Παραπομπές στην ψηφιακή εποχή το παράδειγμα του CrossRef Γιώργος Χριστοδούλου Μάθημα: «Ηλεκτρονική Δημοσίευση, Διδάσκοντες: Σ. Καπιδάκης και Μ. Γεργατσούλης

Περιεχόμενα Παραπομπές στο ψηφιακό περιβάλλον Μικρή ιστορία των διασυνδέσεων Το CrossRef Ιστορία και αποστολή Ποιοι συμμετέχουν Πώς δουλεύει DOI DOI και OpenURL

"Οι μέθοδοι του επιστήμονα θα είχαν μικρό όφελος εάν δεν είχε στη διάθεσή του ένα απέραντο απόθεμα προηγούμενης γνώσης και εμπειρίας. Η επιστήμη είναι ένα συνεχώς αναπτυσσόμενο σώμα γνώσης που χτίζεται σε ακολουθία των αντανακλάσεων και των ιδεών, αλλά ακόμη περισσότερο στην εμπειρία και τις ενέργειες, ενός μεγάλου ρεύματος ερευνητών και επαγγελματιών."[1] [1] J. D. Bernal. Science in History. Rev. ed., (Cambrige: MIT Press, 1971), p. 43.

Γιατί παραπομπές; Η επιστήμη είναι μία συσσωρευτική δραστηριότητα στην οποία οι δημοσιευμένες εργασίες αποτελούν το απόθεμα των επιστημονικών ιδεών. Το περιοδικό και κατ’ επέκταση το άρθρο έχει γίνει το κύριο κανάλι διάδοσης και επικοινωνίας της επιστημονικής σκέψης. Οι παραπομπές μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να ανιχνεύσουν ιδέες ή γεγονότα καθώς και για τον εντοπισμό σχετικών ιδεών.

Πλεονεκτήματα των παραπομπών Η αναζήτηση δεν περιορίζεται στα θέματα Μείωση του χρόνου και της προσπάθειας για τη δημιουργία των ευρετηρίων Αύξηση της ανάκλησης σχετικών άρθρων (ακρίβεια αναζήτησης)

Ιστορία των παραπομπών ISI – Institute for Scientific Information (E. Garfield, 1950) 1963 - Science Citation Index Σήμερα: Social Science Citation Index Arts & Humanities Citation Index Μέσω του: Web of Science

Βασικά στοιχεία παραπομπών Μοναδικοί κωδικοί ταύτισης (Identifiers) Επιλυτές (Resolvers) Βάσεις Δεδομένων Παραπομπών

Αποστολή του CrossRef Κύρια επιδίωξη του CrossRef είναι η προώθηση και ανάπτυξη της συνεργατικής χρήσης νέων και καινοτόμων τεχνολογιών ώστε να επιταχύνει και να διευκολύνει την επιστημονική έρευνα.

Τι κάνει το CrossRef; Προσφέρει την τεχνολογική υποδομή για διασύνδεση Χωρίς προβληματικούς συνδέσμους προς παραπομπές ή αναγραφές βάσεων δεδομένων γιατί χρησιμοποιεί την κωδικοποίηση DOI. Προσφέρει την επιχειρηματική υποδομή για διασυνδέσεις Μία συμφωνία με το CrossRef είναι μία συμφωνία διασύνδεσης με όλους τους εκδότες του CrossRef

Βασικοί εταίροι του CrossRef The American Chemical Society The American Geophysical Union Blackwell Publishers Elsevier Science Ingenta/Catchword IDEAL IEE IEEE Kluwer Nature The Royal Chemical Society Sage Springer University of Chicago Press Wiley-Interscience

CrossRef και DOI Το DOI* στην καρδιά του CrossRef Registration agency του DOI Τι είναι το DOI; Μοναδική ταυτότητα/όνομα μέρους ηλεκτρονικού περιεχομένου Προσφέρει ένα σταθερό, συνεχή σύνδεσμο σε περιεχόμενα του Web *Digital Object Identifier

Με τι μοιάζει το DOI; The DOI syntax is a NISO standard Στο μέλλον, οι internet browsers θα διαχειρίζονται τα DOIs εσωτερικά

Τα δεδομένα του CrossRef Ελάχιστο επίπεδο βιβλιογραφικής περιγραφής (DTD format) Τίτλος περιοδικού, ISSN, πρώτος συγγραφέας, χρονιά, τόμος, τεύχος, σελίδες. DOI Τρέχον URL

Πως δουλεύει το CrossRef

CrossRef/DOI linking recap CLICK DOI 10.1000/123 DOI Resolver dx.doi.org Citation with DOI link Handle System 10.1000/123 http://abc.publisher/page2 http://abc.publisher/page2 Repository Cited Item Full text

CROSSREF INDICATORS (τελευταία ενημέρωση 8 Ιουνίου 2004)

Συνεργαζόμενα μέλη (Affiliates) Μπορούν να εγκαταστήσουν διασυνδέσεις CrossRef στις βάσεις δεδομένων τους, οι οποίες οδηγούν προς τις ιστοσελίδες των εκδοτών που είναι μέλη. Ορισμένοι Affiliates: EBSCO, Dialog, Cambrige Scientific Assosiates, Project Muse… Συνολικός αριθμός μελών: 24

Τεχνολογία Atypon Systems Σεπτέμβριο 2000, version 2.0 Υποστηρίζει πια και βιβλία, πρακτικά συνεδρίων... “Fuzzy logic” για εντοπισμό λαθών Αποθετήριο σε XML schema Πολλαπλές επιλογές σε μία ερώτηση

Καινοτομίες Ερωτήματα σε ελεύθερο κείμενο Forward linking Διευκόλυνση σε μικρούς εκδότες Εξαγωγή και κατασκευή τυποποιημένου ερωτήματος Forward linking Δυνατότητα σύνδεσης ενός νέου άρθρου με όλα τα άλλα που παραπέμπουν σε αυτό. Multiple resolution Επιτρέπει την ενοποίηση αρκετών URLs με ένα DOI. Αναζήτηση στο πλήρες κείμενο των περιεχόμενων των εκδοτών (Google)

Multiple resolution

CrossRef και Google CrossRef search project Διαθέσιμο σε όλους του χρήστες του Web χωρίς χρέωση!

DOIs στο Google Publisher Site Αναφορά σε άρθρο

CrossRef και βιβλιοθήκες Τα μέλη του CrossRef εξουσιοδοτούνται αυτόματα ως OpenURL μέσω του DOI. Το CrossRef αναβαθμίζεται με πολλές τοπικές διασυνδέσεις H πρόσβαση των βιβλιοθηκών στο CrossRef είναι δωρεάν!

Emerald Library-DOI

DOI και OpenURL Το OpenURL δεν είναι εναλλακτικό των CrossRef και DOI αλλά δουλεύουν μαζί Το DOI σύστημα και το CrossRef είναι ενημερωμένα με OpenURL. Συνεπώς οι εκδότες είναι εξουσιοδοτημένοι με OpenURL μέσω της χρήσης του CrossRef και των DOIs

Κάποια προβλήματα Local Aggregator OPAC

Το OpenURL συμπλήρωμα στο CrossRef OpenURL Aware DOI Server DOI link References http://dx.doi.org/ doi=10.1034/j.1399-0039.2000.560502.x OpenURL http://www.sfx.edu/? doi=10.1034/j.1399-0039.2000.560502.x Metadata Server DOI

Πλεονεκτήματα του CrossRef για τις Βιβλιοθήκες και τους Χρήστες Η πλοήγηση των χρηστών σε επίπεδο άρθρου τείνει να αυξήσει τη χρήση των ηλεκτρονικών πηγών (πρόσβαση) Τα DOI links μπορούν να επεκτείνουν την πρόσβαση σε περιεχόμενα που δεν μας ανήκουν. Το CrossRef παρέχει σταθερά DOI links Το CrossRef βοηθά στον εντοπισμό του κατάλληλου αντιγράφου

Ευχαριστώ για την ελάχιστη... προσοχή σας! ΚΑΛΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ...!!! Γεώργιος Χριστοδούλου και Βιβή