Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος 1 Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος - ιστορικός, ( Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Βυζαντινής Ιστορίας απ ’ το Α. Π. Θ.) Υπεύθυνη Σχολικής Βιβλιοθήκης 2 ου ΕΠΑΛ Τρικάλων ( Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη ) Μ. Πιτσάκου Τρίκαλα Θεσσαλίας ( Τηλ ) ΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ : ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΠΟΙΗΤΕΣ
Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος 2 ΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ: ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΠΟΙΗΤΕΣ Στην εποχή του σή µ ερα η ανάπτυξη της τεχνολογίας και η εισαγωγή των νέων τεχνολογιών στην εκπαίδευση οδηγούν σε µ ια πιο βιω µ ατική, κατανοητή και ενδιαφέρουσα προσέγγιση της γνώσης. Η εφαρ µ ογή νέων παιδαγωγικών μεθόδων, η ακολούθηση συνεργατικών τακτικών και η αξιοποίηση των νέων αυτών εργαλείων µ άθησης µ πορούν να ενισχύσουν την αποτελεσ µ ατικότητα της διδασκαλίας των νεοελληνικών κει µ ένων, καθώς και να εξυπηρετήσουν τις νέες ανάγκες και απαιτήσεις διδασκόντων και διδασκο µ ένων. Οι ιστοσελίδες και οι βάσεις πληροφοριών που παρέχονται µ έσω του διαδικτύου αποτελούν για όλους χρήσι µ ο εργαλείο έρευνας αλλά και πηγή πληροφοριών για την εκπαιδευτική πράξη. Σε αυτή τη διασύνδεση της διδασκαλίας µ ε τις Νέες Τεχνολογίες η Σύγχρονη Βιβλιοθήκη έχει όλες τις προϋποθέσεις να φιλοξενήσει τα µ έλη της σχολικής κοινότητας και να προάγει τη δια βίου παιδεία και την ολοκλήρωση της προσωπικότητάς τους. Στο ελκυστικό περιβάλλον που διαθέτει περιλα µ βάνει επιλεγ µ ένη συλλογή χιλιάδων τίτλων και ποικίλα οπτικοακουστικά µ έσα. Συγκεκρι µ ένες καινοτόμες διδακτικές προτάσεις και πρωτότυπος σχεδιασ µ ός πολιτιστικών εκδηλώσεων επιβεβαιώνουν τη δυνατότητα και αναγκαιότητα προσέγγισης της λογοτεχνίας µ ε τη χρήση της Σχολικής Βιβλιοθήκης. ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙ∆ΙΑ: Σχολική Βιβλιοθήκη, Λογοτεχνία, Νέες Τεχνολογίες, ∆ιαδίκτυο, Ενεργητική µ άθηση
Ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες του 20 ου αιώνα, μεταφρασμένος στα πέρατα του κόσμου, ο Αλεξανδρινός ποιητής δεν παύει, μέσα από τους στίχους μιας ποίησης σπαραχτικής και μιας ζωής γεμάτης καρτερικότητα, να διδάσκει το ήθος, το μέτρο και την αξιοπρέπεια. 3 Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος
4
5
6
Οριστική διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στο παρελθόν και τους μελλοντικούς του στόχους. Αρχειοθέτηση του έργου του από τον ίδιο. Οι ένοχες εξομολογήσεις άνομων ερώτων, οι μυθολογικοί ήρωες, η Τροία, η Ρώμη, το Βυζάντιο δίνουν τη θέση τους στην ελληνιστική Αντιόχεια, στα χρόνια της μεγάλης ακμής και παρακμής της μετακλασικής εποχής. Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος 7
Εμπνέεται στίχους οικουμενικής αξίας, μείγμα στωικότητας, κυνισμού και απαισιοδοξίας, μιλώντας για το ερωτικό παιχνίδι της νιότης, το ανελέητο πέρασμα του χρόνου, τα γηρατειά, το θάνατο, για τα σχέδια της ζωής « που βγήκαν όλα πλάνες ». 8 Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος
« Εγώ είχα δύο ιδιότητες. Να κάνω ποιήματα και να γράψω ιστορία. Ιστορία δεν έγραψα και είναι αργά πλέον. Τώρα, θα πείτε, πως ξέρω ότι θα μπορούσα να γράψω ιστορία ; Το καταλαβαίνω. Κάνω το Πείραμα και ερωτώ τον εαυτό μου : Καβάφη, μπορείς να γράψεις μυθιστόρημα ; Δέκα φωνές μου φωνάζουν όχι. Κάνω πάλι το ερώτημα : Καβάφη, μπορείς να γράψεις θέατρο ; Είκοσι πέντε φωνές μου φωνάζουν πάλι όχι. Κάνω πάλι το ερώτημα : Καβάφη, μπορείς να γράψεις ιστορία ; Εκατόν είκοσι πέντε φωνές μου λένε μπορείς να γράψεις ». Κ. Π. Καβάφης -( μαρτυρία Ευτυχίας Ν. Ζέλιτα ). Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος 9
Η ΑΡΝΗΤΙΚΗ ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ Κ. ΠΑΛΑΜΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΒΑΦΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΓΝΩΜΗΣ Κ. ΠΑΛΑΜΑ « Ένας μεγάλος κύκλος νέων της πρωτοπορίας και μη νέων λογοτεχνών, και ανάμεσα σ΄αυτούς οι εκλεκτώτεροι, είναι την ώρα τούτη σχεδόν αποκλειστικά γυρισμένοι στα ποιήματα του Καβάφη, που είναι το κέντρο και το καμάρι μιας μερίδας της Αλεξανδρινής φιλολογίας (…) ο Καβάφης, ιδιόρρυθμος, καινοτρόπος, έχει στο ενεργητικό του ό, τι μας θυμίζει, συχνότατα, το παράγγελμα του αρχαίου : « Μύθους να πλέκεις, ποιητή, όχι λόγους ». Αλλά τα παραγγέλματα δεν ωφελούν. Μονάχα ο άνθρωπος πίσω απ΄ αυτά λογαριάζεται. Παραμερίζοντας, για να μη μακρύνω ακόμα το λόγο, τα καθέκαστα της ποιητικής του τέχνης ή ατεχνίας, όπως θέλετε πέστε την, και της φιλοσοφίας του, φτάνω στο συμπέρασμα : Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος 10
« Τα έργα του Καβάφη, στίχος, γλώσσα, έκφραση, μορφή και ουσία, μου φαίνονται σα σημειώματα που δεν ημπορούν ή που δεν καταδέχονται να γίνουν ποιήματα. Τη γνώμη μου αυτή την είπα προ ετών, κι έγινε κάποιος θόρυβος » - Κωστής Παλαμάς “Le Figaro en Grece”, 10 Φεβρουαρίου 1929 Όταν ο Καβάφης έρχεται στην Ελλάδα, το 1932, χτυπημένος από καρκίνο του λάρυγγα, για να κάνει τραχειοτομή, παρελαύνει από το ξενοδοχείο του ολόκληρη η πνευματική Αθήνα. Το ίδιο συνέβη και στον Πειραιά για το κατευόδιο. Τον Απρίλη του 1933 η κατάστασή του επιδεινώνεται σοβαρά. Η φίλη του Ρίκα Σεγκοπούλου του ετοιμάζει μια βαλιτσούλα για το νοσοκομείο, που βρισκόταν απέναντι από το σπίτι του. Διαισθάνεται ότι δεν πρόκειται να επιστρέψει και ξεσπάει σε αναφιλητά. Καθώς δεν μπορεί να μιλήσει της γράφει : « Αυτή τη βαλίτσα την αγόρασα πριν 30 χρόνια, ένα βράδυ βιαστικά για να πάω στο Κάιρο για διασκέδαση. Τότες ήμουν υγιής, νέος κι όχι άσχημος ». Στις 29 του ίδιου μήνα, ξημέρωμα των γενεθλίων του, αφήνει την τελευταία του πνοή. Το τελευταίο του ποίημα « Εις τα περίχωρα της Αντιόχειας » είναι το μόνο που δεν πρόλαβε να δει δημοσιευμένο. 11 Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος
Στο τελευταίο διαβατήριο του Κ. Π. Καβάφη (1932) αναγράφεται στο διάχωρο του επαγγέλματος « Επάγγελμα : Ποιητής ». Το όνομά του πλέον έχει ήδη εκτιναχθεί στην κορυφή της αποδοχής και της δόξας, κατακτώντας τη μεγάλη καταξίωση εν ζωή. Μια αστείρευτη παραγωγή ποιημάτων βλέπει το φως της δημοσιότητας μέσα από σελίδες περιοδικών και εφημερίδων, αλλά ουδέποτε βιβλίων. Ο ίδιος κατατάσσει τα ποιήματά του σε « Φιλοσοφικά », « Ιστορικά » και « Αισθησιακά », και το 1912 κυκλοφορεί την πρώτη συλλογή με πενήντα τέσσερα μονόφυλλα, κάτι που επαναλαμβάνει μέχρι το θάνατό του μέχρι εννέα φορές. 12 Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος
« Αυτή τη βαλίτσα την αγόρασα πριν 30 χρόνια, ένα βράδυ βιαστικά για να πάω στο Κάιρο για διασκέδαση. Τότες ήμουν υγιής, νέος κι όχι άσχημος » 13 Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος
14 Α ’ ο µ άδα: οι µ αθητές περιηγούνται στις ηλεκτρονικές διευθύνσεις: του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου και ακολουθώντας τα βή µ ατα :Εθνικό Κέντρο Βιβλίου, επιλέγουν ελληνικά, µ ετά συγγραφείς, το βιβλίο στην Ελλάδα, αρχείο ελλήνων λογοτεχνών, πληκτρολογούν τα ονό µ ατα των ποιητών και κατεβάζουν βιογραφία- εργογραφία, στην και ακολουθώντας τα βή µ ατα: στο δίκτυο - αφιερώ µ ατα σε συγγραφείς, επιλέγουν – αφιέρω µ α και βρίσκουν την εργογραφία και στοιχεία βιογραφίας, στην και ακολουθώντας τα βή µ ατα: προσφορές, επιλέγουν λογοτέχνη και καταλήγουν στην εργογραφία.
Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος 15 Β ’ ο µ άδα: οι µ αθητές περιηγούνται στις ηλεκτρονικές διευθύνσεις: και ακολουθώντας τα βή µ ατα: αναζήτηση µ ε τίτλο βιβλίου ή αναζήτηση µ ε συγγραφέα, αναγράφουν το όνο µ α του λογοτέχνη, επιλέγουν go, αποτελέσ µ ατα αναζήτησης και οδηγούνται στην βιβλιογραφία, στην και ακολουθώντας τα βή µ ατα: βιβλιογραφίες, νεότερη ελληνική φιλολογία – η ποίηση του 20 ου αιώνα, ανακτούν βιβλιογραφία, στην ακολουθώντας τα βή µ ατα: έξυπνη αναζήτηση στην κατηγορία βιβλίου, αναγράφουν το όνο µ α του λογοτέχνη, αναζήτηση, αποτελέσ µ ατα αναζήτησης και ανάκτηση
Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος 16 Γ ’ ο µ άδα : οι µ αθητές περιηγούνται στις ηλεκτρονικές διευθύνσεις : και ακολουθώντας τα βή µ ατα : κατηγορία βιβλία ελληνική ποίηση, 2002, επιλέγουν λογοτέχνη και ανακτούν, στην και ακολουθώντας τα βή µ ατα : αναζήτηση χωρίς χρονικό περιορισ µ ό σε όλα τα έντυπα, αναγράφουν το όνο µ α του λογοτέχνη στο πλαίσιο κει µ ένου, αποτελέσ µ ατα αναζήτησης και βρίσκουν, στην nea.dolnet.gr και ακολουθώντας τα βή µ ατα : αναζήτηση, αναζήτηση, αναζήτηση σε όλα τα τεύχη, αναγράφουν το όνο µ α του λογοτέχνη στις λέξεις που θα περιέχονται στο κεί µ ενο και ανακτούν αποτελέσ µ ατα.
Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος 17 ∆ ’ ο µ άδα: οι µ αθητές περιηγούνται στις ηλεκτρονικές διευθύνσεις: και ακολουθώντας τα βή µ ατα: ελληνική λογοτεχνία, η ελληνική ποίηση, ανεύρεση βιβλίου (τό µ ος Γ΄ κεφ. γ΄) στη συνέχεια αναζητούν το βιβλίο στον ηλεκτρονικό κατάλογο ABEKT της Σχολικής Βιβλιοθήκης στην κατηγορία Αναζήτηση – Ανάκτηση, στην και ακολουθώντας τα βή µ ατα: αναζήτηση στη µ ουσική µ ε όνο µ α στιχουργού, αναγράφουν το όνο µ α λογοτέχνη.
Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος 18 Ε΄ ο µ άδα: οι µ αθητές περιηγούνται στις ηλεκτρονικές διευθύνσεις: και ακολουθώντας το βή µ α: η ελληνική ιστορία στο διαδίκτυο, προχωρούν στην αναζήτησή τους ανάλογα με την εποχή που έζησαν οι ποιητές προς εξέταση. στην και ακολουθώντας τα βήµατα: Ιστορία, στην και ακολουθώντας τα βήµατα: περιεχόµενα, στην και ακολουθώντας τα βήµατα : επικαιρότητα, νέες σελίδες στο τεύχος του εικονικού σχολείου, greek, περιεχόµενα –αρχείο, στην
Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος 19 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1.Mario Vitti (1987), Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Οδυσσέας, Αθήνα 2.Βιβλιογονείον (2001),∆ραστηριότητες γνωρι µ ίας µ ε το βιβλίο και τη βιβλιοθήκη, Τυπωθήτω, Γιώργος ∆άρδανος, Αθήνα 3.Κασκαντά µ η Μαρία (2001), Μαθαίνοντας στο internet Αρχαία-Νέα- Ιστορία, Καστανιώτης, Αθήνα. 4.Νικολαίδου Σοφία – Γιακου µ άτου Τερέζα (2001), ∆ιαδίκτυο και διδασκαλία, Κέδρος, Αθήνα ΣΧΕΤΙΚΟΙ ∆ΙΚΤΥΑΚΟΙ ΤΟΠΟΙ