Η εξέλιξη του ανθρώπου

Εξέλιξη

Εξέλιξη Στην επιστήμη της βιολογίας, με τον όρο εξέλιξη εννοείται η αλλαγή στις ιδιότητες ενός πληθυσμού οργανισμών στο πέρασμα του χρόνου, μεταξύ διαφορετικών γενεών. Αν και τέτοιου τύπου μεταβολές παρατηρούνται σε μικρή κλίμακα σε κάθε γενιά, μακροπρόθεσμα και αθροιστικά μπορούν να οδηγήσουν σε σημαντικές διαφοροποιήσεις στις ιδιότητες ενός οργανισμού, ώστε να οδηγήσουν τελικά στη δημιουργία νέων διακριτών ειδών.

Ανθρώπινη Εξέλιξη Ανθρώπινη εξέλιξη, ή ανθρωπογένεση, ονομάζεται η διαδικασία της εξέλιξης κατά την οποία οι άνθρωποι (Homo s. sapiens) εμφανίζονται/εξετάζονται ως ξεχωριστό είδος σε σχέση με τις άλλες ανθρωπίδες, τους μεγάλους πιθήκους και τα πλακουντοφόρα θηλαστικά.

Ιστορικά στοιχεία Οι πρώτες αντιπαραθέσεις σχετικά με την ανθρώπινη εξέλιξη έγιναν μεταξύ του Τόμας Χάξλεϋ και του Ρίτσαρντ Όουεν. Ο Χάξλεϋ υποστήριξε πως ο άνθρωπος εξελίχθηκε από τους πιθήκους, χρησιμοποιώντας ως τεκμήριο διάφορες απεικονίσεις που παρουσίαζαν τις ομοιότητες των δύο ειδών, στο έργο του Αποδείξεις για τη Θέση του Ανθρώπου στη Φύση (Evidence as to Man's Place in Nature). Παρόλα αυτά, πολλοί υποστηρικτές του Δαρβίνου (όπως ο Άλφρεντ Ράσελ Γουάλας και ο Κάρολος Λάιελ) αμφέβαλλαν για την ικανότητα της φυσικής επιλογής να δημιουργήσει όλες τις ψυχικές και ηθικές ευαισθησίες που υπάρχουν στον άνθρωπο. Ο Δαρβίνος όμως, στο έργο του The Descent of Man, and Selection in Relation to Sex (1871), χρησιμοποίησε την εξέλιξη και την σεξουαλική επιλογή για να περιγράψει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά του ανθρώπου. Η Ιστορία της ταξινόμησης των ανθρωποειδών άλλαξε πολλές φορές τον περασμένο αιώνα με την εύρεση νέων απολιθωμάτων και την ανάλυση των πληροφοριών.

Homo Sapiens Ο όρος αρχαϊκοί Homo sapiens αναφέρεται γενικά στις διάφορες ποικιλίες του γένους Homo που έζησαν τα τελευταία 500.000 χρόνια, σε αντίθεση με τον όρο ανατομικά σύγχρονοι άνθρωποι που αναφέρεται αποκλειστικά στο είδος Homo sapiens. Χρησιμοποιείται κυρίως για να περιγράψει τον Homo heidelbergensis, τον Homo rhodesiensis, τον Homo neanderthalensis και περιστασιακά τον Homo antecessor.[1] Οι σύγχρονοι άνθρωποι πιστεύεται πως εξελίχθηκαν από του αρχαϊκούς Homo sapiens, οι οποίοι εξελίχτηκαν με τη σειρά τους από τον Homo erectus. Οι διάφορες ομάδες των αρχαϊκών Homo sapiens μοιράζονται το τριωνυμικό όνομα "Homo sapiens" γιατί το μέγεθος του εγκεφάλου τους δεν διαφέρει σημαντικά με αυτό των σύγχρονων ανθρώπων.

Homo Sapiens Συγκεκριμένα, οι αρχαϊκοί Homo sapiens είχαν εγκέφαλο μεταξύ 1200 και 1400 κυβικών εκατοστών, μέγεθος παρόμοιο με αυτό του ανθρώπινου εγκεφάλου. Διαφέρουν από τους ανατομικούς σύγχρονους ανθρώπους επειδή έχουν χοντρό κρανίο, προεξέχων οστό γύρω από τα φρύδια, καθώς και λόγω της έλλειψης προεξέχοντος σαγονιού.[1][2] Οι ανατομικά σύγχρονοι άνθρωποι εμφανίστηκαν περίπου 200.000 χρόνια πριν και μέσα σε διάστημα 70.000 χρόνων αντικατέστησαν τις "αρχαϊκές" ομάδες. Παρόλα αυτά πιστεύεται πως μερικοί μη-σύγχρονοι πληθυσμοί του γένους Homo εξακολουθούσαν να ζουν στη γη μέχρι τουλάχιστον 30.000 χρόνια πριν. Eξελικτικά γνωρίσματα: ∆ιάφορες τάσεις της εξέλιξης πρωτευόντων είναι εμφανείς στα δόντια και τοσαγόνι. Κατ' αρχάς, η αλλαγή στη γεωμετρία του σαγονιού μείωσε το ρύγχος προς σε ένα επίπεδο πρόσωπο. ∆εύτερον, οι αλλαγές στη ρύθμιση και τον αριθμό των δοντιών αύξησαν την αποδοτικότητα εκείνων των δοντιών για τη λείανση των τροφίμων. Τρίτον, περίπου 1.5 εκατομμύριο έτη πριν, η διατροφή μας άλλαξε από τα φρούτα και τα λαχανικά για να περιλάβει το κρέας.

Neandertals Ο άνθρωπος του Νεάντερταλ (Homo neanderthalensis), ή απλά Νεάντερταλ, είναι είδος ανθρωπίδη το οποίο εμφανίστηκε 130.000 χρόνια πριν και υπήρξε μέχρι πριν 35.000 χρόνια. Η ονομασία του προέρχεται από την κοιλάδα Νεάντερταλ της Γερμανίας, όπου το1856 ανακαλύφθηκαν από εργάτες απολιθωμένα οστά τα οποία αποδόθηκαν στο συγκεκριμένο είδος. Οι νεαντερτάλιοι άνθρωποι έζησαν κατά το ανώτερο Πλειστόκαινο και συγκεκριμένα στην μέση Παλαιολιθική εποχή. Εξαφανίσθηκαν στις αρχές της τελευταίας παγετώδους περιόδου, η οποία τοποθετείται πριν από σαράντα μέχρι εβδομήντα χιλιάδες χρόνια, οπότε άρχισε να εξαπλώνεται ο Χόμο Σάπιενς

Neandertals Ο άνθρωπος του Νεάντερταλ είχε σχετικά μικρό ανάστημα που κυμαινόταν μεταξύ 1,5 και 1,6 μέτρων, με τους άνδρες να είναι πιο ψηλοί από τις γυναίκες. Είχε ισχυρές αρθρώσεις και πιο κοντά οστά σε σχέση με τον σύγχρονο άνθρωπο. Όπως φαίνεται από τα αποτυπώματα των μυών πάνω στα οστά τους, οι νεαντερτάλιοι είχαν ογκώδες και ρωμαλέο σώμα, με έντονη τριχοφυία και ήταν πιο δυνατοί από τους Χόμο Σάπιενς. Η απότομη εξαφάνιση των Νεάντερταλ έχει γίνει αντικείμενο πολλών μελετών. Αν και δεν έχουν εξακριβωθεί τα αίτια, έχουν διατυπωθεί διάφορες θεωρίες που μπορεί να οδήγησαν αυτό το είδος σε αφανισμό. Μία από αυτές υποστηρίζει ότι οι Νεάντερταλ έπεσαν θύματα της γενοκτονίας που εξαπέλυσαν οι Χόμο Σάπιενς, εξαιτίας των μαζικών τάφων που ανακαλύφθηκαν και που φέρουν ενδείξεις βίαιων θανάτων. Ο Κάρολος Δαρβίνος πίστευε ότι ο αγώνας ανάμεσα στα συγγενικά είδη ήταν πολύ σκληρός. Οι Χόμο Σάπιενς όμως δεν ήταν τόσο μυώδεις όσο οι Νεάντερταλ οπότε ήταν δύσκολο να τους εξοντώσουν, είχαν όμως υψηλότερη ευφυΐα και κατάφεραν να επικρατήσουν.

Ο Αυστραλοπίθηκος Afarensis Ο αυστραλοπιθίκος Afarensis, ο πρώτος των ανθρωπόμορφων ανθρωποειδών ξέρουμε ότι εμφανίστηκε αρχικά περίπου 3.6-4 εκατομμύρια έτη πριν. Αυτό το είδος είχε έναν συνδυασμό ανθρώπινων (bipedalism) και πιθηκοειδών χαρακτηριστικών γνωρισμάτων (κοντά πόδια και σχετικά μακριά χέρια). Θηλυκό, ύψους 1.10μ. Πάνω από το σβέρκο έμοιαζε με πίθηκο, ενώ στο σώμα έμοιαζε με άνθρωπο. Τα κόκαλα των βραχιόνων ήταν κυρτά όπως στους χιμπατζήδες, αλλά οι αγκώνες ήταν περισσότερο ανθρώπινοι. Η θέση λεκάνης υποδεικνύει όρθια θέση. Οι επιστήμονες σκέπτονται ότι το ο Α.afarensis περνούσε κάποιο χρόνο αναρριχημένος στα δέντρα, καθώς επίσης και κάποιο χρόνο στο έδαφος.

Ανάλυση DNA Το DNA έχει εξαχθεί ακόμη και από έναν καλά-συντηρημένο σκελετό εκλείψαντα ανθρώπινου πλάσματος γνωστού ως ανθρώπου του Νεάντερταλ, ένα μέλος του γένους Homo που συχνά αναφέρεται ως υποείδος Homo sapiens είτε ως χωριστό είδος. Η εφαρμογή του μοριακού ρολογιού, που χρησιμοποιεί τα γνωστά ποσοστά γενετικής μεταλλαγής, προτείνει ότι η καταγωγή του Νεάντερταλ απόκλινε από αυτό σύγχρονου Homo sapiens λιγότερο από μισό εκατομμύριο έτη πριν, το οποίο είναι εξ ολοκλήρου συμβατό με τα στοιχεία από το αρχείο απολιθωμάτων.

Από όσα έχουμε δει μέχρι σήμερα, η Βιολογία είναι η πιο εξελισσόμενη επιστήμη, χάρη στην οποία είμαστε σε θέση να ξέρουμε από πού προερχόμαστε και το πως ήταν ο κόσμος πριν από εκατομμύρια χρόνια. Όπως όλα εξελίσσονται πάνω στην γη, έτσι και η ανθρωπότητα δεν παύει να αναπτύσσεται.