Τίτλος Μαρία Εξηντάρη Επίκ. καθηγήτρια Β΄ Εργαστήριο Μικροβιολογίας, Ιατρική Σχολή Α.Π.Θ. Εθνικό Κέντρο Αναφοράς Γρίπης Β. Ελλάδος 2 Δεκεμβρίου 2009
ssRNA Αιμοσυγκολλητίνη Νευραμινιδάση Πρωτεΐνη Μ Περίβλημα Ο ιός της Γρίπης AB Τύποι A, B, C Πρωτεΐνη Μ + πρωτεΐνες νουκλεοκαψιδίου (διαλυτό αντιγόνο S) Ελικοειδής συμμετρία Πολυμορφισμός
Μικρές αλλαγές Μικρές αλλαγές στην αλληλουχία αμινοξέων αιμοσυγκολλητίνης Αυτόματες μεταλλάξεις (μικρές αντιγονικές αλλαγές) Επιδημικές εξάρσεις Γενετικός ανασυνδυασμός (μεγάλες αντιγονικές αλλαγές) Αντικατάσταση Αντικατάσταση αιμοσυγκολλητίνης ή/και νευραμινιδάσης Πανδημίες
συνύπαρξη διαφορετικών στελεχών Τυχαία συνύπαρξη διαφορετικών στελεχών στον ίδιο ξενιστή Ανάμιξη ”Ανάμιξη” του γενετικού υλικού τους μέσα στα προσβληθέντα κύτταρα του ξενιστή Νέος ιός Νέος ιός με τυχαίους συνδυασμούς αντιγόνων προεχομένων από τα αναμιχθέντα στελέχη Γενετικός ανασυνδυασμός ιών γρίπης Α Αστάθεια γενετικού υλικού +
Αιμοσυγκολλητίνη (H) Γονιδιακή θέση 226 Λευκίνη α-(2,6)σιαλικό (άνθρωπος) Γλουταμίνη α-(2,3)σιαλικό (πτηνά) Στον χοίρο αμφότεροι οι υποδοχείς Πιθανός ανασυνδυασμός π.χ. Η δομή των υποδοχέων διαφέρει ανάλογα με το ζωικό είδος. Με βάση τη δομή της Η, επιλέγεται το είδος του ξενιστή. Δεσμεύεται σε υποδοχείς επιφανείας του κυττάρου-ξενιστή, σιαλικό οξύ που περιέχουν σιαλικό οξύ (αναπνευστικό, γαστρεντερικό). Προσκόλληση ιού στο κύτταρο.
Τετραπλός ανασυνδυασμός γονιδίων χοίρων Β. Αμερικής: ΗΑ, ΝP, NS (προέλευσης χοίρων) >> Ευρώπης-Ασίας: NA, MP ( >> πτηνών) >> Ευρώπης-Ασίας: NA, MP ( >> πτηνών) πτηνών: PB 2, PA ανθρώπου: PB 1 A/California/04/2009 (H 1 N 1 ) A/Mexico/4486/2009 (H 1 N 1 ) Ο πανδημικός ιός Α(Η 1 Ν 1 ) ( pandemic A(H 1 N 1 ) virus ) Zheng Kou et al, Chinese Science Bulletin, May 2009 Giovanni Rezza, European Journal of Public Health, Sept. 2009
PB 2 PA PB 1 HA NA NP NS MP
Αναστολείς πρωτεΐνης Μ 2 Πρωτεΐνη Μ 2 (δίαυλος ιόντων) Πτώση pH εντός ιικού σωματιδίου Εναρξη αναπαραγωγής ιού ΑμανταδίνηΡιμανταδίνη ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΣ Πανδημικός ιός Α(Η 1 Ν 1 ) : ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΣ Αντιγριπικά φάρμακα
Αναστολείς νευραμινιδάσης Αντιγριπικά φάρμακα Νευραμινιδάση Διάσπαση γλυκοσιδικών δεσμών κυττάρου – ιού Απελευθέρωση νέων ιών από κύτταρα-ξενιστές ΖαναμιβίρηΟσελταμιβίρη Στην πλειονότητα ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΣ Πανδημικός ιός Α(Η 1 Ν 1 ) : Στην πλειονότητα ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΣ Εως τώρα μόνον 40 ιοί ανιχνεύθηκαν ανθεκτικοί στην οσελταμιβίρη, (μετάλλαξη Η275Υ) ευαίσθητοι στην ζαναμιβίρη
Αντιγριπικό εμβόλιο Στέλεχος A/California/7/2009(H1N1)v Καλλιέργεια σε: εμβρυοφόρα αυγά όρνιθας (κυρίως) κυτταροκαλλιέργειες (κυτταρική σειρά MDCK)
Αντιγριπικό εμβόλιο Ζων εξασθενημένο Ενδορρινικός ψεκασμός Αδρανοποιημένο Ενέσιμο Το 90% της παραγωγής Κατά κανόνα χρήζει ανοσοενισχυτικού Επί πλέον τοπική ανοσία (IgA) ΟΧΙ σε ανοσοκατεσταλμένους και εγκύους Ακέραιο ιικό σωματίδιο Κατεκερματισμένο Επιφανειακά αντιγόνα
Eurosurveillance 2009;14
Ομάδες-στόχοιΟμάδες-στόχοι Ιατρονοσηλευτικό προσωπικό Χρονίως πάσχοντες, aνοσοκατεσταλμένοι Εγκυοι 2ου-3ου τριμήνου Ατομα ασχολούμενα με βρέφη <6 μηνών Ατομα 6 μηνών – 25 ετών Ατομα 26–65 ετών Ατομα >65 ετών
Σύνδρομο Guillain-Barré Αυτοάνοση απομυελινωτική περιφερική πολυνευροπάθεια Εκλυτικοί παράγοντες: Γριπώδη σύνδρομα, γαστρεντερίτιδες, C. jejuni, CMV, EBV, εμβόλια (αντιτετανικό, αντιλυσσικό, αντιγριπικό) Συχνότητα: 0,4-4 / κατ’ έτος (Ευρώπη 1,2-1,9 / ) Εκδήλωση εντός 6 εβδομάδων (2/3 των περιπτώσεων) : 9 σχετικές ερευνητικές εργασίες. Στις 2 επισημαίνεται μικρή αλλά στατιστικά σημαντική αύξηση κινδύνου GBS μετά αντιγριπικό εμβολιασμό (92-94, 93-04). Πανδημικός ιός Α(Η 1 Ν 1 ): αντιγονικά & γενετικά ανόμοιος με του 1976, βιολογικές ιδιότητες όχι πλήρως διευκρινισμένες. βιολογικές ιδιότητες όχι πλήρως διευκρινισμένες. Σύγκριση με πιθανότητες νοσηρότητας & θνησιμότητας νόσου !
Εμβόλιο, τελικά… ΝΑΙ ή ΟΧΙ ; ΝΑΙ ή ΟΧΙ ;
ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΑΝΔΗΜΙΚΟ ΙΟ Α(Η 1 Ν 1 ) Μέχρι σήμερα: 22 θάνατοι (οι 13 στη Β. Ελλάδα) Μέχρι 25/11/09: 12 θάνατοι Μέσα σε μία εβδομάδα αύξηση > 83% ! Και βρισκόμαστε σε φάση ανοδική…
Δεν είναι μόνος του … ΜΑΣ ΕΧΕΙ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΤΟΥ !