Ψυχολογία Φυσικής Αγωγής ΜΚ 208, Διάλεξη 12 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ Συγχρηματοδότηση Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (Ε.Κ.Τ.) Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (Ε.Τ.Π.Α) ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΠΕΑΕΚ Ψυχολογία Φυσικής Αγωγής ΜΚ 208, Διάλεξη 12 Ψυχολογική υποστήριξη παιδικού αθλητισμού Γούδας Μάριος ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ ΠΘ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΓΟΥΔΑΣ ΜΑΡΙΟΣ ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ ΠΘ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ
Θέματα Παράγοντες που αλληλεπιδρούν στη συμμετοχή των παιδιών στον αθλητισμό Ο ρόλος της αντιληπτής ικανότητας Η αθλητική αυτοεκτίμηση Η παρατήρηση των παιδιών Στρατηγικές υποστήριξης
Παράγοντες που αλληλεπιδρούν στη συμμετοχή των παιδιών στον αθλητισμό Βιολογικοί Ψυχολογικοί Κοινωνικοί Πολυδιάστατη προσέγγιση
Επιθυμητές Ψυχολογικές Δεξιότητες των Παιδιών στον Αθλητισμό Θετική αυτοεκτίμηση Εσωτερική παρακίνηση Θετική στάση προς τη φυσική δραστηριότητα Ικανότητα αντιμετώπισης του αγωνιστικού άγχους Ηθική ανάπτυξη Θετικές εμπειρίες διασκέδαση
Ο ρόλος της αντιληπτής ικανότητας Παιδιά με ισχυρή και ακριβή αθλητική αυτοαντίληψη έχουν: Ισχυρότερα κίνητρα για συμμετοχή Θετικότερες εμπειρίες αποδίδουν κατάλληλα την επιτυχία και την αποτυχία
Ο ρόλος της αντιληπτής ικανότητας Παιδιά με χαμηλή ή ανακριβή αθλητική αυτοαντίληψη: Δεν επιζητούν τις προκλήσεις Έχουν αρνητικά συναισθήματα (άγχος) Έχουν χαμηλές προσδοκίες για τον εαυτό τους
Πηγές πληροφορίας για την αθλητική αυτοεκτίμηση Παιδιά 8-9 ετών Η αξιολόγηση από προπονητή και γονείς Παιδιά 10-14 ετών Σύγκριση με παιδιά ίδιας ηλικίας 14 και πάνω Προοδυετική αύξηση εσωτερικών κινήτρων
Η ακρίβεια της αυτοεκτίμησης Από την ηλικία των 8 Η αυτοεκτίμηση μειώνεται σταδιακά Η ακρίβεια της αυτοεκτίμησης αυξάνει σταδιακά
Διαστάσεις της αυτοεκτίμησης Παιδιά μέχρι 8 ετών γνωστική και φυσική ικανότητα κοινωνική αποδοχή και ικανότητα
Διαστάσεις της αυτοεκτίμησης Παιδιά 8 – 12 ετών Σχολική ικανότητα Αθλητική ικανότητα Εμφάνιση Κοινωνική αποδοχή Ικανότητα συμπεριφοράς
Διαστάσεις της αυτοεκτίμησης 13 -1 7 ετών Οι προηγούμενες διαστάσεις + στενές φιλίες Αισθηματικές σχέσεις Ικανότητα εργασίας Ηθικότητα
Σημεία παρατήρησης Η προσεκτική παρατήρηση του παιδιού και του περιβάλλοντος είναι η βάση για τη δημιουργία αλλαγών στη συμπεριφορά. Η παρατήρηση του παιδιού πρέπει να εστιάζεται σε τρεις τομείς: Ικανότητα αυτοπεποίθηση επιμονή
Σημεία παρατήρησης Ικανότητα H ικανότητα αναφέρεται: Στην πραγματική δυνατότητα του παιδιού σε ότι αφορά στις αθλητικές δεξιότητες Στη γνώση που έχει το παιδί για το άθλημα Δηλωτική γνώση Διαδικαστική γνώση
Σημεία παρατήρησης Αυτοπεποίθηση Η αυτοπεποίθηση αναφέρεται στην αντίληψη του ατόμου ότι η ικανότητά του είναι επαρκής για τη συγκεκριμένη δραστηριότητα Μπορεί να συναχθεί από Θετική στάση προς τη συμμετοχή Αισιοδοξία για την επιτυχή εκμάθηση νέων δεξιοτήτων Προσπάθεια και επιμονή κατά την εκμάθηση Προσωπικά ελεγχόμενες αποδόσεις αιτιών
Σημεία παρατήρησης Επιμονή Είναι κεντρική έννοια σε θεωρίες κινήτρων Μπορεί να συναχθεί από: Όταν οι αθλητές προσπαθούν στον ίδιο βαθμό όταν ο προπονητής είναι απών Όταν δοκιμάζουν νέες τεχνικές οι οποίες αρχικά δεν είναι επιτυχημένες Όταν συνεχίζουν την προσπάθεια σε περίοδο αποτυχιών
Στρατηγικές υποστήριξης Διαφοροποίηση του βαθμού δυσκολίας Προοδευτική δυσκολία Εξωτερική βοήθεια Τροποποίηση του εξοπλισμού
Στρατηγικές υποστήριξης Μοντέλα Όσο μεγαλύτερη είναι η ομοιότητα ανάμεσα στο μοντέλο και στον παρατηρητή τόσο μεγαλύτερη είναι η επίδραση Τα μοντέλα πρέπει να αναφέρονται στην απόδοση αλλά και στη συμπεριφορά Ο/η προπονητής/τρια είναι ιδιαίτερα ισχυρό μοντέλο
Στρατηγικές υποστήριξης Ανατροφοδότηση και ενίσχυση Συνέπεια και ποιότητα του επαίνου και της κριτικής Συχνότητα επαίνου σχετικά με τις δεξιότητες Κατάλληλη απόδοση αιτιών
Στρατηγικές υποστήριξης Δημιουργία κλίματος προσανατολισμού στο έργο Συνθήκες ανεξάρτητης ατομικής επιβράβευσης Έμφαση στην προσπάθεια και τη μάθηση Λάθη = μέρος της μάθησης
Αυτοαξιολόγηση προπονητών/τριών Είχαν οι παραπάνω στρατηγικές το αναμενόμενο απότέλεσμα; Σε ποιες περιπτώσεις; Με πόση συνέπεια κατάφερα να τις εφαρμόσω;
Διαστάσεις της αυτοελεγχόμενης μάθησης Αυτοπαρατήρηση Έλεγχος συμπεριφοράς Αυξημένη ατυογνωσία και θέληση για βελτίωση
Διαστάσεις της αυτοελεγχόμενης μάθησης Σύγκριση του παρόντος επιπέδου επίτευξης με το επιθυμητό επίπεδο
Διαστάσεις της αυτοελεγχόμενης μάθησης Αυτοαντίδραση Θετική ή αρνητική Αξιολόγηση της προόδου προς το στόχο
Θέματα για συζήτηση Μία μητέρα ενός παιδιού 6 ετών σας λέει ότι σκέφτεται να ωθήσει το παιδιί σε μία εξωσχολική δραστηριότητα και ότι προβληματίζεται μεταξύ θεατρικού παιχνιδιού και ενός αθλήματος. Ένας φίλος σας ζητάει τη γνώμη σας σχετικά με το ότι ο μικρός γιος του ο οποίος συμμετείχε σε μία παιδική ομάδα, αρχικά με ενθουσιασμό, τώρα δεν θέλει να συνεχίσει διότι λέει ότι δεν μπορεί να τα καταφέρει καλά στο συγκεκριμένο άθλημα.
Βιβλιογραφία Weiss, M. (1996). Children in sport: An educational model. In S. M. Murphy (Ed.), Sport Psychology Interventions (pp. 39-70). Champaign, IL: Human Kinetics.