Π.Π.Σ.Π.Α ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ 2013-2014 Θέμα : ‘’ Ο σωματότυπος των αθλητών ‘’ Εκτομορφία Ενδομορφία Μεσομορφία

Ερευνητική Ομάδα : ΡΟΥΒΙΤΣΕΣ Γραμματικού Κων/να Γρυπιώτης Γιάννης Καμαριανός Νίκος Καψάλη Τζωρντίνα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ανθρωπομετρία είναι η μελέτη των διαστάσεων του ανθρώπινου σώματος για ανθρωπολογική κατηγοριοποίηση και σύγκριση. Ο επιστημονικός αυτός κλάδος δημιουργήθηκε από την ανάγκη να υπάρχει πιο αντικειμενική περιγραφή της ανθρώπινης μορφής. Την ανθρωπομετρία ως σύγχρονο επιστημονικό κλάδο εγκαινίασε ο Βέλγος Αντόλφ Κετελέ (1796-1874) με τη θεωρία του περί μέσου ανθρώπου, ενός ιδανικού δηλαδή ατόμου, του οποίου οι σωματικές διαστάσεις αντιστοιχούν σε αυτές που συναντώνται συχνότερα μέσα στην ομάδα στην οποία ανήκει. Ο σωματότυπος, όπως πρώτος διατύπωσε ο William Sheldon, είναι η ιδιότητα που χαρακτηρίζει κάθε άτομο. Ανάλογα με τη δομή του, την προδιάθεση του να χτίζει μυική μάζα και να αποθηκεύει λίπος. Έτσι κάθε σωματότυπος έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που του δίνουν τη δυνατότητα να προσαρμόζεται και να αποδίδει καλύτερα σε διαφορετικά είδη προπόνησης. Ο σωματότυπος είναι λοιπόν συνδυασμός μυϊκής μάζας, δομής σκελετού και πυκνότητας.

Είδη σωματότυπου: Ο σωματότυπος αποτελείται από τρία συστατικά: την ενδομορφία, την μεσομορφία και την εκτομορφία. Το πρώτο συστατικό βαθμολογεί την λιποβριθεία, το δεύτερο την μυοσκελετική ανάπτυξη και το τρίτο την έκταση της δερματικής επιφάνειας του σώματος.

ΕΝΔΟΜΟΡΦΙΚΟΣ Είναι ο σωματότυπος με υψηλό ποσοστό σωματικού λίπους, συσσωρεύει εύκολα λίπος, κυρίως στην περιοχή της κοιλιάς και των γοφών και έχει γενικά πλαδαρό σώμα. Το μυϊκό του σύστημα είναι ανεπτυγμένο, δεν είναι όμως ευδιάκριτο, αφού ‘’κρύβεται‘’ κάτω από στρώμα λίπους. Θα πρέπει να καταβάλει μεγαλύτερη προσπάθεια για να πετύχει το σωστό βάρος. Επίσης, χάνει πολύ δύσκολα λίπος και κατά την διάρκεια της δίαιτας χάνει και αρκετούς μύς. ‘Εχει στενούς ώμους , φαρδιά λεκάνη και στρογγυλό πρόσωπο.

ΜΕΣΟΜΟΡΦΙΚΟΣ Μεγάλο άνοιγμα ώμων, στενή μέση και νορμάλ μέγεθος γοφών. Τρώει χωρίς να προσέχει ιδιαίτερα την διατροφή του, αφού δεν παίρνει εύκολα λίπος και όταν πάρει μοιράζεται ομοιόμορφα σε όλο του το σώμα και μπορεί να το ξαναχάσει εύκολα. Έχει αρκετά αναπτυγμένο μυϊκό σύστημα. Το πρόσωπό του έχει έντονες γωνίες και συνήθως έχει αρκετά βαριά χροιά φωνής. Γενικά είναι ο σωματότυπος του ‘’αθλητή’’. Δυνατό γεροδεμένο σώμα με χαμηλό ποσοστό λίπους.

ΕΚΤΟΜΟΡΦΙΚΟΣ Επίπεδος θώρακας, στενοί ώμοι και γοφοί, στενό στήθος και μέση, αδύνατο μυϊκό σύστημα. Έχει λεπτά και μακρά άκρα, μακρύ λαιμό και συνήθως το ύψος του είναι πάνω από το μέσο όρο. Παίρνει πολύ δύσκολα λίπος αλλά και βάρος και ακόμη δυσκολότερα μυς.

Σκοπός Μελετήσαμε: Τί είναι σωματότυπος και ποιά τα είδη του Πώς υπολογίζεται ο σωματότυπος Πώς επηρεάζει ο σωματότυπος την επιλογή της αθλητικής ειδίκευσης Πώς επηρεάζει η αθλητική ειδίκευση τον σωματότυπο Ποιός είναι ο σωματότυπος μαθητών Λυκείου

Σημασία του σωματότυπου για τη φυσική αγωγή Ο σωματότυπος κάθε ανθρώπου παίζει σημαντικό ρόλο στη φυσική αγωγή. Καταρχάς πρέπει να έχει τον κατάλληλο σωματότυπο για το άθλημα με το οποίο ασχολείται. Αυτό προϋποθέτει καλύτερη απόδοση στην προσπάθεια στην οποία καταβάλει. Στη συνέχεια βελτιώνει τη φυσική του κατάσταση με αποτέλεσμα να είναι πιο υγιής. Τέλος , ο άνθρωπος φαίνεται πιο μυώδης και καλογυμνασμένος.

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Πληροφορίες από διαδίκτυο. Πληροφορίες από εγκυκλοπαίδεια. Πληροφορίες από τη βιβλιοθήκη της Γυμναστικής Ακαδημίας. Ανθρωπομετρήσεις σε παιδιά διαφορετικής ηλικίας. Μετρήσεις στον υπολογιστή. Δημιουργία διαγράμματος.

Όργανα μέτρησης Μεζούρα Αναστημόμετρο (μέτρο) Παχύμετρο Δερματοπτυχόμετρο Ζυγός (ζυγαριά)

Δείγμα 2 μαθήτριες των 16 ετών. 1 μαθητής των 16 ετών. Συνολικά πραγματοποιήθηκαν 17 ανθρωπομετρήσεις.

Υπολογισμός σωματότυπου Είδος Ενδόμορφου: =0,1451X-0,00068x2+0,0000014x3-0,7182 όπου x είναι το σύνολο των δερματοπτυχών του τρικεφάλου, του υποπλάτιου και του υπερλαγονίου. Είδος Μεσόμορφου: =0,858 (Ε) + 0,601 (Κ) + 0,188 (Α) + 0,161 (C) – 0,131 (Η) + 4,5 όπου Ε= πλάτος αγκώνα Κ= πλάτος γονάτου A= διορθωμένη περιφέρεια βραχίονα [περιφέρεια βραχίονα (cm) – περιφέρεια δερματοπτυχής βραχίονα (mm)] C= διορθωμένη περιφέρεια κνήμης [περιφέρεια κνήμης (cm) – δερματοπτυχή γαστροκνημίου (mm)] H= ύψος Είδος Εκτόμορφου Αναλογία = ύψος/ (βάρος-0,333) Εάν η αναλογία > 40,75 Εκτόμορφος= 0,732 αναλογία – 28,58 Εάν αναλογία <= 40,75 > 38,25 Εκτόμορφος = 0,463 αναλογία – 17,63 Εάν αναλογία <= 38,25 Εκτόμορφος = 0,1

Σωματότυποι στο Βόλλεϋ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Σωματότυποι στο Βόλλεϋ Μερικές μετρήσεις ενηλίκων και νεανίδων της Εθνικής ομάδας βόλλευ. Οι ενήλικες αθλήτριες είναι υψηλότερες , λιγότερο λιπώδεις και ενδομορφικές και περισσότερο εξωμορφικές από τις αθλήτριες της Α2 κατηγορίας. Οι νεάνιδες έτειναν να είναι περισσότερο λιπώδεις και μυώδεις σε σχέση με τις ενήλικες συναθλήτριές τους. Γενικά από διάφορες μελέτες συμπεραίνουμε ότι ο σωματότυπος που επικρατεί στις πετοσφαιρίστριες είναι ο μεσο-ενδομορφικός.

Ανθρωπομετρικά Χαρακτηριστικά Μαθητών ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Ανθρωπομετρικά Χαρακτηριστικά Μαθητών Κωδικός Ηλικία ΣΜ ΣΜ_χπ ΣΑ ΣΑ_χπ ΠΑ ΔΠΓ ΠΔ ΠΓΑ ΔΠ_ΤΒ ΔΠ_ΧΩ ΔΠ_ΥΛ ΔΠ_ΟΜΦ ΔΠ_ΠΜ ΠΜ ΠΓ 1 16,0 60,0 59,0 183,0 182,0 5,2 8,0 23,5 35,5 17,0 11,0 15,0 74,0 91,0 2 65,0 166,0 165,0 5,4 27,0 38,5 20,0 18,0 19,0 76,0 100,0 3 76,5 75,3 200,0 197,0 6,6 9,5 28,0 37,0 5,0 4,0 7,0 70,0 120,0 4 86,5 85,5 192,0 190,0 6,5 40,0 29,0   ΠΜ/ΠΓ Σ3ΔΜ Σ4ΔΠ ΣΠ ΣΛ ΑΛΜ ΛΜ ΔΜΣ ΕΝΔΟ ΜΕΣΟ ΕΚΤΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ 0,813 36,0 59,0 1,1 7,6 54,5 4,5 17,8 3,7 0,1 5,6 Εκτόμορφη 0,760 47,0 73,0 10,2 58,4 6,6 23,9 4,7 3,6 1,5 Ενδόμορφη 0,583 17,0 45,0 5,0 71,5 3,8 19,4 1,6 1,3 Εκτόμορφος   μεσομορφος

Αποτελέσματα Ανθρωπομετρήσεων

Βιβλιογραφία Bayios IA, Bergeles NK, Apostolidis NG, Noutsos KS, Koskolou MD., 2006. Anthropometric, body composition and somatotype differences of Greek elite female basketball, volleyball and handball players. J Sports Med Phys Fitness, Jun;46(2):271-80. Bloomfield J.B., Ackland R., Elliot B.C., 1994. Body Typing, in: Applied Anatomy and Biomechanics in Sports, Ackwell Scientific Publications, Australia, pp.299-303. Gaurav V, Singh M, Singh S, 2010. Anthropometric characteristics, somatotyping and body composition of volleyball and basketball players. Journal of Physical Education and Sports Management, 1(3), 28-32. Heath, B.H., & Carter, J.E.L., 1967. A modified somatotype method. American Journal of Physical Anthropology, 27, 57-74. Jackson, A. S., & Pollock, M. L. (1978). Generalized equations for predicting body density of men. British Journal of Nutrition, 40, 497-504. Jackson, A. S., Pollock, M. L., & Ward, A. (1980). Generalized equations for predicting body density of women. Medicine and Science in Sports and Exercise, 12, 175-182. Malousaris Grigoris G, Bergeles Nikolaos K, Barzouka Karolina G, Bayios Ioannis A, Nassis George P, Koskolou Maria D, 2008. Somatotype, size and body composition of competitive female volleyball players, Journal of Science and Medicine in Sport; 11(3):337-44. Norton K, Olds T., 2001. Morphological evolution of athletes over the 20th century: causes and consequences. Sports Medicine;31(11):763-83.