ΜΕΤΕΩΡΙΣΜΟΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΩΝ ΖΩΩΝ Δρ. Παπανικολάου Θωμάς, Κτηνίατρος
ΜΕΤΕΩΡΙΣΜΟΣ Ταχεία και μεγάλου βαθμού διάταση της Μ.Κ και του κεκρυφάλου λόγω συγκέντρωσης αερίων έντονες ζυμώσεις στομαχικού περιεχομένου Συγκέντρωση αερίων πάνω από στομαχικό περιεχόμενο απλός μετεωρισμός (secondary or free-gas bloat) Ανάμιξη αερίων με στομαχικό περιεχόμενο αφρώδης μετεωρισμός (primary or frothy bloat) Πιθανή γενετική προδιάθεση (στην ευαισθησία εμφάνισης)
ΜΕΤΕΩΡΙΣΜΟΣ Συχνή εμφάνιση (αφρώδους) μετεωρισμού ζώα που βόσκουν σε λειμώνες πλούσιους σε φυτά που προκαλούν έντονες ζυμώσεις (μετεωρισμός της βοσκής), εντατική πάχυνση μόσχων με μεγάλες ποσότητες συμπυκνωμένων (feedlots) Σημαντικές απώλειες – ταχεία εξέλιξη, εώς και 20% καταγεγραμμένο ποσοστό θνησιμότητας, με στοιχεία για 1% ετήσια θνησιμότητα σε γαλακτοπαραγωγές αγελάδες Οικονομικές απώλειες από πτώση γαλακτοπαραγωγής και μειωμένη χρήση λειμώνων Απλός μετεωρισμός συνήθως κατά τον ενσταυλισμό – λιγότερες απώλειες, ηπιότερα συμπτώματα
ΑΠΛΟΣ ΜΕΤΕΩΡΙΣΜΟΣ ΑΙΤΙΟΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ Ελάττωση ή εξαφάνιση ερυγών σπασμός καρδιακού στομίου οισοφάγου (απότομη λήψη τροφής ή πόση παγωμένου νερού) αναστολή αντανακλαστικού ερυγών λόγω ενδοκοιλιακών ερεθισμών (διάταση ηνύστρου, τραυματική κεκρυφαλοπεριτονίτιδα, χειρουργικές επεμβάσεις, κλπ) κακώσεις πνευμονογαστρικού νεύρου έμφραξη οισοφάγου από ξένα σώματα ή συμπίεση του από διογκωμένα λεμφογάγγλια, νεοπλασίες, αποστήματα
ΑΙΤΙΟΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ ΑΦΡΩΔΗΣ ΜΕΤΕΩΡΙΣΜΟΣ Διάφοροι παράγοντες όχι απόλυτα σαφείς Διατροφικοί –τροφή φτωχή σε χονδροειδή συστατικά, πλούσια σε εύπεπτους υδατάνθρακες, πρωτεϊνες, νερό Νεαρά ψυχανθή, νεαρό πράσινο χόρτο βοσκής, βολβοί, φύλλα τεύτλων κλπ Έξοδος ζώων στη βοσκή νωρίς το πρωί (πάχνη), χορήγηση νερού αμέσως μετά λήψη τροφής ή βοσκή) Ατομικοί παράγοντες
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ αρχικά ζώο αποφεύγει τροφή, ανησυχία Συχνό αίτιο ξαφνικών θανάτων σε κοπάδια με ελλειπή παρακολούθηση (ανεύρεση νεκρών ζώων) αρχικά ζώο αποφεύγει τροφή, ανησυχία διόγκωση κοιλίας αρχικά αριστερά και μετά και δεξιά πρόοδος νόσου έντονα ανήσυχο, συχνή αφόδευση-ούρηση, ενδείξεις κωλικού σε αφρώδη συχνές κινήσεις κατάποσης και μηρυκασμού έντονη διόγκωση προστομάχων συμπίεση διαφράγματος δύσπνοια έντονη, ταχύπνοια με επιπόλαια κα βραχεία αναπνοή
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ περιστασιακά έμετος Συσπάσεις της Μ.Κ μειώνονται σε σοβαρό μετεωρισμό θάνατος 3-4 ώρες μετά την έναρξη συμτωμάτων σε υπεροξείες καταστάσεις Σε ομάδα ζώων – ορισμένα με σοβαρά κλινικά συμπτώματα άλλα με μέτρια και άλλα με ελάχιστα συμτώματα
ΔΙΑΓΝΩΣΗ Εύκολη – χαρακτηριστικά κλινικά συμπτώματα Επιβεβαίωση με εισαγωγή καθετήρα και λήψη μικρής ποσότητας αφρώδους ή όχι περιεχομένου Σε απλό μετεωρισμό απαραίτητη η διευκρίνιση του πρωτογενούς αιτίου
ΘΕΡΑΠΕΙΑ Σε απλό μετεωρισμό – απομάκρυνση αερίου με εισαγωγή οισοφαγικού καθετήρα και πίεση σε αριστερό κενεώνα Προσπάθεια απομάκρυνσης αιτιολογικού παράγοντα Προσπάθεια διέγερσης μηχανισμού παραγωγής ερυγών (μαλάξεις Μ.Κ, ανύψωση πρόσθιου μέρους ζώου, κλπ) Αδυναμία απομάκρυνσης αερίου με οισοφαγικό καθετήρα – ακίδα παρακέντησης (trocar)
ΘΕΡΑΠΕΙΑ Σε υπεροξείες περιπτώσεις γαστροτομή αφαίρεση περιεχομένου Χρήση ακίδας παρακέντησης για ανακούφιση του ζώου ή χρήση μεγαλύτερου σωλήνα σε σοβαρότερες περιπτώσεις Χορήγηση παραγόντων που μειώνουν την επιφανειακή τάση στη Μ.Κ και καταστρέφουν τις φυσαλίδες (φυτικά, ζωικά λίπη, έλαια, γάλα, παραφινέλαιο!!!250-500ml) Παραμονή ακίδας παρακέντησης / διάνοιξης Μ.Κ για λίγες ημέρες
ΠΡΟΛΗΨΗ Χορήγηση επαρκών ποσοτήτων χονδροειδών Σταδιακές αλλαγές σε σιτηρέσιο Φυτικά ή ζωικά έλαια σε σιτηρέσιο ?? ΚΥΡΙΩΣ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΔΑΧΕΙΡΙΣΗ