Εξάρτηση από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή

Περιεχόμενα ΒΑΘΥΤΕΡΕΣ ΑΙΤΙΕΣ & ΦΩΤΟΦΟΒΙΑ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΣΤΗΝ ΕΞΑΡΤΗΣΗ ΤΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΤΕΛΟΣ

ΒΑΘΥΤΕΡΕΣ ΑΙΤΙΕΣ & ΦΩΤΟΦΟΒΙΑ 1/2 H εθιστική σχέση έφηβων και υπολογιστή απασχολεί χιλιάδες οικογένειες. Σύμφωνα με την υπηρεσία της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ γι αυτή συγκεκριμένη εξάρτηση, τα πλέον ευάλωτα παιδιά είναι όσα ζουν με γονείς που αδιαφορούν. Αυτή άλλωστε είναι και η βαθύτερη αιτία που οδηγεί τα παιδιά να βρίσκουν διέξοδο σε καταστάσεις που τα απομονώνουν – όπως είναι η προσκόλληση στο ίντερνετ ή τα βιντεοπαιχνίδια. Η Dr κυρία Ίλια Θεοτοκά, Κλινική Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια,  μας υπογραμμίζει τη βαρύτητα του λεγόμενου «ποιοτικού χρόνου», που πρέπει να περνούν οι γονείς  μαζί με τα παιδία τους. Με απλά λόγια, είναι καθοριστικό να μοιραζόμαστε δημιουργικές δραστηριότητες με τα παιδία, από την πολύ μικρή ηλικία τους, ώστε αυτά να εξελιχθούν σε ισορροπημένες προσωπικότητες. Στην εποχή μας μάλιστα, όπου ο ελεύθερος χρόνος γονιών και έφηβων είναι - πολλές φορές - ελάχιστος, η συγκεκριμένη ανάγκη γίνεται επιτακτικότερη.

ΒΑΘΥΤΕΡΕΣ ΑΙΤΙΕΣ & ΦΩΤΟΦΟΒΙΑ 2/2 Συχνά, ακούμε  τη γνώμη ότι «η κατάχρηση του ηλεκτρονικού υπολογιστή μπορεί να προκαλέσει επιληψία στον έφηβο», ή και γενικότερα, στον καθέναν από εμάς. Η θεωρία αυτή δεν είναι ακριβής. Πως έχουν τα πράγματα, με λίγα λόγια?  Το 1997, η ομαδική εκδήλωση επιληπτικής κρίσης σε 670 εφήβους που παρακολουθούσαν κινούμενα σχέδια, ανέδειξε το πρόβλημα της φωτοφοβίας, μιας σπάνιας αδυναμίας του εγκεφάλου να αντιμετωπίσει τα έντονα οπτικά ερεθίσματα,. Η κατάσταση αυτή μάλιστα, μπορεί να καθιστά την οθόνη ελκυστικότερη. Η κυρία Βιργινία Θεοδώρου, Παιδονευρολόγος και Αναπλ. Διευθύντρια της Νευρολογικής Κτλ. του Νοσοκομείου «Αγια Σοφία», μας δίνει πρακτικές οδηγίες, λέγοντας μας πως η επιληπτική κρίση από φωτοφοβία μπορεί να εύκολα να προληφθεί, σε μεγάλο βαθμό. Είναι σημαντικό η οθόνη να βρίσκεται σε φωτισμένο δωμάτιο, και σε αρκετή απόσταση από το χρήστη. Δεν πρέπει να ξεπερνάμε την μια ώρα χρήσης του υπολογιστή, και όταν είναι αναγκαίο να παρατείνουμε την ενασχόληση μας, επιβάλλεται να κάνουμε συχνά διαλείμματα. Επίσης, κάποια ειδικά φίλτρα που τοποθετούνται στην οθόνη, μπορούν να δράσουν με προστατευτικό τρόπο. Τα ηλεκτρονικά παιχνίδια και το Διαδίκτυο, αγαπημένες απασχολήσεις του 80 τοις εκατό των έφηβων αγοριών, είναι ασφαλή. Αρκεί να τα διαχειριστούμε με το σωστό τρόπο.

ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΣΤΗΝ ΕΞΑΡΤΗΣΗ ΤΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ 1/2 Καμπανάκι κινδύνου χτυπούν οι επιστήμονες, καθώς το Διαδίκτυο μπορεί πολύ εύκολα από εργαλείο να γίνει… αρρώστια, με κυριότερη ομάδα υψηλού κινδύνου τους εφήβους. Όσο πιο δημοφιλές γίνεται το Διαδίκτυο στους Έλληνες εφήβους τόσο πιο συχνό θα γίνεται και το φαινόμενο της εξάρτησης από τον υπολογιστή. Όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, η χρήση μπορεί εύκολα να γίνει κατάχρηση, ενώ το ίδιο εύκολα η κατάχρηση εξελίσσεται σε εθισμό, δημιουργώντας σοβαρά προβλήματα.

ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΣΤΗΝ ΕΞΑΡΤΗΣΗ ΤΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ 2/2 Ήδη τις επόμενες μέρες ανοίγει στη Θεσσαλονίκη το πρώτο ψυχιατρικό ιατρείο για παιδιά εθισμένα στο Διαδίκτυο. Ούτε ένα ούτε δέκα, αλλά 40 παιδιά ηλικίας από 10 μέχρι 17 χρόνων με συμπτώματα κατάχρησης του Διαδικτύου παρακολουθούνται στη Μονάδα Εφηβικής Υγείας (ΜΕΥ) της Β’ Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, υπό τη διεύθυνση του καθηγητή Δ. Καφετζή: Έμεναν όλη την ημέρα στο σπίτι, εγκαταλείποντας αγαπημένες δραστηριότητες, δεν παρακολουθούσαν κανονικά το σχολείο τους, απέφευγαν τις παρέες με συνομηλίκους τους. «Πολλά από τα παιδιά που ζήτησαν βοήθεια από τους ειδικούς της Μονάδας είχαν φτάσει πλέον σε επίπεδα υπερβολικής χρήσης. Στη σημαντική κατάχρηση, η αντιμετώπιση της κατάστασης είναι εξαιρετικά δύσκολη. Το ζητούμενο είναι να υπάρχει έγκαιρη παρέμβαση, ώστε αυτή να είναι επιτυχής», αναφέρει η κ. Άρτεμις Τσίτσικα, παιδίατρος και επιστημονική υπεύθυνη της ΜΕΥ. Πρόσφατη μελέτη της Μονάδας σχετικά με τη χρήση του Ιντερνετ σε 897 εφήβους 15 και 16 χρόνων διαπίστωσε πως το 12,8% των παιδιών βρίσκεται στα όρια του «εθισμού», ενώ καταγράφηκε και ένα ποσοστό 1% εφήβων που ήταν πλέον εξαρτημένοι από το Διαδίκτυο.

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ 1/2 Όπως εξηγεί η κ. Τσίτσικα, η κατάχρηση του Διαδικτύου δεν σχετίζεται μόνο με το πόσες ώρες περνά το παιδί μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή. «Ακόμη και λίγες ώρες την ημέρα μπορεί να δημιουργήσουν πρόβλημα, αν το παιδί έχει συνεχώς το μυαλό του σε αυτό και δυσκολεύεται να λειτουργήσει σε άλλες καθημερινές δραστηριότητες (σχολείο, σχέσεις με φίλους, φλερτ, φροντίδα εαυτού)». Έτσι, τα κριτήρια της διάγνωσης του ηλεκτρονικού εθισμού είναι ανάλογα με τα κριτήρια της εξάρτησης από τα ναρκωτικά! Η ανεξέλεγκτη ενασχόληση με online παιχνίδια ή για λόγους κοινωνικοποίησης (συμμετοχή σε ομαδικά ηλεκτρονικά παιχνίδια, online συζητήσεις κ.λπ.) μπορεί να συμβάλει στην εκδήλωση παθολογικών καταστάσεων σε σχέση με το Διαδίκτυο. Το παιδί απομονώνεται στο δωμάτιό του, μέσα στο ίδιο του το σπίτι, ενώ παράλληλα και τα Ιnternet cafe δημιουργούν τις «ιδανικές συνθήκες» για πιθανές υπερβολές στη χρήση του Διαδικτύου, που μπορεί να φτάσει και πάνω από 20 ώρες την εβδομάδα!

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ 2/2 Ερευνά της ΜΕΥ σε μαθητές γυμνασίου και λυκείου έδειξε πως όσα παιδιά «τζογάρουν» μέσω του υπολογιστή παρουσιάζουν συχνότερα προβλήματα κατάχρησης του Ιντερνετ, ενώ έχουν τριπλάσιες πιθανότητες να εκδηλώσουν προβληματική κοινωνική συμπεριφορά. Στους ειδικούς της Μονάδας έχουν απευθυνθεί παιδιά που εμφάνιζαν βίαιη συμπεριφορά ή και άλλες ακραίες συμπεριφορές, προκειμένου να εξασφαλίσουν τα χρήματα για τις ηλεκτρονικές τους δραστηριότητες. Την ίδια ώρα, δύο στους δέκα εφήβους χρησιμοποιούν το Ιντερνετ ως μέσο πρόσβασης σε ιστοσελίδες πορνογραφικού περιεχομένου. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι έφηβοι χρησιμοποιούν ηλεκτρονικό πορνογραφικό υλικό στο πλαίσιο του πειραματισμού τους σε σχέση με τη σεξουαλική αγωγή και τη διασκέδαση. Ωστόσο, όταν αυτό γίνεται καθημερινή συνήθεια, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος διαταραχών στη συμπεριφορά και την κοινωνικότητα. Ήδη έχουν καταγραφεί στη χώρα μας και τα πρώτα κρούσματα παρενόχλησης ανηλίκων μέσω του Διαδικτύου: Όπως διαπιστώθηκε σε πρόσφατη μελέτη της ΜΕΥ, 4,2% των παιδιών δήλωσε ότι έχει δεχτεί ηλεκτρονικά μηνύματα εκφοβισμού. Πρόκειται για την ηλεκτρονική παρενόχληση (cyber-bullying), η οποία εκδηλώνεται με διάφορους τρόπους, από την αποστολή απειλητικών μηνυμάτων μέχρι τη δημοσιοποίηση φωτογραφιών ή άλλων προσωπικών στοιχείων.

ΤΕΛΟΣ Όνομα Επίθετο