Ο σωματότυπος των αθλητών ΠΠΣΠΑ Ο σωματότυπος των αθλητών 29.01.2014 Ομάδα 2 Ιced Noodles
Ερευνητική Ομάδα Μανιώτης Θεοφάνης Μακρυδάκης Απόλλων Μπάλλα Χρυσάνθη Μπενάτος Γεράσιμος Παπαδήμου Βάσια
Τι είναι ανθρωπομετρία λοιπόν; ΕΙΣΑΓΩΓΗ Τι είναι ανθρωπομετρία λοιπόν; Η ανθρωπομετρία είναι η μελέτη των διαστάσεων του ανθρωπίνου σώματος για ανθρωπολογική κατηγοριοποίηση και σύγκριση.
Τι σχέση έχει η ανθρωπομετρία με τον αθλητισμό ; Τι σχέση έχει η ανθρωπομετρία με τον αθλητισμό ; Τα μορφολογικά χαρακτηριστικά των αθλητών παίζουν σπουδαίο ρόλο και συνεισφέρουν κατά μεγάλο μέρος στην αθλητική απόδοση. Ο σωματότυπος και τα ανθρωπομετρικά χαρακτηριστικά των αθλητών σχετίζονται με το είδος του αθλήματος στο οποίο αναφέρονται. Επιπλέον, υπάρχει σχέση μεταξύ υψηλής αθλητικής απόδοσης και σωματικών χαρακτηριστικών.
Τί εννοούμε με την λέξη σωματότυπος ; Ορισμός: Ο σωματότυπος είναι συνδυασμός μυϊκής μάζας, δομής σκελετού και πυκνότητας. Αυτά τα χαρακτηριστικά χαρακτηρίζονται γονιδιακά και δεν αλλάζουν. Δεν σημαίνει όμως οτι δεν μπορείς να κάνεις σημαντικές αλλαγές. Το μυστικό είναι να προσαρμόσεις τη διατροφή και την άσκηση σου με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να αναπτύξεις τα καλύτερα σου κρύβοντας αυτά που δεν σου αρέσουν.
Ποια τα είδη του σωματότυπου ; Υπάρχουν 3 βασικά μοντέλα σωματότυπων από την μίξη των οποίων συνθέτονται όλα τα είδη σωματοτύπων που βλέπουμε στους ανθρώπους.Έτσι λοιπόν έχουμε το ενδομορφικό , το μεσομορφικό και το εκτομορφικό μοντέλο.
Εκτομορφία Μεσομορφία Ενδομορφία
ΕΝΔΟΜΟΡΦΙΚΟΣ: Χαρακτηρίζεται από στρογγυλό κεφάλι, φαρδείς γοφούς και ώμους και είναι φαρδύτερος από μπροστά προς τα πίσω παρά απο την μία άκρη στην άλλη. Αυξημένο ποσοστό λίπους στο σώμα και κυρίως στο πάνω μέρος. Τυπικά, έχει κοντά χέρια και πόδια και αρκετά μεγάλη επιφάνεια αυτών. Δεν εννοείται σε αθλήματα που απαιτούν ευλυγισία και ταχύτητα. Αθλήματα καθαρής δύναμης, όπως αυτά που απαιτούν χαμηλό κέντρο βάρους, όπως είναι η άρση βαρών είναι ιδανικά για ενδόμορφους σωματότυπους. Γενικά έχουν μεγάλη αναπνευστική ικανότητα και διαπρέπουν σε αθλήματα όπως η κωπηλασία . Συσσωρεύει εύκολα λίπος κυρίως στην περιοχή της κοιλιάς και των γοφών και έχει γενικά πλαδαρό σώμα. Έχει καλά αναπτυγμένο μυϊκό σύστημα, αλλά η μυϊκότητα, λόγω του λίπους, δεν διακρίνεται. Επίσης, χάνει πολύ δύσκολα λίπος και κατά την διάρκεια της δίαιτας χάνει και αρκετούς μυς. Το επιπλέον βάρος του είναι αποτρεπτικό για καθαρά αερόβια αθλήματα , όπως το τρέξιμο, λόγω πλεονάζοντος που κουβαλούν.
ΜΕΣΟΜΟΡΦΙΚΟΣ: Χαρακτηρίζεται απο τετράγωνο κεφάλι και συμμετρικό σώμα. Το πρόσωπο του έχει έντονες γωνίες και συνήθως έχει αρκετά βαριά χροιά φωνής. Έχει μυώδη άκρα και στενούς γοφούς. Είναι στενότερος απο μπροστά προς τα πίσω παρά άκρη σε άκρη. Μεγάλο άνοιγμα ώμων, στενή μέση και φυσιολογικό μέγεθος γοφών. Έχει αρκετά ανεπτυγμένο μυϊκό σύστημα και η μυικότητα του διακρίνεται. Δύναμη, ευλυγισία και ταχύτητα είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του, Το μέτριο ύψος του σε συνδιασμό με την ικανότητα του να παίρνει εύκολα μυική μάζα, αλλα και η δυνατότητα δύναμης,τον καθιστά αθλητή υψηλού επιπέδου σε κάθε αγώνισμα. Ανταποκρίνεται ικανοποιητικά σε καρδιοαναπνευστική και προπόνηση αντιστάσεων, χάρη στην φυσιολογική προσαρμοστικότητα του. Διατηρεί εύκολα χαμηλά ποσοστά λίπους και αυξομειώνει εύκολα το βάρος του. Τρώει χωρίς να προσέχει ιδιαίτερα την διατροφή του, αφού δεν παίρνει εύκολα λίπος και όταν πάρει μοιράζεται ομοιόμορφα σε όλα το σώμα και μπορεί να το ξαναχάσει εύκολα.
ΕΚΤΟΜΟΡΦΙΚΟΣ: Μακρόστενο κεφάλι, στενοί ώμοι και γοφοί, στενό στήθος και μέση, αδύνατο μυϊκό σύστημα, λεπτά και μακρά άκρα και συνήθως το ύψος του είναι πάνω από μέσο όρο. Παίρνει πολύ δύσκολα λίπος αλλα και βάρος και ακόμη δυσκολότερα μύς. Ψηλόλιγνοι και συνήθως όχι κατάλληλα για αγωνίσματα δύναμης, επειδή είναι πιο επιρρεπείς σε τραυματισμούς. Είναι ιδανικοί για δρομείς μεγάλων αποστάσεων και γυμναστική. Η μικρότερη επιφάνεια σώματος τους, τους ευνοεί στην αποχή αλλα και καλύτερη θερμορύθμιση.
Πως υπολογιζεται ο σωματότυπος; Ο σωματότυπος κάθε ανθρώπου, είτε είναι αθλητής είτε όχι, υπολογίζεται βάσει αλγεβρικών εξισώσεων:
Ενδεικτικές Εξισώσεις υπολογισμού σωματότυπου : Είδος Ενδόμορφου: =0,1451X-0,00068x2+0,0000014x3-0,7182 όπου x είναι το σύνολο των δερματοπτυχών του τρικεφάλου, του υποπλάτιου και του υπερλαγονίου. Είδος Μεσόμορφου: =0,858 (Ε) + 0,601 (Κ) + 0,188 (Α) + 0,161 (C) – 0,131 (Η) + 4,5 όπου Ε= πλάτος αγκώνα Κ= πλάτος γονάτου A= διορθωμένη περιφέρεια βραχίονα [περιφέρεια βραχίονα (cm) – περιφέρεια δερματοπτυχής βραχίονα (mm)] C= διορθωμένη περιφέρεια κνήμης [περιφέρεια κνήμης (cm) – δερματοπτυχή γαστροκνημίου (mm)] H= ύψος Είδος Εκτόμορφου Αναλογία = ύψος/ (βάρος-0,333) Εάν η αναλογία > 40,75 Εκτόμορφος= 0,732 αναλογία – 28,58 Εάν αναλογία <= 40,75 > 38,25 Εκτόμορφος = 0,463 αναλογία – 17,63 Εάν αναλογία <= 38,25 Εκτόμορφος = 0,1
Πώς επηρεάζει ο σωματότυπος την επιλογή της αθλητικής ειδίκευσης και πως επηρεάζει η αθλητική ειδίκευση τον σωματότυπο; Το είδος του σωματότυπου που διαθέτει ο καθένας μπορεί να καθορίσει το άθλημα που θα επιλέξει. Ακόμη ο σωματότυπος μπορει να τροποποιηθεί αφού με εκγύμναση ορισμένων σημείων του σώματος μπορούν να υπάρξουν εμφανείς αλλαγές στο σώμα του ατόμου.
Ποιος είναι ο σωματότυπος των Ελλήνων εφήβων; O σωματότυπος των Ελλήνων και των Μεσογείων εφήβων τους κάνει πιο ανεπτυγμένους από τους αντίστοιχους βορειοευρωπαίους ή άλλους. Οι Μεσόγειοι έφηβοι ανδρώνονται πιο γρήγορα και γερνάνε πιο γρήγορα (δηλαδή δείχνουν μεγαλύτεροι από την ηλικία τους σε σχέση με τους άλλους). Αυτό έχει παρατηρηθεί και από διάφορους αναλυτές και μπορεί να φανεί αν κοιτάξουμε γύρω μας.
ΣΚΟΠΟΙ: - Τί είναι σωματότυπος και ποιά τα είδη του; - Πώς υπολογίζεται ο σωματότυπος; - Πώς επηρεάζει ο σωματότυπος την επιλογή της αθλητικής ειδίκευσης και πώς επηρεάζει η αθλητική ειδίκευση τον σωματότυπο; - Ποιός είναι ο σωματότυπος Ελλήνων εφήβων; - Άλλα ανθρωπομετρικά χαρακτηριστικά Ελλήνων εφήβων;
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Με ποιόν τρόπο συγκεντρώσαμε πληροφορίες για το σωματότυπο και τα ειδη του; Μέσω αναζήτησης συγκεκριμένων άρθρων και επιστημονικών κειμένων καταφέραμε να συλλέξουμε χρήσιμες πληροφορίες που μας βοήθησαν στην μελέτη μας.
Με ποιόν τρόπο συνοψίσαμε τις πληροφορίες που αφορούν στη σχέση του σωματότυπου με την αθλητική ειδικευση; Αφού πραγματοποιήθηκε η σχετική έρευνα στατιστικών στοιχείων για τον σωματότυπο του κάθε αθλήματος κατορθώσαμε να συσχετίσουμε τα δεδομένα μας μεταξύ τους.
Με ποιές μεθόδους συλλέξαμε πληροφορίες για το δικό μας σωματότυπο; Κατά την διάρκεια ορισμένων ωρών απ το μάθημα πραγματοποιήθηκαν ανθρωπομετρήσεις σε καθε ομάδα. Με την βοήθεια συγκεκριμένων ανθρωπομετρικών εργαλείων μετρήσαμε δερματοπτυχές, μάζα σώματος και το ύψος μας.
Ενδεικτικά Όργανα: όργανα ανθρωπομετρίας (αναστημόμετρα, ζυγαριές, μετροταινίες, δερματοπτυχόμετρα)
Ποιές ανθρωπομετρήσεις χρησιμοποιούνται για την εκτιμηση του σωματότυπου; Οι βασικές ανθρωπομετρήσεις ορίζονται: -Μέτρηση σωματικού αναστήματος -Μέτρηση σωματικής μάζας -Μέτρηση περιφερειών -Μέτρηση μηκών-πλατών -Μετρήσεις Δερματοπτυχών
Πώς αναλύσαμε τα δικά μας δεδομένα; Αφού συλλέξαμε τα απαραίτητα στοιχεία με την βοήθεια ποσοστών είδαμε τα αποτελέσματα μας και τα συγκρίναμε με στατιστικά δεδομένα και έπειτα τα συγκρίναμε με άλλες ανθρωπομετρήσεις συμμαθητών μας.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Στην έρευνα που πραγματοποιήσαμε φέτος κατορθώσαμε να συγκεντρώσουμε διάφορες πληροφορίες όσον αφορά τον σωματότυπο των αλθητών και τα είδη του. Εξερευνήσαμε τί είδη σωματοτύπων απαιτεί το κάθε άθλημα καθώς και μέσα απο πολλές μετρήσεις μάθαμε τον σωματότυπο τών συμμαθητών μας. Πλέον είμαστε σε θέση σύμφωνα με τις πληροφορίες που βρήκαμε να αναγνωρίζουμε τον σωματότυπο ενός αθλητή, έχοντας για παράδειγμα υπόψιν τα χαρακτηριστικά του κάθε σωματοτύπου ξεχωριστά. Τα αποτελέσματα που βρήκαμε είναι λογικά, καθώς και με τις μετρήσεις των μαθητών που πραγματοποιήθηκαν φέτος ανακαλύψαμε οτι τα αποτελέσματα ταιριάζουν απόλυτα με τις πληροφορίες μας. Βέβαια έχουμε πλέον την ικανότητα μετά από μετρήσεις του σωματότυπου να προτείνουμε στους μαθητές τι άθλημα θα μπορούσαν να ξεκινήσουν σύμφωνα με τον σωματότυπο τους.
Εποµένως η επιλογή των αθλητών υψηλού επιπέδου αλλά και η επιλογή του αθλήµατος από τους αθλητές ή τους συµµετέχοντες απαιτεί σαφή και καθορισµένα ανθρωποµετρικά χαρακτηριστικά όπως επίσης και σωµατότυπο. Επιπλέον αυτά τα χαρακτηριστικά καθορίζουν και ταξινοµούν τους αθλητές µέσα στο ίδιο άθληµα τοποθετώντας τους σε ανάλογη κατηγορία αλλά και σε ανάλογη αγωνιστική θέση. Λαµβάνοντας λοιπόν υπόψη τα συγκεκριµένα σωµατικά χαρακτηριστικά, που απαιτεί το κάθε άθληµα ξεχωριστά και χρησιµοποιώντας τα τόσο στην επιλογή των αθλητών όσο και στην επιλογή της αγωνιστικής θέσης δηµιουργούµε τις προϋποθέσεις για µια µελλοντική υψηλή απόδοση. Προτείνεται εποµένως η διάδοση της γνώσης αυτών των χαρακτηριστικών στους καθηγητές φυσικής αγωγής, στους προπονητές αλλά και στους συµµετέχοντες σε φυσικές δραστηριότητες.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Bayios IA, Bergeles NK, Apostolidis NG, Noutsos KS, Koskolou MD., 2006. Anthropometric, body composition and somatotype differences of Greek elite female basketball, volleyball and handball players. J Sports Med Phys Fitness, Jun;46(2):271-80. Bloomfield J.B., Ackland R., Elliot B.C., 1994. Body Typing, in: Applied Anatomy and Biomechanics in Sports, Ackwell Scientific Publications, Australia, pp.299-303. Gaurav V, Singh M, Singh S, 2010. Anthropometric characteristics, somatotyping and body composition of volleyball and basketball players. Journal of Physical Education and Sports Management, 1(3), 28-32. Heath, B.H., & Carter, J.E.L., 1967. A modified somatotype method. American Journal of Physical Anthropology, 27, 57-74. Jackson, A. S., & Pollock, M. L. (1978). Generalized equations for predicting body density of men. British Journal of Nutrition, 40, 497-504. Jackson, A. S., Pollock, M. L., & Ward, A. (1980). Generalized equations for predicting body density of women. Medicine and Science in Sports and Exercise, 12, 175-182. Malousaris Grigoris G, Bergeles Nikolaos K, Barzouka Karolina G, Bayios Ioannis A, Nassis George P, Koskolou Maria D, 2008. Somatotype, size and body composition of competitive female volleyball players, Journal of Science and Medicine in Sport; 11(3):337-44. Norton K, Olds T., 2001. Morphological evolution of athletes over the 20th century: causes and consequences. Sports Medicine;31(11):763-83.