Πρόγραμμα Αγωγής Υγείας «Γερά Δόντια – Χαρούμενα παιδιά» Πρόγραμμα Αγωγής Υγείας «Γερά Δόντια – Χαρούμενα παιδιά» Σχολικό έτος 2012-2013 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΡΥΜΑΝΘΕΙΑΣ,ΝΟΜΟΥ ΑΧΑΙΑΣ

Ξεκινώντας… Υπεύθυνος εκπαιδευτικός:ΣΤΙΓΓΑ ΧΡΙΣΤΙΝΑ Συνεργαζόμενοι: Τάξη:Δ’ Τμήμα:1

Bασικός στόχος της εργασίας μου αυτής ήταν να μπορέσουν οι μαθητές-έπειτα από μια συλλογική και ομαδική προσπάθεια-να κατανοήσουν τις ιδιαίτερεσ ανάγκες των δοντιών καθώς και να τηρήσουν ένα καθημερινό πρόγραμμα φροντίδας της στοματικής τους υγιεινής! Αρχικά, για να αυξήσω την αποτελεσματικότητα του προγράμματος ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ έπρεπε να προετοιμαστώ κατάλληλα και να σχεδιάσω μεθοδικά τον τρόπο με τον οποίο θα οργανώσω την τάξη μου. Ενημερώθηκα λοιπόν σχετικά με παλαιότερεσ εμπειρίες των μαθητών,κατανόησα τα χαρακτηριστικά και τη συμπεριφορά των παιδιών,δημιούργησα μικρές ομάδες και φρόντισα να καλλιεργησω επίσης κλίμα εμπιστοσύνης και φυσικά ασφάλειας.

Η τάξη αποτελείται από 10 παιδιά,5 αγόρια κ 5 κορίτσια Η τάξη αποτελείται από 10 παιδιά,5 αγόρια κ 5 κορίτσια .Η ύπαρξη μικρού αριθμού ατόμων(από 5 μαθητές σε κάθε ομάδα)βοήθησε στη βελτίωση της επικοινωνίας όπως και στην ενίσχυση της μάθησης.Οι δυο ομάδες στη συνέχεια επέλεξαν μόνες τους το όνομα το οποίο θα είχαν καθ’όλη τη διάρκεια του προγράμματος!Εξήγησαν μάλιστα γραπτώς τους λόγους που τους οδήγησαν σε αυτή τους την επιλογή.Έτσι,έχουμε τις παρακάτω ομαδοποιήσεις: «ΑΣΤΡΑΦΤΕΡΟ ΧΑΜΟΓΕΛΟ,ΠΑΝΤΑ ΓΕΛΑΣΤΟ» «ΟΜΟΡΦΟ ΧΑΜΟΓΕΛΟ» Χρησιμοποιήθηκαν διάφορα μέσα όπως:ομαδικές και ατομικές εργασίες,βιβλιογραφική έρευνα,συζητήσεις ανάμεσα στα μέλη της ομάδας.Πραγματοποιήθηκαν συγχρόνως επισκέψεις από ειδικούς επιστήμονες στο πρόγραμμα και δόθηκε έμφαση σε δημιουργικές δραστηριότητες (π.χ ζωγραφική,φωτογραφία,χρήση βίντεο κλπ).

ΕΠΙΛΕΞΑΜΕ ΤΟ ΘΕΜΑ ΑΥΤΟ… Eίναι αλήθεια πως η «ΥΓΕΙΑ» αποτελεί μια έννοια η οποία σχετίζεται σχεδόν με κάθε έκφανση αυτού που αποκαλούμε καθημερινή ζωή.Επομένως,θεώρησα σωστό οι μαθητές μου να αναπτύξουν ένα είδος αυτοφροντίδας σχετικά με την τακτική εξέταση του στόματος,το σωστό βούρτσισμα,την ενημέρωση για συχνές επισκέψεις στον οδοντίατρο καθώς και τη σπουδαιότητα της υγιεινής διατροφής. Έθεσα στη συνέχεια σαφείς,ρεαλιστικούς και εφικτούς στόχους προκαθορίζοντας εξαρχής συγκεκριμένο όριο χρόνου(ξεκινώντας κάπου στα μέσα Φλεβάρη και τελειώνοντας με τη λήξη του σχολικού έτους). Η έλλειψη νοσημάτων του στόματος ή της ευχάριστης αίσθησης και της ικανότητας ελέγχου της δυνατότητας

Αυτής Θα αποτελούσε βασικούς στόχους στόχους του προγράμματος αυτού.

Η Δραση μαΣ… 1η) ΔΡΑΣΗ: Στα πλαίσια του μαθήματος της Ευέλικτης ζώνης και έχοντας σαν στόχο την ολοκλήρωση και τον εμπλουτισμό της γνώσης των μαθητών μου,αποφασίσαμε όλοι μαζί να κατασκεύασουμε «ψεύτικη μασέλα» με τη χρήση πλαστελίνης. Πάνω λοιπόν σε χρωματιστά χαρτόνια τοποθέτησαν τα παιδιά κόκκινη πλαστελίνη σε σχήμα στόματος-χαμόγελου! Έπειτα,χωρίσαμε τις παραπάνω δημιουργίες σε υγιειή και χαλασμένα-αντιαισθητικά δόντια. Στις 5 λοιπόν μασέλες έβαλαν τα παιδιά κατά μήκος του σχήματος λευκά φασόλια ώστε να φαίνονται όμορφα ενώ τα υπόλοιπα 5 σχήματα τα γεμίσαμε με

Μαυρομάτικα φασόλια για να γίνει φανερή η αντίθεση της μη προσεγμένης στοματικης υγιεινής!

2η) ΔΡΑΣΗ: Η Αγωγή υγείας στα σχολεία είναι μια κατεξοχήν διαθεματική δραστηριότητα, η οποία συμβάλλει στην αναβάθμιση της σχολικής ζωής. Με αφορμή λοιπόν τον Πανελλήνιο μαθητικό διαγωνισμό :ΓΕΡΑ ΔΟΝΤΙΑ-ΓΕΡΑ ΠΑΙΔΙΑ , κατασκεύασαν όλα τα παιδιά μαζί αφίσες με συνθηματικά μηνύματα σχετικά με την υγεία των δοντιών. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το ακόλουθο : ΥΓΕΙΙΝΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΑΝ ΕΧΩ ΚΙ ΑΝ ΤΑ ΔΟΝΤΙΑ ΜΟΥ ΠΡΟΣΕΧΩ ΠΑΝΤΑ ΘΑ’ΧΩ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΜΟΥ ΚΙ ΟΛΗ ΤΗ ΖΩΗ ΜΠΡΟΣΤΑ ΜΟΥ! Παράλληλα, παρακολούθησαν οι μαθητές εκπαιδευτικό DVD σχετικό με την φθορίωση ,τα είδη και τη χρήση του κάθε δοντιού αναλυτικά! Μιλήσαμε επίσης για τα ορατά μέρη του δοντιού:αδαμαντίνη, οδοντίνη, πολφός, μύλη και για τη ρίζα.

3η) ΔΡΑΣΗ: Αναζητώντας τρόπους ώστε οι καινούριεσ γνώσεις να γίνουν κτήμα και συνήθεια τους, αποφασίσαμε όλες οι τάξεις του σχολείου να πραγματοποιήσουμε μια εκπαιδευτική εκδρομή. Η επίσκεψη θα γινόταν σε υπαίθριο χώρο(περίπου 2 χιλιόμετρα μακριά από το σχολείο)με την προυπόθεση ότι η κάθε τάξη θα διοργάνωνε μόνη της το δικό της υγιεινό πρωινό. Ρητά και αυστηρά λοιπόν ,ο,τιδήποτε λιπαρό,τυποποιημένο και έτοιμο ενώ ζητήσαμε από τα παιδιά με αφορμή το «πικ νικ» να φέρουν από το σπίτι θρεπτικές λιχουδιές! Συνεπώς , τα τραπεζομάντηλα στρώθηκαν στο έδαφος και γέμισαν με:ΓΑΛΑ,ΜΕΛΙ,ΨΩΜΙ,ΤΥΡΙ,ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ,ΑΥΓΑ,ΓΙΑΟΥΡΤΙ,ΦΡΟΥΤΑ,ΛΑΧΑΝΙΚΑ Κ ΦΥΣΙΚΟΥΣ ΧΥΜΟΥΣ! Τα παιδιά έδειξαν να το διασκεδάζουν ιδιαίτερα και να αλλάζουν σταδιακά στάσεις τροποποιώντας τη συμπεριφορά τους σε θέματα διατροφής και υγείας!

4η)ΔΡΑΣΗ: Είναι γνωστό πως το πρόγραμμα θα πρέπει να περιλαμβάνει εκτός από τις θεωρητικές γνώσεις και πρακτικό μέρος για την καλλιέργεια δεξιοτήτων των μαθητών. Έτσι, στην επόμενη δράση της τάξης μας επιλέξαμε να φτιάξουμε κολάζ το οποίο θα περιείχε τροφές δυο ειδών : τις υγιεινές και τις ανθυγιεινές. Συνάμα , φρόντισαν να κρατούν κ να μην πετάνε τις συσκευασίες από το «κολατσιό» τους στο σχολείο για να τις συγκεντρώσουμε στο τέλος όλες και να τις προσθέσουμε στο σωστό κολάζ. Τα πατατάκια, τα κρουασάν, οι τυρόπιτες, οι λουκανόπιτες , η πίτσα, τα σοκολατένια μπισκότα, τις σοκολάτες ,τα παγωτά ,τα αναψυκτικά τα εντάξαμε στον πίνακα με τις μη θρεπτικές για τον οργανισμό και την υγεία μας τροφές . Από την άλλη πλευρά ,τα φρούτα , τα λαχανικά , τις φρυγανιές ,το τοστ , το κέικ , τα τοποθετήσαμε στην υγιεινή και ωφέλιμη διατροφική πυραμίδα.

5η)ΔΡΑΣΗ: Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας τα σχολικά προγράμματα θα πρέπει να είναι πολυεπίπεδα και πολυπαραγοντικά, να εμπλέκουν δηλαδήκαι την εξωσχολική ζωή του μαθητή. Εξυπηρετώντας τον παραπάνω σκοπό μοιράστηκαν καθ΄όλη τη διάρκεια του σχολικού έτους ερωτηματολόγια στους μαθητές . Η έρευνα λοιπόν, αφορούσε την καθημερινή τους διατροφή ,τις διατροφικές τους συνήθειες, τη συχνότητα της άσκησης στη ζωή τους ενώ συγχρόνως περιείχε ερωτήσεις ανοιχτού τύπου όπως: Φτιάξε δικές σου προτάσεις που να συμπεριλαμβάνουν τις λέξεις ( λίπος, ενέργεια, θερμίδες, υδατάνθρακες, φρούτα) και λοιπά.

Μας επισκέφθηκαν… Ως μέθοδοι και τεχνικές προγραμμάτων ΑΓΩΓΗΣ Κ ΠΡΟΑΓΩΓΗΣ της ΥΓΕΙΑΣ,χρησιμοποιούνται οι «παθητικές» ,οι μέθοδοι «ενεργητικής συμμετοχής» και οι «βιωματικές μέθοδοι». Καθότι η επιφανειακή μάθηση γρήγορα ξεχνιέται προγραμματίσαμε στις δραστηριότητες μας την επίσκεψη ειδικού επιστήμονα-οδοντιάτρου στο σχολείο μας. Αρχικά λοιπόν παρουσίασε στους μαθητές που συμμετέχουν στο πρόγραμμα εκπαιδευτικό υλικό μέσω projector σχετικό με την υγεία,την φροντίδα των δοντιών

Και κατηγοριοποίησαν τις τροφές ανάλογα με τη χρηστικότητα τους Και κατηγοριοποίησαν τις τροφές ανάλογα με τη χρηστικότητα τους. Ακολούθως, εξετάστηκαν τα παιδιά ξεχωριστά το καθένα παίρνοντας στο τέλος ένα παραπεμπτικό χαρτί που αφορούσε την κατάσταση της στοματικής τους υγείας. Εν όψει της νηστείας του Πάσχα ήρθε στο σχολείο μας ο πάτερ της ενορίας του χωριού. Συζήτησε με τους μαθητές μας για τη διαδικασία κ το σκοπό της νηστείας ενώ πρότεινε διαφορετικές εναλλακτικές φαγητού αποφεύγοντας το κρέας. Τα παιδιά έδειξαν να ενθουσιάζονται κάνοντας συνέχεια ερωτήσεις . Κράτησαν τον πάτερ μια παραπάνω ώρα απ’ότι είχε αρχικά υπολογιστεί.

Η παρουσίασή μας… Για το τέλος αφήσαμε την καλοκαιρινή μας γιορτή, σε συνεργασία με την Ε’ τάξη. Το περιεχόμενό της είχε φυσικά να κάνει με την υγιεινή διατροφή, τα φρούτα, τα λαχανικά, και τα όσπρια:ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΕΝΩΜΕΝΕΣ! Οι πρόβες έγιναν περισσότερες καθώς φτάναμε προς το τέλος της σχολικής χρονιάς κ ολοκληρώθηκαν το βράδυ της 13ης Ιουνίου του 2013,στο σχολείο μας!

Ας αξιολογηθούμε… Τελική επιδίωξη της Αγωγής Υγείας είναι να βοηθήσει το άτομο να αναπτύξει μια αίσθηση ευθύνης για τις συνθήκες υγείας όσον αφορά τον εαυτό τους ως άτομο,μέλος της οικογένειας και της κοινωνίας. Το πρόγραμμα το οποίο σχεδίασα και υλοποίησα προσεχτικά θεωρώ πως προσέφερε ένα πλαίσιο στήριξης και αποδοχής για τους μαθητές. Γι’αυτό

Άλλωστε , οι αντιδράσεις των παιδιών ήταν θερμές ενώ τα πρόσωπά τους γέμισαν χαρά και θετική ενέργεια.

Κλεινοντασ… Πιστεύω ότι τα παιδιά τελικά κατάφεραν: Να απολαμβάνουν ευχάριστες στιγμές και υγιείς συμπεριφορές στο σχολείο. Να εξηγούν πως αντιλαμβάνονται την έννοια του όρου:ΥΓΕΙΑ. Να εισηγούνται και να εφαρμόζουν πρακτικές που προάγουν την υγεία στην καθημερινότητά τους!