Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ « Το πρωί τρως για τον εαυτό σου, το μεσημέρι για τον φίλο σου και το βράδυ για τον εχθρό σου»

Η ανάγκη του ανθρώπου για τροφή είναι πολύ βασική και εκδηλώνεται από τις πρώτες ώρες μετά τη γέννησή του, όπου φωνασκώντας αναζητείται η κάλυψη αυτής και σταματά μόνο όταν αυτή καλυφθεί. Ο άνθρωπος με τη διατροφή μπορεί να καλύψει τις απαιτήσεις του οργανισμού για θρεπτικά στοιχεία, απαραίτητα για την ανάπτυξή του, να ανανεώσει συστατικά του και να καλύψει τις ενεργειακές του απαιτήσεις.

Σημασία Διατροφής Η κακή διατροφή οδηγεί σε δυσλειτουργία του οργανισμού. « Η τροφή σου είναι το φάρμακό σου και το φάρμακό σου η τροφή σου ».

Πολλές ασθένειες όπως ο διαβήτης, η αρθρίτιδα, οι καρδιακές παθήσεις κτλ οφείλονται στην κακή διατροφή.  Ο γνωστός διατροφολόγος Dr. Michael Colgan έχει πει το εξής :  "αν όλοι οι άνθρωποι μάθουνε να τρέφονται σωστά, πολλοί γιατροί και ακόμη περισσότερες πολυεθνικές φαρμάκων και χημικών θα αναγκαστούν να αλλάξουν επάγγελμα..." 

Η σωστή διατροφή Ο ανθρώπινος οργανισμός για να είναι ισορροπημένος χρειάζεται τα εξής: νερό πρωτεΐνες καύσιμα (υδατάνθρακες, γλυκερίδια) μεταλλικά και μη ιχνοστοιχεία ιχνοουσίες που άλλες τις παρασκευάζει ο ίδιος ο οργανισμός (ένζυμα, ορμόνες) και άλλες τις εισάγει έτοιμες (βιταμίνες, ιχνοστοιχεία).

ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Λιτή διατροφή. Αποτελεί το καλύτερο πρότυπο διατροφής (σ’αυτό βασίζεται η μεσογειακή διατροφή). Στηριζόταν στη «μεσογειακή τριάδα»: σιτάρι, λάδι, κρασί. Προτιμούνταν τα ψητά ή βραστά εδέσματα. Οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν καρυκεύματα. Τρόφιμα προσφέρονταν και στους θεούς. Τοποθετούνταν όμως και δίπλα στα νεκρά σώματα (προκειμένου να ξεγελάσουν τον Κέρβερο).

Σημαντικότερες ήταν οι εξής τροφές: ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ ΟΠΩΡΟΚΗΠΕΥΤΙΚΑ ΚΡΕΑΣ / ΨΑΡΙ ΒΟΥΤΥΡΟ / ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ ΚΡΑΣΙ

ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ Στη βάση της διατροφής των αρχαίων Ελλήνων συναντούμε τα δημητριακά. Έφτιαχναν ένα μείγμα κριθαριού με σιτάρι, από το οποίο παρασκευαζόταν ο άρτος. Με το σιτάρι που χρησιμοποιείται σήμερα, οι αρχαίοι συντηρούσαν τα ζώα τους. Το κριθάρι ήταν απλό στην παραγωγή αλλά αρκετά πιο δύσχρηστο στην παραγωγή ψωμιού. Το ψωμί που προκύπτει από το κριθάρι είναι θρεπτικό αλλά και βαρύτερο.

2. ΟΠΩΡΟΚΗΠΕΥΤΙΚΑ Τα δημητριακά συνοδεύονταν συνήθως από οπωροκηπευτικά(λάχανα, κρεμμύδια, φακές ρεβύθια). Ειδικά οι λαϊκές τάξεις κατανάλωναν όσπρια. Σύκα, σταφίδες, καρύδια, φουντούκια τρώγονταν ως επιδόρπιο. Τα ξηρά σύκα χρησίμευαν και ως ορεκτικό.

3.ΚΡΕΑΣ / ΨΑΡΙ Η κατανάλωση κρέατος και θαλασσινών σχετιζόταν με την οικονομική κατάσταση της οικογένειας, αλλά και με το αν κατοικούσε στην πόλη, στην ύπαιθρο ή κοντά στη θάλασσα. Στις πόλεις το κρέας –με εξαίρεση το χοιρινό- ήταν πολύ ακριβό. Οι αγροτικές οικογένειες κυνηγούσαν, ενώ οι πλουσιότεροι μπορούσαν να έχουν στη διάθεσή τους κοπάδια.

4. ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΑ / ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ   Οι Έλληνες κατανάλωναν ιδιαιτέρως τα γαλακτοκομικά και κυρίως το τυρί. Το βούτυρο ήταν επίσης γνωστό, αλλά αντί αυτού γινόταν χρήση κυρίως του ελαιόλαδου. Εκτός της τροφής, το λάδι χρησιμοποιούταν και για φωτισμό (λύχνοι), περιποίηση, καθαρισμό, αλλά και ως συντηρητικό.

5.ΚΡΑΣΙ Το φαγητό συνόδευε κρασί (κόκκινο, λευκό ή ροζέ) αναμεμειγμένο με νερό (κεκραμένος οίνος). Ξακουστοί αμπελώνες υπήρχαν στη Νάξο, τη Θάσο, τη Λέσβο και τη Χίο. Δευτερεύον κρασί παραγόταν από νερό και μούστο, αναμεμειγμένο με κατακάθια, το οποίο και διατηρούσαν οι χωρικοί για προσωπική τους χρήση. Ορισμένες φορές το κρασί γινόταν γλυκύτερο με μέλι, ενώ μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και για φαρμακευτικούς σκοπούς αν ανακατευόταν με θυμάρι, κανέλλα και άλλα βότανα.

ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Η Μεσογειακή δίαιτα έχει αποδειχθεί ότι είναι από τις πιο υγιεινές και ισορροπημένες δίαιτες στον κόσμο. Η τεράστια απήχηση της δίαιτας οφείλεται σε έρευνες που δείχνουν ότι οι άνθρωποι, οι οποίοι ζουν γύρω από τη Μεσόγειο, έχουν μεγαλύτερο μέσο όρο ζωής και αντίστοιχα λιγότερες πιθανότητες να έχουν καρδιολογικά προβλήματα ή κάποια άλλη χρόνια πάθηση.

Μεσογειακή διατροφή και τα βασικά χαρακτηριστικά της. Οι άφθονες φυτικές ίνες (ψωμί, λαχανικά, όσπρια και φρούτα, ξηροί καρποί) τροφές. Το ελαιόλαδο. Μέση προς μικρή κατανάλωση ψαριού, πουλερικών γαλακτοκομικών και αυγών. Μικρή κατανάλωση κόκκινου κρέατος. Κρασί κατά τη διάρκεια του γεύματος.  (σύμφωνα με τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξαν οι Ευρωπαίοι ειδικοί σε συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο Ιταλικό Εθνικό Συμβούλιο Ερευνών στις 11 Απριλίου 1997, στη Ρώμη).

Μεσογειακή διατροφή και πλεονεκτήματα Η μεγάλη ποικιλία των τροφών της μεσογειακής διατροφής εξασφαλίζει ανεξάντλητες δυνατότητες παρασκευής πολλών και διαφορετικών εδεσμάτων. Ένα τρόφιμο μπορεί να μαγειρευτεί με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους. Για παράδειγμα τα χόρτα μπορούν να γίνουν σαλάτα, γέμιση για πίτα ή συνοδευτικό σε κυρίως πιάτο. Απολαυστική και υγιεινή. Τα όσπρια, τα λαχανικά και τα δημητριακά σε συνδυασμό με το ελαιόλαδο και μυρωδικά όπως η ρίγανη, το θυμάρι κ.ά. μας προσφέρουν μια υγιεινή διατροφή που είναι παράλληλα και ιδιαίτερα νόστιμη.

Μεσογειακή διατροφή και πλεονεκτήματα Η αντιοξειδωτικές ουσίες που υπάρχουν σε αφθονία στα συστατικά της μεσογειακής διατροφής, είναι το βασικό μυστικό της μεσογειακής διατροφής το οποίο εξασφαλίζει τη μακροβιότητα (π.χ βιταμίνες, φαινολικά οξέα). Ασπίδα για την υγεία μας. Είναι πλέον και επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι όσοι ακολουθούν μια μεσογειακή διατροφή έχουν λιγότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν στεφανιαία νόσο ή διαβήτη. Οι πλούσιες φυτικές ίνες των δημητριακών έχουν προστατευτική δράση κατά του καρκίνου. Τα φρούτα και τα λαχανικά, όταν καταναλώνονται σε αφθονία, φαίνεται να έχουν αντικαρκινική δράση. Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι η δράση των συστατικών και τροφών της μεσογειακής διατροφής οφείλεται στο συνδυασμό τους και όχι σε μεμονωμένη κατανάλωση.

Ελαιόλαδο Μείωση της ολικής και της κακής χοληστερίνης. Προστατεύει από τη στεφανιαία νόσο. Δημιουργεί προδιάθεση για χαμηλότερη πίεση αίματος. Φαίνεται να προφυλάσσει από τον καρκίνο.   

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Άρτεμις Παπαλόη Νικολέττα Ράπτη Δήμητρα Τσάκωνα