O εθνικός διχασμός (1915 – 1922)

Από την παραίτηση του Βενιζέλου έως τη Συνθήκη των Σεβρών 5 Μαρτίου 1913 : Δολοφονία Γεωργίου Α΄ στη Θεσσαλονίκη Ορκωμοσία Κωνσταντίνου (8 Μαρτίου) Ένα χρόνο αργότερα του παραχωρείται το αξίωμα του αρχιστράτηγου

Μέχρι το 1915 Αγαστή συνεργασία Κωνσταντίνου – Βενιζέλου Δικαίωμα του βασιλιά να καθορίζει την εξωτερική πολιτική → αντισυνταγματικό → ενίσχυση των εχθρών της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, κύρια ενός κύκλου αντιδημοκρατικών αξιωματικών

Α΄ Παγκόσμιος πόλεμος – η σύγκρουση: δύο απόψεις για τη συμμετοχή ή μη της Ελλάδας στον πόλεμο Κωνσταντίνος – Γενικό Επιτελείο Αβέβαιη η έκβαση του πολέμου Μεγαλύτερες πιθανότητες να νικήσουν οι Κεντρικές Δυνάμεις Ο Κωνσταντίνος υπέρ της ουδετερότητας Εμμονή στη θέση αυτή , μυστική διπλωματία (παράδοση απόρρητων εγγράφων στους Γερμανούς) 2 φορές το 1915 παραιτείται η κυβέρνηση Βενιζέλος – Φιλελεύθεροι Υπέρ της συμμετοχής της Ελλάδας στον πόλεμο στο πλευρό της Αντάτ Η Ελλάδα προσδοκούσε εδαφικά οφέλη Δεν συμμετέχουν οι Φιλελεύθεροι στις εκλογές του 1915 → τις θεωρούν παράνομες

Ο διχασμός: πόλεμος ή ουδετερότητα; Βία, φανατισμός, μίσος ανάμεσα στις δύο παρατάξεις Οι Βενιζελικοί θεωρούσαν τους οπαδούς του Κωνσταντίνου εχθρούς της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας και κατά των εθνικών συμφερόντων Οι Αντιβενιζελικοί θεωρούσαν το Βενιζέλο πράκτορα της Αντάντ, εχθρό της ενότητας του έθνους Οι στρατιωτικοί διασπώνται σε δύο παρατάξεις 26 Σεπτεμβρίου 1916 ο Βενιζέλος συγκροτεί τη δική του κυβέρνηση στη Θεσσαλονίκη (κίνημα Εθνικής Αμύνης)

Νοεμβριανά 1916 Οι συγκρούσεις παίρνουν τη μορφή εμφύλιου πολέμου Οι Αντιβενιζελικοί ασκούν τρομοκρατία στους αντιπάλους τους, δολοφονίες, φυλακίσεις, ανάθεμα στο Βενιζέλο Ο Βενιζέλος κηρύσσει έκπτωτο το βασιλιά Ο βασιλιάς υπό την πίεση της Αντάντ εγκαταλείπει τη χώρα και το θρόνο Οι Φιλελεύθεροι αναλαμβάνουν τη διακυβέρνηση της χώρας Στο στράτευμα ευνοούνται οι αξιωματικοί της Εθνικής Άμυνας

Είσοδος της Ελλάδας στον πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ (1917) Οι Βενιζελικοί : προσδοκούσαν εδαφικά οφέλη, ικανοποίηση των εθνικών διεκδικήσεων Οι Αντιβενιζελικοί: τάσσονταν υπέρ της διατήρησης των εκτός Ελλάδος πληθυσμών και υπέρ της ευκαιριακής προσάρτησης εδαφών χωρίς κίνδυνο 1920: δολοφονία Ίωνος Δραγούμη Ο εθνικός διχασμός στο αποκορύφωμά του

ΕΝΑΣ ΑΥΤΟΠΤΗΣ ΜΑΡΤΥΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΙ ΤΗΝ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΟΥ ΙΩΝΟΣ ΔΡΑΓΟΥΜΗ “Περί την 4ην απογευματινήν ανέμενον μεθ΄ ομάδας εκ τριών η τεσσάρων προσώπων την άφιξιν του τραμ παρά την γωνίαν της λεωφόρου Κηφισίας και της οδού Ιωάννου Παπαδιαμαντοπούλου, πλησίον του υπ΄ αριθμόν 907 στύλου των ηλεκτρικών συρμάτων. Την προσοχή μου επέσυρεν ομάς στρατιωτών αγόντων εν συνοδεία έναν πολίτην καλού παρουσιαστικού και βαδίζοντος μετά πολλής αξιοπρέπειας. Δεξιόθεν και αριστερά αυτού εβάδιζον δύο στρατιώται, δεκάς δε ετέρων στρατιωτών είπετο εκ του συνέγγυς. Πάντες έφερον ντουφέκια. Μόλις το απόσπασμα επλησίασεν εις τον υπαριθμόν 905 στίλον του τράμ μετέβαλλεν κατεύθυνσιν προς αριστερά και εσταμάτησε παρα το πεζοδρόμιον, αφήνοντας τον αιχμάλωτο πολίτη εις απόστασιν τεσσάρων βημάτων. Οι στρατιώται αφού εσταμάτησαν, επυροβόλησαν. Ερρίφθησαν παρ΄αυτών περί τους δέκα πυροβολισμοί. Ουδέν πρόσταγμα ηκούσθη. Ο πυροβοληθείς πολίτης κατέπεσεν άπνους, χωρίς να βγάλει κραυγή, χωρίς να είπη τι…..”