Σεμινάριο : Η έννοια του τραγικού στο αρχαίο θέατρο και τον κινηματογράφο Ομάδα Α΄ Ηλιάδη Αμαλία Γουρζιώτη Κυριακή Ρίζος Σωτήριος Παπάντου Λουΐζα Βαϊοπούλου Γαρυφαλλιά

Σχέδιο μαθήματος Ηλέκτρα Ευριπίδη Ηλέκτρα Κακογιάννη

Σκοπός: Να εισαχθούν στον ψηφιακό γραμματισμό αλλά και στον κριτικό, με τη χρησιμοποίηση και επιλογή εικονογραφικών σκηνών στη μαθησιακή διαδικασία Στόχοι: Να εντοπίσουν τον τρόπο πρόσληψης του αρχαίου δράματος από το σκηνοθέτη και την ιδιαίτερη οπτική του Να ανιχνεύσουν στοιχεία που φανερώνουν το κοινωνικοπολιτισμικό υπόβαθρο της αρχαίας και της σύγχρονης εποχής Να παρατηρήσουν τα εκφραστικά μέσα που χρησιμοποιούνται στην ταινία και να επισημάνουν τις διαφοροποιήσεις με αυτά του αρχαίου έργου

Α’ και Β’ Ομάδα Πρόσληψη του αρχαίου έργου από το σκηνοθέτη- εκφραστικά μέσα Αλλαγές Εισαγωγή: δολοφονία Αγαμέμνονα Αντί για το μονόλογο του γεωργού

Χορικά Αλλού αφαιρούνται, αλλού μετατρέπονται σε σκηνές Έξοδος: Αφαιρείται η επέμβαση των Διόσκουρων: ρεαλιστικό στοιχείο (παρουσιάζονται ενδεικτικά πλάνα από την ταινία)

Λόγος Περιορισμένος (έμφαση στην κίνηση) Επέκταση σκηνών (ανάλογα με τα μηνύματα) Οπτικοποίηση καταστάσεων (η φύση σχολιάζει, συμπάσχει με τους ήρωες) Με τη συνδρομή της μουσικής (προαναγγέλει τα γεγονότα) Μουσική της εποχής (Θεοδωράκης)

Αιματηρές σκηνές Ακολουθεί τον Ευριπίδη: οι φόνοι γίνονται μακριά από τα μάτια του θεατή Συμπληρώνονται από συμβολισμούς: Μαυροπούλι: θάνατος Κλυταιμνήστρας (παραλληλισμός με το πέταγμα της ψυχής της) Σπαθί: δύναμη πολεμιστή, φονικό όπλο του Ορέστη Σύννεφα, καιρός: προμηνύουν γεγονότα, φανερώνουν συναισθήματα (ενδεικτικά πλάνα)

Εκφραστικά μέσα Τα μάτια Οι στάσεις και οι κινήσεις Οι κραυγές και οι σιωπή Οι σκιές και το φως Τονίζουν την αντιφατικότητα και την αμφισημία της ανθρώπινης ύπαρξης Δηλώνουν τη διαδοχή ανάμεσα σε πόλεμο-ειρήνη, ημέρα-νύχτα, δίκαιο-άδικο, ευτυχία-δυστυχία, ενοχή-αθωότητα

Γ΄ Ομάδα Υπόβαθρο Αποτυπώνει την νεοελληνική παράδοση (ένδυση χορού, μαντίλες, αγροτοποιμενική ζωή του 50-60, χορός ποντίων με μάσκες) ( φωτογραφικό υλικό) Συγχώνευση στοιχείων πολλών περιόδων της ελληνικής ιστορίας Οι χαρακτήρες αποκαλύπτουν κοινωνικές και ψυχολογικές καταστάσεις Γεωργός: ηθικός, διάσταση αρχοντικής καταγωγής και αρετής Ηλέκτρα: μίσος, σύμπλεγμα (εμμονή στον πατέρα, κουρεμένο μαλλί, προσπάθεια ταύτισης με τον πατέρα) Ηλέκτρα: αναγνωρίζει τον άντρα ως υπεύθυνο για απόδοση δικαιοσύνης, ωθεί τον Ορ στο έγκλημα

Αγαμέμνονας: αλαζόνας, νικητής, πρότυπο του δυτικού ηγέτη (επί πτωμάτων αναρρίχηση) Απλοί πολίτες: σχολιάζουν την εξουσία, αλλά δεν αντιδρούν Αίγισθος: σύμβολο αυταρχικής εξουσίας, υποταγμένος στη γυναίκα που του δίνει δύναμη Κλυταιμνήστρα: απενοχοποιημένη, νιώθει προδομένη, κινητοποιείται από το πάθος της Ορέστης: ιερότητα πατέρα, καθήκον, διστακτικός για το φόνο της μάνας, βρίσκει υπόσταση και νόημα στη ζωή του

Η ενοχή ως κατάληξη Ένα έγκλημα που αποκαθιστά την τάξη, αλλά δεν ανακουφίζει Το δίκαιο είναι άτιμο, και η ψυχή δε γαληνεύει με την εκδίκηση

Δραστηριότητα Συλλογή εικόνων από το Διαδίκτυο και παρουσίασή τους κατ’ αντιπαράθεση (από το δράμα και από την ταινία) Δραματοποίηση της συνάντησης Ηλέκτρας- Κλυταιμνήστρας: τα μάτια και η κίνηση αποδίδουν συναισθήματα (βιντεοσκόπηση)

Φύλλο εργασίας Ποιες αλλαγές παρατηρείτε όσον αφορά: Α΄και Β’ ΟΜΑΔΑ Τρόπος πρόσληψης του έργου και οπτική του σκηνοθέτη – Τι έχει προστεθεί, τι έχει αφαιρεθεί – Σκηνογραφία – Σκηνικά κουστούμια – Υπόθεση Εκφραστικά μέσα: – Πλάνα, – κινήσεις μηχανής, επιλογή τοπίων, – Μουσική Γ ’ ΟΜΑΔΑ Κοινωνικοπολιτισμικό υπόβαθρο – Σχέση εξουσίας και πολιτών – Θέση της γυναίκας – Αξιακό σύστημα αρχαίας και σύγχρονης εποχής – Το χρέος, η αυτοδικία, η αναζήτηση της ψυχικής γαλήνης, η διάψευση