Εισαγωγή στην αρχαϊκή γλυπτική Κόρες Εισαγωγή στην αρχαϊκή γλυπτική Κόρες Γιακουμάτου Τερέζα www.netschoolbook.gr

Αρχαϊκές Κόρες Κόρη σημαίνει απλά κορίτσι Αρχαϊκές Κόρες Κόρη σημαίνει απλά κορίτσι Είναι ελεύθερα γλυπτά από μάρμαρο και εμφανίζονται περίπου στα έτη 650-480 π.Χ. General issues of interpretation, continued 2. Open vs. closed stride. The male is moving, the female stationary. Interpretation: The male may represent “man as he exists throughout eternity,” an abstract concept, man in his wholeness. His hands are as unencumbered as the rest of his body and consistent with vigorous movement. Though there is a dimension of timeless symbolism to the females as well, they are also encumbered with contingent social signifiers: the clothing pulled tight in one hand, a significant object (often a pomegranate, representing fertility) in the other, perhaps a headdress indicating the status of bride and thus referring again to a woman’s social role. Extreme case of stationary female: the caryatid. Again, contrast our own age: pants vs. skirts www.netschoolbook.gr

Αρχαϊκές Κόρες Συνήθως έχουν φυσικό μέγεθος, μερικές φορές έχουν κολοσσιαίες διαστάσεις Βρίσκονται σε κοιμητήρια και ιερά Όταν δεν επιτελούν το ρόλο του «σήματος» η λειτουργία τους είναι δυσδιάκριτη General issues of interpretation, continued 3. Sexual reference of korai.: are they all “modestly draped”? Blundell virtually limits herself to fertility (the prized “rounded buttocks) (nubile, modestly draped, fertile). Add a dimension of eroticism: (1) Religious contexts offer most of the rare occasions for boys/men and girls to mix; real-life korai are “on display” at such times (so Schneider). Compare the “peeping” of Dionysus in Aristophanes’ Frogs (as he catches sight of a woman’s breast while she is engaged in mystic ritual), as well as many a comic or novellistic plot that features sexual encounter at a festival. (2) A certain sexual licence prevails among some goddesses in some contexts, and not just Aphrodite. On such occasions the “religious” atmosphere may have an effect just opposite to that imagined by Blundell, not inhibiting but encouraging sexual fantasy. N.B. We will see later that the female nude statue emerges in a “religious” context. www.netschoolbook.gr

Η λειτουργία τους Όταν βρίσκονται σε ιερά άραγε αναπαριστούν τους αναθέτες τους ή τους αποδέκτες δηλ. θεές; Είναι αναθήματα για θρησκευτικές τελετές ( σαν ιέρειες;) ή αναπαριστούν μικρότερες θεότητες (π.χ. Νύμφες) www.netschoolbook.gr

Οι κόρες εμφανίζονται πάντοτε ντυμένες, κυρίως στα ιερά γυναικείων θεοτήτων, όπως στο Ηραίο της Σάμου και στην αθηναϊκή Ακρόπολη. Και οι δύο τύποι φέρουν αφιερωματικές επιγραφές και πολλές φορές την υπογραφή του δημιουργού τους. Αντίστοιχα, όταν έχουν χρησιμοποιηθεί ως επιτύμβια μνημεία φέρουν επιγράμματα σχετικά με το νεκρό ή τη νεκρή, που απεικονίζονται πάντα σε νεανική ηλικία. www.netschoolbook.gr

Αθηναϊκές κόρες: Ενδυματολογία Αθηναϊκές κόρες: Ενδυματολογία Από το 570 έως το 540, συνήθως φορούν ένα δωρικό πέπλο (μάλλινο) Από το 530 έως το 480, συνήθως φορούν τον Ιωνικό χιτώνα (λινό) μαζί με ιμάτιο Σημ. Οι κόρες ήταν ζωγραφισμένες με έντονα χρώματα www.netschoolbook.gr

Το ένδυμα δυσκολεύει τον καλλιτέχνη Συγχρόνως προσφέρει νέα στοιχεία για γλυπτική επεξεργασία, νέα εκφραστικά μέσα. Η προσπάθεια του τεχνίτη να επιτύχει την αρμονική και ισότιμη συζυγία των δύο μελών, του σώματος και του ενδύματος, ήταν μακρόχρονη και επίπονη. www.netschoolbook.gr

Αφιέρωμα της Νικάνδρης της Νάξου π. 660-650 π.Χ. Βρέθηκε στη Δήλο στο ιερό της Άρτεμης Richter no. 54 (σ.53) Σώζεται επιγραφή: Με ανέθεσε σε Αυτόν που τοξεύει μακριά τα βέλη η Νικάνδρη, η εξαιρετική κόρη του Νάξιου Δεινοδίκη, η αδελφή του Δεινομένη και τώρα σύζυγος του Φράξου In Richter’s scheme: Early Archaic (1) τυπικά δαιδαλικά χ. Found in the sanctuary of Artemis on Delos, now in Athens (EM). Does the statue represent Nikandre or Artemis? (The holes carved in each hand could have held metal attributes of Artemis, bow and arrow.) Status: Nikandre is/was married (cf. inscription); Artemis is a virginal goddess. (The earliest kore may not be a kore.) The body, together with the clothing, is plank-like. The drapery is practicaly foldless. www.netschoolbook.gr

Κυρία της Auxerre π. 630-600 Κάποτε στην Auxerre, τώρα στο Λούβρο Richter no. 18 (σ. 32 and εικ. 76-9) Πωρόλιθος Σανιδόμορφο Προσοχή στον πέπλο και τη ζώνη Δαιδαλικό πρόσωπο (τριγωνικό – οριζόντια μάτια – μακριά μαλλιά) www.netschoolbook.gr

«Θεά του Βερολίνου» Βρέθηκε στην Αττική πιθανότατα σε νεκροταφείο π. 580-570 π.Χ Κρατά ρόδι Φορά χιτώνα και ιμάτιο Blundell, εικ. 13 = Richter no. 42 (σ. 39-40 και εικ. 139-46) Boardman εικ. 108, σ.90 www.netschoolbook.gr

Κ.593 Φορά ιμάτιο, πέπλο και χιτώνα, κρατά στεφάνι και ρόδι Διακρίνονται οι άκρες της ζώνης της Γύρω στο 560-550 www.netschoolbook.gr

Κ. 619 Ακρόπολης Φορά ιμάτιο και χιτώνα. Γύρω στο 560-550 www.netschoolbook.gr

«Πεπλοφόρος» Ακρόπολη π. 530 π.Χ. Απλός, απτύχωτος δωρικός πέπλος πάνω από Ιωνικό χιτώνα Η απλότητα του φορέματος έρχεται σε αντίθεση με τα πλούσια μαλλιά και τα δυνατά μάτια Richter no. 113 (σ. 72 and εικ. 349-54)Boardman 115 www.netschoolbook.gr

Μία προσπάθεια αποκατάστασης των χρωμάτων www.netschoolbook.gr

Κ.681 Αντήνορα Νέαρχος ανεθεκεν… Αντένορ εποιεσεν Πολύπλοκη απόδοση του λοξού Ρωμαλέα κόρη Έχει την ωριμότητα και σοβαρότητα του μνημειακού Γύρω στο 530-520 www.netschoolbook.gr

Κ.670 Ακρόπολης Εράσμια Τονισμός κατακόρυφου άξονα με κράτημα της φούστας Βοιωτός καλλιτέχνης Γύρω στο 520-510 www.netschoolbook.gr

Κ.672 M.Ακρόπολης Γύρω στο 520-510 www.netschoolbook.gr

Χιώτισσα κ.675 Σώζονται τα χρώματα Χιτώνας γαλάζιος με γαλάζια και κόκκινα κοσμήματα Γύρω στο 520-510 www.netschoolbook.gr

Κόρη 675 Ακρόπολης www.netschoolbook.gr

Κ. 674 Ακρόπολης Κ. με αμυγδαλωτά μάτια Σφιγγοπρόσωπη Πιο φυσικά χαρακτηριστικά Ήρεμη έκφραση – ισχυρή εντύπωση –πορτρέτο – αποδίδεται ο βαθύτερος κόσμος Γύρω στο 500 www.netschoolbook.gr

Κ.686 Ευθυδίκου «Η μουτρωμένη» Στενοί στρογγυλοί ώμοι –αυστηρή κάθετη μύτη Προδρομικό έργο της κλασικής εποχής Γύρω στο 490 www.netschoolbook.gr

Βιβλιογραφία G. M. A. Richter, Korai: Archaic Greek Maidens. A study of the development of the kore type in Greek sculpture (London 1968). L. Schneider, Zur sozialen Bedeutung der archaischen Korenstatuen (Hamburger Beiträge zur Archäologie Suppl. 2) (Hamburg 1975). J. Boardman Ελληνική πλαστική, Αθήνα, Καρδαμίτσα,1982 www.netschoolbook.gr