Ποιοτικη συνεντευξη – αναλυση περιεχομενου Φροντιστηριακό μάθημα «Κοινωνικής Κλινικής Ψυχολογίας» Μιχαλίτση Λίνα
ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Ο όρος «ποιοτική συνέντευξη» αναφέρεται συνήθως στις σε βάθος συνεντεύξεις, στις ημιδομημένες ή στις χαλαρά δομημένες μορφές συνέντευξης. Οι συνεντεύξεις αποτελούν μία από τις πιο κοινά αναγνωρισμένες μορφές της ποιοτικής ερευνητικής μεθόδου. «Συζητήσεις με κάποιο σκοπό» (Burgess, 1984)
ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Χαρακτηρίζεται από: Σχετικά ανεπίσημο ύφος που μοιάζει περισσότερο με μία κουβέντα ή συζήτηση, παρά με ένα σχήμα ερωτήσεων-απαντήσεων επίσημου χαρακτήρα. Μία θεματική, θεματοκεντρική ή αφηγηματική προσέγγιση όπου ο ερευνητής δεν διαθέτει ένα δομημένο κατάλογο ερωτήσεων, αλλά έχει συνήθως ένα συγκεκριμένο εύρος θεμάτων που επιθυμεί να καλύψει. Την υπόθεση ότι τα δεδομένα παράγονται μέσω της διάδρασης, επειδή πηγή δεδομένων είναι είτε ο ερωτώμενος είτε αυτή καθεαυτή η διάδραση.
ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ Όταν χρησιμοποιούμε ποιοτικό υλικό, (συνεντεύξεις, ανοικτές ερωτήσεις κλπ), η ανάλυση περιεχομένου θεωρείται απαραίτητη διαδικασία, προκειμένου να επεξεργαστούμε, να κωδικοποιήσουμε και να κατηγοριοποιήσουμε τον σύνθετο και πολλές φορές αντιφατικό λόγο των υποκειμένων.
ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ Το αντικερίμενο της ανάλυσης περιεχομένου είναι διάφορα «κείμενα», με την ευρύτερη έννοια του όρου (γραπτός και προφορικός λόγος, εικόνες, χειρονομίες κλπ.). Αφορά ο,τιδήποτε είναι δυνατόν να «διαβαστεί».
ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ΣΤΑΔΙΑ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ (Barelson): Καθορισμός μίας μονάδας. Μπορεί να είναι η λέξη, το θέμα, μία ομάδα λέξεων που όλες μαζί αποτελούν γλωσσικό ιδίωμα ή σλόγκαν κ.α. Διαμόρφωση κατηγοριών. Η πράξη καταχώρησης των στοιχείων που βρέθηκαν σε κάποιες ενότητες. Σύγκριση. Ενδο-ομαδική, διομαδική κ.α. Ερμηνεία. Ερώτηση «γιατί;» Επαλήθευση. Ανάλογα τη σύγκριση που κάναμε και το θεωρητικό μας πλαίσιο.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Ναυρίδης Κλήμης. Κλινική Κοινωνική Ψυχολογία. Αθήνα, Παπαζήσης, 1994. Jennifer Mason. Η διεξαγωγή της ποιοτικής έρευνας. Μετάφραση στα ελληνικά (επιμ.) Νότα Κυριαζή. Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, 2003.