Προσφορά των Αγαθών Καμπύλη Προσφοράς

Υποθέσεις Η επιχείρηση είναι αποδέκτης τιμών (price taker) και όχι διαμορφωτής τιμών (price maker). H επιχείρηση στοχεύει στην μεγιστοποίηση του κέρδους. Συνοπτικά, υποθέτουμε: Σταθερή τιμή, P. Μεγιστοποίηση του κέρδους, π. Α.Γ.Λ.

Πρόσοδος Συνολική Πρόσοδος: Οριακή Πρόσοδος: Total Revenue TR = Συνολικά Έσοδα = Οριακή Πρόσοδος: H αλλαγή στα συνολικά έσοδα που προέρχεται απο την αλλαγή της παραγόμενης ποσότητας κατά μια μονάδα. Total Revenue Marginal Revenue Α.Γ.Λ.

Κέρδος Profit Το κέρδος επηρεάζεται απο την παραγόμενη ποσότητα Q, και το κόστος. Στη βραχυχρόνια περίοδο, το σταθερό κόστος δεν μεταβάλλεται, οπότε το κέρδος είναι συνάρτηση της παραγόμενης ποσότητας και των τιμών των μεταβλητών συντελεστών. Α.Γ.Λ.

Μεγιστοποίηση του κέρδους Το κέρδος της επιχείρησης μεγιστοποιείται όταν το οριακό κόστος είναι ίσο με την τιμή: Η επιχείρηση θα παράγει την ποσότητα εκείνη, Q, που θα φέρει το οριακό κόστος, MC, σε ισότητα με την τιμή. Α.Γ.Λ.

Λογική εξήγηση Θα συνεχίσει να παράγει η επιχείρηση αν το επι πλέον έσοδο είναι μικρότερο απο το επι πλέον κόστος; Όσο η τιμή μονάδος είναι μεγαλύτερη απο το οριακό κόστος της τελευταίας μονάδας, η επιχείρηση έχει πρόσθετο κέρδος: Επι πλέον έσοδο = Οριακή Πρόσοδος = Τιμή Επι πλέον κόστος= Οριακό κόστος. (εφ’ όσον το P σταθερό). Α.Γ.Λ.

Απόδειξη Η οριακή πρόσοδος: (εφ’ όσον το P σταθερό). Α.Γ.Λ.

Σημείο διακοπής εργασιών Εξαίρεση:Η τιμή είναι τόσο χαμηλή, ώστε δεν συμφέρει στην επιχείρηση η συνέχιση της παραγωγής. Βραχυχρόνια, η επιχείρηση διακόπτει τις εργασίες της όταν η τιμή μονάδας δεν μπορεί να καλύψει το μεταβλητό της κόστος, ή Το σημείο αυτό ονομάζεται σημείο διακοπής εργασιών (Shutdown point) Α.Γ.Λ.

Εξήγηση Αυτό συμβαίνει γιατί όσο , απομένει ένα υπόλοιπο για να καλύψει (μέρος) του αναπόφευκτου σταθερού κόστους. Τελικό συμπέρασμα: Η επιχείρηση παράγει τις ποσότητες που ορίζονται απο την καμπύλη του οριακού κόστους, εφ’ όσον το οριακό κόστος υπερβαίνει το μέσο μεταβλητό κόστος. Α.Γ.Λ.

Καμπύλη προσφοράς Η βραχυχρόνια καμπύλη προσφοράς της επιχείρησης είναι το ανερχόμενο τμήμα της καμπύλης του οριακού κόστους που βρίσκεται πάνω απο την καμπύλη του μέσου μεταβλητού κόστους. Μεγιστοποίηση κέρδους: MC=P. Απαιτείται P>AVC για να μην κλείσει. Θα παράξει εφ’ όσον MC>AVC Α.Γ.Λ.

Παράδειγμα Μηδενίζεται το MP L Q FC VC TC AFC AVC ATC MC=P 4,000 1 8 4,000   1 8 1,800 5,800 500.0 225.0 725.0 2 22 4,200 8,200 181.8 190.9 372.7 171.4 3 41 7,100 11,100 97.6 173.2 270.7 152.6 4 57 9,700 13,700 70.2 170.2 240.4 162.5 5 69 11,900 15,900 58.0 172.5 230.4 183.3 6 74 13,400 17,400 54.1 181.1 235.1 300.0 7 76 14,600 18,600 52.6 192.1 244.7 600.0 15,600 19,600 205.3 257.9 Μηδενίζεται το MP Α.Γ.Λ.

Πίνακας προσφοράς Τιμή P Ποσότητα Q 183,3 69 300 74 600 76 Απ’ όπου προκύπτει η ... Α.Γ.Λ.

Καμπύλη προσφοράς της επιχείρησης Α.Γ.Λ.

Νόμος της Προσφοράς Όταν αυξάνεται η τιμή (ceteris paribus), αυξάνεται η προσφερόμενη ποσότητα και αντιστρόφως. Συνέπεια: Η καμπύλη προσφοράς έχει θετική κλίση. Α.Γ.Λ.

Αγοραία καμπύλη προσφοράς Το άθροισμα των προσφερομένων ποσοτήτων όλων των επιχειρήσεων για κάθε τιμή. Προκύπτει απο το οριζόντιο άθροισμα των ατομικών καμπύλών προσφοράς: Α.Γ.Λ.

Γράφημα Α.Γ.Λ.

Συνάρτηση Προσφοράς Α.Γ.Λ.

Προσφερόμενη ποσότητα Εξετάζουμε την περίπτωση θεωρώντας ότι η τιμή, P, επηρεάζει την προσφερόμενη ποσότητα QS, με τους υπόλοιπους παράγοντες να παραμένουν σταθεροί (ceteris paribus). Παρατηρείται μετακίνηση επι της καμπύλης προσφοράς. Α.Γ.Λ.

Προσφορά Οι παράγοντες πλην της τιμής προσδιορίζουν την θέση της καμπύλης προσφοράς και επηρεάζουν την προσφορά. Παρατηρείται μετακίνηση της ίδιας της καμπύλης προσφοράς. Α.Γ.Λ.

Γραμμική συνάρτηση προσφοράς Γιατί όχι σκέτο γ; Α.Γ.Λ.

Υπενθύμιση Το σημείο τομής της ευθείας με τον κάθετο άξονα δεν θα είναι γ, αλλά Η ευθεία που φαίνεται στο γράφημα είναι η εξ’ αιτίας της γνωστής αλλαγής της θέσης των αξόνων. Η πραγματική συνάρτηση εξακολουθεί να είναι η με εξαρτημένη μεταβλητή την Q και ανεξάρτητη την P. Α.Γ.Λ.

Απόδειξη Α.Γ.Λ.

Παράδειγμα Έστω γραμμική συνάρτηση προσφοράς της μορφής QS=γ+δP: QS=-8+4P. Παίρνουμε δύο τυχαίες τιμές της P: Για P=4, QS=8 και για P=6, QS=16. Kάνουμε τη γραφική παράσταση. Θα μπορούσαμε επίσης να θέσουμε QS=0, οπότε 4P=8 και P=2 βρίσκοντας αμέσως το σημείο τομής με τον κάθετο άξονα των P. Tαυτοχρόνως, βρίσκουμε πως η συνάρτηση δεν ορίζεται για P<2, αφού απαιτούμε QS>0 (και πρέπει να το βρούμε). Αντίστοιχα, όμως, για P=0, QS=-8, που μας αναγκάζει να ανατρέξουμε σε αρνητικές τιμές της Q, για τις οποίες δεν ορίζεται. Αυτό μπορεί να δυσκολέψει το σχήμα. Α.Γ.Λ.

Γραφική παράσταση Τέλος, Όπως περιμέναμε Α.Γ.Λ.

Ανακεφαλαίωση Έστω γραμμική συνάρτηση προσφοράς της μορφής QS=γ+δP: QS=-8+4P. Παίρνουμε δύο τυχαίες τιμές της P: Για P=4, QS=8 και για P=6, QS=16. Kάνουμε τη γραφική παράσταση. Θα μπορούσαμε επίσης να θέσουμε QS=0, οπότε 4P=8 και P=2 βρίσκοντας αμέσως το σημείο τομής με τον κάθετο άξονα των P. Tαυτοχρόνως, βρίσκουμε πως η συνάρτηση δεν ορίζεται για P<2, αφού απαιτούμε QS>0 (και πρέπει να το βρούμε). Αντίστοιχα, όμως, για P=0, QS=-8, που μας αναγκάζει να ανατρέξουμε σε αρνητικές τιμές της Q, για τις οποίες δεν ορίζεται. Αυτό μπορεί να δυσκολέψει το σχήμα. Α.Γ.Λ.

Εύρεση εξίσωσης ευθείας απο δύο γνωστά σημεία Όπως και στη ζήτηση, μπορούμε να βρούμε την εξίσωση της καμπύλης προσφοράς χρησιμοποιώντας την ιδιότητα: Λύνοντας το παράδειγμα αντίστροφα, έστω για P=4, QS=8 και για P=6, QS=16. Για να βρούμε την εξίσωση της ευθείας καμπύλης προσφοράς, Α.Γ.Λ.

Μεταβολή της τιμής Όταν μεταβάλλεται η τιμή P, μεταβάλλεται προς την ίδια κατεύθυνση και η προσφερόμενη ποσότητα QS (νόμος της προσφοράς). Παρατηρείται μετατόπιση επι της ίδιας καμπύλης προσφοράς. Δεν αλλάζει η μορφή της συνάρτησης. Η αύξηση της τιμής απο P1 σε P2 οδηγεί σε αύξηση της προσφερόμενης ποσότητας απο Q1 σε Q2. Παρατηρείται μετατόπιση απο το σημείο Α στο σημείο Β πάνω της καμπύλης προσφοράς S. Για τη νέα μεγαλύτερη τιμή, οι παραγωγοί είναι διατεθειμένοι να προσφέρουν περισσότερο προϊόν στην αγορά.Το αντίθετο ακριβώς θα συμβεί στην μείωση της τιμής. Α.Γ.Λ.

Μεταβολή λοιπών προσδιοριστικών παραγόντων Όταν μεταβάλλεται κάποιος απο τους λοιπούς προσδιοριστικούς παράγοντες της προσφοράς, παρατηρείται μετατόπιση της καμπύλης προσφοράς προς τα δεξιά ή αριστερά. Για την ίδια τιμή, οι παραγωγοί είναι διατεθειμένοι να προσφέρουν μεγαλύτερη ή μικρότερη ποσότητα προϊόντος στην αγορά. Σ’ αυτή την περίπτωση μιλάμε για αλλαγή στην προσφορά (και όχι στην προσφερόμενη ποσότητα). Επίσης, αλλάζει η μορφή της συνάρτησης προσφοράς, τουλάχιστον ως προς τον σταθερό όρο. Α.Γ.Λ.

Μεταβολή λοιπών προσδιοριστικών παραγόντων Η τιμή είναι P1, για την οποία οι παραγωγοί διαθέτουν ποσότητα Q1 στην αγορά. Βρισκόμαστε στο σημείο Α της καμπύλης προσφοράς S1. Ας υποθέσουμε μια ευνοϊκή αλλαγή για τους παραγωγούς. Για την ίδια τιμή, P1, τώρα προσφέρουν μεγαλύτερη ποσότητα: Q2>Q1. Έχουμε μετατόπιση της αρχικής καμπύλης προσφοράς S1 στην S2, κατά ΑΒ και βρισκόμαστε στο σημείο Β της S2. Ανάλογα, σε μια δυσμενή αλλαγή για τους παραγωγούς, για την ίδια τιμή P1, θα προσφέρουν μικρότερη ποσότητα Q3<Q1. Η νέα καμπύλη προσφοράς θα είναι η S3 μετά απο μετατόπιση της S2 αριστερά κατά ΑΓ. Προσοχή: Μετατόπιση σημαίνει νέα προσφερόμενη ποσότητα για κάθε τιμή της P για την οποία ορίζεται η Qs. Η χρήση της μιάς τιμής (της P1) γίνεται για αναλυτικούς λόγους. Α.Γ.Λ.

Τιμές παραγωγικών συντελεστών Για την ίδια τιμή, P, αν F“, Qs” a S αριστερά F”, Qs“ a S δεξιά Α.Γ.Λ.

Τιμές παραγωγικών συντελεστών Η αύξηση της τιμής του (μεταβλητού) παραγωγικού συντελεστή προκαλεί αύξηση του μεταβλητού (και του συνολικού) κόστους. Για τον ίδιο αριθμό μονάδων παραγωγής, Q0, το MC και το AVC αυξάνονται και οι καμπύλες τους μετατοπίζονται προς τα πάνω. Το νέο σημείο τομής της καμπύλης MC με αυτήν του AVC (σημείο διακοπής εργασιών) μετακινείται επάνω και αριστερά. Η καμπύλη προσφοράς της επιχείρησης μετατοπίζεται αριστερά. Τα αντίθετα συμβαίνουν σε περίπτωση μείωσης της τιμής του παραγωγικού συντελεστή. Α.Γ.Λ.

Τεχνολογία παραγωγής. Για την ίδια τιμή, P, αν Τ“, Qs“ a S δεξιά Συνεπώς το ανα μονάδα κόστος μειώνεται με αποτέλεσμα την μετατόπιση των καμπυλών AVC και MC προς τα κάτω. Το νέο σημείο τομής της καμπύλης MC με αυτήν του AVC (σημείο διακοπής εργασιών) μετακινείται κάτω και δεξιά. Η καμπύλη προσφοράς της επιχείρησης μετατοπίζεται δεξιά. Τα αντίθετα συμβαίνουν σε περίπτωση υποβάθμισης της τεχνολογίας. Α.Γ.Λ.

Καιρικές συνθήκες Στα αγροτικά προϊόντα: Οι ευνοϊκές καιρικές συνθήκες αυξάνουν την προσφορά: Μετατόπιση της καμπύλης προσφοράς δεξιά. Αντιθέτως, οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες μειώνουν την προσφορά: Μετατόπιση της καμπύλης προσφοράς αριστερά. Α.Γ.Λ.

Αριθμός επιχειρήσεων Όταν αυξάνεται ο αριθμός των επιχειρήσεων που προσφέρουν το ίδιο προϊόν, αυξάνεται και η αγοραία προσφορά και το αντίθετο. Η αγοραία καμπύλη προσφοράς μετατοπίζεται δεξιά. Δεν μετατοπίζεται η ατομική καμπύλη προσφοράς της κάθε επιχείρησης. Α.Γ.Λ.

Ταυτόχρονες μεταβολές Μπορούμε να έχουμε και μεταβολή της τιμής και μεταβολή κάποιου απο τους λοιπούς προσδιοριστικούς παράγοντες. Η τελική επίδραση στη συνάρτηση προσφοράς κρίνεται απο το σχετικό μέγεθος των μεταβολών και απο τη μαθηματική μορφή της καμπύλης προσφοράς. Βρισκόμαστε αρχικά στο Α(Q0,P0). H πτώση της τιμής σε P1 οδηγεί στην μείωση της προσφερόμενης ποσότητας σε Q1. Mετακίνηση επι της καμπύλης προσφοράς απο Α σε Β. Η ευνοϊκή αλλαγή σε κάποιον προσδιοριστικό παράγοντα εκτός της τιμής, μετατοπίζει την καμπύλη προσφοράς δεξιά στην S2 κατά ΒΓ. Η νέα (τελική) ποσότητα είναι Q2>Q0. Α.Γ.Λ.

Ελαστικότητα της Προσφοράς Προσφορά των Αγαθών Ελαστικότητα της Προσφοράς

Έννοια και Ορισμός Μετρά την αντίδραση της προσφοράς στις μεταβολές της τιμής. Η ποσοστιαία αλλαγή στην προσφερόμενη ποσότητα που προκαλείται απο μια ποσοστιαία αλλαγή στην τιμή: Προσοχή: ΕS≥0 (νόμος της προσφοράς) Α.Γ.Λ.

Έννοια και Ορισμός (συνέχεια) ή, σαν μνημονικός κανόνας: Α.Γ.Λ.

Σημειακή ελαστικότητα Κατ’ ανάλογο τρόπο με την ελαστικότητα της ζήτησης: Point elasticity Α.Γ.Λ.

Παράδειγμα Όταν η τιμή ενός αγαθού ήταν €10, η προσφερόμενη ποσότητα ήταν 100 μονάδες προϊόντος. Η τιμή ανεβαίνει στα €12 και η προσφερόμενη ποσότητα στις 110 μονάδες. Η ελαστικότητα της προσφοράς είναι: Α.Γ.Λ.

Παράδειγμα (συνέχεια) Προσοχή στον λόγο που δημιουργεί παρανοήσεις όπως και στη ζήτηση: Αν είχαμε μείωση τιμής απο €12 σε €10 με αντίστοιχη μείωση της προσφερόμενης ποσότητας απο 110 μονάδες σε 100, τότε: Α.Γ.Λ.

Παράδειγμα: συμπέρασμα Θα έχουμε διαφορετική ελαστικότητα προσφοράς για κάθε σημείο της καμπύλης προσφοράς. Ανάλογα με το μέγεθος και την διεύθυνση της αλλαγής της τιμής, επειδή ενώ ο λόγος ΔQ/ΔP παραμένει σταθερός (ως το αντίστροφο της κλίσης) αλλάζει ο λόγος P1/Q1. Α.Γ.Λ.

Τοξοειδής ελαστικότητα Όπως και στη ζήτηση, προσεγγίζουμε την ελαστικότητα μεταξύ δύο σημείων Α και Β χρησιμοποιώντας την ελαστικότητα τόξου (arc elasticity): Α.Γ.Λ.

Ελαστικότητα της προσφοράς Προσφορά Ελαστικότητα Έννοια Ελαστική ΕS>1 Ποσοστιαία μεταβολή της ποσότητας μεγαλύτερη απο την ποσοστιαία μεταβολή στην τιμή. Ανελαστική ΕS<1 Ποσοστιαία μεταβολή της ποσότητας μικρότερη απο την ποσοστιαία μεταβολή στην τιμή. Μοναδιαία ΕS=1 Ποσοστιαία μεταβολή της ποσότητας ίση με την ποσοστιαία μεταβολή στην τιμή. Τελείως ελαστική ΕS∞ Καμμία ποσότητα δεν προσφέρεται κάτω απο την τιμή P0, ενώ απροσδιόριστα μεγάλη ποσότητα προσφέρεται στην P0. Τελείως ανελαστική ΕS=0 Οποιαδήποτε κι’ αν είναι η τιμή, προσφέρεται η ίδια ποσότητα. Α.Γ.Λ.

Βασικές περιπτώσεις Μέσα στο πεδίο ορισμού της συνάρτησης προσφοράς, QS,P≥0: Η ελαστική προσφορά τέμνει τον άξονα των τιμών. Η ανελαστική προσφορά τέμνει τον αξονα των ποσοτήτων. Η προσφορά με σταθερή ελαστικότητα τη μονάδα διασχίζει το κέντρο των αξόνων. Α.Γ.Λ.

Ακραίες περιπτώσεις Α.Γ.Λ.

Αποδείξεις Α.Γ.Λ.

Αποδείξεις (συνέχεια) Α.Γ.Λ.

Προσδιοριστικοί παράγοντες της ελαστικότητας της προσφοράς Χρόνος. Το μέγεθος της ανταπόκρισης της προσφερόμενης ποσότητας στις αλλαγές της τιμής εξαρτάται εν μέρει απο το πόσο εύκολα μπορούν να διοχετευθούν οι συντελεστές παραγωγής απο ή προς άλλα προϊόντα προς ή απο αυτό του οποίου άλλαξε η τιμή. Η διαδικασία αυτή απαιτεί χρόνο. Κόστος. Η ελαστικότητα της προσφοράς επηρεάζεται έντονα απο τον τρόπο ανταπόκρισης των διαφόρων ειδών κόστους σε αλλαγές της παραγόμενης ποσότητας. Α.Γ.Λ.