Αρχαίοι ελληνικοί ναοί -Ιστορία και εξέλιξη: από το αρχαίο ελληνικό ιερό στον αρχαίο ελληνικό ναό -Χρήση -Αρχιτεκτονικά μέρη και ρυθμοί

Ιστορία και εξέλιξη από το αρχαίο ελληνικό ιερό στον αρχαίο ελληνικό ναό Οι πρώτοι ελληνικοί ναοί των οποίων σώζονται σήμερα τα ερείπια ανάγονται στον 8ο περίπου π.Χ. αιώνα. Ποια οικοδομήματα/ ποιοι χώροι ήταν τα αντίστοιχά τους σε προγενέστερες εποχές;

Τι σημαίνει η λέξη ναός;

Ιερά Πρόδρομοι των ναών, τα οποία όμως συνεχίζουν να υπάρχουν και μετά την οικοδόμηση των πρώτων ναών. Είναι προφανές ότι εξυπηρετούν άλλο σκοπό: λατρευτικό σε αντίθεση με εκείνον των ναών. [θα εξετάσουμε το θέμα των ιερών σε άλλο μάθημα]

Ποιος είναι ο αρχαιότερος ναός σε ελληνικό έδαφος για τον οποίο έχουμε γραπτές μαρτυρίες ή αρχαιολογικά τεκμήρια; Ο ναός της Ήρας στη Σάμο (Ηραίον) Ο ναός του Απόλλωνα στο Θέρμο της Αιτωλίας Ναοί (;) του μινωνικού και μυκηναϊκού κόσμου

Υπήρχαν ναοί έτσι όπως τους γνωρίζουμε από την αρχαϊκή και κλασική εποχή στην ομηρική εποχή (12ος-8ος αιώνας); Οι μαρτυρίες από τα ομηρικά έπη: -Η Εκάβη πηγαίνει να προσευχηθεί στον ναό της Αθηνάς στην ακρόπολη της Τροίας μπροστά στο λατρευτικό άγαλμα της θεάς (6.285) -Ο Δίας επισκέπτεται το ιερό του στην Ίδη (8.48) Το πρόβλημα του αναχρονισμού στα ομηρικά έπη

Χρήση Ο αρχαίος ελληνικός ναός χτίζεται κυρίως για να στεγάσει το λατρευτικό άγαλμα της θεότητας που τιμάται, και όχι για να αποτελέσει χώρο λατρείας και θυσιών. Οι θυσίες γίνονται στον βωμό ή στην εσχάρα, τα οποία βρίσκονται έξω από τον ναό, συνηθέστατα στο ύπαιθρο. Συχνά στον ναό (οπισθόδομο) φυλάσσονται και τα αφιερώματα στην τιμώμενη θεότητα.

Εξέλιξη των ναών: Από ένα πλινθόκτιστο ή ξύλινο ιερό χωρίς στέγη για να φεύγει ο καπνός των θυσιών στην κατασκευή από πωρόλιθο ή μάρμαρο.

Αρχιτεκτονικά μέρη και ρυθμοί

Αρχιτεκτονικά μέρη Σηκός Πρόναος Οπισθόδομος Πτερόν

Βασικοί αρχιτεκτονικοί όροι Κρηπίδωμα Κίονας Κιονόκρανο Επιστύλιο Ζωφόρος, τρίγλυφα και μετόπες Αέτωμα Ακρωτήριο

Θόλος Πρόστυλος Αμφιπρόστυλος Περίπτερος Ψευδοπερίπτερος Δίπτερος ψευδοδίπτερος

Αρχιτεκτονικοί ρυθμοί Δωρικός Ιωνικός Κορινθιακός (αφορά μόνον τον τύπο των κιονοκράνων)

Βασικές διαφορές μεταξύ των δύο, δωρικού και ιωνικού ρυθμού: Το ύψος των κιόνων Το είδος των κιονοκράνων Η βάση του κίονα Τρίγλυφα και μετόπες αντί ζωφόρου

Παρθενών: συνδυασμός των δύο ρυθμών

Ερείπια ναού αφιερωμένου στην Αθηνά, Πριήνη Μ. Ασίας Ναός ιωνικού ρυθμού

Ναός του Ηφαίστου ή Θησείον, Αθήνα Ναός δωρικού ρυθμού

Σκόπιμη ατέλεια για την επίτευξη της τελειότητας: