ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΦΛΩΡΙΝΑΣ ΘΕΜΑ: Η σύγχρονη προβληματική για τη μετάβαση από το.

Παρουσίαση με θέμα: "ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΦΛΩΡΙΝΑΣ ΘΕΜΑ: Η σύγχρονη προβληματική για τη μετάβαση από το."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΦΛΩΡΙΝΑΣ ΘΕΜΑ: Η σύγχρονη προβληματική για τη μετάβαση από το πανεπιστήμιο στην αγορά εργασίας. ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: Ηλιάδου - Τάχου Σοφία ΜΑΘΗΜΑ: Εκπαιδευτική Πολιτική ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: Τρύπα Κωνσταντίνα Α.Ε.Μ: 3222 ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ: ΣΤ’ ΦΛΩΡΙΝΑ 2014

2 Το κεφάλαιο αυτό εστιάζει στην επέκταση της ανώτατης εκπαίδευσης και τις συνέπειές της στην προώθηση της ισότητας των ευκαιριών ως προς τη συμμετοχή και τη μετάβαση στην αγορά εργασίας. Επίσης, παρουσιάζονται σύγχρονες προσεγγίσεις που αξιοποιούνται για τη διερεύνηση και κατανόηση των κοινωνικών ανισοτήτων κατά τη μετάβαση των πτυχιούχων στην αγορά εργασίας και περιγράφεται η σύγχρονη προβληματική που αναπτύσσεται με βάση τις προσεγγίσεις αυτές. Τέλος, διερευνούνται οι λόγοι και εξηγούνται οι τρόποι με τους οξύνονται οι κοινωνικές ανισότητες. 2

3 Η μετάβαση από το πανεπιστήμιο στην αγορά εργασίας έχει αποτελέσει επίκεντρο ενδιαφέροντος πολλών διεθνών οργανισμών (ΟΟΣΑ, UNESCO) οι οποίοι δίνουν έμφαση στη σχέση του πανεπιστημίου με την αγορά εργασίας, η οποία αποδίδεται σε τρεις λόγους: 1. Στην τεχνοκρατική θεώρηση → πιο στενή σχέση 2. Στην αξιολόγηση των ιδρυμάτων → επαρκής προετοιμασία, απασχόληση πτυχιούχων. 3. Στα προβλήματα των πτυχιούχων. Η επέκταση της ανώτατης εκπαίδευσης είναι προτεραιότητα των κυβερνήσεων σε όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. Επισημαίνεται, ότι ρόλος της ανώτατης εκπαίδευσης είναι σημαντικός για τη δημιουργία της κοινωνίας της γνώσης, την προώθηση της βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής, την ελευθερία των συναλλαγών στις αγορές, όπως και για την αξιοποίηση των δεξιοτήτων, των καινοτόμων δράσεων και της ευελιξίας των εργαζομένων. 3

4 Κοινός στόχος των κυβερνήσεων καθίσταται η δημιουργία μιας «Ευρώπης της Γνώσης», όπου τα πανεπιστήμια καλούνται να διαδραματίσουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην παραγωγή και την μετάδοση νέων γνώσεων, στη διάδοσή τους με τη βοήθεια των νέων τεχνολογιών και στη χρήση τους στη βιομηχανία ή στις υπηρεσίες. Τρεις πόλοι στο τρίγωνο της γνώσης: εκπαίδευση έρευνα καινοτομία Τα πανεπιστήμια κατέχουν από πολλές απόψεις το κλειδί της οικονομίας και της κοινωνίας της γνώσης καθώς:  Εκπροσωπούν το 80% των βασικών ερευνών που διενεργούνται στην Ευρώπη.  Οι φοιτητές που σπουδάζουν στα πανεπιστήμια διαθέτουν όλο και περισσότερα προσόντα.  Τα πανεπιστήμια συμβάλλουν στην άνοδο του συνολικού μορφωτικού επιπέδου στην Ευρώπη. 4

5 Η έννοια επέκταση χρησιμοποιείται για να περιγράψει τη δημιουργία νέων ιδρυμάτων ή τμημάτων μιας ενιαίας ανώτατης εκπαίδευσης σε εθνικό επίπεδο. Ιστορικά αρχίζει τον 19 ο αιώνα σε Ευρώπη και Αμερική. Η επέκταση αυτή οδηγεί στη «μαζική» ανώτατη εκπαίδευση, η οποία διασφαλίζει ισότητα ευκαιριών τόσο ως προς την πρόσβαση όσο και ως προς τη συμμετοχή. Θεμελιώνεται με τη θεωρία του ανθρώπινου κεφαλαίου του Schultz που υποστηρίζει ότι το ανθρώπινο κεφάλαιο, δηλαδή οι γνώσεις και οι δεξιότητες των ατόμων, είναι η πιο σημαντική επένδυση που συμβάλλει στην ατομική και κοινωνική πρόοδο. Ωφελεί κράτη (προετοιμάζει το εργατικό δυναμικό) και άτομα (ευκαιρία απόκτησης ακαδημαϊκών γνώσεων) και αποτελεί αναγκαιότητα στις σύγχρονες μεταβιομηχανικές κοινωνίες προκειμένου να καλυφθούν οι απαιτήσεις που δημιουργούν η κοινωνία της γνώσης και η παγκοσμιοποίηση της οικονομίας. 5

6 Η παγκοσμιοποίηση μετασχηματίζει την αγορά εργασίας δημιουργώντας περισσότερες θέσεις στον τριτογενή τομέα παραγωγής. Αυτό οφείλεται στην τεχνολογική πρόοδο που δημιουργεί νέες απαιτήσεις και αυξάνει τον ανταγωνισμό στις παγκόσμιες αγορές με επακόλουθο τα κράτη να μην μπορούν να προστατεύσουν τους εργαζόμενούς τους από τους επιχειρηματικούς ομίλους και τις εταιρείες – κολοσσούς. Επέκταση ανώτατης εκπαίδευσης σημαντική μορφή επένδυσης για: 1. Κράτη: εξασφαλίζει εργατικό δυναμικό με υψηλή εξειδίκευση, καλλιεργεί κριτική σκέψη και ικανότητα στην καινοτομία. 2. Άτομα: αποκτούν υψηλού επιπέδου προσόντα για να αξιοποιήσουν τις διευρυμένες ευκαιρίες στην αγορά,να αντιμετωπίσουν τον ανταγωνισμό και να απασχοληθούν σε επαγγέλματα με υψηλές αποδοχές. 6

7 ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ: Πριν από το 1960 το ζήτημα της μετάβασης από το πανεπιστήμιο στην αγορά εργασίας δεν αποτελούσε αντικείμενο διερεύνησης καθώς οι φοιτητές και κυρίως οι άνδρες που προέρχονταν από τη μεσαία τάξη, εντάσσονταν άμεσα, μετά την ολοκλήρωση των σπουδών τους, στην αγορά εργασίας. Ο σχετικός προβληματισμός αναπτύσσεται μετά το τέλος της δεκαετίας του 1960 όταν αυξάνεται η ανεργία των πτυχιούχων υπό την επίδραση της οικονομικής κρίσης και των μεταβολών στην παραγωγική διαδικασία. 7

8 ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ: 1. Οι ερμηνευτικές προσεγγίσεις που βασίζονται στην φονξιοναλιστική θεωρία υιοθετούν τη θεωρία του ανθρώπινου κεφαλαίου υποστηρίζοντας ότι: «η μαζική ανώτατη εκπαίδευση αποτελεί προϋπόθεση οικονομικής ανάπτυξης καθώς και ότι η κατοχή πτυχίου πολλαπλασιάζει τις γνώσεις». Μεγάλη σημασία έχει η επιβίωση της κοινωνίας της οποίας δομικό στοιχείο αποτελεί η εκπαίδευση, η οποία μεταβιβάζει γνώσεις, καλλιεργεί δεξιότητες, επιτελώντας δύο σημαντικές λειτουργίες:  Κοινωνικοποίηση: εσωτερίκευση αξιών και κανόνων από τους νέους, ώστε να προετοιμαστούν για τους μελλοντικούς ρόλους στην ενήλικη ζωή.  Αξιοκρατική επιλογή: ισότητα ευκαιριών ανεξάρτητα από την κοινωνική προέλευση. 8

9 2. Προσέγγιση Castells, ο οποίος βασίστηκε στη θεωρία της συμβολικής αλληλεπίδρασης που υποστηρίζει ότι: «τα σύμβολα είναι ιδέες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να γίνουν κατανοητά τα νοήματα, οι αντιλήψεις και οι κοινωνικές ιεραρχίες». Ο Castells θεωρεί ότι οι νέες τεχνολογίες της πληροφορίας και των επικοινωνιών επηρεάζουν την οικονομική, την κοινωνική και την πολιτική ζωή. Ακόμη, αναφέρει ότι η επέκταση της ανώτατης εκπαίδευσης είναι αναγκαία στις σύγχρονες κοινωνίες της πληροφορίας για δύο λόγους:  Πρώτον: αυξάνονται οι ανάγκες για εργαζόμενους με υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης και εξειδίκευσης, ενώ διευρύνεται και ο τομέας των υπηρεσιών.  Δεύτερον: τα πανεπιστήμια κατέχουν σημαντικό ρόλο στη δημιουργία και τη ροή των δικτύων της γνώσης. Δημιουργούνται νέες ομάδες ερευνητών. 9

10 3. Ερμηνευτικές προσεγγίσεις που βασίζονται στις θεωρίες της σύγκρουσης υποστηρίζουν ότι: «η επέκταση της ανώτατης εκπαίδευσης οξύνει τις κοινωνικές ανισότητες». Συγκεκριμένα, προσεγγίσεις που βασίζονται στη μαρξιστική θεωρία έχουν ως αφετηρία ότι η εκπαίδευση είναι από τους σημαντικότερους μηχανισμούς με τους οποίους το κράτος αναπαράγει τις δομημένες ανισότητες, συμβάλλοντας στη συντήρηση του καπιταλιστικού συστήματος. Η συμβολή της εκπαίδευσης στην αναπαραγωγή της οικονομικής και της κοινωνικής δομής του καπιταλιστικού συστήματος επιτυγχάνεται μέσω δύο λειτουργιών:  Κοινωνικοποίηση: διαμορφώνει τη συνείδηση του «εργάτη», καθώς οι μαθητές απομνημονεύουν γνώσεις, χωρίς προσωπική ικανοποίηση και προετοιμάζονται για το χώρο της εργασίας με μοναδικό κίνητρο την αμοιβή.  Νομιμοποίηση: εμφυσά στους μαθητές την αξιοκρατική ιδεολογία σύμφωνα με την οποία όλοι έχουν ίσες ευκαιρίες στην εκπαίδευση, οι ικανότεροι όμως φοιτούν στις ανώτερες βαθμίδες της και καταλαμβάνουν τις σημαντικότερες θέσεις εργασίας. Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΟΞΥΝΕΙ ΤΟΝ ΤΑΞΙΚΟ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟ!!! 10

11 4. Προσεγγίσεις που βασίζονται στη βεμπεριανή θεωρία τονίζουν ότι: «οι κοινωνικές ανισότητες και οι συγκρούσεις οφείλονται στην άνιση κατανομή του πλούτου, του εισοδήματος, αλλά και του κύρους και της δύναμης». Ερμηνευτική προσέγγιση που στηρίζεται στην παραπάνω θεωρία κατασκευάστηκε από τον Collins, ο οποίος τοποθετεί την εκπαίδευση σε κεντρική θέση, επειδή περιορίζει τους υποψηφίους για τις προνομιούχες θέσεις τις οποίες μονοπωλούν οι κάτοχοι των πτυχίων. Ανώτατη εκπαίδευση: μηχανισμός που επιλέγει και κατανέμει τα άτομα, μέσω των πτυχίων, στις αγορές εργασίας. Στόχος καθίσταται η κατοχή προνομιούχων επαγγελμάτων. Όσο αυξάνονται οι πτυχιούχοι, τόσο μειώνονται οι ευκαιρίες στην ανταγωνιστική αγορά εργασίας, στην οποία επιβιώνουν οι έχοντες τα περισσότερα και πιο περιζήτητα προσόντα. 11

12 5. Η θεωρία πολιτισμικής αναπαραγωγής, η οποία αναπτύχθηκε από τον Bourdieu, αναφέρει ότι: «η εκπαίδευση αποτελεί μέρος της υπερδομής που οργανώνεται με βάση τα ενδιαφέροντα των κυρίαρχων ομάδων και συμβάλει στην αναπαραγωγή και τη νομιμοποίηση των κοινωνικών ανισοτήτων. Ωστόσο, δίνει μεγαλύτερη έμφαση στο πολιτισμικό κεφάλαιο, το οποίο συνοδεύεται και από άλλα είδη κεφαλαίων, όπως το συμβολικό και το κοινωνικό, μέσω των οποίων οι κυρίαρχες ομάδες κληροδοτούν τα προνόμια στα παιδιά τους». 12

13 Σε μία πρόσφατη μελέτη τους, ο Bourdieu και ο Boltanski, αποδίδουν τη ζήτηση και την επέκταση της ανώτατης εκπαίδευσης στον μετασχηματισμό της κοινωνικής δομής και των λειτουργιών της ανώτατης εκπαίδευσης. Κύριο χαρακτηριστικό των μετασχηματισμών: η εντατικοποίηση της χρήσης της εκπαίδευσης, με συνέπεια των πληθωρισμό και την υποβάθμιση της αξίας των πτυχίων, που επιβάλλουν με τη σειρά τους περαιτέρω εντατικοποίηση της χρήσης της που επεκτείνεται και στην κυρίαρχη τάξη. Οι γονείς της κυρίαρχης τάξης δεν αρκεί να μεταβιβάσουν στα παιδιά τους μόνο το οικονομικό τους κεφάλαιο προκειμένου να διασφαλίσουν τη θέση τους στην κοινωνική δομή. Πρέπει να αξιοποιήσουν το υλικό, το πολιτισμικό και το κοινωνικό τους κεφάλαιο για να αποκτήσουν τα παιδία τους πτυχία από ελίτ ιδρύματα καθώς οι διαδικασίες πρόσληψης βασίζονται στα προσόντα. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ 13

14 Έτσι, διαμορφώνεται η εντύπωση ότι η κατάληψη επαγγελματικών θέσεων εξαρτάται από τα ακαδημαϊκά προσόντα. Απόρροια όλων αυτών είναι να παγιδεύονται οι γονείς των μεσαίων τάξεων οι οποίοι επενδύουν στην εκπαίδευση των παιδιών τους προκειμένου να αποκτήσουν τα προσόντα, το ενσωματωμένο πολιτισμικό κεφάλαιο που θα τους βοηθήσει στην κατάληψη θέσεων εργασίας, χωρίς να κατανοούν ότι όλα αυτά εξαρτώνται από την κοινωνική τάξη. Με βάση τη θεώρηση αυτή, η μετάβαση των πτυχιούχων από το πανεπιστήμιο στην αγορά εργασίας συναρτάται με το υλικό, το πολιτισμικό και το κοινωνικό κεφάλαιο που εξαρτώνται από την κοινωνική προέλευση και τη φοίτηση σε επίλεκτα ιδρύματα ανώτατης εκπαίδευσης. ΜΕΓΑΛΩΝΕΙ Ο ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ – ΑΥΞΑΝΟΝΤΑΙ ΤΑ ΠΡΟΣΟΝΤΑ 14

15 Έθος: εσωτερικοποιημένη ερμηνεία της αντικειμενικής πραγματικότητας, σύστημα επίκτητων προδιαθέσεων που επηρεάζουν τις ιδέες, τις πεποιθήσεις, τις φιλοδοξίες, τις προτιμήσεις, τις πρακτικές των ατόμων. Το έθος κάθε κοινωνικής ομάδας είναι διαφορετικό. Πολιτισμικό κεφάλαιο: αποκτά το άτομο από την οικογένειά του και διαφοροποιείται κοινωνικά, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη σχολική επίδοση και την κοινωνική επιλογή που γίνεται μέσω της εκπαίδευσης. 15

16 Η πλούσια παράδοση των ερμηνευτικών προσεγγίσεων τροφοδοτεί τη σύγχρονη προβληματική καθώς η νέα πραγματικότητα διαμορφώνεται από τις μεγάλες αλλαγές που σημειώνονται στην ανώτατη εκπαίδευση και την αγορά εργασίας κάτω από την επίδραση της οικονομικής κρίσης και της απορρύθμισης του κράτους πρόνοιας. Σύγχρονες μελέτες που αξιοποιούν τις προσεγγίσεις που βασίζονται στη φονξιοναλιστική θεωρία υποστηρίζουν ότι η επέκταση της ανώτατης εκπαίδευσης προωθεί την ισότητα ως προς τις εκπαιδευτικές και επαγγελματικές ευκαιρίες. η μετάβαση στην αγορά εργασίας εξαρτάται από ταλέντα και προσόντα και όχι από την κοινωνική τάξη. 16

17 Ωστόσο, μελέτες που αξιοποιούν τις ερμηνευτικές προσεγγίσεις που βασίζονται στις θεωρίες της σύγκρουσης συνδέουν την επέκταση της ανώτατης εκπαίδευσης με την οικονομική ανάπτυξη αναγνωρίζοντας ως πολύπλοκη της σχέση εκπαίδευσης – αγοράς εργασίας. Κύριο χαρακτηριστικό αποτελεί το γεγονός ότι αυξάνεται μεν ο αριθμός των θέσεων εργασίας που απαιτούν υψηλή εξειδίκευση, αλλά οι ρυθμοί δεν είναι τέτοιοι ώστε να απορριφθούν όλοι οι πτυχιούχοι. Η παγκοσμιοποίηση της οικονομίας ενδυναμώνει τις διαφορές ανάμεσα στην κυρίαρχη τάξη και τις χαμηλότερες. Οι σπουδές στο πανεπιστήμιο δεν αποτελούν επένδυση που προσφέρει σημαντικά οφέλη στα άτομα. 17

18 1. Οι πολιτικές για την ανώτατη εκπαίδευση: η αύξηση των φοιτητών συντελεί στον πληθωρισμό των πτυχίων. 2. Η ποιότητα των ιδρυμάτων και η διάκρισή τους σε ιδρύματα με χαμηλή θέση στην κοινωνική ιεραρχία και ιδρύματα ελίτ που προωθούν την έρευνα και καθίστανται πιο ισχυρά, δημιουργεί δυσκολίες στην επιλογή των σπουδών. Συμπέρασμα: Όσο επεκτείνεται η ανώτατη εκπαίδευση και περιλαμβάνει ιδρύματα με διαφορετικά ακαδημαϊκά χαρακτηριστικά, τόσο οξύνονται οι κοινωνικές ανισότητες ως προς την αξιοποίηση των όποιων ευκαιριών κατά τη μετάβαση στην αγορά εργασίας. 3. Η έλλειψη εργασίας για όλους τους πτυχιούχους οδηγεί στην ανεργία και αναγκάζει τους πτυχιούχους να αποδέχονται χαμηλά αμειβόμενες και προσωρινές εργασίες, κατώτερες των προσόντων τους. Επίσης, οι διαφορές στις απολαβές μεγαλώνουν το χάσμα και αναπαράγεται η άνιση κατανομή του πλούτου, στην οποία οφείλεται η διαίρεση των τάξεων. 18

19 Οι θέσεις εργασίας καθορίζονται από τα χαρακτηριστικά των εγχώριων οικονομιών και διακρίνονται σε δύο κατηγορίες: Η πόλωση αυτή που αποδίδεται στην ανάπτυξη του καπιταλισμού, οδηγεί στη μαζική υποβάθμιση της ζωής και την ανεργία. Ακόμη, σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν οι νέες τεχνολογίες, οι οποίες καθιστούν άχρηστες περισσότερες θέσεις εργασίας από αυτές που δημιουργούν όχι μόνο στις παραδοσιακές μορφές παραγωγής, αλλά και στις σύγχρονες θέσεις των τεχνικών και διευθυντικών στελεχών. 1.Περιορισμένος αριθμός θέσεων που απευθύνονται σε πτυχιούχους με πρόσθετα προσόντα. 2.Πολυάριθμες χαμηλά αμειβόμενες εργασίες, που απαιτούν περιορισμένα προσόντα. 19

20 Σύμφωνα με τους Brown και Hesketh, στην επιλογή των πτυχιούχων δεν αξιολογούνται μόνο οι ακαδημαϊκοί τίτλοι σπουδών, αλλά και τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, οι μεταβιβάσιμες ικανότητες και δεξιότητες, η ευελιξία, η προθυμία να συμβάλλουν στην καινοτομία, η διάθεση συνεργασίας, η υπευθυνότητα και το επιχειρηματικό πνεύμα. δημιουργείται μια πιο απαιτητική αγορά εργασίας, όπου σε πλεονεκτική θέση βρίσκονται οι προερχόμενοι από οικογένειες που διαθέτουν υψηλό πολιτισμικό κεφάλαιο. Επίσης, οι δυσκολίες στην αγορά εργασίας και η αύξηση της ανεργίας οξύνουν τον ανταγωνισμό : νικητές, οι προερχόμενοι από προνομιούχα κοινωνικά στρώματα που έχουν πτυχία από επίλεκτα ιδρύματα. Οι προερχόμενοι από τα χαμηλότερα, βρίσκονται σε μειονεκτική θέση, καθώς σπουδάζουν συχνότερα σε χαμηλότερου κύρους πανεπιστήμια που προσφέρουν πτυχία με μικρότερη αξία. 20

21 Οι νέοι ενθαρρύνονται να αποκτήσουν πτυχία, τα οποία πιστεύουν ότι θα τους προσφέρουν στο μέλλον ευκαιρίες για την εξεύρεση μιας καλής εργασίας με υψηλό εισόδημα → κορεσμός → αλλαγή στον τρόπο επιλογής των εργαζομένων. Πλέον δίνεται έμφαση στα προσωπικά κίνητρα, στην προσωπική εργασία, στις διαπροσωπικές σχέσεις. Τα πτυχία παραμένουν σημαντικά για την πρόσληψη σε μια θέση εργασίας, αλλά η πρόσληψη απαιτεί προσωπικές ικανότητες. 21

22 Οι προερχόμενοι από τις προνομιούχες κοινωνικές κατηγορίες δεν αντιμετωπίζουν δυσκολίες κατά τη μετάβαση στην αγορά εργασίας, γιατί η επαγγελματική τους πορεία είναι προδιαγεγραμμένη κοινωνικά. Έχουν την οικονομική υποστήριξη της οικογένειας και αξιοποιούν τα κοινωνικά δίκτυα, τα οποία τους οδηγούν σε επαγγέλματα με υλικά και οικονομικά οφέλη. Αντίθετα, οι προερχόμενοι από τις χαμηλότερες κοινωνικές κατηγορίες αντιμετωπίζουν εμπόδια και δυσκολίες που δεν μπορούν να τα υπερβούν και πολλές φορές οδηγούνται στον αυτοαποκλεισμό. 22

23 Από την προηγηθείσα ανάλυση συνάγεται το συμπέρασμα ότι οι κοινωνικές ανισότητες κατά τη μετάβαση στην αγορά εργασίας είναι ένα μείζον κοινωνικό ζήτημα, του οποίου η διερεύνηση έχει μεγάλη σημασία. Τα ευρήματα των ερευνών απέδειξαν πως υπάρχει χάσμα ανάμεσα στην ιδεολογία του ανθρώπινου κεφαλαίου και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πτυχιούχοι, τα οποία οξύνουν τις κοινωνικές ανισότητες κατά τη μετάβαση στην αγορά εργασίας. Η όξυνση των κοινωνικών ανισοτήτων οφείλεται σε θεσμικούς παράγοντες, σημαντικότεροι από τους οποίους είναι οι πολιτικές της ανώτατης εκπαίδευσης, οι επικρατούσες συνθήκες στην αγορά εργασίας και η κοινωνική τάξη. 23

24 ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ!!! ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ!!! 24