1 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ ΙΩΑΝΝΑ ΚΕΡΚΥΡΑ, ΙΟΥΝΙΟΣ 2008 ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΕΙΟΝΟΜΙΑΣ – ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΟΝΟΜΙΑΣ ΠΜΣ: ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ «ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΣΕ ΨΗΦΙΑΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ» ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΗΧΑΝΩΝ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟΥ « Evaluation of Visual Aid Suite for Desktop Searching » Schubert Foo and Douglas Hendry Division of Information Studies, School of Communication and Information Nanyang Technological University, Singapore ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ: ΣΑΡΑΝΤΟΣ ΚΑΠΙΔΑΚΗΣ ΜΑΝΟΛΗΣ ΓΕΡΓΑΤΣΟΥΛΗΣ

2 Περιεχόμενα  Λίγα λόγια...  Εισαγωγή  Μέχρι τώρα...  Στόχος  Σχετικές εργασίες  Σχεδιασμός του συστήματος  List View, Tree View, Map View, Bubble View, Tile View Cloud View  Αξιολόγηση  Αποτελέσματα List View, Tree View, Map View, Bubble View, Tile View Cloud View  Γενικά αποτελέσματα  Συμπεράσματα  Γενικά…  Προβληματισμοί

3 Λίγα Λόγια…  Η αναζήτηση των εγγράφων γίνεται όλο και πιο σημαντική λόγω του ότι ο όγκος των δεδομένων που αποθηκεύονται αυξάνεται. Οι γραφικές απεικονίσεις βοηθούν τους χρήστες, να κάνουν εύκολη και γρήγορη αναζήτηση και ανάκτηση πληροφοριών. Αυτή η εργασία ερευνά τη χρήση των διαφόρων απεικονίσεων σε μια μηχανή αναζήτησης υπολογιστών γραφείου  Αυτές οι απεικονίσεις είναι: List View, Tree View, Map View, Bubble View, Tile View και Cloud View.

4 Εισαγωγή  Η δραματική αύξηση της αναζήτησης μέσω του Διαδικτύου, ξεκίνησε από το 1998 από το Google  Τα εργαλεία αναζήτησης υπολογιστών γραφείου, για την εύρεση και αναζήτηση των εγγράφων παρουσιάζουν μια πιο βραδεία ανάπτυξη  Καθώς ο όγκος των δεδομένων, που πρέπει να αναζητηθούν αυξάνεται, και η λίστα των αποτελεσμάτων γίνεται εντυπωσιακά μεγαλύτερη η πρόκληση βρίσκεται τώρα στο να διατηρηθεί και να βελτιωθεί η αποδοτικότητα και η αποτελεσματικότητα της διαδικασίας αναζήτησης και της επιλογής των αποτελεσμάτων  Εντούτοις, αρχίζουμε να βλέπουμε την εμφάνιση των μηχανών αναζήτησης που είναι on-line και παρατηρούμε πως έχουν αρχίσει να προσφέρουν και να δίνουν έμφαση σε περισσότερα γραφικά για να βοηθηθούν οι χρήστες. Τέτοιες μηχανές αναζήτησης είναι η Grokker (

5 Μέχρι τώρα…  Η αναζήτηση πληροφοριών μέσω του Διαδικτύου ενισχύεται από τις μεγάλες μηχανές αναζήτησης όπως το Google, το Yahoo, το MSN και την AOL (συχνότερα καλούμενες ως GYMA)  Τα περισσότερα από τα συστήματα που χρησιμοποιούνται είναι βασισμένα στην επιστροφή καταλόγων με τα εκάστοτε αποτελέσματα - ως κείμενο. Οι χρήστες πρέπει να αποφασίσουν ποια αποτελέσματα είναι περισσότερο χρήσιμα για αυτούς

6 Στόχος  Η εργασία επομένως στοχεύει στην αναζήτηση εγγράφων στην επιφάνεια εργασία με τη βοήθεια απεικονίσεων  Αυτό που επιδιώκεται είναι ο εφοδιασμός των προβολών με χρήσιμα χαρακτηριστικά γνωρίσματα και η ενσωμάτωσή τους σε ένα ενιαίο σύνολο για να επιτρέπεται η εύκολη εναλλαγή των προβολών

7 Σχεδιασμός του συστήματος  Ο σχεδιασμός της διεπαφής χρήστη βασίστηκε: Απεικονίσεις που μπορούν να βοηθούν τους χρήστες στην αναζήτηση των εγγράφων Διαφορετικές απεικονίσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να υποστηρίξουν τα διαφορετικά στοιχεία της διαδικασίας αναζήτησης Διαφορετικές γραφικές τεχνικές χρησιμοποιούνται για να βοηθήσουν τους χρήστες για να απεικονίσουν τα διαφορετικά είδη πληροφοριών Οι απεικονίσεις λειτουργούν καλύτερα όταν παραμένουν απλές  Εδώ παρουσιάζονται οι διάφορες προβολές και τα αποτελέσματα της αναζήτησης από τα ερωτήματα που θα τεθούν. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στα χαρακτηριστικά κάθε παρουσίασης και στα συμπεράσματα της αξιολόγησης

8 List View  Περιέχει έναν κατάλογο αρχείων που, βασιζόμενο στη λογική Boolean, ταιριάζει και αντιστοιχίζει τα ερωτήματα των χρηστών  Περιέχει ένα File Viewer Window  Διαφορετικά χρώματα στους όρους που αντιστοιχούν και ταιριάζουν με το ερώτημα  Κάνοντας διπλό ‘κλικ’ σε ένα επιλεγμένο αρχείο εμφανίζεται το αρχικό έγγραφο σε ένα χωριστό παράθυρο  Μια τέτοια προβολή, είναι απλή, παρέχει σαφήνεια και είναι εύχρηστη. List View

9 Tree View  Παρόμοια με την προβολή σε λίστα εκτός από το ότι τα αρχεία των αποτελεσμάτων είναι οργανωμένα με βάση τη θεμελιώδη δομή του φακέλου  Θυμίζει την προβολή της αναζήτησης των Windows της Microsoft  Σκοπός είναι να χρησιμοποιηθεί η φυσική δομή των αρχείων για την εμφάνιση των αποτελεσμάτων Tree View

10 Map View  Η προβολή Map View παρέχει μια επισκόπηση της σχέσης μεταξύ των όρων των ερωτημάτων και των αποτελεσμάτων των αρχείων  Όρος: σε μπλε ορθογώνιο, αρχείο: σε πράσινη έλλειψη. Οι γραμμές συνδέουν τους σχετικούς όρους της ερώτησης με τα αποτελέσματα των αρχείων. με κόκκινο χρώμα ο αριθμός των εμφανίσεων του όρου.  εάν το ποντίκι κινείται γύρω από ένα αρχείο αποτελέσματος ένα αναδυόμενο παράθυρο θα εμφανίσει όλους τους όρους της ερώτησης που βρίσκονται σε αυτό το αρχείο με τις αντίστοιχες εμφανίσεις τους (hit)  Ο σκοπός αυτής της προβολής είναι να παρασχεθεί μια γενική επισκόπηση του ερωτήματος και να παρουσιάσει το πώς οι μεμονωμένοι όροι του ερωτήματος μπορεί να επηρεάζουν τα αποτελέσματα Map View

11 Bubble View  Η προβολή αυτή βοηθάει το χρήστη να αξιολογήσει καλύτερα τη σχετικότητα των διαφορετικών εγγράφων  Η διάμετρος της φυσαλίδας καθορίζεται από τον αριθμό των όρων του ερωτήματος που παρουσιάζονται στο αρχείο αποτελεσμάτων  Το τεταρτημόριο 1 περιέχει τα πιο σχετικά έγγραφα  Αντίστοιχα, το τεταρτημόριο 4 περιέχει τα λιγότερο σχετικά έγγραφα, Bubble View

12 Tile View  Η προβολή Tile View παρουσιάζει κάθε αρχείο αποτελέσματος σαν ένα χρωματιστό πλακίδιο χρησιμοποιώντας το Treemap (μια τεχνική απεικόνισης στην οποία οι ιεραρχικές πληροφορίες επιδεικνύονται μέσα στα αναδυόμενα ορθογώνια)  Το μέγεθος του πλακιδίου καθορίζεται από ένα μέτρο  Το χρώμα ενός πλακιδίου καθορίζεται από τον τύπο του αρχείου  Σκοπός: να επιτραπεί στους χρήστες να επανεξετάσουν τα αποτελέσματα οπτικά και να κρίνουν τη σχετικότητά. Tile View

13 Cloud View  Τα αρχεία που επιλέγονται στον κατάλογο αποτελεσμάτων (στο αριστερό παράθυρο) περιλαμβάνουν το περιεχόμενό τους στο σύννεφο λέξεων (Word Cloud). Εάν ο χρήστης αλλάζει την επιλογή των αρχείων, τότε το σύννεφο λέξεων αλλάζει και αναδιαμορφώνεται  ‘stop word’ αφαιρούνται  Σκοπός: να βοηθήσει τους χρήστες να αναδιαμορφώσουν τα ερωτήματα που βασίζονται σε εξερευνήσιμους όρους που βρέθηκαν στα αποτελέσματα Cloud View

14 Αξιολόγηση  Μια αξιολόγηση διεξήχθη από 94 συμμετέχοντες, που ήταν μεταπτυχιακοί φοιτητές του Nanyang Technological University M.Sc. Information Studies προκειμένου να προσδιοριστεί η χρησιμότητα των προβολών στο σύστημα και για να ανιχνεύσει τα ζητήματα δυνατότητας χρήσης σε σχέση με τη διεπαφή και τις γραφικές παρουσιάσεις της  Η αξιολόγηση πραγματοποιήθηκε μέσω μιας έρευνας χρηστών που βασίζεται στην τεχνική ερωτηματολογίων  Πριν από την αξιολόγηση, μοιράστηκε στους αξιολογητές ένα φυλλάδιο που περιγράφει τη μηχανή αναζήτησης και τις διάφορες προβολές, καθώς υπήρξε και μια ενημέρωση και μια παρουσίαση όλων αυτών  Το σύστημα αξιολόγησης βασίστηκε σε μια μικρή συλλογή 30 τεκμηρίων

15 Αποτελέσματα List View  Οι περισσότεροι δήλωσαν πως η List View είναι εύχρηστη (89%) και χρήσιμη (86%) στην ανασκόπηση των αποτελεσμάτων  Οι εκτιμητές βρήκαν ενδιαφέρον το γεγονός ότι οι όροι της αναζήτησης στο αρχείο προβολής ήταν έντονα τονισμένοι και πως υπήρχε καθαρή ένδειξη του αριθμού των εμφανίσεων των όρων (hit) ανά αρχείο αποτελέσματος  Πρότειναν να γίνουν μερικές βελτιώσεις, η ταξινόμηση των αποτελεσμάτων, δηλαδή, να είναι πιο εύκαμπτη, και να είναι εύκολα διαθέσιμα περισσότερα έγγραφα και πληροφορίες για τα αποτελέσματα. Αποτελέσματα Tree View  Τα αποτελέσματα είναι παρόμοια με εκείνα της προβολής σε λίστα  μια μεγάλη πλειοψηφία (93%) των εκτιμητών βρήκε τη λειτουργία της προβολής σαφή  Με την εξοικείωση του ‘εξερευνητή’ των Windows, οι συμμετέχοντες έδειξαν έντονα ότι αυτή η προβολή ήταν εύχρηστη (93%) και χρήσιμη (91%). Το 87% των αξιολογητών αναγνώρισε ότι εάν έπρεπε να οργανώσουν τα έγγραφά τους σε φακέλους, θα επέλεγαν αυτήν την προβολή

16 Αποτελέσματα Bubble View  Το 46% θεωρεί και αυτή την προβολή χρήσιμη στην ανασκόπηση των αποτελεσμάτων του ερωτήματός τους. Η πλειοψηφία των εκτιμητών βρήκε ότι η θέση (65%) και το μέγεθος (59%) των φυσαλίδων τους έδωσαν χρήσιμες πληροφορίες  Σύγχυση προκάλεσε το γεγονός ότι εμφανίστηκε στα αποτελέσματα ένας μεγάλος αριθμός εγγράφων, με αποτέλεσμα να υπάρχει ακαταστασία. Μερικοί εκτιμητές (10) δεν κατάλαβαν ότι το μέγεθος της φυσαλίδας αφορούσε τον αριθμό διαφορετικών όρων του ερωτήματος που βρίσκονται στο έγγραφο των αποτελεσμάτων. Οι προτάσεις για την πιθανή βελτίωση αφορούν κυρίως τη βελτίωση του σχεδίου έτσι ώστε να αυξηθεί η σαφήνεια Αποτελέσματα Map View  Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το 51% συμφώνησε ότι η προβολή αυτή ήταν χρήσιμη στην ανασκόπηση των αποτελεσμάτων των ερωτημάτων τους και την αναδιατύπωση της ερώτησής τους  Ο αρχικός σχεδιασμός για την προβολή ήταν να παρέχει μια σαφή επισκόπηση της ερώτησης  σε αυτή την προβολή μπορεί να υπάρχει έντονος συνωστισμός με πολύπλοκα ερωτήματα βασιζόμενα στη λογική Boolean και έναν μεγάλο αριθμό στοιχείων με συνέπεια την επικάλυψη των γραφικών αντικειμένων. Το 36% των αξιολογητών έδειξε ότι αυτό ήταν προκαλούσε σύγχυση

17 Αποτελέσματα Tile View  Τα αποτελέσματα αυτής της προβολής δείχνουν ότι το 59% να συμφωνεί ότι ήταν χρήσιμη στην ανασκόπηση των αποτελεσμάτων τους. Πάνω από τα δύο τρίτα βρήκαν τη συγκεκριμένη προβολή απόλυτα κατανοητή (68%) και η δυνατότητα να χρησιμοποιούνται τα διάφορα κριτήρια για να ελέγξουν την ταξινόμησή τους θεωρήθηκε και αυτή αρκετά χρήσιμη (69%)  Το 75% των εκτιμητών θεωρούν χρήσιμη τη δυνατότητα να ομαδοποιούν τα αρχεία σε φακέλους. Αποτελέσματα Cloud View  Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα δύο τρίτα των εκτιμητών βρήκαν την προβολή αυτή χρήσιμη στην αναδιατύπωση της ερώτησής τους (63%) και εύχρηστη (61%)  Κάποιοι από τους αξιολογητές δεν κατάλαβαν τι κάνει αυτή η προβολή και πως ακριβώς λειτουργεί  Από εκείνους που βρήκαν την προβολή δύσκολη και δυσνόητη μόνο 29% βρήκε την προβολή ότι είναι παρόλα αυτά χρήσιμη. Ωστόσο, το 85% από τους αξιολογητές βρήκαν την προβολή εύκολη στην κατανόηση  Επομένως, είναι λογικό να συναχθεί το συμπέρασμα ότι η αναφερόμενη χρησιμότητα της προβολής σύννεφων θα αυξανόταν εάν οι χρήστες καταλάβαιναν καλύτερα το τι κάνει

18 Γενικά αποτελέσματα  Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης ήταν ενθαρρυντικά  Γενικά υποστήριξαν ότι η χρήση των συγκεκριμένων προβολών βοηθάει το χρήστη στην εύκολη (83%) και γρήγορη αναζήτηση (86%) των εγγράφων  Όλοι όσοι συμμετείχαν στην αξιολόγηση βρήκαν τουλάχιστον μία από τις απεικονίσεις χρήσιμη και πάνω από τους μισούς θεωρούν τουλάχιστον τρεις από τις απεικονίσεις ότι είναι χρηστικές. Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης υποστηρίζουν την ερευνητική πρόταση και παραδοχή ότι ένας συνδυασμός ενσωματωμένων και ολοκληρωμένων απεικονίσεων θα οδηγήσει σε ένα αποτελεσματικότερο εργαλείο αναζήτησης

19 Συμπεράσματα  Μια μηχανή αναζήτησης υπολογιστών γραφείου (DSE), μαζί με έξι ενσωματωμένες προβολές αναπτύχθηκαν για να μελετηθεί η αποτελεσματικότητα, η χρησιμότητα και η χρηστικότητα τους για να διευκολύνεται η επεξεργασία των αποτελεσμάτων της ερώτησης και ο καθορισμός της  tree view και cloud view εκτιμήθηκαν ιδιαίτερα από τους αξιολογητές. Οι χρήστες θεωρούν την προβολή tree view ιδιαίτερα χρήσιμη δεδομένου ότι ορίζουν οι ίδιοι τις ιεραρχίες (στις δομές των φακέλων) για να παρουσιαστούν τα αποτελέσματα της αναζήτησης σε ένα μορφότυπο  cloud view είναι μια νεότερη διεπαφή και μερικοί από τους εκτιμητές αντιμετώπισαν δυσκολίες ως προς την κατανόησή της και την αρχή λειτουργίας της  Τελικά, αυτή η εργασία μας έδειξε ότι ο συνυπολογισμός των πολλαπλών απεικονίσεων θα ήταν πιθανό να αυξήσει τη χρησιμότητα και την ευκολία της χρήσης ενός εργαλείου αναζήτησης και οι διαφορετικές απεικονίσεις μπορούν να ενσωματωθούν μαζί για να παρέχουν την υποστήριξη για διάφορα στοιχεία της διαδικασίας αναζήτησης

20 Γενικά…  «μια εικόνα είναι ίση με χίλιες λέξεις», γιατί οι γραφικές παραστάσεις μπορούν να μεταβιβάσουν σύνθετες και πολλές πληροφορίες με έναν απλό και κατανοητό τρόπο. Ως εκ τούτου, δεν εκπλήσσει το γεγονός ότι οι γραφικές απεικονίσεις έχουν ‘υιοθετηθεί’ από τις μηχανές αναζήτησης για να βοηθήσουν τους χρήστες στη διαδικασία αναζήτησης και εύρεσης

21 Προβληματισμοί  Τι θα συμβεί αν αυξηθεί το μέγεθος της συλλογής των εγγράφων και κατά συνέπεια η λίστα των αποτελεσμάτων;  Χρήστες με ελάχιστη γνώση H/Y θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν τη συγκεκριμένη μηχανή αναζήτησης και τις απεικονίσεις της;  Είναι δυνατόν να εμφανίζονται εικόνες, μουσικά έργα κ.λ.π.;

22 Τέλος... Ευχαριστώ για την προσοχή σας!!!