Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 1 Ιόνιο Πανεπιστήμιο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στην “Επιστήμη της Πληροφορίας” ΚΟΣΤΟΣ ΠΕΡΙΟΔΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΕΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ Καθηγητής : κ.Σαράντος Καπιδάκης Φοιτητές : Γιώργος Κατέχης Ελένη Χριστογιάννη Κέρκυρα, Μάιος 2005

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 2 Περιεχόμενα Εργασίας 1. Βιβλιογραφική επισκόπηση. 2. Κατηγορίες ηλεκτρονικών περιοδικών. 3. Στάδια δημοσίευσης ηλεκτρονικών περιοδικών με ανάλογο κόστος. 4. Γενικό πρότυπο κοστολόγησης (EJCL project). 5. Διάκριση κόστους σε άμεσο και έμμεσο. 6. Σύγκριση ηλεκτρονικού και έντυπου περιοδικού (Case Study). 7. Οικονομικά μοντέλα διάθεσης και πληρωμής. 8. University of California : σύγκριση παροχής πρόσβασης σε ηλεκτρονικά και έντυπα περιοδικά (Case Study),  Οικονομικά στοιχεία,  Οικονομικά μοντέλα/ Μοντέλα πρόσβασης. 9. Drexel University : συγκριτική ανάλυση μετατόπισης βιβλιοθήκης στα ηλεκτρονικά περιοδικά (Case Study). 10. Τι γίνεται όμως με την Ελλάδα; (HEAL-Link) 11. Υπάρχει ελπίδα μείωσης του κόστους; (SPARC)

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 3 Βιβλιογραφική Επισκόπηση (1/3) McKnight και Price (1999) : οι ερωτηθέντες 537 ερευνητές αντιλαμβάνονταν τα έντυπα περιοδικά ως μόνιμα και τα ηλεκτρονικά ως παροδικά, μη ποιοτικά και με χαμηλό γόητρο. Pederson και Stockdale (1999) : πάνω από το 1/3 αναγνωστών και συγγραφέων έντυπων περιοδικών δεν είχαν διαβάσει ηλεκτρονικά περιοδικά. Rusch-Feja και Siebeky (1999) : on line έρευνα στο Max Plant Society  υψηλή αποδοχή των ηλεκτρονικών περιοδικών και κυρίως στον χώρο των εφαρμοσμένων επιστημών. Nelson (2001) : University of West England  υψηλή αποδοχή ηλεκτρονικών περιοδικών, αλλά περιορισμένη χρήση στον χώρο της ακαδημαϊκής κοινότητας.

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 4 Βιβλιογραφική Επισκόπηση (2/3) Tenopir και King : 15,000 επιστήμονες Β. Αμερικής πολλών επιστημονικών κλάδων. Συμπέρασμα… : Oak Ridge National Laboratory, University of Tennesse. Συμπέρασμα… Keller (2001) : “προφητική έρευνα”  τα ηλεκτρονικά περιοδικά θα αποτελούσαν δείκτη ποιότητας και έτσι οι ερευνητές θα ωθούνταν να δημοσιεύσουν σε αυτά. Association of Learned and Professional Publishers (2002) : έρευνα αναγνωστών και συγγραφέων για την ηλεκτρονική επικοινωνία  η πλειοψηφία προτιμούσε ακόμη τα έντυπα από τα ηλεκτρονικά. Για το λόγο αυτό εκτύπωναν τα άρθρα.

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 5 Βιβλιογραφική Επισκόπηση (3/3) Worklock (2002) : έρευνα 252 επιστημόνων του Ingenta Institute  η επιστημονική κοινότητα ανέμεινε το περιεχόμενο μόλις ήταν διαθέσιμο ηλεκτρονικά, τα 2/3 των ερωτηθέντων προτιμούσαν να λαμβάνουν έντυπα αντίγραφα για λόγους ευκολίας και συνήθειας. Swan και Brown (2004) : έρευνα συγγραφέων, που είχαν αλλά και δεν είχαν δημοσιεύσει σε περιοδικά ανοικτής πρόσβασης  Αυτοί, που είχαν : ελεύθερη πρόσβαση, μεγαλύτερο αναγνωστικό κοινό, υψηλότερα ποσοστά παραπομπών, Αυτοί, που δεν είχαν : χαμηλό γόητρο, μικρότερο αναγνωστικό κοινό. Συμπέρασμα : Η ηλεκτρονική δημοσίευση περιοδικών έγινε σε πολύ μεγάλο βαθμό αποδεκτή – αν και σε μερικές περιπτώσεις διστακτικά.

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 6 Κατηγορίες Ηλεκτρονικών Περιοδικών Μόνο ηλεκτρονικά, Συνδυασμός έντυπης και ηλεκτρονικής μορφής, και Ηλεκτρονικά περιοδικά, που παρέχουν χαρακτηριστικά προστιθέμενης αξίας στα έντυπα.

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 7 Στάδια Δημοσίευσης Ηλεκτρονικών Περιοδικών με Ανάλογο Κόστος Επεξεργασία άρθρων : αξιολόγηση του περιεχομένου από τους αξιολογητές, μορφοποίηση, σύνταξη, προετοιμασία εικόνων, έγκριση συγγραφέων (σκοπός : ενίσχυση περιεχομένου και παρουσιάσεως των άρθρων)  Διαχειριστικό Κόστος και Κόστος Έκδοσης. Διάχυση άρθρων : οδηγίες ευρετηρίασης, σάρωση, εισαγωγή πληροφοριών ευρετηρίου (ηλεκτρονικός πίνακας περιεχομένων), υπηρεσίες βοήθειας στους χρήστες, όλες οι διαδικασίες κωδικοποίησης και συνδέσεων (links)  Κόστος Διάχυσης. Διατήρηση : εκ των υστέρων διαδικασίες, όπως μετανάστευση στοιχείων σε νέες πλατφόρμες και συστήματα  Κόστος Διατήρησης.

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 8 Γενικό Πρότυπο Κοστολόγησης Ηλεκτρονικών Περιοδικών (1/3) EJCL – Electronic Journal of Comparative Law Μάρτιος 1997 – Ιούνιος Πανεπιστήμια Tilburg και Utrecht. 7 “πακέτα εργασίας” : Πακέτο 1 : έρευνα για τα έντυπα περιοδικά σχετικά με το Comparative Law, Πακέτο 2 : έρευνα για τα ηλεκτρονικά περιοδικά σχετικά με το Comparative Law. Πακέτο 3 : ανάπτυξη εκδοτικής έννοιας περιοδικού, Πακέτο 4 : τεχνική πραγματοποίηση του περιβάλλοντος του Παγκόσμιου Ιστού του περιοδικού, Πακέτο 5 : πραγματική παραγωγή. Πακέτο 6 : έρευνα κόστους  Γενικό Πρότυπο Κοστολόγησης, Πακέτο 7 : Διάδοση των αποτελεσμάτων του project.

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 9 Γενικό Πρότυπο Κοστολόγησης Ηλεκτρονικών Περιοδικών - EJCL (2/3) Κατηγορίες Κόστους : Γενικά έξοδα, π.χ. κτίρια και διοίκηση, Εγκαταστάσεις, π.χ. υπολογιστές και δίκτυα, Δημιουργία του υλικού, π.χ. συγγραφείς, αξιολογητές, Δημοσιεύσεις, π.χ. διαχείριση και έκδοση, Κόστη χρηστών, π.χ. προσωπικοί υπολογιστές, συνδέσεις με το Διαδίκτυο.

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 10 Γενικό Πρότυπο Κοστολόγησης Ηλεκτρονικών Περιοδικών - EJCL (3/3) Αναφορικά με τις εγκαταστάσεις : 1. Κόστος τοπικού δικτύου (υλικό, λογισμικό), 2. Κόστος Διαδικτύου (σύνδεση), 3. Κόστος Ιστοσελίδας (σχεδιασμός, εγκατάσταση). Αναφορικά με τις δημοσιεύσεις : 1. Κόστος διαχείρισης – έκδοσης του κειμένου, 2. Κόστος εκπαίδευσης χρηστών, 3. Κόστος μάρκετινγκ, και 4. Κόστος διοίκησης.

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 11 Άμεσο και έμμεσο κόστος Άμεσο κόστος (direct cost) : αυτό που προκύπτει μόνο από το περιοδικό, Έμμεσο κόστος (indirect cost) : Έμμεσο γενικό κόστος : με βάση παράγοντες, όπως τον αριθμό τευχών, που παρήχθησαν, Έμμεσο Διαμοιρασμένο Κόστος : όταν η έκδοση του περιοδικού πραγματοποιείται σε ένα ευρύτερο περιβάλλον. Πολλά από τα έξοδα υπολογίζονται σαν ποσοστό χρήσης των πηγών και των εξοπλισμών του ευρύτερου οργανισμού (π.χ. τα έξοδα του On line Journal of Issues in Nursing – OJIN καλύπτονται από την American Nurses Association), Άλλο έμμεσο κόστος : συγκεκριμένες υπηρεσίες, που εξασφαλίζουν πρόσβαση στο Διαδίκτυο.

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 12 Σύγκριση Ηλεκτρονικού και Έντυπου Περιοδικού Ηλεκτρονικό Περιοδικό : Chicago Journal of Theoretical Computer Science (CJTCS) Έντυπο Περιοδικό : Neural Computation (NC) Άμεσα Κόστη CJTCS NC % Difference Copyediting/Proofreading $ 1,114 $ 1, % Composition $ 2,070 $ 3, % Printing & Binding -- $ 6, Total Production Cost $ 3,184 $12, % Composition Cost/Page $ 8.48 $ % Total Production Cost/Page $ $ %

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 13 Σύγκριση Ηλεκτρονικών Περιοδικών Journal of Contemporary Neurology (JCN), Journal of Functional and Logic Programming (JFLP), Studies in Nonlinear Dynamics and Econometrics (SNDE). # Pages # Articles/Issues Direct Costs Cost/Pg JCN 34 6 articles $ 1666 $ JFLP articles $ 2204 $ 7.87 SNDE issues $ 4184 $ 27.53

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 14 Οικονομικά Μοντέλα Διάθεσης και Πληρωμής Παραδοσιακή συνδρομή/ Παροχή άδειας του δικτυακού τόπου, Πληρωμή ανά χρήση, Χρηματοδότηση από τον συγγραφέα, Ελεύθερη πρόσβαση, Η βιβλιοθήκη παίρνει το ρόλο του εκδότη.

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 15 Παραδοσιακή συνδρομή/ Παροχή άδειας του δικτυακού τόπου Χαμηλής κυκλοφορίας περιοδικά : παροχή άδειας στους υπολογιστές πανεπιστημίου (IP Διευθύνσεις), Υψηλής κυκλοφορίας περιοδικά : συνδρομές, Κοινοπραξίες : πακέτα περιοδικών, χαμηλά κόστη. Τι γίνεται με την πρόσβαση στα παλαιότερα τεύχη;

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 16 Πληρωμή ανά χρήση Εάν ήταν η μοναδική πηγή εσόδων του εκδότη  εξαιρετικά υψηλή τιμή του άρθρου. Σημασία για τους εκδότες : δημοσίευση σημαντικών papers. Θετικό στοιχείο : οι τελικοί αποδέκτες παίρνουν αυτό, που ακριβώς χρειάζονται, χωρίς πρόσθετα περιττά έξοδα. Αρνητικό στοιχείο : διάβρωση ιδέας περιοδικού συγκεντρωμένων άρθρων, απώλεια σχετικότητας  μακρινή υπεροπτική πρόσβαση στα άρθρα.

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 17 Χρηματοδότηση από τον συγγραφέα Ελεύθερα άρθρα στον οποιονδήποτε με κόστος καλυμμένο από τον συγγραφέα (μοντέλο του Harnard). Θετικό στοιχείο : Ελεύθερη “διανομή” μέσω του Διαδικτύου. Αποταμίευση χρημάτων από την πλευρά των βιβλιοθηκών. Αρνητικό στοιχείο : Ο συγγραφέας στην πραγματικότητα πληρώνει περισσότερα από όσα η βιβλιοθήκη αποταμιεύει (οι αποταμιεύσεις εξαπλώνονται σε όλες τις συνδρομητικές βιβλιοθήκες).

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 18 Ελεύθερη πρόσβαση Πλήρες ελεύθερο περιοδικό. Στην πραγματικότητα κανένα περιοδικό δεν είναι εντελώς ελεύθερο  Τρόποι εξοικονόμησης εσόδων : Διαφήμιση, Συνδρομές συναντήσεων (συνέδρια), Εξωτερική χρηματοδότηση (χορηγοί).

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 19 Η βιβλιοθήκη παίρνει το ρόλο του εκδότη Εκδότης  Κέρδος. Ακαδημαϊκοί & Βιβλιοθηκονόμοι  Διάχυση Γνώσης. Πανεπιστήμια  Ιδανικά αποθετήρια πληροφορίας. Ιδανική λύση : Βιβλιοθήκη  Εκδότης. Πιθανό πρόβλημα : τα περιοδικά ίσως γίνουν πολύ εσωτερικά για χρήση αποκλειστικά και μόνο από τα μέλη ενός ιδρύματος.

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 20 Case Study 1 University of California : Σύγκριση Παροχής Πρόσβασης σε Έντυπα και Ηλεκτρονικά Περιοδικά Διπλός στόχος : και η ηλεκτρονική πρόσβαση να παρασχεθεί και η έντυπη μορφή να διατηρηθεί. Θεωρητικά : ανέπτυξε τα οικονομικά στοιχεία των έντυπων και των ηλεκτρονικών περιοδικών, Πρακτικά : ανέπτυξε 6 οικονομικά μοντέλα, για να αναλύσει τις επιλογές κόστους, που η βιβλιοθήκη αντιμετωπίζει για την παροχή πρόσβασης στα ακαδημαϊκά περιοδικά (έντυπα και ηλεκτρονικά).

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 21 Επεξεργασία και Πρόσβαση στα Έντυπα Περιοδικά Επεξεργασία : Απόκτηση τίτλου : σχετικότητα με το πρόγραμμα σπουδών, διαθεσιμότητα οικονομικών πόρων, Δεκτή η απόφαση  “εντολή” στον εκδότη  καθορισμός πληρωμής  το περιοδικό έρχεται στη βιβλιοθήκη, Σε κάθε ημερομηνία ανανέωσης προσδιορίζεται και πάλι η πληρωμή, Κάθε περιοδικό καταλογογραφείται, Δέσιμο περιοδικών (κύριο υλικό βιβλιοθήκης, ξεχωριστό χώρο αποθήκευσης). Πρόσβαση : Δανεισμός (αναζήτηση του χρήστη, κάρτα μέλους, αρχείο κυκλοφορίας, που βρίσκεται το περιοδικό;), Φωτοτυπίες;

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 22 Επεξεργασία και Πρόσβαση στα Ηλεκτρονικά Περιοδικά Επεξεργασία : Ομοιότητα με τα έντυπα περιοδικά ως προς τις διοικητικές διαδικασίες. Πρόσβαση : Υποδομή απαραίτητη (υλικό, λογισμικό, τηλεπικοινωνίες).

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 23 Κατηγορίες Κόστους για τις Βιβλιοθήκες και τους Χρήστες Κόστος βιβλιοθήκης για επιλογή και απόκτηση, Κόστος βιβλιοθήκης για επεξεργασία, Κόστος χρήστη για κυκλοφορία, Κόστος βιβλιοθήκης για κυκλοφορία (από τον χώρο της ή τον ξεχωριστό χώρο αποθήκευσης), Κόστος αποθήκευσης στη βιβλιοθήκη ή σε ξεχωριστό χώρο.

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 24 Οικονομικά Στοιχεία Cost element Cost element is Cost element is present for present for print journals electronic journals Library selection/acquisition costs : Decide whether to acquire item Y Y Negotiate contract Y Y Write order/sign contract Y Y Renew subscription Y Y Claim issue Y Y Library processing costs: Catalog title or revise existing cataloging Y Y Receive issue Y N Verify that electronic issue is accessible N Y Update holdings information Y Y Mark physical item with property stamp and call number Y N Store issue on shelves Y N Bind a series of issues Y N

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 25 Οικονομικά Στοιχεία User circulation costs: Search catalog for title Y Y Retrieve volume from open stacks Y N Check out item Y N Make photocopy or print of item if needed Y Y Return item to library Y N Library circulation costs: Retrieve volume from closed stacks Y N Issue authentication to allow user electronic access N Y Check out item to user Y N Record electronic journal item usage N Y Check in item Y N Reshelve item Y N

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 26 Οικονομικά Στοιχεία User remote storage facility circulation costs: Request item be retrieved from storage facility Y N Pick up item from library Y N Check out item Y N Make photocopy or print of item if needed Y Y Return item to library Y N Remote storage facility circulation costs: Transmit request for item to storage facility (library) Y N Receive request and retrieve item from storage (storage facility) Y N Photocopy or fax item (storage facility) Y N Deliver item to requesting library (storage facility) Y N Receive requested item (library) Y N Check out item to user (library) Y N Deliver item to storage facility (library) Y N Check in item (storage facility) Y N Reshelve item (storage facility) Y N

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 27 Οικονομικά Στοιχεία Remote storage facility transfer costs: Select item to be transferred to storage (library) Y N Pick physical items to be transferred (library) Y N Update holdings information in catalog (library) Y N Transport items to storage facility (library) Y N Check in items at storage facility (storage facility) Y N Shelve items at storage facility (storage facility) Y N Library storage costs: Cost per volume per year for storage of material Y N Storage facility storage costs: Cost per volume per year for storage of material Y N Συμπέρασμα : Ασφαλώς περισσότερα τα οικονομικά στοιχεία των έντυπων περιοδικών.

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 28 Οικονομικά Μοντέλα Μοντέλο 1 : Μόνο ηλεκτρονική πρόσβαση, Μοντέλο 2 : Μόνο έντυπη πρόσβαση σε ράφια ξεφυλλίσματος, δέσιμο και αποθήκευση σε εσωτερικούς χώρους της ίδιας βιβλιοθήκης, Μοντέλο 3 : Μόνο έντυπη πρόσβαση σε ράφια ξεφυλλίσματος, δέσιμο και αποθήκευση σε ξεχωριστό χώρο αποθήκευσης, Μοντέλο 4 : Μόνο έντυπη πρόσβαση σε ράφια ξεφυλλίσματος και ύστερα απόρριψη (πιθανή αντικατάσταση από ηλεκτρονική μορφή), Μοντέλο 5 : Μόνο έντυπη πρόσβαση σε ράφια ξεφυλλίσματος, αποθήκευση σε κουτιά τευχών στον ξεχωριστό χώρο αποθήκευσης, Μοντέλο 6 : Σενάριο  οι απαιτήσεις χρηστών καλύπτονται από την ηλεκτρονική πρόσβαση. Επομένως, τα έντυπα περιοδικά στέλνονται από τον εκδότη στον ξεχωριστό χώρο αποθήκευσης παρακάμπτοντας τη βιβλιοθήκη.

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 29

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 30

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 31 Παρατηρήσεις Μοντέλο 1 : Μόνο κόστος ηλεκτρονικής πρόσβασης, Μοντέλο 5 : Χαρακτηριστικές τιμές  $0.33, $952, $2.26, $0.71, $0.60, $2.88, $4.70, $3.94, Μοντέλο 6 : Δεν υπάρχουν τα κόστη επεξεργασίας της βιβλιοθήκης για μεταφορά του υλικού στον χώρο αποθήκευσης, Σημαντική μείωση κόστους ως προς : Την αποθήκευση ($1.43 στη βιβλιοθήκη  $0.33 στον ξεχωριστό χώρο αποθήκευσης), Το δέσιμο τευχών ($12.87  $3.20 αποθήκευση σε κουτιά), Συνολικά λειτουργικά κόστη : αποτελούν μέτρο σύγκρισης των εναλλακτικών αυτών λύσεων.

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 32 Case Study 2 Drexel University : Σύγκριση Ανάλυση Μετατόπισης στα Ηλεκτρονικά Περιοδικά Διπλός στόχος : Ανάπτυξη συγκριτικής ανάλυσης για τη βιβλιοθήκη του Drexel, Ανάπτυξη προτύπου προς χρήση από άλλες βιβλιοθήκες.

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 33 Μετανάστευση στα Ηλεκτρονικά Περιοδικά

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 34 Λειτουργικό Κόστος

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 35 Παρατηρήσεις (1/2) Κόστος χώρου : $245,000 για τα έντυπα, $5,000 για τον εξοπλισμό των υπολογιστών, των σχετικών με τα ηλεκτρονικά περιοδικά. Κόστος συστημάτων : μόνο $10,000 για τα ηλεκτρονικά και λιγότερο από $5,000 για τα έντυπα, γιατί τα συστήματα υποστηρίζουν πολλές λειτουργίες της βιβλιοθήκης. Κόστος προμηθειών και υπηρεσιών : $(2,000)  κέρδος από την εκτύπωση αντιγράφων, όλες σχεδόν οι δαπάνες αυτής της κατηγορίας στα δεμένα έντυπα περιοδικά ($8,000).

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 36 Παρατηρήσεις (2/2) Συνολικό κόστος προσωπικού : $125,000 για τα ηλεκτρονικά περιοδικά, $88,000 για τα έντυπα ($125,000 λόγω ηλεκτρονικών περιοδικών έναντι 370 έντυπων περιοδικών, $88,000 λόγω της μετανάστευσης περισσοτέρων των 1000 έντυπων περιοδικών σε ηλεκτρονική μορφή). Κόστος ανάπτυξης συλλογής και προσκτήσεων : μεγαλύτερο για τα ηλεκτρονικά (πιο σύνθετη διαδικασία). Κόστος αναφοράς : αναφέρεται στα δεδομένα – ερωτήσεις, που σκοπό έχουν να βοηθήσουν τους χρήστες, ως προς της εύρεση και πρόσβαση στα περιοδικά.

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 37 Συνολικό Λειτουργικό Κόστος

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 38 Κόστος Συνδρομής Ηλεκτρονικών Περιοδικών 4 τύποι συνδρομής : Μεμονωμένες συνδρομές, Πακέτα εκδοτών, Περιοδικά προμηθευτών, και Πλήρους κειμένου βάσεων δεδομένων περιοδικά.

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 39 Κόστος Συνδρομής

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 40 Κόστος Συνδρομής E-J Individual Subscriptions E-J Publisher Packages E-J Full-Text E-J AggregatorPrint Journals Number of TitlesCost per Title

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 41 Κόστος ανά χρήση

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 42 Συνολικό κόστος ανά χρήση Ηλεκτρονικών Περιοδικών

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 43 Συνολικό κόστος ανά χρήση Ηλεκτρονικών και Έντυπων Περιοδικών

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 44 Case Study 3 Hellenic Academic Libraries link (HEAL-Link) Στόχος : αντιμετώπιση του συνεχώς αυξανόμενου κόστους. Πρώτη σύμβαση υπεγράφη το 1998 με τον εκδοτικό οίκο Elsevier. Ενώ αρχικά τα ιδρύματα υποχρεώνονταν να διατηρούν και την έντυπη συνδρομή, το 2001 αποφασίστηκε να διατηρείται μόνο η ηλεκτρονική πρόσβαση με μια μόνο έντυπη συνδρομή, που κατατίθεται στο ΕΚΤ. Τέλη 2001 : ηλεκτρονική πρόσβαση σε περιοδικά  από 1/1/2003  ηλεκτρονική πρόσβαση σε περιοδικά. Τέλη του 2004 έληγαν οι συμβάσεις με σημαντικούς εκδοτικούς οίκους (κίνδυνος επιστροφής σε λιγοστά έντυπα περιοδικά). Τελικά, το Υπουργείο Παιδείας ενέκρινε τη συνέχιση της χρηματοδότησης των ηλεκτρονικών συνδρομών.

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 45 Αριθμός άρθρων Αποδεικτικό στοιχείο της ανάγκης της Ακαδημαϊκής Κοινότητας για πρόσβαση στην επιστημονική πληροφορία  Το μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού των ακαδημαϊκών/ερευνητικών βιβλιοθηκών είναι για τα περιοδικά (Ιόνιο Πανεπιστήμιο, 2005 : €  € για τα έντυπα περιοδικά).

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 46 Υπάρχει ελπίδα μείωσης κόστους; Scholarly Publishing and Academic Resources Coalition - SPARC Πρωτοβουλία της Association of Research Libraries (ARL), Στόχος : 1. Να δώσει νέες λύσεις στην έκδοση επιστημονικών περιοδικών, 2. Να διευκολύνει την χρήση της τεχνολογίας, και 3. Να επεκτείνει τη συνεργασία με τους εκδότες, που φέρνουν την έρευνα σε ένα μεγαλύτερο ακροατήριο και σε μια προσιτή τιμή. Μέλη : πάνω από 300 ερευνητικά ιδρύματα και βιβλιοθήκες στις ΗΠΑ, 100 ιδρύματα σε 14 ευρωπαϊκές χώρες.

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 47 SPARC – 3 Προγράμματα Πρόγραμμα Εναλλακτικών Λύσεων (Alternative Program) : ανάπτυξη χαμηλού κόστους ανταγωνιστικών εναλλακτικών λύσεων των ακριβών επιστημονικών περιοδικών (17 περιοδικά). Πρόγραμμα Αιχμής (Leading Edge Program) : υποστηρίζει επιχειρήσεις, που αναδεικνύουν την ανοικτή πρόσβαση ή ειδάλλως καινοτόμα επιχειρησιακά πρότυπα (5 πύλες επιστημονικής δημοσίευσης). Πρόγραμμα Επιστημονικών Κοινοτήτων (Scientific Communities Program) : ανάπτυξη ανοικτών πυλών πρόσβασης, που εξυπηρετούν τις ανάγκες μιας ιδιαίτερης επιστημονικής κοινότητας με τη συγκέντρωση όμοιας έρευνας και άλλου περιεχομένου (6 πύλες επιστημονικής δημοσίευσης).

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 48 SPARC - Προφίλ Συνεργατών Σχεδόν τα μισά περιοδικά του προέρχονται από πανεπιστήμια, 40% των περιοδικών από επιστημονικές κοινότητες, Μόνο 4 περιοδικά προέρχονται από εμπορικούς εκδότες.

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 49 Σύγκριση των ποσών συνδρομών των ιδρυμάτων μεταξύ των εναλλακτικών περιοδικών του SPARC και των αντίστοιχων καθιερωμένων τους.

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 50 Σύγκριση των “impact factors” των εναλλακτικών περιοδικών του SPARC και των αντίστοιχων καθιερωμένων τους. Άρα υπάρχει ελπίδα μείωσης κόστους;

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 51 Βιβλιογραφία (1/4) 1.McKnight Cliff, Price Sheila, ‘‘ A Survey of Author Attitudes and Skills in Relation to Article Publishing in Paper and Electronic Journals, ’’ Journal of Documentation, Volume 55, Number 5, 1999, pp [Πρόσβαση στις 17/04/2005],. 2.Pedersen Sarah, Stockdale Rosemary, ‘‘ What Do the Readers Think? A Look at How Scientific Journal Users see the Electronic Environment, ’’ Journal of Scholarly Publishing, Volume 31, Number 1, 1999, pp [Πρόσβαση στις 17/04/2005],. 3.Rusch - Feja Diann, Siebeky Uta, ‘‘ Evaluation of Usage and Acceptance of Electronic Journals: Results of an Electronic Survey of Max Planck Society Researchers Including Usage Statistics from Elsevier, Springer, and Academic Press, ’’ D-Lib Magazine, Volume 5, October [Πρόσβαση στις 17/04/2005],. 4.Nelson Diane, ‘‘ The Uptake of Electronic Journals by Academics in the UK, Their Attitudes Towards Them and Their Potential Impact on Scholarly Communication, ’’ Information Services & Use, Volume 21, Number ¾, 2001, pp [Πρόσβαση στις 17/04/2005]. 5.Tenopir Carol, King W. Donald, ‘‘ Towards Electronic Journals: Realities for Scientists, Librarians, and Publishers, ’’ Psycoloquy, June 18, [Πρόσβαση στις 17/04/2005],.

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 52 Βιβλιογραφία (2/4) 6.Keller Alice, ‘‘Future Development of Electronic Journals: Delphi Study,’’ Electronic Library, Volume 19, Number 6, 2001, pp [Πρόσβαση στις 17/04/2005],. 7.Sathe A. Nila, Grady L. Jennifer, Guise B. Nunzia, ‘‘Print Versus Electronic Journals : A Preliminary Investigation into the Effect of Journal Format on Research Processes’’, Journal of the Medical Library Association, Volume 90, 2002, pp [Πρόσβαση στις 17/04/2005],. 8.ALPSP, Authors and Electronic Publishing (West Sussex : Association of Learned and Professional Society Publishers), [Πρόσβαση στις 17/04/2005],. 9.Worlock Kate, ‘‘Electronic Journals: User Realities-The Truth About Content Usage Among the STM Community,’’ Learned Publishing, Volume 15, Number 3, 2002, pp [Πρόσβαση στις 17/04/2005],. 10.Swan Alma, Brown Sheridan, “Authors and Open Access Publishing”, Learned Publishing, Volume17, Number 3, 2004, pp [Πρόσβαση στις 17/04/2005],. 11.Kling Rob, Callahan Ewa, ‘‘Electronic Journals, the Internet, and Scholarly Communication,’’ in Annual Review of Information Science and Technology, edited by Blaise Cronin, Volume 37, Medford, NJ : Information Today, 2002, pp [Πρόσβαση στις 17/04/2005]. 12.Tenopir Carol, King W. Donald, “Economic Cost Models of Scientific Scholarly Journals”, ICSU Press Workshop. [Πρόσβαση στις 15/04/2005],.

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 53 Βιβλιογραφία (3/4) 13.Gurthrie M. Kevin “JSTOR : The Development of a Cost - Driven, Value - Based Pricing Model”, Conference of Scholarly Communication and Technology, Emory University, April 24-25, [Πρόσβαση στις 15/04/2005],. 14.Bon Marjolein, Burgemeester Johan, Roes Hans, “The Cost of Publishing an Electronic Journal : a General Model and a Case Study ”. D-Lib Magazine, November [Πρόσβαση στις 15/04/2005],. 15.Αποστολοπούλου Γεωργία, «Κόστος Ηλεκτρονικών Περιοδικών», Κέρκυρα [Πρόσβαση στις 15/04/2005]. 16.Fisher H. Janet, “Comparing Electronic Journals to print Journals : Are There Savings”, Conference of Scholarly Communication and Technology, Emory University, April 24-25, [Πρόσβαση στις 15/04/2005],. 17.“Economic Models for Electronic Publishing”. [Πρόσβαση στις 15/04/2005],. 18.Cooper D. Michael, “A Comparison of the Costs of Providing Electronic vs. Printed Copies of Journal Articles to University of California Users : A conceptual Design Framework for Data Collection and Analysis”, June 21, [Πρόσβαση στις 15/04/2005],. 19.Cooper D. Michael, “The Costs of Providing Electronic Journal Access and Printed Copies of Journals to University Users”, July [Πρόσβαση στις 15/04/2005],.

Κατέχης Γεώργιος Χριστογιάννη Ελένη Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Επιστήμη της Πληροφορίας 54 Βιβλιογραφία (4/4) 20.Montgomery Hansen Carol, King W. Donald, ‘‘Comparing Library and User Related Costs of Print and Electronic Journal Collections : A First Step Towards o Comprehensive Analysis’’ D-Lib Magazine, Volume 8, Number 10, October [Πρόσβαση στις 15/04/2005],. 21.“Ενημέρωση για την πορεία των συμβάσεων για τα ηλεκτρονικά περιοδικά της HEAL-Link”. [Πρόσβαση στις 18/04/2005],. 22.“Κοινοπραξία Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών – Επιτροπή Υλοποίησης για τα Περιοδικά : έξι χρόνια κοινής δράσης – δύο χρόνια πριν τη λήξη του προγράμματος (γενική παρουσίαση και στοιχεία χρήσης)”. [Πρόσβαση στις 18/04/2005],. 23.Buckholtz Alison, “SPARC : The Scholarly Publishing and Academic Resources Coalition”, [Πρόσβαση στις 18/04/2005],. 24.Lustria A. Mia Liza, Case O. Donald, “The SPARC Initiative : A Survey of Participants and Features Analysis of Their Journals”, The Journal of Academic Librarianship, Volume xx, Number xx, February [Πρόσβαση στις 18/04/2005],. 25.Hellenic Academic Libraries Link (HEAL-Link). [Πρόσβαση στις 18/04/2005],. 26.SPARC. [Πρόσβαση στις 18/04/2005],.