ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΚΑΙ ΚΑΘΕΣΤΩΤΑ ΑΛΗΘΕΙΑΣ 12/4/2017 Αναπαραστάσεις της παιδικής ηλικίας ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΚΑΙ ΚΑΘΕΣΤΩΤΑ ΑΛΗΘΕΙΑΣ Γιάννης Πεχτελίδης

12/4/2017 Αναπαραστάσεις της παιδικής ηλικίας Εισαγωγή Η λογοτεχνία, ο κινηματογράφος, τα κόμικς με πρωταγωνιστές παιδιά είναι λόγοι που αναπαριστούν την παιδική ηλικία και ως εκ τούτου αποτελούν μέρος της κατασκευής της παιδικής ηλικίας Οι λόγοι, ως ιδιαίτερες πολιτισμικές μορφές, είναι σημαντικοί για τη διαμόρφωση των ενήλικων στάσεων, αναφορών και εμπειριών.

Ρητορικά σχήματα και στερεότυπα 12/4/2017 Αναπαραστάσεις της παιδικής ηλικίας Ρητορικά σχήματα και στερεότυπα «παιδική αθωότητα» «χαμένη παιδική ηλικία» Παιδική ηλικία ως τη «χρυσή εποχή του ανθρώπου» Τα παιδιά ως μικροί βάρβαροι ή άγριοι Οι ενήλικοι ως ορθολογικοί και πολιτισμένοι

Ρήγματα και αντιφάσεις 12/4/2017 Αναπαραστάσεις της παιδικής ηλικίας Ρήγματα και αντιφάσεις Οι λόγοι δεν συνιστούν ένα απολύτως συνεκτικό και ενιαίο «σώμα» χωρίς ρήγματα και αντιφάσεις Υπάρχουν λόγοι, που παράγουν αναπαραστάσεις που αμφισβητούν τα κυρίαρχα στερεότυπα απέναντι στα παιδιά

Συγγραφική λειτουργία και «αλήθεια» 12/4/2017 Αναπαραστάσεις της παιδικής ηλικίας Συγγραφική λειτουργία και «αλήθεια» Η μυθοπλαστική συγγραφική λειτουργία συμμετέχει ενεργά στον κοινωνικό διάλογο γύρω από την αλήθεια μιας ορισμένης καθημερινότητας. Διαφοροποίηση μυθοπλασίας από επιστημονικό και δημοσιογραφικό λόγο.

12/4/2017 Αναπαραστάσεις της παιδικής ηλικίας Καθεστώς «αλήθειας» Κάθε κοινωνία θεμελιώνεται σ’ ένα καθεστώς αλήθειας, εννοώντας ότι παράγει συγκεκριμένους λόγους τους οποίους προβάλλει και κάνει να λειτουργούν ως αληθινούς. Υπάρχουν οικονομικά και πολιτικά κίνητρα πίσω από την παραγωγή αλήθειας Η αλήθεια παράγεται από την εξουσία και παράγει αποτελέσματα εξουσίας

«Υπάρχει μια μάχη για την αλήθεια» 12/4/2017 Αναπαραστάσεις της παιδικής ηλικίας «Υπάρχει μια μάχη για την αλήθεια» Η αλήθεια είναι το θέμα μιας πολιτικής διαμάχης και κοινωνικής αντιπαράθεσης. «δεν είναι μια μάχη υπέρ της αλήθειας, αλλά μια μάχη σχετικά με τη θέση της αλήθειας και τον οικονομικό και πολιτικό ρόλο που παίζει»

12/4/2017 Αναπαραστάσεις της παιδικής ηλικίας Ιδεολογικοί αγώνες Η κοινωνική αντιπαράθεση σχετικά με το ζήτημα της «αλήθειας»διεξάγεται στη σφαίρα του συμβολικού πεδίου, επομένως η έννοια της ιδεολογίας είναι κατάλληλη για να δηλώσει αυτό τον ανταγωνισμό στο λόγο

12/4/2017 Αναπαραστάσεις της παιδικής ηλικίας Οι λόγοι ως προοπτική Παράγουν ένα σύνολο αναπαραστάσεων για την παιδική ηλικία από μια καθορισμένη προοπτική Τόσο το αφήγημα όσο και ο επιστημονικός λόγος δεν προσφέρουν μια καταγραφή της «αλήθειας» των παιδιών, αλλά μια δυνατή ανακατασκευή του «κόσμου» των παιδιών από μια ορισμένη προοπτική και σκοπιά

Όπως λέει η Alison James 12/4/2017 Αναπαραστάσεις της παιδικής ηλικίας Όπως λέει η Alison James «....όταν ισχυρίζομαι ότι γράφω από την προοπτική του «παιδιού» δεν υποστηρίζω ότι αποκαλύπτω το αυθεντικό παιδί, αλλά παράγω μια ερμηνεία αυτού που μπορεί να μοιάζει η παιδική ηλικία» Επιπλέον, υπάρχουν κοινωνικές και πολιτικές συνέπειες των λόγων στη κατασκευή της παιδικής ηλικίας

Νέα κοινωνιολογία της παιδικής ηλικίας 12/4/2017 Αναπαραστάσεις της παιδικής ηλικίας Νέα κοινωνιολογία της παιδικής ηλικίας Η ανάλυση των λόγων αναπτύσσεται σε συνάρτηση με τις παραδοχές της νέας κοινωνιολογίας της παιδικής ηλικίας. «το να υποστηρίξουμε ένα νέο παράδειγμα κοινωνιολογίας της παιδικής ηλικίας σημαίνει να εμπλακούμε και να αποκριθούμε στη διαδικασία ανασυγκρότησης της παιδικής ηλικίας στην κοινωνία» (James και Prout, 1990)

Η θέση (status) των παιδιών στην κοινωνία 12/4/2017 Αναπαραστάσεις της παιδικής ηλικίας Η θέση (status) των παιδιών στην κοινωνία να λάβουμε υπόψη «ότι μπορεί ολόκληρη η αρχιτεκτονική και το τοπίο της παιδικής ηλικίας να έχουν αφεθεί στα χέρια άλλων για το σχεδιασμό και την εφαρμογή τους – άλλων, που δεν έχουν σκεφτεί ούτε για μια στιγμή από την οπτική γωνία των παιδιών, όχι επειδή είναι εχθρικοί προς τα παιδιά αλλά απλώς επειδή η παιδική ηλικία δεν ήταν στο μυαλό τους» (Qvortrup, 2003)

Μεθοδολογία: Ανάλυση λόγου 12/4/2017 Αναπαραστάσεις της παιδικής ηλικίας Μεθοδολογία: Ανάλυση λόγου Κανόνες σχηματισμού ενός λόγου (discourse). πώς επιλέχθηκαν να αναπαρασταθούν ορισμένα αντικείμενα και αποκλείσθηκαν κάποια άλλα, με ποιο τρόπο έγινε η εκφορά των λεγομένων, πάνω σε ποιες έννοιες στηρίχθηκε η οργάνωση του λόγου ποιες θεματικές επιλέχθηκαν ως τα ιδεολογικά/στρατηγικά σημεία αιχμής του.

Zητήματα που χρήζουν διερεύνησης 12/4/2017 Αναπαραστάσεις της παιδικής ηλικίας Zητήματα που χρήζουν διερεύνησης Ποιες είναι οι ερμηνείες ή οι ιδεολογικές θέσεις που παράγονται στο πλαίσιο ενός λόγου γύρω από την παιδική ηλικία; Πώς αναπαρίστανται οι κοινωνικές σχέσεις ανάμεσα στα παιδιά και τους ενηλίκους;

Zητήματα που χρήζουν διερεύνησης 12/4/2017 Αναπαραστάσεις της παιδικής ηλικίας Zητήματα που χρήζουν διερεύνησης Αντιμετωπίζονται προνομιακά συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες, πρακτικές και θεσμοί; πώς επενεργούν αυτές οι αναπαραστάσεις στην κοινωνική θέση των παιδιών και στις σχέσεις τους με την κοινωνία των ενηλίκων;

Αναπαραγωγή ή αμφισβήτηση μύθων 12/4/2017 Αναπαραστάσεις της παιδικής ηλικίας Αναπαραγωγή ή αμφισβήτηση μύθων Η παιδική ηλικία η «χρυσή εποχή» ανθρώπου Οι ενήλικες ικανοποιούν τα δικαιώματα και τις ανάγκες των παιδιών Η παιδική ηλικία είναι μία, πανανθρώπινη και πανιστορική

12/4/2017 Αναπαραστάσεις της παιδικής ηλικίας Δύο παλαιοί μύθοι Ο ένας μύθος αναπτύσσεται γύρω από την εικόνα του εγγενώς κακού, διεφθαρμένου, ηδονοθηρικού, ατίθασου και απείθαρχου παιδιού. η κοινωνικοποίηση μια μάχη, προκειμένου το νωθρό, ατίθασο και πεισματάρικο παιδί να «σπάσει» και να πειθαρχήσει, πρώτα από όλα για το δικό του καλό

12/4/2017 Αναπαραστάσεις της παιδικής ηλικίας Το «αθώο» παιδί Ο άλλος παράλληλος μύθος αναπτύσσεται γύρω από την εικόνα ενός παιδιού που είναι από τη φύση του καλό και αθώο σαν τους αγγέλους Το κάθε παιδί θεωρείται φορέας μιας μοναδικότητας, την οποία θα πρέπει να ανακαλύψει με τη διακριτική βοήθεια των ενηλίκων. το παιδί δεν τιμωρείται ούτε συγκρατείται, αλλά ενθαρρύνεται και διευκολύνεται.

Εναλλακτικός λόγος Τα παιδιά προσεγγίζονται άμεσα 12/4/2017 Αναπαραστάσεις της παιδικής ηλικίας Εναλλακτικός λόγος Τα παιδιά προσεγγίζονται άμεσα Δεν είναι παντού και πάντα τα ίδια Παράγεται γνώση για τις συνθήκες διαβίωσής τους. Πώς βιώνουν τις κοινωνικές συνθήκες και πώς τις διαχειρίζονται; Δεν ανήκουν στο περιθώριο, είναι ενεργητικά