ΜΑΡΙΝΑΚΗ ΜΑΡΙΑ ΜΠΛΙΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ ΦΩΤΙΣΜΟΥ ΜΑΡΙΝΑΚΗ ΜΑΡΙΑ ΜΠΛΙΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ

ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΛΛΑΓΕΣ Ο σχεδιαστής φωτισμών είναι αυτός ο οποίος είναι υπεύθυνος για τους φωτισμούς μιας παράστασης, θεατρικής, χορευτικής, όπερας, μουσικής παράστασης. Είναι αυτός ο οποίος σχεδιάζει το φως. Το επάγγελμα του σχεδιαστή ή της σχεδιάστριας φωτισμού έχει αρκετές παραλλαγές. Υπάρχει ο θεατρικός σχεδιαστής φωτισμού, που είναι ο φωτιστής ο οποίος φωτίζει παραστάσεις θεατρικές, χορευτικές, σε ανοιχτά ή κλειστά θέατρα, μικρά ή μεγάλα. Υπάρχουν οι σχεδιαστές φωτισμού για shows τηλεοπτικά, μουσικά. Οι σχεδιαστές φωτισμού μόδας. Άλλη μία παραλλαγή του σχεδιαστή φωτισμού είναι ο σχεδιαστής αρχιτεκτονικού φωτισμού, αυτός ο οποίος είναι υπεύθυνος για το φωτισμό κτιρίων, όψεων και εσωτερικών χώρων κτιρίων.

ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Ο χώρος εργασίας ενός φωτιστή ποικίλλει και διαφοροποιείται από δουλειά σε δουλειά. Διότι ο χώρος του είναι το κάθε θέατρο στο οποίο ανεβαίνει η παράσταση, το έργο. Μπορεί να είναι το Μέγαρο Μουσικής, η Λυρική Σκηνή, μια αποθήκη, ένα γκαράζ, ένα ανοιχτό θέατρο όπως η Επίδαυρος ή το Ηρώδειο. Και εφόσον το φως είναι άυλο,πώς το σχεδιάζει; Κατ’ αρχάς, θα πρέπει να υπάρχει η έμπνευση κι αυτή ξεκινάει πολύ πριν αρχίσουμε να βλέπουμε πρόβες. Όταν ο φωτιστής διαβάζει το σενάριο ή συνομιλεί και συνεργάζεται με τους υπόλοιπους συντελεστές της παράστασης, το σκηνοθέτη, το χορογράφο. Όταν δει τη μακέτα ή τις μακέτες της παράστασης, τότε έρχεται η πρώτη έμπνευση. Αρχίζει να φαντάζεται, να οραματίζεται, πώς θα φωτίσει το έργο. Έπειτα αρχίζει να αναλύει την κάθε σκηνή και να την ομαδοποιεί. Τότε αρχίζει να φτιάχνει το πρώτο του φωτιστικό πλάνο κι αφού ολοκληρωθεί αυτή η φάση, αρχίζει η επόμενη, που είναι το κρέμασμα και η εστίαση των προβολέων. Τότε αναλαμβάνουν οι τεχνικοί του θεάτρου, με προϊστάμενο τον πρώτο ηλεκτρολόγο, που συνήθως είναι αυτός ο οποίος χειρίζεται και την κονσόλα φωτισμού, κρεμούν τους προβολείς στις κατάλληλες θέσεις, σύμφωνα με το φωτιστικό πλάνο, και τοποθετούν και τις ζελατίνες για να προσδώσουν το σωστό χρώμα. Όταν ολοκληρωθεί και αυτή η φάση, τότε έρχεται η ωραιότερη στιγμή για το φωτιστή. Είναι η στιγμή που όλα καταλαγιάζουν, σβήνουν τα φώτα, ανάβουν μόνο τα επιλεγμένα και χτίζονται ένας – ένας οι φωτισμοί. Και αφού ολοκληρωθεί κι αυτή η φάση, έρχεται το πάντρεμα των υλικών. Φτάνουμε στις τεχνικές δοκιμές, οπότε συνθέτουν όλοι οι συντελεστές μαζί το έργο τους και στις πρόβες πια εμφανίζεται τελειωμένο, μια παράσταση που είναι ντυμένη με φως, με μουσική και ό,τι άλλο έχει. Αυτή η διαδικασία των τεχνικών δοκιμών κρατάει μία, δύο ή τρεις μέρες, για να φτάσουν στη γενική δοκιμή, οπότε θεωρητικά όλα είναι έτοιμα. Αν υπάρξουν αλλαγές και διορθώσεις, γίνονται στο τέλος κάθε δοκιμής κι φτάνει η πρεμιέρα, που είναι ολοκληρωμένη η παράσταση.

ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ Εικαστικό ταλέντο, αίσθηση της φόρμας και της μορφής του χώρου και τη δυνατότητα να μπορεί κάποιος να οπτικοποιεί την ιδέα του. Πάθος, οργανωτικότητα, ομαδικό πνεύμα, συνεργασιμότητα, αλλά και ηγετικές ικανότητες, υπομονή, κοινωνικότητα και ευπροσαρμοστικότητα. Εάν κάποιος έχει την τεχνική κατάρτιση αλλά του λείπει η καλλιτεχνική έμπνευση, στην καλύτερη περίπτωση θα φέρει κάποιο αποτέλεσμα σωστό αλλά, ίσως, βαρετό. Απ’ την άλλη, κάποιος ο οποίος έχει την καλλιτεχνική έμπνευση αλλά δεν έχει την τεχνική κατάρτιση και δεν γνωρίζει πράγματα τεχνικά, θα αργήσει πάρα πολύ για να μπορέσει να υλοποιήσει αυτό το οποίο οραματίζεται.

ΧΡΗΣΙΜΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ Υπάρχουν αρκετά βιβλία επώνυμων φωτιστών όπως ο Μαξ Κέλερ, η Τζιν Ρόζενθαλ. Βιβλία στα οποία μπορεί να ανατρέξει κανείς και να βρει τις βασικές αρχές του φωτισμού. Αλλά πέρα απ’ τα βιβλία, κάποιος θα πρέπει να κάνει όσο γίνεται περισσότερη πρακτική και να αποκτήσει επαφή με τα μέσα, με τα υλικά που χρησιμοποιούνται στο φωτισμό, δηλαδή τους προβολείς, τις κονσόλες, τα είδη των προβολέων. Κι έτσι να αποκτήσει προσωπικές εμπειρίες από το αποτέλεσμα που αυτά φέρουν.

ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΞΙΩΜΕΝΗΣ ΣΧΕΔΙΑΣΤΡΙΑΣ ΦΩΤΙΣΜΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΝΤΕΚΩ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΞΙΩΜΕΝΗΣ ΣΧΕΔΙΑΣΤΡΙΑΣ ΦΩΤΙΣΜΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΝΤΕΚΩ Συμβουλές σε κάποιoν που θέλει να ακολουθήσει αυτό το επάγγελμα Θα του έλεγα να παρατηρεί το φως. Να το παρατηρεί στη φύση, στο περιβάλλον του. Να μελετήσει την τέχνη, την ιστορία της τέχνης, τους εικαστικούς ζωγράφους όλων των εποχών και επίσης, θα τον συμβούλευα να μην κάνει εκπτώσεις ποτέ, αλλά να προσπαθεί να υλοποιήσει αυτό που οραματίζεται. Συμβουλές σε κάποιον που δεν ξέρει αν θέλει να ακολουθήσει αυτό το επάγγελμα Να πάει ως βοηθός κοντά σε κάποιον καταξιωμένο σχεδιαστή ή σχεδιάστρια φωτισμού και να ζήσει μαζί του μία ή δύο παραγωγές. Να βιώσει μαζί του τη ροή της δουλειάς, τους ρυθμούς της, τις απαιτήσεις, τις δυσκολίες. Να καταλάβει αν είναι το επάγγελμα αυτό που θα μπορούσε να αντέξει να κάνει. Διότι μπορεί να ακούγεται στις περιγραφές ένα πάρα πολύ ωραίο επάγγελμα, στην πράξη όμως έχει και αρκετές δυσκολίες.