της πολιτιστικής πολυμορφίας είναι Η αναγνώριση Η κατανόηση Η αποδοχή της διαφορετικότητας. Συχνά το διαφορετικό πολιτιστικό υπόβαθρο αντιμετωπίζεται ως πρόβλημα. Παρ αυτά συχνά μπορεί να αποτελέσει παράγοντα ενδυνάμωσης και εμπλουτισμού της οικονομικής ζωής και της επιχειρηματικότητας.

26 2)Παγκόσμια κληρονομιά Στις 23 Νοεμβρίου 1972,στο Παρίσι, η Γενική Συνδιάσκεψη της ΟΥΝΕΣΚΟ κατήρτισε την καταστατική Σύμβαση με τον κατάλογο της Παγκόσμιας κληρονομιάς που τέθηκε σε ισχύ την 17η Δεκεμβρίου 1975. Ο φιλόδοξος στόχος του εκπαιδευτικού, επιστημονικού και πολιτιστικού οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών ήταν να εντοπίσει, να μελετήσει και να διασώσει μνημεία, συγκροτήματα και τοποθεσίες είτε φυσικά είτε κατασκευασμένα από τον άνθρωπο που έχουν εξέχουσα παγκόσμια αξία από ιστορικής καλλιτεχνικής, επιστημονικής, φυσικής, αρχαιολογικής η ανθρωπολογικής πλευράς.

27 Κατηγορίες παγκόσμιας κληρονομιάς Τοποθεσίες (ανθρώπινα αριστουργήματα και περιοχές περιλαμβανομένου αρχαιολογικές τοποθεσίες με εξαιρετική ιστορική σημασία αλλά και έργα της φύσης δίχως την ανθρώπινη παρέμβαση) Μνημείων (εδώ περιλαμβάνονται αρχιτεκτονικά έργα, έργα γλυπτικής και ζωγραφικής, επιγραφές, κατοικίες σπηλαίων με παγκόσμια αξία από ιστορικής απόψεως αλλά και επιστημονικής επίσης) Κτιριακών εγκαταστάσεων (περιλαμβάνονται ομάδες κτιρίων η ξεχωριστά κτίρια τα οποία συνδέονται λόγω της αρχιτεκτονικής τους, τη θέση τους στον τόπο όπου βρίσκονται και που έχουν παγκόσμια αξία από μεριά τέχνης, επιστήμης, ιστορίας.)

28 3)Άυλη κληρονομιά Ως άυλη κληρονομιά εννοούμε τις πρακτικές αναπαραστάσεις, γνώσεις και τεχνικές όπως επίσης εργαλεία, αντικείμενα, χειροτεχνήματα καθώς και τους πολιτιστικούς χώρους που συνδέονται με αυτές. Η άυλη κληρονομιά εκδηλώνεται στους παρακάτω τομείς Στις προφορικές παραδόσεις και εκφράσεις συμπεριλαμβανομένου της γλώσσας Στις τέχνες του θεάματος Στις κοινωνικές-εορταστικές εκδηλώσεις και κάθε μορφή τελετουργιών. Στις γνώσεις που αφορούν το σύμπαν και γενικά τη φύση Στην τεχνογνωσία μέσω της παραδοσιακής χειροτεχνίας.

29 4)Υποβρύχια κληρονομιά Περιλαμβάνει όλες τις αρχαιότητες που βρίσκονται στον βυθό της θάλασσας η στον πυθμένα λιμνών η ποταμών. Αυτές μπορεί να είναι αρχαίες λιμενικές εγκαταστάσεις, καταποντισμένοι οικισμοί μέρος των οποίων πολλές φορές προεκτείνεται στον αιγιαλό και την παραλία, ναυάγια πλοίων.

30

31 Η Συνθήκη για την προστασία της παγκόσμιας κληρονομιάς υιοθετήθηκε από τη Γενική Συνέλευση της ΟΥΝΕΣΚΟ στις 16 Νοεμβρίου 1972.Με την υπογραφή της τα κράτη μέλη αναγνωρίζουν ότι οι χώροι που βρίσκονται στην εθνική τους επικράτεια και έχουν εγγραφεί στον Κατάλογο της Παγκόσμιας Κληρονομιάς αποτελούν με κάθε επιφύλαξη της εθνικής κυριαρχίας και των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας, παγκόσμια κληρονομιά «για την προστασία της οποίας είναι υπεύθυνη η διεθνής κοινότητα που πρέπει να εργαστεί ως σύνολο γι αυτό το σκοπό». Η αποστολή της ΟΥΝΕΣΚΟ είναι να ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να υπογράψουν τη συνθήκη του 1972 για να εξασφαλίσουν την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς αλλά και να δημιουργήσουν συστήματα ελέγχου που θα αναφέρουν σε τακτική βάση την κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι χώροι παγκόσμιας κληρονομιάς στην επικράτειά τους. Τα μνημεία που συγκαταλέγονται στον κατάλογο της παγκόσμιας κληρονομιάς επιλέγονται και εγκρίνονται βάσει της αξίας τους ως τα καλύτερα παραδείγματα της δημιουργικής ευφυΐας του ανθρώπου. Το Κέντρο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς που δημιουργήθηκε το 1992 είναι το κέντρο παρακολούθησης και συντονιστής της Ουνέσκο για όλα τα ζητήματα που αφορούν την παγκόσμια κληρονομιά.

32 Οργανώνει ετήσιες συνεδριάσεις της επιτροπής για την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά Συντονίζει τη διεθνή βοήθεια που δίδεται από το Ταμείο Παγκόσμια Κληρονομιάς Έχει συμβουλευτικό ρόλο για τα κράτη-μέλη( ως προς την υποβολή υποψηφιοτήτων για εγγραφή στον κατάλογο) Συντονίζει τις αναφορές για την κατάσταση των μνημείων Συντονίζει την άμεση δράση που απαιτείται σε περίπτωση μνημείων που απειλούνται Διοργανώνει σεμινάρια και εργαστήρια τεχνικής εκπαίδευσης Ενημερώνει τη βάση δεδομένων του καταλόγου Δημιουργεί εκπαιδευτικά εργαλεία προκειμένου να συνειδητοποιήσουν οι νέοι την ανάγκη για την προστασία της κληρονομιάς Ενημερώνει διαρκώς την κοινή γνώμη για θέματα σχετικά με την Παγκόσμια Κληρονομιά.

33 ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΕΓΓΡΑΦΗΣ ΣΤΟΝ ΚΑΤΑΛΟΓΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ -Ως φυσικό κληροδότημα -Ως μνημείο, συγκρότημα η τοποθεσία Κριτήρια εγγραφής 1)ως φυσικό κληροδότημα. Να παρουσιάζει μοναδικά φυσικά φαινόμενα η περιοχές εξαιρετικής ομορφιάς Να περιέχει σημαντικές φυσικές περιβαλλοντικές συνθήκες ζωής για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας Να είναι παράδειγμα εξαιρετικής σημασίας εκ των περιόδων της ιστορίας της γης. 2)ως μνημείο,συγκρότημα η τοποθεσία Να εκπροσωπεί ένα έργο τέχνης της ανθρώπινης ευφυΐας Να παραπέμπει σε κάποιο πολιτισμό που εξακολουθεί να υπάρχει η έχει εξαφανιστεί Να επιδεικνύει σημαντική αλλαγή στην εξέλιξη της αρχιτεκτονικής η στην τεχνολογία, στο σχεδιασμό πόλεων.

34 Η Ελλάδα έχει συνυπογράψει από το 19981 τη συνθήκη της ΟΥΝΕΣΚΟ για την προστασία των μνημείων και χώρων παγκόσμιας κληρονομιάς Όπου εκεί περιλαμβάνονται και 1.Ναός Επικούρειου Απόλλωνας-Βάσσες(1986) 2.Αρχαιολογικός χώρος Ακροπόλεως(1987) 3.Άγιο Όρος 4.Μετέωρα 5.Αρχαιολογικός χώρος των Δελφών 6.Μεσαιωνική πόλη της Ρόδου 7.Παλαιά πόλη της Κέρκυρας κλπ Φυσικά πουθενά δεν θα συναντήσουμε κάποιο μνημείο η τοποθεσία της Κρήτης ενταγμένο στον κατάλογο παγκόσμιας κληρονομιάς της Ουνέσκο. Ενώ πληρεί όλα τα κριτήρια τόσο η Κνωσός, το Γκούλε, Το Ελαφονήσι και άλλα τόσα μέρη κανένα δεν κατάφερε μέχρι σήμερα να ενταχθεί στον κατάλογο. Θεωρούνται μικρότερης ιστορικής σημασίας;

35 1.IUCN (international union for conservation of nature). Ιδρύθηκε το 1948 με έδρα την Ελβετία. Παρέχει αναφορές για την κατάσταση συντήρησης των τοπίων που είναι ήδη εγγεγραμμένα στον κατάλογο παγκόσμιας κληρονομιάς 2.ICCROM (International centre for the conservation and restoration of monuments) Μελετά τη διατήρηση και αναστύλωση των πολιτιστικών αγαθών. Ιδρύθηκε το 1956 και εδρεύει στη Ρώμη. 3.ICOMOS(International council of monuments and sites). Διεθνές συμβούλιο μνημείων και τοπίων. Ιδιαίτερη έμφαση έχει δώσει στη διάσωση των μνημείων που κινδυνεύουν από πολέμους η από φυσικά φαινόμενα πχ σεισμοί.

36 Στις πηγές χρηματοδότησης περιλαμβάνονται Το ταμείο παγκόσμιας κληρονομιάς του οποίου οι πόροι προέρχονται από τις υποχρεωτικές εισφορές των κρατών-μελών Εθελοντικές εισφορές Τα έσοδα από πωλήσεις βιβλίων/εκδόσεων σχετικών με την πολιτιστική κληρονομιά Εισφορές κρατών για συγκεκριμένο ειδικό σκοπό

37 Η ένταξη ενός μνημείου στον κατάλογο πολιτιστικής κληρονομιάς δεν αποτελεί το τέλος της διαδικασίας. Μετά την εγγραφή ενός μνημείου οι υπεύθυνοι διαχείρισης του μνημείου και οι τοπικές αρχές εργάζονται αδιάλειπτα προς την κατεύθυνση του ελέγχου, της παρακολούθησης και της συντήρησης του. Τα κράτη-μέλη έχουν υποχρέωση να συντάσσουν περιοδικές αναφορές ελέγχου για την κατάσταση διατήρησης των μνημείων καθώς και των μέτρων που λαμβάνουν για την προστασία τους. Οι αναφορές αυτές διευκολύνουν την επιτροπή παγκόσμιας κληρονομιάς να αξιολογήσει την κατάσταση των μνημείων και τελικώς να αποφασίσει για τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων για την αντιμετώπιση επαναλαμβανόμενων προβλημάτων. Ένα από αυτά τα μέτρα είναι η εγγραφή του μνημείου στον «Κατάλογο κληρονομιάς σε κίνδυνο» εάν διαπιστωθεί ότι τα μέτρα συντήρησης είναι πλημμελή.

38 Η εθνική επιτροπή της ΟΥΝΕΣΚΟ βρίσκεται σε στενή συνεργασία με 6 υπουργεία 1.Υπουργείο Εξωτερικών 2.Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων 3.Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού 4.Υπουργείο Εσωτερικών 5.Υπουργείο Αγροτικής ανάπτυξης, ανταγωνιστικότητας 6.Υποδομών, μεταφορών,δικτύων.

39

40

41