Βουλιμια: ψυχογενής ή νευρική ή νευρογενής βουλιμία (bulimia nervosa) Τάξη: Α’ Λυκείου Τμήμα:2 Μάθημα: Βιολογία Μαθήτρια : Γιούλη Π.

Τι σημαίνει βουλιμία ; Ο όρος βουλιμία (bulimia) προέρχεται από τις λέξεις «βους» (βόδι) και «λιμός» (πείνα) και με την έννοια αυτή μπορεί να περιγράψει δύο πράγματα: • Αυτόν που μπορεί να φάει «σαν βόδι» δηλ. αυτόν που είναι σε θέση να καταναλώσει μια μεγάλη ποσότητα τροφής, αλλά και • Κάποιον που πεινάει τόσο πολύ που μπορεί να φάει και ένα ολόκληρο, κυριολεκτικά, βόδι. Ωστόσο, ο όρος «βουλιμία» στην επιστημονική ορολογία σημαίνει κάτι διαφορετικό. Με τον όρο λοιπόν βουλιμία εννοούμε επαναλαμβανόμενα επεισόδια έντονης επιθυμίας για τροφή.

Βουλιμικά επεισόδια Βουλιμικό επεισόδιο χαρακτηρίζεται η υπερφαγία που γίνεται συνήθως κρυφά και γρήγορα και περιλαμβάνει την κατανάλωση μεγάλης ποσότητας τροφών που θεωρούνται παχυντικά και άρα «απαγορευμένα». Τέτοια φαγητά είναι συνήθως υδατανθρακούχα και κυρίως επεξεργασμένα, όπως γλυκά, μπισκότα ,σοκολατάκια, δημητριακά πρωινού, φρυγανιές, πατατάκια, γαριδάκια, παγωτό, κ.τ.λ Συνοδεύεται από έντονη ανησυχία για την εικόνα σώματος και τον έλεγχο του σωματικού βάρους, ενοχές, τύψεις και αίσθημα παράβασης των κανόνων. Συνήθως ακολουθείται εκκαθαριστική μέθοδος (καθαρτικά ή εμετός) που προκαλείται απλά από το αίσθημα της ξεφόρτωσης των θερμίδων που έχουν καταναλωθεί, αλλά και των συναισθημάτων που δημιουργήθηκαν, με κάθε κόστος Ορισμένοι κάνουν εμετούς πολλές φορές την ημέρα και άλλοι μόνο 1-2 φορές το μήνα. Έχουν καταγραφεί έως και 46 εμετοί σε μία μέρα! Οι θερμίδες που φαίνεται να καταναλώνονται κατά τη διάρκεια ενός τέτοιου επεισοδίου είναι μεταξύ 1.200 έως 11.500 kcal!

Βυλιμικά επεισόδια Ένα επεισόδιο βουλιμίας συνεπάγεται ταχεία κατανάλωση δυσανάλογα μεγάλης ποσότητας τροφής σε μικρό χρονικό διάστημα συνοδευόμενη από ένα αίσθημα απώλειας του ελέγχου κατά τη διαδικασία πρόσληψης της τροφής, αλλά και από καταθλιπτική διάθεση και σκέψεις αυτομομφής στο τέλος. Τα βουλιμικά επεισόδια μπορεί να ενσκήπτουν μερικές φορές την ημέρα έως λίγες φορές το μήνα Η προσπάθεια απαλλαγής από τις περιττές θερμίδες γίνεται συνήθως μέσω εμετού, καθαρτικών. , διουρητικών και υπερβολικής άσκησης

Ψυχογενής βουλιμία : ποια ατομα επηρεαζει; Οι γυναίκες έχουν εννέα φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να παρουσιάσουν νευρική βουλιμία από τους άντρες Συνήθως ξεκινά κατά την εφηβεία ή μετά την ενηλικίωση. Περίπου 4% των γυναικών στη φοιτητική ηλικία έχουν νευρογενή βουλιμία. Γύρω στο 50% των ατόμων που έχουν υπάρξει ανορεξικοί αναπτύσσουν βουλιμία ή βουλιμικές συμπεριφορές. Επειδή τα βουλιμικά άτομα είναι συνήθως μυστικοπαθείς, είναι δύσκολο να ξέρουμε πόσοι άνθρωποι έχουν επηρεαστεί σε μεγαλύτερες ηλικίες. Πάντως η διαταραχή αυτή είναι σπάνια στα παιδιά. Τα άτομα που εκδηλώνουν νευρογενή βουλιμία αν και φαίνονται πολύ δυναμικά, συχνά νιώθουν θλίψη, μοναξιά, ντροπή και εσωτερικό κενό. Οι φίλοι τους μπορεί να τους περιγράφουν ως ανθρώπους ικανούς και διασκεδαστικούς αλλά βαθιά μέσα τους εκείνοι πονούν και νιώθουν ανάξιοι. Δυσκολεύονται πάρα πολύ να μιλήσουν για τα συναισθήματά τους που περιλαμβάνουν άγχος, κατάθλιψη, αυτοαμφισβήτιση και βαθιά κρυμμένο θυμό. Μπορεί επίσης να δυσκολεύονται να ελέγξουν τις παρορμήσεις τους π.χ. τάσεις κλοπής, σεξουαλικό τυχοδιωκτισμό, κατάχρηση αλκοόλ και ναρκωτικών ουσιών και άλλα είδη ριψοκίνδυνων συμπεριφορών. Ενεργούν χωρίς να λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τις συνέπειες. Επίσης δεν μπορούν να διαχειριστούν αποτελεσματικά το στρες. Ίσως να είναι εξαρτημένοι από την οικογένειά τους αν και οι ίδιοι ισχυρίζονται ότι είναι ανεξάρτητοι. Πολλοί έχουν πρόβλημα να εμπιστευτούν άλλους ανθρώπους και έχουν λίγες ή όχι πραγματικά ικανοποιητικές φιλίες ή ερωτικές σχέσεις.

Τα άτομα που προκαλούν εμετό τελικά καταλήγουν να παίρνουν εύκολα βάρος. Οι ερευνητές βρήκαν πως κατά μέσο όρο 1200 θερμίδες απορροφώνται σε κάθε υπερφαγικό επεισόδιο, πριν τον εμετό, ακόμα και εάν αυτός γίνει άμεσα! Και αυτό γιατί τα υπερφαγικά περιλαμβάνουν πολύ ζάχαρη που απορροφάται ταχύτατα ακόμα και πριν ολοκληρωθεί το επεισόδιο Λόγω της αυξημένης ζάχαρης, το σώμα παράγει μεγάλες ποσότητες ινσουλίνης για να μεταβολίσει την περίσσεια γλυκόζης. Το αποτέλεσμα είναι τα επίπεδα γλυκόζης να πέφτουν άμεσα, δίνοντας την ψευδαίσθηση στον εγκέφαλο ότι χρειάζεται και πάλι τροφή. Οπότε το υπερφαγικό τελικά παρατείνεται. Φαίνεται λοιπόν πως τελικά τρως παραπάνω επειδή είχες κάνει προηγουμένως εμετό και όχι ότι κάνεις εμετό επειδή απλά έφαγες πολύ! Επιπλέον, εξαιτίας του σοκ που προκαλεί η υπερφαγία, τα μυϊκά κύτταρα απελευθερώνουν πολύ κάλιο. Όμως με χαμηλό κάλιο στα κύτταρα, το σώμα δεν μπορεί να κάψει όλη την ενέργεια που πήρε από τις τροφές. Αυτό μειώνει μακροπρόθεσμα και τον βασικό μεταβολισμό (BMR). Έτσι, μεγάλο ποσό θερμίδων απορροφάται και μετά τον εμετό, ανεξάρτητα από το πόσο μεγάλο ήταν το υπερφαγικό επεισόδιο, γιατί όπως αναφέραμε μειώνεται και η ικανότητα καύσης. Τέλος, ολόκληρο το γαστρεντερικό σύστημα καταλήγει να γίνει ευερέθιστο οπότε και ο κατακρατήσεις, οι δυσπεψίες, τα φουσκώματα και η δυσκοιλιότητα να δημιουργούν μεγαλύτερο αίσθημα παραπανίσιου βάρους και δυσφορίας.

Πώς ξεκινάει; Είναι άσκοπο να χρησιμοποιεί κανείς εκκαθαρίστηκες μεθόδους σαν προσπάθεια απώλειας βάρους γιατί το τελικό αποτέλεσμα είναι ακριβώς το αντίθετο. Μια διατροφική διαταραχή μπορεί να εκδηλωθεί σε μεταβατικές περιόδους, σε καταστάσεις σοκ ή απώλειας (εφηβεία, αλλαγή σχολείου, ξεκίνημα μιας νέας δουλειάς, θάνατος, διαζύγιο, γάμος, οικογενειακά προβλήματα κ.λ.π.) όπου αυξάνονται οι απαιτήσεις σε ανθρώπους που ήδη είναι ανασφαλείς σχετικά με την ικανότητά τους να ανταποκριθούν σε προσδοκίες της ζωής. Αυξημένο κίνδυνο έχουν τα κορίτσια με πρώιμη σεξουαλική ωρίμανση, που μπορεί λανθασμένα να ερμηνεύσουν τις νέες καμπύλες τους ως πάχος και να νιώθουν άσχημα γιατί διαφέρουν από τις συνομήλικες τους. Ίσως το πιο συνηθισμένο έναυσμα της διαταραγμένης διατροφής είναι η δίαιτα. Φαίνεται απλοϊκό αλλά είναι αλήθεια ότι αν δεν υπήρχε δίαιτα, δεν θα υπήρχε ούτε νευρική ανορεξία ούτε η βουλιμία που δημιουργούν οι άνθρωποι όταν κάνουν δίαιτα, υποβάλλουν τον εαυτό τους σε χρόνια πείνα, ωθούνται σε υπερφαγία σαν αντίδραση στην πείνα και μετά πανικοβλημένοι μήπως πάρουν βάρος, προκαλούν εμετό, παίρνουν καθαρτικά κ.λ.π.

Επιπτώσεις στην Υγεία του ατόμου. Η νευρογενής βουλιμία όπως και η νευρική ανορεξία, μπορεί να επιφέρει σοβαρές οργανικές επιπλοκές, ακόμα και το θάνατο. Συνήθη οργανικά προβλήματα είναι καρδιακές βλάβες, χαμηλή πίεση αίματος, ατονία μυών, οστεοπόρωση, αναιμία, στειρότητα, διαταραχή της περιόδου στις γυναίκες, ξηρό και ωχρό δέρμα, βλάβες στα νεφρά, στο συκώτι και στο ανοσοποιητικό σύστημα. Επίσης, καθυστερημένος ρυθμός ανάπτυξης στους εφήβους, λιποθυμικές τάσεις, αυξημένη τριχοφυΐα, διαταραχή της ηλεκτρολυτικής ισορροπίας, καταστροφή των δοντιών, υπογλυκαιμία, διαταραχή του ύπνου, χαμηλή θερμοκρασία σώματος, δυσκοιλιότητα, ακράτεια. Ανάμεσα στις συνήθεις ψυχολογικές επιπλοκές είναι: κατάθλιψη που μπορεί να οδηγήσει στην αυτοκτονία, οξυθυμία, αμφισβήτηση του εαυτού, ενοχή, ντροπή, έμμονες σκέψεις, ψυχαναγκαστικές συμπεριφορές, αισθήματα αποτυχίας, απελπισίας, αποξένωσης και μοναξιάς, αίσθηση απώλειας του ελέγχου και ανικανότητας, φόβος μήπως αποκαλυφθεί το πρόβλημα.

Συμπτώματα Επαναλαμβανόμενα και ανεξέλεγκτα επεισόδια υπερφαγίας. Αντιρροπιστική προσπάθεια ανατροπής των αποτελεσμάτων της υπερφαγίας μέσω αυτό-προκαλούμενων εμετών, περιοριστικής δίαιτας, εξαντλητικής γυμναστικής, χρήσης νόμιμων ή παράνομων κατασταλτικών της όρεξης, χρήσης καθαρτικών ή διουρητικών φαρμάκων. Συχνά, εξαφάνιση στην τουαλέτα μετά από τα γεύματα, με σκοπό την απομάκρυνση της τροφής που έχει προσληφθεί. Διαταραχές εμμηνορρυσίας. Ιστορικό μεγάλων διακυμάνσεων του σωματικού βάρους. Βλάβες της αδαμαντίνης των δοντιών και των δακτύλων (σημείο του Russel) Ληθαργικότητα. Αίσθημα ενοχής και αυττομομφής, έλλειψης βοήθειας και μοναξιάς. Παρορμητική συμπεριφορά με διαταραχή του ελέγχου των ενορμήσεων και μεταπτώσεις στη διάθεση. Συμπεριφορές συγκάλυψης, απόκρυψης και εξαπάτησης (μυστικοπάθεια, ψευδολογία). Χρόνιο άγχος, υπερένταση, κατάθλιψη. Εκδραματίσεις (σεξουαλικές, αυτοτραυατισμοί, κατάχρηση αλκοόλ και ναρκωτικών, κλοπές).

Θεραπεία της ψυχογενούς βουλιμίας Η θεραπεία των διαταραχών διατροφής είναι μια μακροχρόνια και δύσκολη διαδικασία που περιλαμβάνει ιατρική και ψυχολογική υποστήριξη ώστε να επιλυθούν όλα τα θέματα που συμβάλλουν ή προκύπτουν από τη διαταραγμένη διατροφή. Περίπου 80% των ατόμων που ακολουθούν κατάλληλη θεραπευτική αγωγή αναρρώνουν πλήρως ή κάνουν σημαντική πρόοδο. Σε γενικές γραμμές, το θεραπευτικό πρόγραμμα περιλαμβάνει τρία στάδια: 1) αποκατάσταση του σωματικού βάρους (εφόσον αποκλίνει πολύ από το φυσιολογικό) για να βελτιωθεί η υγεία, η διάθεση και η νοητική λειτουργία 2) θεραπεία των ψυχολογικών διαταραχών όπως η διαστρεβλωμένη αντίληψη της εικόνας του σώματος, η χαμηλή αυτοεκτίμηση, οι διαπροσωπικές συγκρούσεις 3) μακροχρόνια ύφεση και αποκατάσταση ή πλήρης ανάρρωση.

Θεραπεία Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία αυξάνει το ποσοστό επιτυχημένης ανάρρωσης. Σε περιπτώσεις σοβαρής απώλειας βάρους, χρειάζεται νοσοκομειακή παρακολούθηση με ειδικό πρόγραμμα διατροφής για να καλυφθούν οι ιατρικές και θρεπτικές ανάγκες του ασθενή. Η ατομική ψυχοθεραπεία θα βοηθήσει το άτομο να ανακαλύψει τι προσπαθεί να επιτύχει ή να αποφύγει με αυτές τις διατροφικές συμπεριφορές, να ξεπεράσει την χαμηλή αυτοεκτίμηση, να αλλάξει το διαστρεβλωμένο τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς και να αναπτύξει πιο υγιείς και αποτελεσματικούς τρόπους για να νιώσει καλύτερα και να έχει τον έλεγχο της ζωής του. Οι ομάδες στήριξης και ψυχοθεραπείας μπορούν επιπλέον να ανακουφίσουν από τη μοναξιά και την απομόνωση και να βοηθήσουν το άτομο να χειρίζεται αποτελεσματικά τις σχέσεις του. Η οικογενειακή θεραπεία μπορεί επίσης να βοηθήσει στη δημιουργία νέων, πιο υγιών μοντέλων συμπεριφοράς. Παράλληλα, η διατροφική συμβουλευτική θα βοηθήσει στο σχεδιασμό υγιεινών συνηθειών διατροφής.

Τα αντικαταθλιπτικά, ιδιαίτερα τα SSRIs (εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης της σεροτονίνης) χρησιμοποιούνται στη θεραπεία της νευρικής βουλιμίας. Η νευρική ή ψυχογενής βουλιμία (bulimia nervosa) ανήκει, όπως και η ανορεξία, στις λεγόμενες διατροφικές διαταραχές, ένα φαινόμενο που αφορά όλο και περισσότερους ανθρώπους.

Πώς θα προστατευτείτε από τη νευρογενή βουλιμία Φροντίζετε να είστε πάντα ήρεμα απασχολημένος από κάποια δραστηριότητα και αποφύγετε τον κενό χρόνο, ο οποίος εύκολα γεμίζει με βουλιμική συμπεριφορά. Κάντε πράγματα στα οποία είστε καλοί, σας κάνουν περήφανους και σας επιβεβαιώνουν ότι είστε ικανοί. Να κοιμάστε αρκετά, τουλάχιστον 7 ώρες κάθε βράδυ. Μην κάνετε δίαιτα. Η δίαιτα σας στερεί τη θρέψη και την ευχαρίστηση. Η δίαιτα και η στέρηση είναι ισχυρά κίνητρα για τη βουλιμική συμπεριφορά. Ένα υγιές πρόγραμμα διατροφής σέβεται τις θρεπτικές ανάγκες και είναι αρκετά ευέλικτο ώστε να περιλαμβάνει λογικές ποσότητες γευστικών φαγητών. Σε καθημερινή βάση, περάστε χρόνο μαζί με φίλους και αγαπημένα άτομα.

Προστατεύσου μόνος σου Όταν νιώθετε έντονη παρόρμηση να φάτε πολύ, αναβάλλετέ το για 30 λεπτά. Σ’ αυτό το χρόνο σκεφτείτε τι συμβαίνει στη ζωή σας. Τι πιέσεις αντιμετωπίζετε; Τι λείπει αυτή τη στιγμή από τη ζωή σας που χρειάζεστε για να είστε καλά και να αποφύγετε το βουλιμικό επεισόδιο; Κάντε έναν κατάλογο από πράγματα που θα μπορούσατε να κάνετε για να αντιμετωπίσετε την κατάσταση αντί να φάτε πολύ. Αν θέλετε πραγματικά να αναρρώσετε, τουλάχιστον κάποιες φορές θα επιλέξετε μερικές απ’ αυτές τις πιο υγιείς συμπεριφορές αντί για την υπερκατανάλωση φαγητού. · Αν νιώθετε ότι ξαναπέφτετε σε ανθυγιεινές συνήθειες, κλείστε ένα ραντεβού με τον ψυχοθεραπευτή σας. Η επιστροφή στην θεραπεία δεν σημαίνει ότι αποτύχατε. Σημαίνει απλά ότι είναι καιρός να επανεκτιμήσετε και να συντονίσετε το πλάνο της ανάρρωσής σας. Παρατηρείτε τα συναισθήματά σας. Ρωτήστε αρκετά συχνά τον εαυτό σας πώς αισθάνεται. Αν νιώσετε έντονο στρες, θυμό, φόβο, λύπη, βρείτε έναν υγιή τρόπο για να ανακουφιστείτε, όπως το να μιλήσετε με έναν καλό φίλο. https://www.youtube.com/watch?v=zxH7X3o0M0A

Σταμάτα το!