Μέτρηση Ενεργητικών και Παθητικών Κινήσεων Week 5 Οσφυϊκή Μοίρα Μέτρηση Ενεργητικών και Παθητικών Κινήσεων Week 5 Γ. Κρεκούκιας MSc IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
Βιβλίο για τη γωνιομέτρηση και μυϊκά τεστ Musculoskeletal Assessment: Joint Range of Motion and Manual Muscle Strength Hazel M Clarkson, Gail B. Gilewich Williams & Willkins IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
Μαθησιακά Αποτελέσματα Να ορίσετε τις ενεργητικό και παθητικό φυσιολογικό εύρος τροχιάς των αρθρώσεων Να συγκρίνετε τη διαφορά μεταξύ ενεργητικής και παθητική φυσιολογικής κίνησης Να εξετάζετε το τελικό αίσθημα των διάφορων αρθρώσεων Να εξηγήσετε το ρόλο της αξιολόγησης του εύρους της τροχιάς Να συζητήσετε τις μεθόδους που υπάρχουν για να μετρηθεί το εύρος της τροχιάς Να εξετάσετε το εύρος τροχιάς της ΟΜΣΣ IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
Φυσιολογικό Εύρος Τροχιάς Φυσιολογικό εύρος τροχιάς= Εύρος της φυσιολογικής κίνησης TERMINOLOGY: PHYSIOLOGICAL RANGE OF MOVEMENT IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
Κάποιες Σκέψεις Πως ξέρετε εάν το εύρος είναι φυσιολογικό; Ποιες δομές νομίζετε ότι εξετάζετε ; Στο τέλος της κάμψης του γόνατος ενός ασθενή, τι αίσθημα λαμβάνετε, περιμένετε να νιώσετε; IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
Εύρος Κίνησης Γιατί εξετάζουμε μια κίνηση? Τι πληροφορίες μπορούμε να πάρουμε από αυτό? Εύρος τροχιάς Ποιότητα κίνησης Αντίσταση Συμπεριφορά πόνου Μυϊκός σπασμός Δομές που εμπλέκονται Petty&Moore 2001 Need to communicate with patients during ROM testing Pain scales can be useful to establish how much pain the patient is experiencing Movement deviation and correction must be observed – usually when patient performs the physiological movement actively Look at where movement occurring predominantly hip or lumbar spine REPEATED MOVEMENTS SUSTAINED MOVEMENTS IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
Φυσιολογική Κίνηση Ενεργητική Παθητική Την κάνει ο ασθενής με τη βοήθεια των μυών Εξετάζουμε μύες και αρθρώσεις Η κίνηση μπορεί να συγκριθεί με το «φυσιολογικό» εύρος Clarkson (2000) Συνήθως είναι λιγότερη από την παθητική Ενεργητική Παθητική Την κάνει ο φυσικοθεραπευτής Εξετάζουμε κυρίως την άρθρωση Η κίνηση είναι εντοπισμένη Αποφεύγονται οι υποκατάστατες κινήσεις( από τον ασθενή) Εξετάζεται το τελικό αίσθημα. Τελικό αίσθημα είναι η αντίσταση που νιώθουμε στο τέλος του εύρους κίνησης μιας άρθρωσης. ASSESSMENT POINT : Physiological movement refers to the movements at joints we can perform ourselves – such as flexion and extension at the knee. Physiological movements can be active (the patient performs) or the can be passively performed bt the therapist for the patient. IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
Τελικό Αίσθημα Αφορά μόνο τη παθητική κίνηση Στο τέλος κάθε εύρους κίνησης η αντίσταση θα περιορίσει τελικά τη κίνηση. Αυτή η αντίσταση ονομάζεται «τελικό αίσθημα». Η αντίσταση μπορεί να αυξηθεί προοδευτικά ( ελαστική), ή απότομα( σκληρή) Σκεφτείτε τη διαφορά στη προσπάθεια να κλείσω αυτές τις 2 πόρτες UH NMS1 2011-12
Τελικό Αίσθημα/ Πρακτικές σκέψεις Εφαρμόστε παθητικά μια πίεση στο τέλος της τροχιάς των κινήσεων που φαίνονται δίπλα και προσπαθήστε να περιγράψετε το τελικό αίσθημα Μην ξεχάσετε να σταθεροποιήσετε το κεντρικό τμήμα της άρθρωσης Έκταση γόνατος Κάμψη αγκώνα Πελματιαία κάμψη ποδοκνημικής At the end of a joint’s passive physiological movement e.g. hip, flexion you can apply pressure to feel what the joint feels like at the end of its available range
Πως περιγράφεται το τελικό αίσθημα Έκταση αγκώνα: ??? Σταθερό Έκταση γόνατος: ΣΦΙΚΤΌ Κάμψη αγκώνα: ΜΑΛΑΚΌ/ΣΚΛΗΡΌ/ΣΦΙΚΤΌ Πελματιαία κάμψη ποδ/κής: ΣΦΙΚΤΌ/ΣΚΛΗΡΌ Important to recognise that each joint has a normal end feel when a passive physiological movement is performed to its limit. Feeling what this ‘end feel’ is like on ‘normals’ will help when you feel it on a patient that may have a problem at a joint. IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
Πως γνωρίζουμε εάν το εύρος κίνησης είναι φυσιολογικό; Eyeballing : Goniometry : Tape measurement : Anatomical landmark IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
«Φυσιολογικό» εύρος τροχιάς Η Ακαδημία Ορθοπεδικών Χειρουργών Αμερικής έχει θέσει τις φυσιολογικές τιμές για κάθε άρθρωση Clarkson (2000) Πρέπει πάντα να συγκρίνουμε με τις φυσιολογικές τιμές IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
Πως μπορούμε να μετρήσουμε το εύρος κίνησης; Υπάρχουν διάφοροι τύποι γωνιόμετρων Get the various types of goniometer out for the students to look at. IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
Γωνιομέτρηση Πριν τη μέτρηση προσέξτε τα εξής: Η επιφάνεια που θα μετρηθεί να είναι ελεύθερη από ρουχισμό Βεβαιωθείτε πως ο ασθενής είναι σωστά τοποθετημένος Προσέξτε μην «κλέβει» ο ασθενής Χρήση της μεθόδου «ουδέτερο μηδέν» Χρησιμοποιείστε οστικές προεξοχές IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
Μέθοδος «Ουδέτερο Μηδέν» Όλες οι μετρήσεις γίνονται από μια αρχική θέση μηδέν Από την ανατομική θέση Ή Από μια θέση ορισμένη ως μηδέν Clarkson (2000) IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
Μέτρηση Ο άξονας στροφής του γωνιόμετρου τοποθετείται επάνω από τον άξονα κίνησης της άρθρωσης Ακίνητος βραχίονας– παράλληλος με τον επιμήκη άξονα του σταθεροποιημένου τμήματος – στην ευθεία με οστικά σημεία Κινητός βραχίονας - παράλληλος με τον επιμήκη άξονα του κινητού τμήματος – στην ευθεία με οστικά σημεία IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
Τι χρειάζεται να ξέρω για γωνιομέτρηση Κέντρο περιστροφής της άρθρωσης Οστικά σημεία- οδηγούς Το φυσιολογικό εύρος IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
Δύο Τρόποι για μέτρηση ενεργητικής τροχιάς Δύο Τρόποι για μέτρηση ενεργητικής τροχιάς Καταγράψτε την αρχική γωνία, αφαιρέστε το γωνιόμετρο. Ζητήστε από τον ασθενή να κάνει ενεργητικά την κίνηση. Τοποθετείστε το γωνιόμετρο και καταγράψτε τη γωνία Καταγράψτε την αρχική γωνία. Ζητήστε από τον ασθενή να κάνει την κίνηση. Κινείτε το κινητό μέρος του γωνιόμετρου ταυτόχρονα IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
Καταγραφή κάμψη 0-135º Έκταση 135 - 0º υπερέκταση - 5º Γόνατο κάμψη 0-135º Έκταση 135 - 0º υπερέκταση - 5º IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
Συχνά Λάθη Να μην διαβάζουμε τη γωνία σωστά Ανάλογα τι περιμένουμε να δούμε Διάθεση του ασθενή Ανάλογα με την ώρα της ημέρας Λάθη στη διαδικασία IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
Μετρώντας το Παθητικό Εύρος Η παθητική κίνηση μετράται είτε: Με το μέλος να υποστηρίζεται στη διάρκεια όλης της τροχιάς Στο τέλος της τροχιάς ενεργητικής τροχίας εφαρμόζοντας πίεση Μπορούμε συνεπώς να μετρήσουμε με κάποιο γωνιόμετρο είτε όλο το εύρος ή το πρόσθετο εύρος που κερδίζεται με την πίεση πέρα του ενεργητικού εύρους IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
Τι επηρεάζει το εύρος Ηλικία φύλο επάγγελμα Ώρα της ημέρας θερμοκρασία Συναισθηματική κατάσταση προσπάθεια Φαρμακευτική αγωγή Τραυματισμός IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
Αξιοπιστία Γωνιόμετρου Με τόσες παραμέτρους πως μπορούμε να έχουμε καλές μετρήσεις; Καταγραφή αρχικής θέσης Χρήση πρωτόκολλου «ουδέτερο μηδέν» Ο ίδιος φυσικοθεραπευτής Κάτω από τις ίδιες συνθήκες «η γωνιομέτρηση είναι πιο αξιόπιστη από το μάτι» Clarkson (2000) IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
Ποιες οι δυσκολίες μέτρησης του σπονδυλικού εύρους τροχιάς; Σταθεροποίηση Δυσκολία στο να αποτρέψουμε το «κλέψιμο» του ασθενή Ανακριβής γωνιομέτρηση. IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
Πως θα βελτιωθούμε; Τοπική σπονδυλική μέτρηση χρησιμοποιώντας σημεία και μετρομεζούρα Να αναγνωρίζουμε το «κλέψιμο» του ασθενή και να διορθώνουμε Καλή παρατήρηση στο που γίνεται η κίνηση What markers would you use for a tape measure to measure lateral flexion of the lumbar spine? IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
Τροποποιημένο Test Schober Για να ελέγξουμε τη κάμψη της Σ.Σ Σε ρευματικά νοσήματα(Αγκυλοποητική σπονδυλίτιδα) παρατηρείται μεγάλη μείωση της κάμψης IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
Τροποποιημένο Test Schober Βρείτε και σημαδέψτε τον Ι2 Βάλτε ένα σημάδι10εκ ( δάχτυλο) πάνω από αυτό Ο ασθενής κάνει κάμψη Μετρήστε την απόσταση μεταξύ των δύο σημείων Αν αυξηθεί<5 εκατ. Έχει περιορισμένη κάμψη Δείτε στην Clarkson (2000) για περαιτέρω τεχνικές μέτρησης IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
Τροποποιημένο Test Schober IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
Οπίσθιες Άνω Λαγόνιες Άκανθες Οι οπίσθιες άνω λαγόνιες άκανθες ψηλαφίζονται στα λακκάκια Ο Ι2 είναι στην ευθεία με αυτές Ιερολαγόνιες αρθρώσεις Ιερό οστό λαγόνιο IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
S2 Ι2 μεταξύ των ΟΑΛΑ S2 IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
Εύρος τροχιάς Τι κάνω αν δεν αναπαράγονται τα συμπτώματα του ασθενους? Τι κάνω αν δεν αναπαράγονται τα συμπτώματα του ασθενους? Εφαρμόζω υπερπίεση στο τέλος της κίνησης Επαναλαβανόμενες κινήσεις Διατήρησης της τελικής θέσης Συνδυασμένες κινήσεις Κίνηση τραυματισμού Combined movements are not restricted to plane movements IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
Υπερπίεση στο τέλος της κίνησης Υπερπίεση στο τέλος της κίνησης Στο τέλος της φυσιολογικής κίνησης, εάν η κατάσταση δεν έχει αυξημένη σοβαρότητα Μικρή ρυθμική κίνηση για να καταλάβουμε την αντίσταση Σημειώνεται η συμπεριφορά του πόνου και η παρουσία μυϊκού σπασμού Overpressure patient well supported Clinician comfortable Smooth slow application Small oscillatory movement at end range to feel ‘End Feel’ Why do we do overpressure IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
Επαναλαμβανόμενες κινήσεις και διατήρηση της τελικής θέσης Αν η υπερπίεση δεν αναπαρήγαγε τα συμπτώματα Ο ασθενής ζητείται να επαναλάβει την κίνηση αρκετές φορές – συνήθως 10 φορές Αλλιώς, μπορεί ο ασθενής να διατηρήσει μια συγκεκριμένη κίνηση για αρκετά δευτερόλεπτα IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
Π.χ. κάμψη, πλάγια κάμψη και στροφή Συνδυασμός Κινήσεων Συνδυασμός σπονδυλικών κινήσεων μπορεί να διατείνει, να συμπιέσει ή και τα δύο, τις εξεταζόμενες δομές Π.χ. κάμψη, πλάγια κάμψη και στροφή Combined movement One movement with another movement added and symptoms will vary depending what order movement performed Recording findings – Edward’s Combined Movement Box (1992) Regular Stretch: symptoms produced on opposite side to that in which movement directed Regular Compression – same side Irregular – symptoms provoked by a mixture of stretch and compression components IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
Επίλογος Θα δούμε ξανά τη γωνιομέτρηση όταν θα ελέγξουμε τις υπόλοιπες αρθρώσεις του κάτω κορμού Την ερχόμενη εβδομάδα θα κοιτάξουμε τα μυϊκά τεστ και τις επικουρικές κινήσεις IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011
Προετοιμασία για σεμινάριο ομάδα 6 Περνώντας στους μυς Προετοιμασία για σεμινάριο ομάδα 6 Περνώντας στους μυς 1. Δείτε το σεμινάριο CAMTASIA Lumbar Musculature’ week 6 στο Αγγλικό studynet tutorial ‘ Διαβάστε Middleditch & Oliver (1991); Moore & Dalley (2006); Palastanga et al (2006) κεφάλαια για την ανατομία και βιομηχανική οσφυϊκής μοίρας Log on Anatomy TV http://www.anatomy.tv/home.aspx. Δείτε Σ.Σ., οσφυϊκή μοίρα. Με βάση αυτές τις πηγές κρατήστε σημειώσεις ανατομίας Κοιτάξετε τα powerpoint slides στο StudyNet και τυπώστε σε handout copy για να σημειώνετε κατά τις διαλέξεις. Προσπαθήστε ένα quiz ανατομίας teaching resources UH NMS1 2011-12
Προετοιμασία για σεμινάριο ομάδα 6 Περνώντας στους μυς Προετοιμασία για σεμινάριο ομάδα 6 Περνώντας στους μυς Διαβάστε για μυϊκό έλεγχο στο κεφάλαιο 1 Joint Motion and Function Assessment. Clarkson, H. Διαβάστε το κομμάτι ‘Muscle Tests’ in κεφάλαιο 3 of Neuromusculoskeletal Examination and Assessment. Petty, N. Moore Κοιτάξετε τα powerpoint slides στο StudyNet και τυπώστε σε handout copy για να σημειώνετε κατά τις διαλέξεις. UH NMS1 2011-12
Αναφορές Clinics in motion via study net > Learning resources > health > Clinics in motion Clarkson, H, M. (2000). Joint motion and function assessment: A research based practical guide USA: Lippincott Williams and Wilkins. Κεφ. 1,2,7 http://books.google.gr/books?id=3x6nlojg25AC&pg=PA19&lpg=PA1 9&dq=zero+method+ROM&source=bl&ots=S_N8PR_q9r&sig=ccJrr HsTSpqfs2HEuE4NDrL90wQ&hl=el&ei=e7- xTsDuM6OP4gTks_zZAQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum =4&ved=0CDgQ6AEwAw#v=onepage&q=zero%20method%20ROM &f=false Berryman Reese , N. & Williams, D.B. (2002). Joint range of movement and muscle length testing USA: W,B. Saunders company. Section 1,3 & 5 Petty N. J (2001). Principles of neuromusculoskeletal treatment and management. Churchill Livingstone IST/UH ΝΜΣ1 2010-2011