Αλκοόλ ή οδήγηση Ι. Στ. Παπαδόπουλος

Τεκμηρίωση των συνεπειών (Πηγή: υπολογισμοί από στοιχεία του ΕΣYΕ) Ελλάδα: 3 – 5% των οδηγών με επίπεδα >0,5‰ ευθύνεται για άνω του 30% - 47% των νεκρών και Σε ορισμένες περιοχές ευθύνονται για άνω του 60% των τροχαίων ατυχημάτων

Βαρύτητα ατυχημάτων στην Ελλάδα (Πηγή: υπολογισμός από στοιχεία της ΕΣΥΕ) Οδηγοί>0,5%: 47,2 νεκροί/100 ατυχήματα Νηφάλιοι οδηγοί: 5,1 νεκροί/100 ατυχήματα

Αλκοόλη και βαρύτητα ατυχημάτων (Πηγή: Beck. Ch. 1988) Μόνο υλικές ζημιές: 11%>0,5‰ Ελαφρά τραυματίες: 14%>0,5‰ Σοβαρά τραυματίες: 22%>0,5‰ 2 νεκροί : 25%>0,5‰ >2 νεκρών : 30%>0,5‰

Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (2004): 30-50% των τροχαίων ατυχημάτων σχετίζεται με λήψη αλκοόλης (Alcohol related)

ΗΠΑ:-34% των νεκρών πεζών: επίπεδα>0,8‰ -39% των τροχαίων σχετίζονται με λήψη αλκοόλης Ευρ. Ένωση των 12: 25% των τροχαίων σχετίζονται με λείψη Αλκοόλης (Πηγή: Stimson G. et al 2007) Κατά τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας –ΠΟΥ- (2004) - Δικυκλιστές με οποιοδήποτε επίπεδο αλκοόλης έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο ατυχήματος - Νεαροί οδηγοί με οποιοδήποτε επίπεδο αλκοόλης έχουν 5Χ υψηλότερο κίνδυνο ατυχήματος σε σχέση με τις ηλικίες άνω των 30 ετών.

Έλεγχοι αστυνομίας (πηγή: Δ/ση Τροχαίας) Έλεγχοι αστυνομίας (πηγή: Δ/ση Τροχαίας) 1997: 99.966 άτομα 2009: 1.660.797 άτομα (+1.747%)

ευθύνονται για άνω του 20-30% των νεκρών Ποσοστό οδηγών >0,5‰ (Πηγή: Δ/ση Τροχαίας) Μεταξύ 5,9 και 2,8% όπου το 2,8% (= 45.897 οδηγοί) ευθύνονται για άνω του 20-30% των νεκρών

„Νόμιμα“ όρια επιπέδων στο αίμα: - 0,5‰ = ½ γραμμαρίου σε 1 λίτρο αίματος - Αυτό το επίπεδο αντιστοιχεί σε 0,24mg σε 1 λίτρο εκπνεόμενου αέρα στο κοινό αλκοτέστ

Όρια επιπέδων σε ορισμένα κράτη (ενδεικτικά) Πηγή: ΠΟΥ, 2007 Αλβανία 1,0‰! Ιταλία 0,5‰ Αλγερία 0,1‰? Ιαπωνία 0,3‰ Καναδάς 0,8‰ Νεπάλ 0,0‰ Κίνα 0,3‰ Νορβηγία – Σουηδία 0,2‰ Κροατία – Τσεχία 0,0‰ Ελλάδα 0,5 (0,2)‰* *0,2‰ για ορισμένες κατηγορίες οδηγών

Πώς επιδρά η αλκοόλη στον οργανισμό Δημιουργεί κενά προσοχής Μειώνει τον συντονισμό κινήσεων Μειώνει την όραση το σούρουπο (σωματικό) Ευαισθητοποιεί τα μάτια στο φως (αντίθετοι προβολείς) Μειώνει το οπτικό πεδίο Δημιουργεί κόπωση, υπνηλία και αυξάνει το χρόνο αντίδρασης Δημιουργεί επικίνδυνες καταστάσεις σε προυπάρχουσες παθήσεις

Ήδη με επίπεδα 0,2‰ αρχίζουν οι προαναφερθείσες επιδράσεις. Το „νομικό“ όριο (0,5‰) δεν ταυτίζεται με το ιατρικό (0‰).

Μικρή ποσότητα αλκοόλης δημιουργεί ευφορία:  -Μειώνεται η αίσθηση του κινδύνου -Αυξάνεται η ριψοκίνδυνη συμπεριφορά -Αυξάνεται η άποψη για τον εαυτό μας ενώ -Μειώνονται οι ικανότητές μας (πολύ επικίνδυνο χάσμα)

Δεν απαιτείται „μέθη“ για να μειωθεί επικίνδυνα Δεν απαιτείται „μέθη“ για να μειωθεί επικίνδυνα η ικανότητα οδήγησης!

Δεν είναι δυνατόν από την εμφάνιση να διαπιστωθεί η ανικανότητα οδήγησης!

Παράγοντες επιδείνωσης επί λήψης και μικρής ποσότητας αλκοόλης: - Κόπωση - Προυπάρχουσες παθήσεις - Κακή διάθεση – Επιβαρυντικές συζητήσεις - Διάθεση επίδειξης – Κακή φυσική κατάσταση και φάρμακα!

Δεν υπάρχει „αντίδοτο“: - να εξουδετερώσει την αρνητική επίδραση της αλκοόλης - να „ξεγελάσει“το αλκοολόμετρο

Η αλκοόλη μειώνεται στο αίμα κατά 0,1‰ ανά ώρα (κατά μέσο όρο). Επομένως: επίπεδα π.χ. 1,2‰ απαιτούν κατά μέσο όρο τουλάχιστον 8 ώρες για να μειωθούν κάτω του 0,5‰ („νομικό“ όριο)

Προσοχή στις αλκοολούχες λεμονάδες (alcopop): Περιέχουν 5% αλκοόλη (όσο η μπύρα).

Πλάνες: - «Όταν πιω λίγο, οδηγώ καλύτερα» (ψευδαίσθηση) - «Ικανούς οδηγούς δεν τους επηρεάζει το ποτό» (λάθος) - «Δεν με επηρεάζει το ποτό»

Η αλκοόλη συμμετέχει σημαντικά (αρνητικά) σε όλα τα είδη ατυχημάτων (πηγή: Αγγλικός Ιατρικός Σύλλογος) - Αεροπορικά ατυχήματα (μικρά αεροπλάνα) - Πνιγμοί (μελέτες Η.Π.Α. - Φινλανδία) - Εργατικά ατυχήματα (Γερμ. 1998: 20.000 ατυχήματα σχετιζόμενα με αλκοόλ - Σε σπορ (πχ σκι) - Πυρκαγιές (μελέτες στον Καναδά – Αγγλία: 50-60% των ατόμων που πεθαίνουν σε πυρκαγιές έχουν υψηλά επίπεδα αλκοόλης)

Η χρήση αλκοόλης από οδηγούς δείχνει και το γενικότερο χαρακτήρα και συμπεριφορά (80% των ατυχημάτων οφείλεται στη συμπεριφορά του οδηγού). „Οδηγούμε όπως ζούμε.“