ΘΕΜΑ: «Ο ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ» 13 Ο Κ Τ Ω Β Ρ Ι Ο Υ 2010 ΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ 1ΟΥ ΓΕΛ ΕΠΑΝΟΜΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Ε Κ Δ Η Λ Ω Σ Η ΘΕΜΑ: «Ο ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ» 13 Ο Κ Τ Ω Β Ρ Ι Ο Υ 2010 ΕΛΣΑ ΒΑΡΔΑΚΑ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ - ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ

Παιδαγωγικοί και διδακτικοί στόχοι Παιδαγωγικοί και διδακτικοί στόχοι Η συνειδητοποίηση της έννοιας «Ελληνική ταυτότητα» Εξοικείωση των μαθητών με το Μακεδονικό Αγώνα ως μέρους της τοπικής ιστορικής ταυτότητας Προβολή των δομικών αξόνων της παρουσίασης Καλλιέργεια προβληματισμού για τις αιτίες Ανάδειξη συσχετισμών του Μ.Α με μορφές τέχνης και με το παρόν Αυτενέργεια μαθητών σε βιωματική άσκηση

Ψ Η Φ Ι Δ Ω Τ Ο ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ Μακεδονικός Αγώνας

Ερωτήματα Πότε έγινε ο Μακεδονικός Αγώνας; Ποιες ήταν οι αντίπαλες δυνάμεις; Γιατί έγινε; Πού ήταν τα κέντρα οργάνωσης και δράσης; Ποιοι πρωταγωνίστησαν και πώς έδρασαν; Ποια είναι η σημασία του; Ποια η σχέση του με τη λογοτεχνία; Ποια η σχέση του με τη ζωγραφική-γλυπτική; Ποια η σχέση του με το παρόν μας;

Ένοπλος αγώνας 1904 - 1908

Οθωμανική Αυτοκρατορία Έλληνες-Βλάχοι-Γραικομάνοι(σλαβόφωνοι) Αντίπαλες δυνάμεις Οθωμανική Αυτοκρατορία Βούλγαροι Έλληνες-Βλάχοι-Γραικομάνοι(σλαβόφωνοι)

Αιτίες 1)Η προσπάθεια εκβουλγαρισμού με: προπαγάνδα για προσχώρηση στην Εξαρχία( αυτοκέφαλη βουλγαρική εκκλησία) ίδρυση σχολείων για αλλαγή φρονήματος 2)Η επιθετικότητα των Βούλγαρων κομιτατζήδων με: Τρομοκρατία Δολοφονίες ιερέων, δασκάλων, προκρίτων Εμπρησμούς Εκβιασμούς Βιαιοπραγίες

Αρχικό έμβλημα: «Η Μακεδονία στους Μακεδόνες» Αρχικό έμβλημα: «Η Μακεδονία στους Μακεδόνες» Τελική επιδίωξη: Προσάρτηση της Μακεδονίας στη Βουλγαρία

Ο Ελληνισμός πριν το 1904 αντιστέκεται με: Ίδρυση σχολείων Επίκληση βοήθειας από το Ελληνικό κράτος Επιτροπές ντόπιων για αυτοάμυνα Τοποθέτηση δραστήριων μητροπολιτών π. χ Γερμανός Καραβαγγέλης (Καστοριά) Χρυσόστομος Καλαφάτης (Δράμα) κ.α Αποστολή Ίωνα Δραγούμη ως υποπρόξενου στο Μοναστήρι για οργάνωση αγώνα και αφύπνιση κοινής γνώμης

Προσωπικότητες που εργάστηκαν

1904 Αλλαγή επιφυλακτικής στάσης της Ελληνικής κυβέρνησης για τη Μακεδονία Γιατί άλλαξε; Πώς δρα μετά την αλλαγή;

Κινητικότητα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία για μεταρρυθμίσεις (Βούλγαροι, Έλληνες και Σέρβοι ερμηνεύουν ως απόπειρα διαχωρισμού εθνικοτήτων και προσπαθούν για ισχυροποίηση θέσεως) Πεποίθηση πως οι Ευρωπαϊκές δυνάμεις εργάζονται για κάποια αυτονομία στη Μακεδονία

Δράσεις της Ελληνικής κυβέρνησης Αλλαγή προξένων στη Μακεδονία για μυστική και συστηματική οργάνωση του αγώνα Τοποθέτηση του Λ. Κορομηλά στο προξενείο Θεσσαλονίκης Αποστολή αξιωματικών για επιτόπια μελέτη και διαπίστωση στρατιωτικών αναγκών Ενίσχυση με ποσά και όπλα οργανώσεων όπως το «Μακεδονικό κομιτάτο» για οργάνωση άμυνας της Μακεδονίας με το σκεπτικό να αποφύγει ρήξη με τις Ευρωπαϊκές δυνάμεις και την Τουρκία μετά την αποτυχία του 1897.

Ο Πρόξενος Λάμπρος Κορομηλάς

Πρωταγωνιστές Παύλος Μελάς (Μίκης Ζέζας) ανθυπολοχαγός Καπετάν Κώτας σλαβόφωνος οπλαρχηγός Δημ. Καλαποθάκης δημοσιογράφος, πρόεδρος του «Μακεδονικού Κομιτάτου» Γιώργος Κατεχάκης (καπετάν Ρούβας) Τέλος Αγαπηνός (καπετάν Άγρας)

Ο καπετάν Άγρας Ο καπετάν Κώτας

Δράση των Ελληνικών σωμάτων Ο Π. Μελάς φτάνει στη Μακεδονία στις 28/8/1904 Στρατιωτικά σώματα εμφανίζονται συχνά στα χωριά για τόνωση ηθικού Ενισχύουν ομάδες ντόπιων που αυτοαμύνονται Ζώντας στα βουνά ωθούν κομιτατζήδες προς τούρκικες περιοχές για να τους καταστρέψουν 13 Οκτωβρίου σκοτώνεται ο Π. Μελάς από Τούρκους στη Στάτιστα προδομένος από το Βούλγαρο κομιτατζή Μήτρο Βλάχο

Αντίκτυπος του θανάτου του Γενικό πένθος και οδύνη Παρακινεί αξιωματικούς να βγουν με σώματα στη Μακεδονία για εκδίκηση Γενικεύεται το ενδιαφέρον των Ελλήνων για τη Μακεδονία

Σημαντικός αγώνας Λίμνη των Γενιτσών (Βάλτος) Σημαντικός αγώνας Λίμνη των Γενιτσών (Βάλτος) Στόχος : η επικράτηση στη λίμνη Αιτία: ορμητήριο για δυνάστευση χωριών και έλεγχο δρόμων Τόπος: καλύβες σε ρηχά νερά μέσα στις καλαμιές Μέσα συγκοινωνίας: πλάβες, ξύλινες βάρκες Αποτέλεσμα: οι κομιτατζήδες αναγκάστηκαν σε άμυνα Πολλά χωριά από εξαρχικά ξανάγιναν πατριαρχικά

Σημασία του Μακεδονικού αγώνα Σημασία του Μακεδονικού αγώνα Διαφυλάχτηκε ο Ελληνισμός από τον κίνδυνο του εκβουλγαρισμού Οι Βούλγαροι εξασθένησαν Έδειξε την αποτελεσματικότητα των : ικανών αρχηγών ντόπιων για αυτοάμυνα δικτύων πληροφοριών εθελοντών π.χ Κρητικών

Σχέση με τη λογοτεχνία Ο Κ. Παλαμάς γράφει ένα ποίημα για τον Π. Μελά Ο Γ. Σουρής στίχους για Μακεδονομάχους Η Π. Δέλτα τα μυθιστορήματα: «Στα μυστικά του Βάλτου» «Ο Μάγκας» Η Γαλ. Σουρέλη τη μυθιστορική βιογραφία «Ο Καπετάν Κώτας» Ο Ν. Μπακόλας το πεζογράφημα «Η Κεφαλή»

Σε κλαίει λαός. Πάντα χλωρό να σειέται το χορτάρι Παύλος Μελάς Σε κλαίει λαός. Πάντα χλωρό να σειέται το χορτάρι στον τόπο που σε πλάγιασε το βόλι, ω παλληκάρι! Πανάλαφρος ο ύπνος σου.του Απρίλη τα πουλιά σαν του σπιτιού σου να τ` ακούς λογάκια και φιλιά, και να σου φτάνουν του χειμώνα οι καταρράχτες σαν τουφεκιού αστραπόβροντα και σαν πολέμου κράχτες. Πλατιά του ονείρου μας η γη και απόμακρη. Και γέρνεις εκεί και σβεις γοργά. Ιερή στιγμή. Σαν πιο πλατιά τη δείχνεις, και τη φέρνεις σαν πιο κοντά! Κωστής Παλαμάς από τη συλλογή «Η Πολιτεία και η Μοναξιά»

Σχέση με τη ζωγραφική Γιώργου Ιακωβίδη Νίκου Εγγονόπουλου

Σχέση με τη γλυπτική Λάζαρου Ν. Σώχου

Σχέση με το παρόν Μνήμη του Μακεδονικού Αγώνα Αγάλματα Οδοί Πλατείες Στρατόπεδα Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα

Βιβλιογραφία 1)Ιστορία του Ελληνικού Έθνους τόμος ΙΔ Εκδόσεις Εκδοτική Αθηνών 2)Επίτομος Ιστορία του Ελληνικού Έθνους Κων. Παπαρρηγόπουλου Εκδ. Δημ. Δημητράκου 3)Απομνημονεύματα Γερμανού Καραβαγγέλη Μητροπολίτου Καστοριάς Ο Μακεδονικός Αγώνας Εκδ. Μπαρμπουνάκη 4) ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 4000 ΧΡΟΝΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΕΚΔ.ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΑΘΗΝΩΝ 5)Η Νεότερη και σύγχρονη Μακεδονία ιστορία-οικονομία-κοινωνία-πολιτισμός Εκδ. Παπαζήση και Παρατηρητής 6)Το Μακεδονικό ζήτημα Κων. Βακαλόπουλου Εκδ. Παρατηρητής 7) Ιστορικός Άτλας Εκδόσεις Λουκόπουλος 8) Μηχανή αναζήτησης www.google.gr για φωτογραφικό υλικό. 9) www. Kathimerini.gr

Δραστηριότητα μαθητών Σκοπός Η εμπέδωση του γνωστικού υλικού Μέθοδος «Παιχνίδι ρόλων»: άσκηση βιωματικού χαρακτήρα Στόχος Η συνειδητοποίηση των πληροφοριών σχετικά με τις εμπλεκόμενες δυνάμεις και τη δράση τους

Ρόλοι Βούλγαροι Ελληνισμός της Μακεδονίας Ελληνική κυβέρνηση Πρωταγωνιστές Τούρκοι

Δράση μαθητών Χωρισμός σε 5 ομάδες- ρόλους Διανομή του περιεχομένου του ρόλου Συνεργασία μελών της ομάδας για ενσάρκωση του ρόλου τους Τρόποι: 1) με κίνηση 2) με σύντομο διάλογο Προσδιορισμός χρόνου προετοιμασίας Προσδιορισμός χρόνου παρουσίασης

Δράση Βουλγάρων 2)Η επιθετικότητα των Βούλγαρων κομιτατζήδων με: Τρομοκρατία Δολοφονίες ιερέων, δασκάλων, προκρίτων Εμπρησμούς Εκβιασμούς Βιαιοπραγίες 1)Η προσπάθεια εκβουλγαρισμού με: προπαγάνδα για προσχώρηση στην Εξαρχία( αυτοκέφαλη βουλγαρική εκκλησία) ίδρυση σχολείων για αλλαγή φρονήματος

Αρχικό έμβλημα: «Η Μακεδονία στους Μακεδόνες» Αρχικό έμβλημα: «Η Μακεδονία στους Μακεδόνες» Τελική επιδίωξη: Προσάρτηση της Μακεδονίας στη Βουλγαρία

Δράσεις της Ελληνικής κυβέρνησης Αλλαγή προξένων στη Μακεδονία για μυστική και συστηματική οργάνωση του αγώνα Τοποθέτηση του Λ. Κορομηλά στο προξενείο Θεσσαλονίκης Αποστολή αξιωματικών για επιτόπια μελέτη και διαπίστωση στρατιωτικών αναγκών Ενίσχυση με ποσά και όπλα οργανώσεων όπως το «Μακεδονικό κομιτάτο» για οργάνωση άμυνας της Μακεδονίας με το σκεπτικό να αποφύγει ρήξη με τις Ευρωπαϊκές δυνάμεις και την Τουρκία μετά την αποτυχία του 1897.

Πρωταγωνιστές Ίωνας Δραγούμης υποπρόξενος στο Μοναστήρι Λάμπρος Κορομηλάς πρόξενος στη Θεσσαλονίκη Παύλος Μελάς (Μίκης Ζέζας) ανθυπολοχαγός Καπετάν Κώτας σλαβόφωνος οπλαρχηγός Δημ. Καλαποθάκης δημοσιογράφος, πρόεδρος του «Μακεδονικού Κομιτάτου» Γιώργος Κατεχάκης (καπετάν Ρούβας) ανθυπολοχαγός Τέλος Αγαπηνός (καπετάν Άγρας)

Δράση των Ελληνικών σωμάτων Ο Π. Μελάς φτάνει στη Μακεδονία στις 28/8/1904 Στρατιωτικά σώματα εμφανίζονται συχνά στα χωριά για τόνωση ηθικού Ενισχύουν ομάδες ντόπιων που αυτοαμύνονται Ζώντας στα βουνά ωθούν κομιτατζήδες προς τούρκικες περιοχές για να τους καταστρέψουν 13 Οκτωβρίου σκοτώνεται ο Π. Μελάς από Τούρκους στη Στάτιστα προδομένος από το Βούλγαρο κομιτατζή Μήτρο Βλάχο

Ο Ελληνισμός της Μακεδονίας πριν το 1904 αντιστέκεται με: Ίδρυση σχολείων Επίκληση βοήθειας από το Ελληνικό κράτος Επιτροπές ντόπιων για αυτοάμυνα Τοποθέτηση δραστήριων μητροπολιτών π. χ Γερμανός Καραβαγγέλης (Καστοριά) Χρυσόστομος Καλαφάτης (Δράμα) κ.α Αποστολή Ίωνα Δραγούμη ως υποπρόξενου στο Μοναστήρι για οργάνωση αγώνα και αφύπνιση κοινής γνώμης

Βούλγαροι Έλληνες- Βλάχοι- Γραικομάνοι(σλαβόφωνοι) Τ ο ύ ρ κ ο ι Οθωμανική Αυτοκρατορία Βούλγαροι Έλληνες- Βλάχοι- Γραικομάνοι(σλαβόφωνοι) 13 Οκτωβρίου σκοτώνεται ο Π. Μελάς από Τούρκους στη Στάτιστα προδομένος από το Βούλγαρο κομιτατζή Μήτρο Βλάχο