Eπεισόδιο απώλειας συνείδησης Α.Καραμπίνης-Σ.Παπαγεωργίου
Eπεισόδιο Απώλειας Συνείδησης ΑΙΤΙΑ Συγκοπή Παρασυμπαθητικοτονική (Αντανακλαστική) Ορθοστατική Υπόταση-Δυσαυτονομία Πρωτοπαθείς Καρδιακές Αρρυθμίες Δομικές βλάβες Καρδιάς-Αγγείων Νευρολογικά Αίτια Επιληπτική Κρίση Αγγειακά Εγκεφαλικά Επεισόδια Μεταβολικά Αίτια Ψυχογενή Αίτια ΚΕΚ
Συγκοπή: Είδη Συγκοπής ΣΥΓΚΟΠΗ Παρασυμπαθητικοτονική (Αντανακλαστική) παροδική και αιφνίδια απώλεια της συνείδησης και του μυϊκού τόνου ανάνηψη αυτόματη χωρίς υπολειμματικά νευρολογικά σημεία οξεία διάχυτη εγκεφαλική ανοξία Συχνότητα: 3% πληθυσμού Είδη Συγκοπής Παρασυμπαθητικοτονική (Αντανακλαστική) Ορθοστατική Υπόταση-Δυσαυτονομία Πρωτοπαθείς Καρδιακές Αρρυθμίες Δομικές βλάβες Καρδιάς-Αγγείων
1. Παρασυμπαθητικοτονική κρίση (Αντανακλαστική) Αίτια: λιποθυμία (φόβος, ανησυχία, πόνος, έκθεση σε ζέστη, παρατεταμένη ορθοστασία, αφυδάτωση) ερεθισμός καρωτιδικού κόλπου αύξηση της ενδοθωρακικής πίεσης: βήχας, βίαια εκπνοή σε αντίσταση, άρση βαρών ούρηση Παθοφυσιολογία: βραδυκαρδία (ασυστολία) καταστολή του αγγειακού τόνου-περιφερική αγγειοδιαστολή Πρόδρομα σημεία: ναυτία, κακοδιαθεσία, ωχρότητα, συσκότιση όρασης Χαρακτηριστικά: Διάρκεια < 2 λεπτά Απουσία σύγχυσης μετά το επεισόδιο, δήγματος γλώσσας, απώλειας ούρων, τραυματισμού Μπορεί να υπάρχουν : αιφνίδια εγκατάσταση ανακοπή της εξέλιξης του επεισοδίου ήπιοι σπασμοί των άκρων (διάχυτη αιφνίδια εγκεφαλική ισχαιμία) όχι όμως Τ/Κ σπασμοί των Επιληπτικών κρίσεων
2. Ορθοστατική Υπόταση-Δυσαυτονομία γήρας, κακουχία, ζέστη, αφυδάτωση, αιμορραγία, επινεφριδιακή ανεπάρκεια, άποιος διαβήτης φάρμακα: διουρητικά, αντιυπερτασικά, L-Dopa, τρικυκλικά, νευροληπτικά βλάβη του ΑΝΣ: περιφερική νευροπάθεια (διαβήτης, οινόπνευμα), κεντρική βλάβη: Multiple System Atrophy. 3. Πρωτοπαθείς Καρδιακές Αρρυθμίες Υπερκοιλιακές και κοιλιακές ταχυκαρδίες Δυσλειτουργία του φλεβοκόμβου (ταχυαρρυθμία, βραδυαρρυθμία) Κολποκοιλιακός αποκλεισμός 4. Δομικές βλάβες Καρδιάς-Αγγείων Δευτεροπαθείς αρρυθμίες Οξεία ισχαιμία-έμφραγμα Στένωση αορτής Υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια Σύνδρομο υποκλοπής της υποκλειδίου
Eπεισόδιο Απώλειας Συνείδησης Νευρολογικά Αίτια Επιληπτική Κρίση Δήγμα γλώσσας, απώλεια ούρων, μετακριτική σύγχυση, συχνά κυάνωση στην τονική φάση Η επιληπτική κρίση μπορεί να είναι το επακόλουθο εγκεφαλικής ισχαιμίας μετά από παρατεταμένη καρδιογενή συγκοπή (π.χ. Adams-Stokes) Αγγειακά Εγκεφαλικά Επεισόδια Παροδικό ΑΕΕ στελέχους (σπονδυλοβασικού συστήματος) θρόμβωση - εμβολή βασικής αρτηρίας παγίδευση σπονδυλικών αρτηριών στην ΑΜΣΣ Ημικρανία βασικής αρτηρίας Συνοδά: ίλιγγος, οφθαλμοπληγία, δυσαρθρία,... Εμβολικό επεισόδιο ημισφαιρικό Drop attack: αιφνίδια απώλεια του μυικού τόνου, χωρίς απώλεια συνείδησης
Ψυχογενή Αίτια Όμως προσοχή!! Μεταβολικά Αίτια Οξεία επινεφριδιακή ανεπάρκεια Γενικά οι μεταβολικές διαταραχές προκαλούν σύγχυση ή κώμα και όχι κρίσεις απώλειας συνείδησης Ψυχογενή Αίτια Όμως προσοχή!! Υστερία: συνθήκες, παρουσία άλλων, χωρίς μεταβολές καρδιακής συχνότητας, ΑΠ, χρώματος του δέρματος. Υπεραερισμός ΚΕΚ Η απώλεια συνείδησης μπορεί να είναι το αίτιο ή το αποτέλεσμα μιας ΚΕΚ
Βασικές ερωτήσεις από το ιστορικό Έχει ξανασυμβεί; Προηγήθηκαν; -Αλλαγή θέσης -Αίσθημα παλμών -Αίσθημα ζάλης, ωχρότητα, εφίδρωση, “σβήσιμο” -Στροφή κεφαλής -Valsalva -Ίλιγγος, διπλωπία, δυσαρθρία, αταξία κλπ. - επιληπτική Αύρα -Κανένα προειδοποιητικό σύμπτωμα (καρδιακή αρρυθμία ή επιληπτική κρίση) Συνοδά συμπτώματα Σπασμοί. Ωχρότητα. Κυάνωση Βολβοστροφή
Νευρολογικός (κατά κανόνα έπεται) Συμπτώματα-καταστάσεις που ακολούθησαν -Μετακριτική σύγχυση, Κεφαλαλγία -Απώλεια ούρων Ιστορικό άλλης νόσου: καρδιοπάθεια, ΑΕΕ κλπ. Πρόσφατη λοίμωξη, έλκος, μέλαινα, προκάρδιο άλγος, ... Φάρμακα Περαιτέρω έλεγχος Καρδιολογικός Tilt test, μάλαξη καρωτιδικού κόλπου ΗΚΓ, Ηοlter ρυθμού, ηλεκτροφυσιολογικός έλεγχος, α/α θώρακα, Υπερηχογράφημα καρδιάς Νευρολογικός (κατά κανόνα έπεται) ΗΕΓράφημα, CT/ MRI εγκεφάλου, Triplex αγγείων τραχήλου
Eπεισόδιο Απώλειας Συνείδησης (Savage, 1985) Framingham study Συγκοπτικό επεισόδιο χωρίς καρδιολογικά ή νευρολογικά ευρήματα = 79% των συγκοπτικών επεισοδίων σε άνδρες και 88% σε γυναίκες.
Eπεισόδιο Απώλειας Συνείδησης (Κapoor, 1990) Σε 433 ασθενείς με συγκοπτικό επεισόδιο: αιτία βρέθηκε σε 254 Παρασυμπαθητικοτονική κρίση: 76 ασθενείς (25%)
Αίτια επιληπτικών κρίσεων Ιδιοπαθείς κρίσεις Ενδοκρανιακά αίτια: Όγκοι Αγγειακά αίτια ΚΕΚ Λοιμώξεις Δυσπλασίες Εξωκρανιακά αίτια: Μεταβολικά Βιοχημικά, υπογλυκαιμία Ανοξία Φάρμακα Στέρηση αλκοόλ
ΕΠΙΛΗΠΤΙΚΕΣ ΚΡΙΣΕΙΣ Αίτια επιληπτικών κρίσεων Τύποι επιληπτικών κρίσεων Επιληπτική κατάσταση (status epilepticus) Αντιμετώπιση Επιληπτικής κατάστασης
Γενικευμένη επιληπτική κρίση (Τ/Κ) Απώλεια συνείδησης > τονική > τονικοκλονική > κλονική φάση Προοδευτική, αργή επανάκτηση του επιπέδου συνείδησης
Γενικευμένη επιληπτική κρίση Α. Άρρωστος σε κρίση ή στην μετακριτική φάση Ιστορικό προηγούμενων κρίσεων-φαρμάκων Σακχαρώδης διαβήτης Εργ. Έλεγχος: -Αέρια αίματος. -Τοξικολογικό: Οινόπνευμα, Βενζοδιαζεπίνες, Τρικυκλικά, αντιψυχωσικά, αμφεταμίνες, κοκαϊνη, οπιοειδή. CT εγκεφάλου. ΟΝΠ σε υποψία λοίμωξης ΚΝΣ ΗΕΓράφημα
Επιληπτική Κρίση ΗΕΓράφημα CT, MRI Β. Άρρωστος εκτός κρίσεως Θετικό στο 50% (τρία ΗΕΓ: 90%). Υπεραερισμός, ΔΦΕ, ΗΕΓ ύπνου CT, MRI AITIΕΣ: 1η αιτία: Ιδιοπαθής σε κάθε ηλικία Αγγειακή νόσος ( σε >45 έτων, ιδίως σε >65 ετών ) Όγκοι ιδίως 25-65 ετών ΚΕΚ ιδίως 15-45 ετών
ΕΠΙΛΗΠΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ (status epilepticus) Κρίσεις που διαρκούν > 30 λεπτά ή επαναλαμβάνονται χωρίς πλήρη επανάκτηση του επιπέδου συνείδησης 70% αρχίζουν σαν εστιακές > γενίκευση Αναπνευστική ανακοπή - τονική φάση = κυάνωση Πυρετός, εφίδρωση, υπερέκκριση σιέλου ταχυκαρδία, βραδυκαρδία, πνευμονικό οίδημα, αναπνευστική ή μεταβολική οξέωση, ανοξαιμία, ουραιμία, υπερκαλιαιμία, υπογλυκαιμία, υπονατριαιμία Εισρόφηση, υπόταση, καρδιακές αρρυθμίες,ραβδομυόλυση, νεφρική και ηπατική ανεπάρκεια, ενδοκράνια υπέρταση.
ΕΠΙΛΗΠΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ (status epilepticus) Αντιμετώπιση σε ΜΕΘ το ταχύτερο δυνατόν Κατά τη μεταφορά του ασθενή προσπάθεια: Υποστήριξης ζωτικών λειτουργιών (διασωλήνωση,...) Αποφυγής τραυματισμού λόγω των σπασμών Φαρμακευτικής αντιμετώπισης - παύσης των σπασμών
Τριάδα :Βραδυκαρδία,υποθερμία , διαταραχές του επιπέδου συνείδησης