ΦΦL 01 Εισαγωγή στη Λατινική Γλώσσα και Γραμματεία Διδάσκουσα: Σ.Γ. Παπαϊωάννου Γραφείο: Κυψέλη 706 (7ος όροφος) Ώρες Συνεργασίας: ΔTε 14.00-15.00 E-mail: spapaioan@phil.uoa.gr

Ηλεκτρονική Τάξη – Eclass http://eclass.uoa.gr

Βήματα Εγγραφής (1) <click on> Εγγραφή Χρήστη Απαιτείται η ύπαρξη ενεργούς ηλεκτρονικής διεύθυνσης (email)

Βήματα Εγγραφής (2)

Βήματα Εγγραφής (3) Ο κατάλογος μαθημάτων που εμφανίζεται περιέχει τα μαθήματα χωρισμένα σε ομάδες ανάλογα με το Τμήμα στο οποίο ανήκουν. Επιλέξτε αρχικά το ΤΜΗΜΑ (Φιλολογίας) και στη συνέχεια αναζητήστε το μάθημά μας (ΦΦL 01 Εισαγωγή στη Λατινική Γλώσσα και Γραμματεία [Α-Λ]) μαρκάροντας με (√) το κουτί επιλογής (checkbox). http://www.openeclass.org/guides/pdf/course_registration.pdf

Lectio incipit… Necesse est vobis in mentem habere … Προαπαιτούμενα (για τη Λατινική Γλώσσα) Το λεξιλόγιο του βιβλίου των λατινικών της Γ Λυκείου (συμπεριλαμβανομένων ρημάτων και αρκτικών χρόνων) Γραμματική και το Συντακτικό της Γ Λυκείου (Λατινική Γραμματική Α. Τζαρτζάνου)

Λατινική γραμματεία Κείμενα Λογοτεχνικά Κείμενα Φιλολογικά Η έννοια του λογοτεχνικού είδους (genre) Κύρια Λογοτεχνικά Είδη (Ρωμαϊκό Δράμα, Έπος, Ρητορική, Ιστοριογραφία - Βιογραφία, Επιστολογραφία, Διδακτική Ποίηση, Λυρική Ποίηση, Ερωτική Ελεγεία, Φιλοσοφία, Σάτιρα, Επίγραμμα, Μυθιστόρημα) Κείμενα Φιλολογικά Γραμματικές Παρατηρήσεις, Φιλολογικά, Ερμηνευτικά κλπ Σχόλια, Συντακτικά, Γραμματικές, Λεξικά, Γλωσσάρια, κλπ. Κείμενα Μη Λογοτεχνικά Επιγραφές, Επιτύμβια επιγράμματα, ψηφίσματα, συνθήκες, νόμοι κλπ. κείμενα πρακτικού χαρακτήρα

Απαρχες-Το Πρωτο Γραπτο Μνημείο fibula Praenestina (ca. 600 π. Χ Απαρχες-Το Πρωτο Γραπτο Μνημείο fibula Praenestina (ca. 600 π.Χ.) Manios med fhefhaked Numasioi Manius Me Fecit Numasio

Η Ιταλία του 5ου αι. π.χ.

ΠΡΩΙΜΑ ΓΡΑΠΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ Lapis niger (ca. 510 π.Χ.) 5ος αι. π.Χ. Tabulae Duodecim (12 Πινακίδες) Ο πρώτος Ρωμαϊκός νομικός κώδικας 4ος αι. π.Χ. Carmen Saliare < Salii (σώμα ιερέων) Carmen Fratrum Arvalium <arva = αγρός

Carmen Saliare Fragmentum 1 divum +empta+ cante,    divum deo supplicate Fragmentum 2 cume tonas, Leucesie,    prae tet tremonti +quot+ ibet etinei de is cum tonarem Fragmentum 3 cozeulodorieso. omnia vero adpatula coemisse. ian cusianes duonus ceruses dunus Ianusve vet pom melios eum recum

Carmen Fratrum Arvalium Enos Lases iuvate     Enos Lases iuvate         Enos Lases iuvate Neve lue rue Marmar sins incurrere in pleoris 5     Neve lue rue Marmar sins incurrere in pleoris         Neve lue rue Marmar sins incurrere in pleoris Satur fu, fere Mars, limen sali, sta berber     Satur fu, fere Mars, limen sali, sta berber         Satur fu, fere Mars, limen sali, sta berber 10 Semunis alterni advocapit conctos     Semunis alterni advocapit conctos         Semunis alterni advocapit conctos Enos Marmor iuvato     Enos Marmor iuvato 15         Enos Marmor iuvato Triumpe     Triumpe         Triumpe             Triumpe 20                 Triumpe

Περίοδοι της Ρωμαϊκής Ιστορίας A. Προϊστορία – Μυθολογία: α) Αρχή του Ρωμαϊκού έθνους με την εγκατάσταση του Αινεία στην Ιταλία β) Ίδρυση της πόλης Ρώμης από τον Ρωμύλο γ) Οι λαοί της Ιταλίας: Ετρούσκοι, Σαμνίτες, Γαλάτες, Λατίνοι δ) Η Λατινική Γλώσσα (ινδοευρωπαϊκής προέλευσης, όπως και η Ελληνική), σε αντίθεση με τη γλώσσα των Ετρούσκων η οποία δεν ήταν ινδοευρωπαϊκής προέλευσης

Περίοδοι της Ρωμαϊκής Ιστορίας B. Προ-Ρεπουμπλικανική Περίοδος ή Περίοδος της Βασιλείας 753 – 509/8: Οι Ετρούσκοι είναι ο κυρίαρχος λαός της Ιταλίας Γ. ΡεπουμπλικανικήΠερίοδος (Res Publica Romana) 508 – 31 π.Χ. a. Πρώιμη Ρεπουμπλικανική Π.: 508-264 b. Μέση / Κυρίως Ρεπουμπλικανική Π: 264-133 c. Ύστερη Ρεπουμπλικανική Π.: 133-31 π.Χ.

Περίοδοι της Ρωμαϊκής Ιστορίας Δ. Εποχή του Αυγούστου 31 π.Χ. – 14 μ.Χ. Ε. Αυτοκρατορική Περίοδος (Imperium Romanum) 14-476 μ.Χ.

Αρχες της Λατινικής λογοτεχνίας Μέση Ρεπουμπλικανική Περίοδος: 264-133. Η περίοδος των Καρχηδονιακών και Μακεδονικών πολέμων. Η Ρώμη επεκτείνεται εκτός συνόρων Ιταλικής χερσονήσου. Υποταγή της Ελλάδας (Αχαϊας), της Μακεδονίας, της Βόρειας Αφρικής (Καρχηδόνα), προσάρτηση της Σικελίας και της Σαρδηνίας. Άφιξη Ελληνικής λογοτεχνίας και γλώσσας στη Ρώμη Αρχές της Λατινικής Λογοτεχνίας 240: Ύμνος στην Ήρα (Juno) και η πρώτη Ρωμαϊκή τραγωδία από τον Λίβιο Ανδρόνικο (Livius Andronicus)

Livius Andronicus (~285-204) Tραγωδίες (tragoediae ή fabulae-cothurnatae): Μεταφορά Ελληνικών τραγωδιών στα λατινικά (Aiax, Aegisthus, Danae, etc.) ή συγγραφή τραγωδιών ρωμαϊκού τύπου (fabulae praetextae) με έμπνευση ρωμαϊκούς μύθους (π.χ. Lucretia) Κωμωδίες ελληνικού τύπου (fabulae palliatae) Ύμνους Odusia

Odusia Μετάφραση της Οδύσσειας αλλά σε σατούρνιο (Ιταλικό) στίχο όχι σε δακτυλικό εξάμετρο (ομηρικό-ελληνικό) στίχο. Μετα-φορά όχι μετάφραση. Η έννοια της ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΠΡΟΣΛΗΨΗΣ (aemulatio) Virum mihi insece, Camena, versutum Ἄνδρα μοι ἔννεπε, Μοῦσα, πολύτροπον (Οδ. 1.1)

Επανάληψη γραμματικής - συντακτικού Πρώτη και δεύτερη κλίση επιθέτων και ουσιαστικών, συμπεριλαμβανομένων και των επιθέτων σε –er (liber) Πρώτη και δεύτερη συζυγία ρημάτων Το βοηθητικό ρήμα esse Επιθετικοί και κατηγορηματικοί προσδιορισμοί, παράθεση, επεξήγηση Ουσιαστικοποιημένα επίθετα

Sententiae (1) Labor me vocat Mone me , si erro Laudas me sed illi culpant me Quid debemus cogitare Saepe nihil cogitas Bis das, si cito das

Sententiae (2) Clementia tua multas vitas conservat Multam pecuniam deportat Fortunam et vitam antiquae patriae laudas Me vitare turbam iubes Philosophia est ars vitae Sanam formam vitae tenete Immodica ira creat insaniam Nulla avaritia sine poena est Si tua patria fortis est, nihil te terret , et tuam magnam fortunam laudare debes. Saepe poenam irae vides

Sententiae (3) Filium nautae in agris videmus Pueri puellas hodie vocant Sapientiam puellarum filia mea semper laudat Multi viri et feminae philosophiam antiquam laudant Si ira valet, mi fili, saepe erramus et poenas damus Otium est bonum, sed otium multorum virorum est parvum Bella sunt mala et multa pericula habent Officium me de otio hodie vocat Pauci viri avari multas formas periculi in pecunia vident Si multam pecuniam habetis, saepe non estis sine curis Puellae magistram de periculis sine mora monent

Sententiae (4) Officium liberos viros semper vocabat Habebimusne multos viros et feminas magnorum animorum? Pericula belli non sunt parva, sed patria tua te vocabit et agricolae adiuvabunt Propter culpas malorum patria nostra non valebit Mora animos nostros superabat Multi in agris manebant et Romanos iuvabant Pauci viri de cura animi cogitabant Propter iram in culpa estis et poenas dabitis Nihis est sine culpa; sumus boni, si paucas habemus. Poeta amicae multas rosas, dona et basia dabat

Κείμενο (εύκολο) Pauci viri veros amicos habent, et pauci sunt digni. Amicitia vera est praeclara, et omnia sunt rara. Multi viri stulti de pecunia semper cogitant, pauci de amicis; sed errant: possumus valere sine multa pecunia, sed sine amicitia non valemus et vita est nihil.

Lectio Prima: Adventus Aeneae in Italiam Olim in Asia erat urbs antiqua, quae Troia appellata est. Eam urbem Graeci decem annos obsederunt tandemque ceperunt. Priamo rege filiisque interfectis, urbem deleverunt. Sed Aeneas, qui inter clarissimos defensores urbis fuerat, cum paucis comitibus ex urbe effugit; cum profugos ex omnibus partibus coegisset, in Italiam migrare constituit. Post septem annos venit in eam partem Italiae ubi erat urbs Laurentum. Ibi cum Troiani praedam ex agris agerent, Latinus rex Aboriginesque, qui ea loca tenebant, agros defendere paraverunt. Sed Latinus, postquam in colloquio originem multitudinis ducisque cognovit, pacem cum Aenea fecit atque postea ei Laviniam filiam in matrimonium dedit. Troiani urbem condiderunt, quam Aeneam ab nomine uxoris Lavinium appellavit.

Deinde Turnus, rex Rutulorum, cui Lavinia ante adventum Aeneae desponsa erat, bello Latinum Troianosque aggressus est. Victi sunt Rutuli, sed victores ducem Latinum amiserunt. Inde Turnus auxilium petiit ab Etruscis, qui totam Italiam fama nominis sui impleverant; illi metuentes novam urbem multitudine opibusque crescentem laeti auxilium tulerunt. Aeneas in tanto discrimine, ut Aborigines Troianosque sub eodem iure atque nomine haberet, Latinos utramque gentem appellavit. Cum adversus Etruscos se moenibus defendere posset, tamen in aciem copias eduxit. Etrusci victi sunt; victores tamen ducem ut antea amiserunt; post pugnam enim Aeneam reperire non potuerunt; multi igitur eum ad deos transisse crediderunt.