Έννοιες και ρυθμός πληθωρισμού Δώρα Λοΐζου Γ
Τι ορίζουμε ως πληθωρισμό και τι ως αντιπληθωρισμό; Πληθωρισμός είναι η συνεχής και αισθητή αύξηση του γενικού επιπέδου των τιμών ή αλλιώς η συνεχής και αισθητή μείωση της αγοραστικής αξίας του χρήματος. Αντιπληθωρισμός είναι η συνεχής και αισθητή μείωση των τιμών (σπάνιο φαινόμενο στις μέρες μας).
Πώς μετρούμε τον πληθωρισμό; Πώς λέγεται το αποτέλεσμα; Τι εννοούμε όταν λέμε ότι ο ετήσιος ρυθμός πληθωρισμού είναι 6%; Ο πληθωρισμός μετράται με τη βοήθεια του τιμαριθμικού δείκτη και εκφράζεται ως το ποσοστό μεταβολής του γενικού επιπέδου των τιμών σε μια ορισμένη χρονική περίοδο (συνήθως ενός έτους) και ονομάζεται Ρυθμός Πληθωρισμού. Όταν λέμε ότι ο ετήσιος ρυθμός του πληθωρισμού είναι 6%, σημαίνει ότι το γενικό επίπεδο τιμών του τρέχοντος έτους είναι 6% ψηλότερο από το γενικό επίπεδο τιμών του προηγούμενου έτους.
Πότε ο πληθωρισμός ονομάζεται φυσιολογικός πληθωρισμός; Ο πληθωρισμός ονομάζεται φυσιολογικός, όταν ο ετήσιος ρυθμός αύξησης του γενικού επιπέδου των τιμών δεν υπερβαίνει ένα ορισμένο όριο (συνήθως το 3%). Ο πληθωρισμός αυτός οφείλεται στην ποιοτική βελτίωση των προϊόντων ή στην καλυτέρευση της συσκευασίας και αποτελεί ευνοϊκό κίνητρο για την οικονομία.
Ποια τα δύο άλλα είδη πληθωρισμού; Α) Έρπων πληθωρισμός: είναι ένας μέτριος πληθωρισμός με ρυθμό αύξησης του γενικού επιπέδου τιμών ψηλότερο από το συνηθισμένο, αλλά όχι σε τέτοιο βαθμό που να προκαλέσει δραστική κρατική παρέμβαση. Β) Καλπάζων πληθωρισμός ή υπερπληθωρισμός: είναι μία ακραία περίπτωση πληθωρισμού με ρυθμό αύξησης του γενικού επιπέδου τιμών υπερβολικά ψηλό, που έχει ως αποτέλεσμα την αποδιάρθρωση της οικονομίας (σε πολεμικές και μεταπολεμικές περιόδους).
Διάγραμμα ρυθμού πληθωρισμού για το Κατηγορίες Αγαθών και Υπηρεσιών Δείκτες Τιμών (2005=100) Ιανουάριος Τρόφιμα και μη αλκοολούχα ποτά130,25 2.Αλκοολούχα ποτά και καπνός137,77 3.΄Ενδυση και υπόδηση80,82 4. Στέγαση, ύδρευση, ηλεκτρισμός και υγραέριο 128,08 5. Επίπλωση, οικιακός εξοπλισμός, και προΐόντα καθαρισμού 102,98 6.Υγεία123,18 7.Μεταφορές102,57 8.Επικοινωνίες103,99 9.Αναψυχή και πολιτισμός105,71 10.Εκπαίδευση127,15 11.Εστιατόρια και ξενοδοχεία124,47 12.΄Αλλα αγαθά και υπηρεσίες111,12 Γενικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή114,23 Δείκτες Τιμών (2005=100) Ιανουάριος