ΠΕΡΙΟΧΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΛΙΘΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ Δεν υπάρχει αυστηρό σύστημα ταξινόμησης για τα μεταμορφωμένα πετρώματα όπως συμβαίνει για τα πυριγενή. Το ίδιο αρχικό υλικό μπορεί να δώσει πετρώματα διαφορετικής ορυκτολογικής σύστασης. Το ίδιο μεταμορφωμένο πέτρωμα μπορεί να προέλθει από διαφορετικά αρχικά πετρώματα. Τα μεταμορφωμένα πετρώματα εμφανίζουν μια συνεχή σειρά συστάσεων και ιστολογικών χαρακτηριστικών με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν αυστηρά όρια μεταξύ των λιθολογικών τύπων.
ΠΕΡΙΟΧΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΛΙΘΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ Για τον προσδιορισμό του λιθολογικού τύπου απαιτούνται τα ιστολογικά χαρακτηριστικά και η μακροσκοπική αναγνώριση ενός ή δύο θεμελιωδών συστατικών του . Για τον προσδιορισμό του πετρογραφικού τύπου δίνονται τα χαρακτηριστικά ορυκτά της παραγένεσής του και ο χαρακτηρισμός του λιθολογικού τύπου, π.χ. γρανατούχος κυανιτικός σιλλιμανιτικός γνεύσιος, γρανατούχος φυλλίτης κ.λ.π. Στα μεταμορφωμένα πετρώματα μας ενδιαφέρει η παρουσία και μόνο ενός ορυκτού συστατικού και όχι η ποσοτική συμμετοχή του.
ΠΕΡΙΟΧΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΛΙΘΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ Πολύ συχνά, όταν αναγνωρίζεται ο ιστός του αρχικού πετρώματος μπορεί να χρησιμοποιηθούν όροι όπως π.χ. μεταψαμμίτης, μεταδολερίτης, μεταρυόλιθος κ.λ.π., που δηλώνει και τον πρωτόλιθο από τον οποίο προήλθε το μεταμορφωμένο πέτρωμα.
ΠΕΡΙΟΧΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΛΙΘΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ Αργιλικός σχιστόλιθος Χαμηλού βαθμού περιοχική μεταμόρφωση αρχικών αργιλικών ιζηματογενών πετρωμάτων Πολύ καλή σχιστότητα και φολίδωση Ιστός λεπιδοβλαστικός Πολύ λεπτόκοκκο πέτρωμα Κύρια ορυκτά συστατικά χαλαζίας, σερικίτης, αργιλικά ορυκτά, ασβεστίτης, οργανικές ουσίες ή γραφίτης Όταν κατά θέσεις συγκεντρώνονται ορισμένα ορυκτά συστατικά, τότε μακροσκοπικά εμφανίζονται κηλίδες και ο αργιλικός σχιστόλιθος ονομάζεται κηλιδωτός N+
ΠΕΡΙΟΧΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΛΙΘΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ Φυλλίτης Χαμηλού έως μέσου βαθμού περιοχική μεταμόρφωση αργιλοπηλιτικών πετρωμάτων Πολύ καλή σχιστότητα και φολίδωση, όχι τόσο καλή όσο των αργιλικών σχιστολίθων Ιστός λεπιδοβλαστικός ή πορφυρο- λεπιδοβλαστικός Πιο αδρόκοκκο από τον αργιλικό σχιστόλιθο με χαρακτηριστική μεταξώδη λάμψη Κύρια ορυκτά συστατικά χαλαζίας, άχρωμος μαρμαρυγίας, βιοτίτης, χλωρίτης, γρανάτης, γραφίτης, χλωριτοειδής N+
ΠΕΡΙΟΧΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΛΙΘΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ Μαρμαρυγιακός σχιστόλιθος Περιοχική μεταμόρφωση αργιλοπηλιτικών ή μαργαϊκών πετρωμάτων Εμφανής σχιστότητα και φολίδωση Ιστός λεπιδοβλαστικός ή πορφυροβλαστικός Μεσόκοκκο πέτρωμα (τα ορυκτά συστατικά είναι ορατά με γυμνό μάτι) Κύρια ορυκτά συστατικά χαλαζίας, άχρωμος μαρμαρυγίας, βιοτίτης, χλωρίτης, γρανάτης, σταυρόλιθος, κορδιερίτης, ανδαλουσίτης N+
ΠΕΡΙΟΧΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΛΙΘΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ Γνεύσιος Περιοχική μεταμόρφωση μέσου ή υψηλού βαθμού όξινων πυριγενών ή ιζηματογενών πετρωμάτων Ατελής σχιστότητα και φολίδωση Μεσόκοκκο έως αδρόκοκκο πέτρωμα Κύρια ορυκτά συστατικά άστριοι, χαλαζίας, μαρμαρυγίες, κεροστίλβη, γρανάτης, σταυρόλιθος, κορδιερίτης, ανδαλουσίτης, κυανίτης, σιλλιμανίτης Στρωματώδεις γνεύσιοι. Οφθαλμώδεις ή φακοειδείς γνεύσιοι. Διακρίνονται σε: Γρανιτικοί γνεύσιοι. Μιγματιτικοί γνεύσιοι.
ΠΕΡΙΟΧΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΛΙΘΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ Στρωματώδεις γνεύσιοι. Εμφανίζουν τυπική γνευσιακή υφή, την κατά στρώματα κατανομή των ορυκτών συστατικών του πετρώματος. Η γνευσιακή στρωμάτωση που μπορεί να είναι αποτέλεσμα μεταμορφικού διαφορισμού ή μερικής τήξης και συγκέντρωσης του τήγματος σε διακριτά στρώματα μέσα στη μάζα του πετρώματος (lit-par-lit γνεύσιος).
ΠΕΡΙΟΧΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΛΙΘΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ Οφθαλμώδεις ή φακοειδείς γνεύσιοι. Χαρακτηρίζονται από την παρουσία οφθαλμών, φακοειδών ή ατρακτοειδών συγκεντρώσεων αστρίων μόνο ή χαλαζία και αστρίων που περιβάλλονται από μαρμαρυγίες. Οι οφθαλμοί μπορεί να είναι: ένας κρύσταλλος καλιούχου αστρίου παραμορφωμένες χαλαζιακές κροκάλες ανακρυσταλλωμένοι πορφυροκλάστες, ορυκτά μεγάλου μεγέθους που βρίσκονται σε δυναμικά μεταμορφωμένο πέτρωμα (μυλωνίτης)
ΠΕΡΙΟΧΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΛΙΘΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ Γρανιτικοί γνεύσιοι. Εμφανίζουν ομογενή όψη ενώ η φολίδωση υλοποιείται από την υποπαράλληλη διάταξη μαρμαρυγιών. Ο ιστός τους είναι γρανοβλαστικός. Μοιάζουν με γρανιτικά πετρώματα. Διακρίνονται από αυτά από την παρουσία ανακρυστάλλωσης.
ΠΕΡΙΟΧΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΛΙΘΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ Μιγματιτικοί γνεύσιοι. Χαρακτηρίζονται από την παρουσία στρωματοειδών ή ακανόνιστων συγκεντρώσεων λευκογρανιτικού, πηγματιτικού ή απλιτικού υλικού. Για τα πετρώματα αυτά χρησιμοποιείται πιο συχνά ο όρος μιγματίτες, που δηλώνει ότι αποτελούν μίγματα δύο διαφορετικών υλικών.
ΠΕΡΙΟΧΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΛΙΘΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ Γνεύσιος Οι γνεύσιοι χαρακτηρίζονται ως ορθογνεύσιοι: Ομογενή όψη του πετρώματος Βλαστοπορφυριτικός ιστός Τα πλαγιόκλαστα έχουν την ίδια σύσταση και την ίδια ζωνώδη δομή Οι καλιούχοι άστριοι έχουν την ίδια μορφή Οι άστριοι υπερτερούν σε σχέση με το χαλαζία Παρουσία ζιρκονίου ίδιου περίπου μεγέθους και ιδιομορφίας Έλλειψη αργιλοπυριτικών ορυκτών, σταυρολίθου και κορδιερίτη
ΠΕΡΙΟΧΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΛΙΘΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ Γνεύσιος Οι γνεύσιοι χαρακτηρίζονται ως παραγνεύσιοι: Οφθαλμοί που αποτελούνται μόνο από χαλαζία Τα πλαγιόκλαστα δεν έχουν την ίδια σύσταση και την ίδια ζωνώδη δομή Οι καλιούχοι άστριοι παρουσιάζουν διαφορετικές μορφές Ο χαλαζίας υπερτερεί σε σχέση με τους αστρίους Λεπτομερής στρωμάτωση που δεν είναι παράλληλη με τη γνευσιακή υφή (υπόλειμμα αρχικής ιζηματογενούς στρωμάτωσης) Παρουσία αργιλοπυριτικών ορυκτών, σταυρολίθου και κορδιερίτη
ΠΕΡΙΟΧΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΛΙΘΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ Γρανουλίτης Όξινοι γρανουλίτες. Περιοχική μεταμόρφωση πολύ υψηλού βαθμού όξινων πυριγενών, αρκοζικών ή μαργαϊκών ιζηματογενών πετρωμάτων Γνευσιακή υφή, χωρίς σχιστότητα Ιστός γρανοβλαστικός Λεπτόκοκκα έως μεσόκοκκα πετρώματα Κύρια ορυκτά συστατικά καλιούχος άστριος, πλαγιόκλαστα και χαλαζίας, σε μικρά ποσοστά γρανάτης, κυανίτης ή σιλλιμανίτης και κορδιερίτης
ΠΕΡΙΟΧΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΛΙΘΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ Γρανουλίτης Όξινοι γρανουλίτες. N- Οι γρανουλίτες μοιάζουν με απλίτες. Ο χαλαζίας σχηματίζει επιμήκεις λωρίδες παράλληλα στη μεταμορφική στρωμάτωση. Τα πλαγιόκλαστα δεν εμφανίζουν ζωνώδη δομή. Οι γρανάτες μπορεί να εμφανίζουν μορφή «χιονόμπαλας». N+
ΠΕΡΙΟΧΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΛΙΘΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ Γρανουλίτης Βασικοί γρανουλίτες. Περιοχική μεταμόρφωση πολύ υψηλού βαθμού ενδιάμεσων και βασικών πυριγενών πετρωμάτων Γνευσιακή υφή, χωρίς σχιστότητα Ιστός πολυγωνικός γρανοβλαστικός Λεπτόκοκκα έως μεσόκοκκα πετρώματα Κύρια ορυκτά συστατικά πλαγιόκλαστα και πυρόξενοι (διοψίδιος και υπερσθενής), συχνά με γρανάτη
ΠΕΡΙΟΧΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΛΙΘΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ Γρανουλίτης Βασικοί γρανουλίτες. N- N+
ΠΕΡΙΟΧΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΛΙΘΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ Πρασινοσχιστόλιθος Περιοχική μεταμόρφωση χαμηλού βαθμού βασικών πυριγενών πετρωμάτων Σαφή φολίδωση και σχιστότητα Ιστός λεπιδοβλαστικός, διαβλαστικός ή βλαστοφειτικός Λεπτόκοκκα πετρώματα Κύρια ορυκτά συστατικά αλβίτης, επίδοτο, χλωρίτης ενώ μπορεί να υπάρξει ακτινόλιθος και χαλαζίας
ΠΕΡΙΟΧΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΛΙΘΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ N- Πρασινοσχιστόλιθος N- N+
ΠΕΡΙΟΧΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΛΙΘΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ N- Πρασινοσχιστόλιθος N- N+ Οι πρασινοσχιστόλιθοι ονομάζονται χλωριτικοί σχιστόλιθοι όταν είναι πλούσιοι σε χλωρίτη και πρασινίτες όταν δεν παρουσιάζουν εμφανή σχιστότητα
ΠΕΡΙΟΧΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΛΙΘΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ Γλαυκοφανιτικός σχιστόλιθος Περιοχική μεταμόρφωση σε συνθήκες υψηλής πίεσης και χαμηλής θερμοκρασίας από αρχικά βασικά πυριγενή πετρώματα ή γραουβάκη Σαφή φολίδωση και σχιστότητα Ιστός ινοβλαστικός, διαβλαστικός ή βλαστοφειτικός Λεπτόκοκκα, μεόκοκκα ή αδρόκοκκα πετρώματα Κύρια ορυκτά συστατικά γλαυκοφανής, χλωρίτης, επίδοτο, αλβίτης, ακτινόλιθος, χαλαζίας
ΠΕΡΙΟΧΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΛΙΘΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ N- Γλαυκοφανιτικός σχιστόλιθος N- N+
ΠΕΡΙΟΧΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΛΙΘΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ Αμφιβολίτης Περιοχική μεταμόρφωση μέσου έως υψηλού βαθμού από αρχικά βασικά πυριγενή πετρώματα ή ασβεστομιγή αργιλικά ιζήματα Γνευσιοειδή υφή, φολίδωση και σχιστότητα μπορεί να απουσιάζουν Ιστός ινοβλαστικός, διαβλαστικός ή πολυγωνικός γρανοβλαστικός Λεπτόκοκκα, μεόκοκκα ή αδρόκοκκα πετρώματα Κύρια ορυκτά συστατικά κεροστίλβη και πλαγιόκλαστα. Μπορεί να συμμετέχουν βιοτίτης, γρανάτης, πυρόξενος, επίδοτο, χαλαζίας Διάκριση ορθο- από παρα-αμφιβολίτες με ιστολογικά και γεωλογικά κριτήρια N-
ΠΕΡΙΟΧΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΛΙΘΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ Αμφιβολιτικός σχιστόλιθος Κύριο ορυκτό συστατικό κάποιο μέλος της ομάδας των αμφιβόλων Ιστός ινοβλαστικός ή διαβλαστικός Γραμμωτή υφή Οι ακτινολιθικοί και τρεμολιτικοί σχιστόλιθοι είναι προϊόντα περιοχικής μεταμόρφωσης χαμηλού έως μέσου βαθμού από αρχικά βασικά πυριγενή πετρώματα Οι κεροστιλβικοί σχιστόλιθοι είναι προϊόντα περιοχικής μεταμόρφωσης μέσου έως υψηλού βαθμού από αρχικά βασικά ή υπερβασικά πυριγενή Οι ανθοφυλλιτικοί σχιστόλιθοι είναι προϊόντα πετρώματα ή μεταμόρφωσης επαφής από αμφιβολίτες N-
ΠΕΡΙΟΧΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΛΙΘΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ Ταλκικός σχιστόλιθος Περιοχική μεταμόρφωση χαμηλού έως μέσου βαθμού από αρχικούς περιδοτίτες ή σερπεντινίτες Σαφή φολίδωση και σχιστότητα Ιστός λεπιδοβλαστικός Κύριο ορυκτό συστατικό ο τάλκης ενώ συμμετέχει χλωρίτης, ασβεστίτης, τρεμολίτης Ταλκικά πετρώματα χωρίς φολίδωση ονομάζονται σαπωνόλιθοι N+
ΠΕΡΙΟΧΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΛΙΘΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ Σερπεντινίτης Προϊόντα ενυδάτωσης και μεταμόρφωσης αρχικών υπερβασικών πυριγενών πετρωμάτων Συμπαγή, χωρίς φολίδωση και σχιστότητα Ιστός διαβλαστικός Λεπτόκοκκα πετρώματα Κύριο ορυκτό συστατικό ο σερπεντίνης και συμμετέχει ασβεστίτης, τάλκης, χλωρίτης, μαγνησίτης N+
ΠΕΡΙΟΧΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΛΙΘΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ Εκλογίτης Περιοχική μεταμόρφωση χαμηλής, μέσης ή υψηλής θερμοκρασίας σε συνδυασμό με υψηλή πίεση από αρχικά βασικά πυριγενή πετρώματα Συμπαγή, χωρίς φολίδωση και σχιστότητα Ιστός γρανοβλαστικός ή πορφυροβλαστικός Μεσόκοκκα έως αδρόκοκκα πετρώματα Κύρια ορυκτά συστατικά ο ομφακίτης (διοψίδιος πλούσιος σε ιαδεΪτη) και γρανάτης ενώ μπορεί να συμμετέχει κυανίτης, επίδοτο, κεροστίλβη, μοσχοβίτης, χαλαζίας
ΠΕΡΙΟΧΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΛΙΘΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ Ασβεστιτικός σχιστόλιθος Περιοχική μεταμόρφωση αρχικών αργιλομιγών και χαλαζιομιγών ασβεστολιθικών ή δολομιτικών πετρωμάτων Φτωχή έως καλή φολίδωση και σχιστότητα Ιστός λεπιδοβλαστικός Μεσόκοκκα έως αδρόκοκκα πετρώματα Κύριο ορυκτό συστατικό ο ασβεστίτης ή ο δολομίτης ενώ μπορεί να συμμετέχει μοσχοβίτης, τάλκης, πλαγιόκλαστο, τρεμολίτης N- N+
ΠΕΡΙΟΧΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΛΙΘΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ Μάρμαρο Περιοχική μεταμόρφωση ανθρακικών ιζηματογενών πετρωμάτων Χωρίς φολίδωση και σχιστότητα Ιστός λοβοειδής ή πολυγωνικός γρανοβλαστικός Κύριο ορυκτό συστατικό ο ασβεστίτης ή ο δολομίτης ενώ μπορεί να συμμετέχει χαλαζίας, μαρμαρυγίες, τρεμολίτης
ΠΕΡΙΟΧΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΛΙΘΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ Χαλαζίτης Περιοχική μεταμόρφωση αρχικών ψαμμιτικών ή κλαστικών πετρωμάτων, χαλαζιακών φλεβών, όξινων ηφαιστιτών Ιστός γρανοβλαστικός ή βλαστοψαμμιτικός Κύριο ορυκτό συστατικό ο χαλαζίας ενώ μπορεί να συμμετέχουν μαρμαρυγίες, χλωρίτης, άστριοι N+