Το εἶναι και το φαίνεσθαι στην Ελένη του Ευριπίδη Το εἶναι και το φαίνεσθαι στην Ελένη του Ευριπίδη Εργαστήρια στην Ελληνογαλλική Σχολή Ουρσουλινών και στο 1ο Πιλοτικό Γυμνάσιο Αχαρνών (Μάρτιος- Απρίλιος 2013)
Σχέδιο μαθήματος Στόχοι μαθήματος Κατανόηση των δύο εννοιών, αποδόμηση του Μενελάου Γεφύρωση των δύο πλευρών του ίδιου προσώπου Σύνδεση με την προσωπική ζωή των μαθητών/τριών
Προετοιμασία Ξεκαθαρίζω στους μαθητές τις τεχνικές που θα χρησιμοποιήσω παιχνίδι: στρατιωτάκια ακούνητα αμίλητα αγέλαστα = ακίνητες εικόνες δυναμικές εικόνες Άσκηση πατάω το play = όταν ακουμπώ τον ώμο σου μιλάς Παγόβουνο
Γνωριμία στον κύκλο- Πείτε μου το όνομά σας και μία φράση-λέξη για το τι σας έρχεται στο νου όταν ακούτε τη λέξη «εξαπάτηση». Ντυθείτε τώρα με τακούνια και σακάκια που έχετε φέρει από το σπίτι σας. Σε κοσμικό χορό της τάξης σε ξενοδοχείο, κινούνται στο χώρο και μιλούν- όλοι είστε χαρούμενοι, πετυχημένοι, όμορφοι (μουσική)
Το εἶναι και το φαίνεσθαι στην προσωπική ζωή των μαθητών Η μουσική σταματά και όλοι στέκονται ακίνητοι- Όλοι θα πουν μια φράση ευτυχίας – τα συναισθήματά τους σε αυτήν τη στιγμή ευτυχίας (όταν εγώ πατήσω το play) Πίσω από τη δημόσια εικόνα, τι κρύβει ο καθένας; Ποιες οι ανασφάλειές του;Τι δεν του αρέσει πάνω του και στο χώρο στον οποίο βρίσκεται;
Ξανακινούμαστε στο χώρο και παγώνουμε με το σταμάτημα της μουσικής Όποιον ακουμπώ λέει τι πραγματικά κρύβει στο μυαλό του(άσκηση play) Χαλαρώνουμε - Σύντομο συμπέρασμα από όλους (Αναστοχασμός)
Παγόβουνο στον πίνακα Στην πάνω μεριά του παγόβουνου οι λέξεις και τα συναισθήματα που φαίνονται Στην κάτω μεριά του παγόβουνου οι λέξεις και τα συναισθήματα που κρύβονται
Στίχοι 464-478 και 1046-1052 και 445-449 Εγώ περιπλανιέμαι τόσον καιρό στο κύμα ο δόλιος, όσο χρειάστηκα την Τροία για να κουρσέψω. Και τώρα ναυαγός ο μαύρος, δίχως φίλους στη χώρα βγήκα εδώ. Με τα ρούχα μου κουρέλια ντρεπόμουν να ρωτήσω τους ανθρώπους. Τώρα με τυραννά σκληρά η ανάγκη ˙ ψωμί δεν έχω ή ρούχο. ... Γιατί θαρρώ – και καυχησιά δεν είναι- πως με καράβια οδήγησα στην Τροία στράτευμα πλήθος και όχι με τη βία σαν τύραννος, αλλά μ’ ακολούθησαν θέλοντας οι λεβέντες της Ελλάδας. Τα έργα μου στην Τροία θα ντρόπιαζα δειλιάζοντας. Όμως εγώ θα προτιμήσω τ΄αντρίκειο θάρρος
Παγόβουνο με Μενέλαο: στον πίνακα γράφουμε αυτά που φαίνονται/ αυτά που δε φαίνονται 4 ομάδες : Παριστάνουμε με ακίνητη εικόνα έναν Μενέλαο (οι τέσσερις σκηνοθετούν τον ένα) 2 ομάδες έναν Μενέλαο βασισμένο σε αυτά που φαίνονται 2 ομάδες έναν Μενέλαο βασισμένο σε αυτά που δε φαίνονται
Οι δύο Μενέλαοι
Οι δύο Μενέλαοι
Ο κοινωνικός περίγυρος Τρεις ομάδες Α. Στρατιώτες που ξεκίνησαν για τον πόλεμο μαζί του Β. Μανάδες στρατιωτών που έχασαν στον πόλεμο τα παιδιά τους Γ. Κάτοικοι της Αιγύπτου στη λαική όταν ο Μενέλαος τους ζητάει φαγητό Κάθε ομάδα θα σταθεί με τη στάση του σώματος απέναντι σε κάθε Μενέλαο (και στους 2)και θα του πει κάτι ένας από την ομάδα όταν πατήσω το play
Η ομάδα των μανάδων μιλάει στο Μενέλαο-ήρωα
Οι στρατιώτες μιλούν στον Μενέλαο- ήρωα
Να ενώσετε τους δύο Μενελάους σε κοινή εικόνα Η ομάδα των κατοίκων της Αιγύπτου να του πει μία φράση (αλλάζει η συμπεριφορά τους απέναντι στις δύο όψεις του ήρωα)
Οι πωλητές στη λαϊκή αγορά μιλούν στο Μενέλαο
Οι δύο πλευρές του Μενελάου
Η χρήση του προσωπείου Σε ποιο Μενέλαο να βάλω/να βάλει ο ίδιος τη μάσκα; Τι θέλω/ει να κρύψω/ει; Tο λιγότερο αληθινό πρόσωπο; Το λιγότερο πετυχημένο πρόσωπο; Πότε; -Ο Μενέλαος φτάνει στην Αίγυπτο -Ο Μενέλαος συναντάει την Ελένη -Ο Μενέλαος συναντά τις μητέρες των στρατιωτών
Ασκηση δημιουργικής γραφής Να γράψετε για μια τέτοια στιγμή που αναγκαστήκατε να φοράτε μάσκες Τι θελήσατε να κρύψετε; Το λιγότερο αληθινό σας πρόσωπο, το λιγότερο πετυχημένο;
Αναστοχασμός -Συζήτηση
Εδώ εναλλακτικά, μπορεί να δουλέψουμε ανά μαθητή και να του βάλουμε τη μάσκα συζητώντας μαζί του τη στιγμή που αναφέρει. Υποδυόμαστε ένα πρόσωπο του περιβάλλοντός του και δραματοποιούμε τη στιγμή κάνοντας ένα σύντομο διάλογο μαζί του.