Αναστάσιος Μπονάκης Νευρολόγος Αναστάσιος Μπονάκης Νευρολόγος

Υπνηλία: από φυσιολογική κατάσταση στο σύμπτωμα Υπνηλία: από φυσιολογική κατάσταση στο σύμπτωμα Εμφάνιση διάθεσης για ύπνο Πότε και κάτω από ποιες συνθήκες Επιπτώσεις στην καθημερινή λειτουργικότητα του ατόμου (κοινωνική, οικογενειακή, επαγγελματική) Απώλεια του ελέγχου (αυξημένος κίνδυνος για τραυματισμό, απώλεια ζωής) Θα πρέπει να διερευνάτε σε κάθε λήψη ιατρικού ιστορικού

Διαχωρισμός από Κόπωση Κατάθλιψη Απάθεια (έλλειψη ενόρμησης) Stupor (προκωματώδη κατάσταση) Υπερυπνοία

Ορισμός ¨Παθολογική¨ υπνηλία: η μη αναμενόμενη για την ώρα της ημέρας και την κατάσταση λειτουργικότητας του ατόμου εμφάνιση τάσης για είσοδο σε ύπνο. Mild Sleepiness: This term describes sleep episodes that are present only during times of rest or when little attention is required. Situations in which mild sleepiness may become evident include but are not limited to watching television, reading while lying down in a quiet room, or being a passenger in a moving vehicle. Mild sleepiness may not be present every day. The symptoms of mild sleepiness produce a minor impairment of social or occupational function. This degree of sleepiness is usually associated with a multiple sleep latency test (MSLT) mean sleep latency of 10 to 15 minutes. Moderate Sleepiness: This term describes sleep episodes that are present daily and that occur during very mild physical activities requiring, at most, a moderate degree of attention. Examples of situations in which moderate sleepiness occur include during concerts, movies, theater performances, group meetings and driving. The symptoms of moderate sleepiness produce a moderate impairment of social or occupational function. This degree of sleepiness is usually associated with an MSLT mean sleep latency of 5 to 10 minutes. Severe Sleepiness: This term describes sleep episodes that are present daily and at times of physical activities that require mild to moderate attention. Situations in which severe sleepiness may occur include during eating, direct personal conversation, driving, walking, and physical activities. The symptoms of severe sleepiness produce a marked impairment of social or occupational function. This degree of sleepiness is usually associated with an MSLT mean sleep latency of less than 5 minutes.

Παθοφυσιολογικός Μηχανισμός Κινητοποίηση ακέραιου μηχανισμού Δυσλειτουργία των κέντρων του ύπνου Παραλλαγές της λειτουργίας του κιρκάδιου συστήματος

Κινητοποίηση ακέραιου μηχανισμού Στέρηση ύπνου Φάρμακα αγχολητικά, αντικαταθλιπτικά, αντιπαρκινσονικά, αντιεπιληπτικά, αντιϊσταμινικά, νευροληπτικά, αναλγητικά Κατακερματισμός του ύπνου

Διαταραχές της αναπνοής στον ύπνο Απνοϊκά σύνδρομα ΑΗΙ-εγέρσεις-υποξυγοναιμία-και υπνηλία Roure N, et.al. Daytime sleepiness and polysomnography in obstructive sleep apnea patients. Sleep Med. 2008 Vgontzas AN Excessive daytime sleepiness in sleep apnea: it is not just apnea hypopnea index. Sleep Med. 2008, (7):712-4. Mediano O, et.al. Daytime sleepiness and polysomnographic variables in sleep apnoea patients. Eur Respir J. 2007;30:110-113 Castiglioni P. What are the causes of excessive daytime sleepiness in patients with sleep-disordered breathing? Eur Respir J. 2008 Aug;32(2):526-7 Koutsourelakis I,et.al. Determinants of subjective sleepiness in suspected obstructive sleep apnoea. J Sleep Res. 2008 Dec;17(4):437-43 Η θεραπεία με CPAP εξαλείφει ή βελτιώνει σημαντικά την υπνηλία. Κυψελιδικός υποαερισμός ( CO2)

Σύνδρομο ανήσυχων άκρων - Περιοδικές κινήσεις των άκρων στον ύπνο RLS (ιδιοπαθές-δευτεροπαθές) Κλινική διάγνωση: κιρκάδια κατανομή, κληρονομικότητα, εντυπωσιακή απάντηση στην ντοπαμίνη. PLM Πολύ συχνό εύρημα (ηλικιωμένοι, νευρολογικά νοσήματα, RERA, φάρμακα, CPAP)

Επώδυνα σύνδρομα-ινομυαλγία Υπνικό περιβάλλον

Δυσλειτουργία των κέντρων του ύπνου

Ναρκοληψία Με καταπληξία Χωρίς καταπληξία Επεισόδια ύπνου με αναζωογονητικό χαρακτήρα PSG-MSLT ΟΡΕΞΙΝΗ ΣΤΟ ΕΝΥ HLA-DQB1*0602

Ιδιοπαθή υπερυπνία Idiopathic hypersomnia is a disorder of presumed CNS cause that is associated with a normal or prolonged major sleep episode and excessive sleepiness consisting of prolonged (1 to 2 hour) sleep episodes of NREM sleep. Naps are usually longer than in narcolepsy or sleep apnea, and short naps are generally reported as being nonrefreshing. Με παρατεταμένη διάρκεια ύπνου (>10 ώρες) Χωρίς παρατεταμένη διάρκεια ύπνου

Σύνδρομο Klein-Levin Υπερυπνία, υπερφαγία, υπερσεξουαλικότητα, αυτοματική συμπεριφορά Κυρίως νεαροί άντρες Typically, the episode lasts several days to several weeks and appears on average twice a year but can occur as many as 12 times a year. Patients may sleep as long as18 to 20 hours of the day during somnolent episodes, waking only to eat and void. Urinary incontinence does not occur. Patients may respond verbally, but often unclearly, when aroused by a strong stimulus during the episodes

Άλλες παθήσεις-διαταραχές Νόσος Parkinson Κρανιοεγκεφαλική κάκωση μετά από τοκετό Θαλαμική βλάβη

Διαταραχή κιρκάδιων ρυθμών Εργασία σε βάρδιες περιορισμός του συνολικού χρόνου ύπνου.

Συνύπαρξη παραπάνω της μία υπνικής διαταραχής σε έναν ασθενή OSA , RLS, PLM ΝΑΡΚΟΛΗΨΙΑ: OSA, PLM PARKINSON: OSA, PLM, ΠΑΡΑΫΠΝΙΕΣ

Μέθοδοι Διερεύνησης Ιστορικό (ESS, KSQ) Πολυσωματοκαταγραφική μελέτη ύπνου Κινησιογραφία

Υπνηλία (ιστορικό, ESS) Αϋπνία Εργασία σε βάρδιες, περιορισμένος χρόνος ύπνου, διαταραχή της ώρας ύπνου από παιδική ηλικία Υψηλή υποψία απνοϊκού συνδρόμου (Ροχαλητό, άπνοιες, ξηροστομία, παχυσαρκία, κεφαλαλγία στην αφύπνιση, κλπ) Υψηλή υποψία για ναρκοληψία (επεισόδια ύπνου, καταπληξία, ψευδαισθήσεις, αύξηση βάρους κλπ) RLS Φάρμακα, Γεν αίματος, Β12, σίδηρος, φερριτίνη, δοκιμασία Ντοπαμίνης, PSG ACT-PSG-MSLT OSA Υποαερισμός ACT Αγωνιστές ντοπαμίνης, Γκαμπαπεντίνη, κλοναζεπάμη, οπιοειδή CPAP-BiPAP Εμμένουσα υπνηλία

Περιστατικό 1 Άντρας 54 ετών ESS 16 BMI 25, ροχαλητό, δεν λαμβάνει φάρμακα Πολυσωματοκαταγραφική μελέτη ύπνου: κφ

Μέση τιμή ώρες ύπνου/ημέρα 5,4

Περιστατικό 2 Ασθενής άντρας 33 ετών Έντονη κόπωση – υπνηλία (ESS 16) Τραυματισμοί στο μέτωπο