Εργαστήριο δημιουργικής γραφής-Ποίηση. Μουσικό Σχολείο Παλλήνης 17/03/10 Χρ. Αλεξοπούλου

Το τρίδυμο Ποίηση ποιητής (ο διαμεσολαβητής) ποίημα

Ποίηση Τι είναι; α) αυθόρμητες απαντήσεις:έκφραση; διαδικασία; πράξη; ενόρμηση; ανάγκη; «δώρο»- χάρις(από τη Μούσα του ποιητή); Ποίηση «απροσδιόριστη»; Φανερώνεται τη στιγμή που εκφραζόμαστε, όταν κάτι μας προκαλεί, μας ταράζει, μας κινεί; «εκφραζόμαστε»: πώς; με ένα ιδιαίτερο τρόπο. Τι τρόπο; αναρίθμητοι τρόποι όσοι και οι ποιητές του χτες, του σήμερα, του αύριο(σχολές, ΄γενιές, τάσεις, ρεύματα).

Ποίηση β) ορισμός: τέχνη που κατορθώνει, όπως όλες οι τέχνες, να επιλύει την αντίθεση ανάμεσα στο προσωπικό, το μοναδικό και το οικουμενικό. μορφές της: υπαρξιακή κοινωνική πολιτική

ποιητής Πώς είναι ο ποιητής; άνθρωπος της εποχής του ζει την καθημερινότητά του δεν είναι «νεφελοβάμων» Έχει άλλη ψυχοσύνθεση; είναι όπως όλοι οι άλλοι με μια διαφορά: θέλει να πει με τον δικό του τρόπο αυτό που νιώθει, που βλέπει, που ζει, που, που …

ποιητής «θέλει»: έχει ανάγκη να το κάνει δεν μπορεί να μη το κάνει «θέλει» και «μπορεί» να αντικειμενοποιεί το ατομικό βίωμα όλοι βλέπουν την ίδια (;) πραγματικότητα, αλλά όλοι δεν γίνονται ποιητές.

ποιητής «μπορεί»: δημιουργεί «δημιουργεί» με τι; και πώς; Με τι; «εργαλεία» «εργαλεία»:νόηση, γλώσσα «νόηση»: σύλληψη, έμπνευση (με αυτήν σχετίζεται και η ερμηνεία΄ μία ή πολλές;)

ποιητής «γλώσσα» (κάτι σαν τις νότες του μουσικού, σαν τα χρώματα του ζωγράφου): γνώση>μελέτη από τη λεξιγνωσία διαμορφώνουμε την προσωπική γλώσσα η γλώσσα μας πλούσια με άπειρες διακλαδώσεις σημαινομένων (λέξεις λόγιες, δημώδεις, καθημερινές΄ δεν πετάμε τίποτα, απλώς επιλέγουμε, χωρίς να «θησαυρίζουμε» λέξεις τυχαία. Οι λέξεις πρέπει να έχουν παλμό.

ποιητής Και πώς; «τεχνική» και δουλειά Η «τεχνική» αξιοποιεί τον μύθο/ εικόνα/ θέμα:-απλότητα με βάθος -ελευθερία όχι αυθαιρεσία -τα θέματα σε κάθε εποχή είναι τα ίδια, ο τρόπος, η τεχνική αλλάζει.

ποιητής «δουλειά»:-πάλη μέχρι να πάρει σάρκα και οστά η αρχική σύλληψη -συμπυκνώνει -αναζητά την περιεκτική έκφραση -γράφει, σβήνει, γράφει, πετάει, γράφει, σκίζει, γράφει, κρατάει…

ποιητής «δουλειά»:-υπομονή + επιμονή -άσκηση για να βρεθεί η φόρμα και η λέξη, η μία κατάλληλη λέξη στη μία κατάλληλη θέση (κατάλληλη τουλάχιστον για εκείνη τη στιγμή). Δεν υπάρχει ποιητής χωρίς έγνοια για τη γλώσσα και τις λέξεις. Σιγά-σιγά ο ποιητής οδηγείται από το ίδιο το ποίημα, δηλ. το ποίημα αυτονομείται και εξωθεί τον ποιητή σε μια περιπέτεια διαφορετική από αυτή που είχε εκείνος χαράξει αρχικά.

ποιητής «αυτονομείται»: -γίνεται κτήμα καθενός -ερμηνεύεται από κάθε αναγνώστη του -μιλάει διαφορετικά σε κάθε αναγνώστη - «φεύγει» από τον ποιητή.

ποίημα ποίημα: το αποτέλεσμα, το δημιούργημα, το «παιδί» το ποίημα και οι «φλέβες» του, τι το τροφοδοτεί:- η ευαισθησία (που δεν φωνάζει, γιατί τότε αποδυναμώνεται) -η εμπειρία + βίωμα (=εμπειρική μνήμη, βιωμένη εμπειρία) - η πραγματικότητα -ο πόνος (προσωπικός, καθολικός) -η παράδοση

Τα «αξιώματα» της ποίησης διάλεγε εντελώς ελεύθερος τα θέματά σου διάλεγε πάντα τη λέξη και τη θέση της (την ακριβή λέξη, όχι την περίπου ακριβή΄ ποτέ τη διακοσμητική/ μέριμνα για τη χρήση επιθέτων , ρημάτων) φτιάχνε τους δικούς σου ρυθμούς μέσα στον ελεύθερο στίχο αρνήσου την ευκολία, τη ρητορεία και τη ρηχότητα(=«παγίδες»).

Η «ποιητική τιμιότητα» μη βιάζεις ποτέ την έμπνευση (θα υπάρχουν διαστήματα σιωπής, απραξίας΄ ξαναδιάβαζε τότε τα γραπτά σου) μη γράφεις ποτέ κινούμενος /η από ευτελή κίνητρα φιλοδοξίας ή διάκρισης μη στοχεύεις να καταπλήξεις, δηλ. να παρουσιάσεις κάτι ανώτερο από ό,τι είναι μη συμβιβάζεσαι με την πνευματική οκνηρία να μελετάς πολύ και να γνωρίζεις τον εαυτό σου. «Δεν υπάρχει μεγάλη ποίηση χωρίς μεγάλες ψυχές» (Eugenio Montale).

Ερωτήματα Γιατί γράφω; -για μένα, από ανάγκη -για να ψυχογραφηθώ και να ψυχογραφήσω -για το ατομικό βίωμα της έκφρασης και της γραφής -για την ποίηση (αυτοσκοπός) -για την ιδιότυπη επικοινωνία

Ερωτήματα Πώς γράφω; η γραφή είναι μια κίνηση εμπρός-πίσω, πίσω-εμπρός κλπ. Για ποιόν γράφω; -για εκείνον τον οποίο θα αγγίξει το ποίημά μου -για τον ένα ή τους πολλούς αναγνώστες -για…

Άλλα θέματα ΠΟΙΗΣΗ και ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΠΠΟΙΗΣΗ και ΚΡΙΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ και ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ Η ΠΟΙΗΣΗ και το ΜΕΤΑΜΟΝΤΕΡΝΟ

Ποιητικά σχεδιάσματα λίμερικ (ααββα) Χαϊκού ή χάικου (5+7+5) εικονιστική ποίηση γραφή χωρίς επίθετα ή σχεδιάσματα με περιορισμένη χρήση ρήματος άλλες επιλογές, όπως προσωπική επιλογή ρίμας ή αριθμού συλλαβών. κ.ά.