ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ Β΄ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ Ενότητα 2.2 : Χαρακτηριστικά στοιχεία του εμπορεύματος Επιμέλεια: Βεργετάκη Στέλλα
Ανακεφαλαίωση προηγούμενου μαθήματος Στη σύγχρονη κοινωνία το σύνολο, σχεδόν, των αντικειμένων που χρησιμοποιούμε στην καθημερινή μας ζωή είναι εμπορεύματα. Αντικείμενο Εμπόρευμα Υπηρεσία
Στόχοι του σημερινού μαθήματος: Να γνωρίσουμε τις έννοιες των βασικών στοιχείων των εμπορευμάτων : Διαδικασία παραγωγής Αξία χρήσης ή χρηστική αξία Αξία ανταλλαγής ή ανταλλακτική αξία
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά στοιχεία ενός εμπορεύματος; Εισαγωγή Ποια είναι τα χαρακτηριστικά στοιχεία ενός εμπορεύματος;
Τα χαρακτηριστικά ενός εμπορεύματος είναι τα εξής: Είναι αντικείμενα που έχουν δημιουργηθεί από τον άνθρωπο Είναι χρήσιμα αντικείμενα. Εξυπηρετούν δηλαδή τις ανθρώπινες ανάγκες. Είναι αντικείμενα ανταλλαγής. Για να τα αποκτήσουμε πρέπει να δώσουμε κάποιο αντάλλαγμα (είτε χρήμα, είτε κάποιο άλλο αντικείμενο , είτε υπηρεσία)
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ο άνθρωπος παρεμβαίνει στη φύση με εργαλεία και μηχανές και μετασχηματίζει τα προϊόντα της φύσης σε τεχνητά προϊόντα, τα οποία χρησιμοποιεί για τις ανάγκες του. Ο μετασχηματισμός αυτός που γίνεται με την παρέμβαση της ανθρώπινης εργασίας αποτελεί τη διαδικασία της παραγωγής.
ΧΡΗΣΤΙΚΗ ΑΞΙΑ Η ΑΞΙΑ ΧΡΗΣΗΣ Η χρηστική αξία ή αξία χρήσης προκύπτει από την ικανότητά τους να ικανοποιούν ανάγκες και εμφανίζεται τη στιγμή που τα χρησιμοποιούμε ή τα καταναλώνουμε. Ορισμένα εμπορεύματα έχουν την ικανότητα να ικανοποιήσουν περισσότερες από μία ανθρώπινες ανάγκες (νερό). Διαφορετικά εμπορεύματα μπορούν να ικανοποιήσουν την ίδια ανάγκη (ανάγκη διατροφής-συνδυασμοί τροφίμων, ανάγκη ένδυσης-ποικιλία ρούχων)
ΑΝΤΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΑΞΙΑ Η ΑΞΙΑ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗΣ Οι παραγωγοί, όταν παράγουν, δεν σκοπεύουν μόνο στην ικανοποίηση των δικών τους αναγκών. Το τμήμα της παραγωγής που ανταλλάσσουν μετατρέπεται σε εμπόρευμα. Η ικανότητα του εμπορεύματος να μετατρέπεται σε άλλα εμπορεύματα που ικανοποιούν τις ανάγκες του παραγωγού οφείλεται στην ανταλλακτική αξία του εμπορεύματος η οποία εμφανίζεται κατά την πράξη ανταλλαγής του με άλλα εμπορεύματα.
Ανακεφαλαίωση σημερινού μαθήματος Στο εμπόρευμα περιέχονται και τα τρία χαρακτηριστικά ταυτόχρονα: Το αντικείμενο που είναι εμπόρευμα είναι το αποτέλεσμα της ανθρώπινης εργασίας που έχει χρηστική αξία, δηλαδή ικανοποιεί ανάγκες και γίνεται διαθέσιμο αφού ανταλλαγεί με άλλο εμπόρευμα.
Στο επόμενο μάθημα : Εμπορεύματα και αυτοκατανάλωση Οι υπηρεσίες αυτές δεν προσφέρονται με ανταλλαγή, αλλά οργανώνονται με βάση τους ηθικούς ή συναισθηματικούς κανόνες και τα καθήκοντα που διέπουν την οικογενειακή ζωή στις σύγχρονες κοινωνίες.