4. Ο Α΄ Παγκόσμιος πόλεμος Η Ελλάδα κατά τον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο και οι οικονομικές εξελίξεις

Συμμετοχή της Ελλάδας στον πόλεμο Σύγκρουση παλατιού – Βενιζέλου (Διχασμός) → διαφωνία ως προς τη συμμετοχή της Ελλάδας στον πόλεμο (Κωνσταντίνος A΄ «ουδετερόφιλος», γερμανόφιλος # Βενιζέλος υπέρ της συμμετοχής με τις δυνάμεις της Αντάτ).

Ο Διχασμός 1915 : άσκοπη και δαπανηρή επιστράτευση (επίστρατοι) 1916 : Νοεμβριανά (πογκρόμ κατά των βενιζελικών), επέμβαση των συμμάχων (άγγλοι, γάλλοι, ρώσοι) υπέρ του Βενιζέλου, αποκλεισμός του Πειραιά, βομβαρδισμός της Αθήνας, πείνα. 1916: Δημιουργία κυβέρνησης της Εθνικής Άμυνας στη Θεσσαλονίκη (κράτος της Θεσσαλονίκης # κράτος της Αθήνας ) 1917 : Είσοδος της Ελλάδας στον πόλεμο, αποχώρηση του Κωνσταντίνου, ενοποίηση του κράτους υπό τον Βενιζέλο με την υποστήριξη των συμμαχικών δυνάμεων.

Οικονομικές επιπτώσεις Μεγάλο οικονομικό και κοινωνικό κόστος «αρωγή» των Συμμάχων → ιδιόμορφος δανεισμός → υπονόμευση του μέλλοντος της χώρας : Αγγλία (12.000.000 λίρες Αγγλίας), Γαλλία (300.000.000 γαλλικά φράγκα), ΗΠΑ (50.000.000 δολάρια ΗΠΑ) ↓ δεν δόθηκαν στην Ελλάδα, θεωρήθηκαν κάλυμμα για την έκδοση πρόσθετου χαρτονομίσματος για τη χρηματοδότηση του πολέμου Χρηματοδότηση της πολεμικής συμμετοχής της Ελλάδας στο μακεδονικό μέτωπο, της εκστρατείας στην Ουκρανία και την Κριμαία και την πρώτη φάση της εμπλοκής στη Μικρά Ασία.

Η κρίση δανεισμού το 1920 Νοέμβριος 1920: Ο Βενιζέλος χάνει τις εκλογές, επαναφορά του Κωνσταντίνου → οι Σύμμαχοι αποσύρουν την κάλυψη του χαρτονομίσματος → χρήματα χωρίς αντίκρυσμα → αδυναμία χρηματοδότησης της μικρασιατικής εκστρατείας. 1922: Πλήρες αδιέξοδο οικονομικό Λύση : διχοτόμηση της δραχμής

«Πρώτα κατέρρευσε η δραχμή και μετά το μέτωπο της Μικράς Ασίας» Ο Π. Πρωτοπαπαδάκης (υπουργός οικονομικών) συνέλαβε την ιδέα του πρώτου «αναγκαστικού δανείου», με τη διχοτόμηση της δραχμής. Tο ζητούμενο ήταν να βρεθούν χρήματα, χωρίς προσφυγή στην εκδοτική μηχανή, πράγμα που θα οδηγούσε σε νέο εξοντωτικό αυτή τη φορά πληθωρισμό. Eτσι, οι πολίτες υποχρεώθηκαν να κόψουν όλα τα χαρτονομίσματα στη μέση. Σε «Σταύρους» (με την εικόνα του διοικητή της Eθνικής Tράπεζας Γ. Σταύρου) και σε «Στέμματα» (τη βασιλική παράσταση στα τραπεζογραμμάτια). Tο ένα μισό ανταλλάχτηκε με νέα χαρτονομίσματα της μισής ονομαστικής αξίας. Tο άλλο με έντοκα γραμμάτια του δημοσίου εικοσαετούς διάρκειας και επιτόκιο 6,5%. Mε το εφεύρημα αυτό η συνολική νομισματική κυκλοφορία μειώθηκε περίπου στο μισό (από τα 3,1 εκατ. σε 1,8 εκατ.) ενώ τα υπόλοιπα μετατράπηκαν σε μακροχρόνιο δημόσιο εσωτερικό χρέος. Tο νέο χαρτονόμισμα που εκδόθηκε, δεν ήταν ακάλυπτο και δεν επηρέασε τις συναλλαγματικές ισοτιμίες της δραχμής. Mέσα στο πλήρες