Δικαίωμα στη διαφορετικότητα Μια δραστηριότητα των μαθητών της Β’ Λυκείου του Μουσικού Σχολείου Ξάνθης Υπεύθυνη καθηγήτρια: Κορίνα Τσιτσιρίκου 2006

Ο ρατσισμός και η ξενοφοβία, αντιβαίνουν τα θεμελιώδη δικαιώματα του ανθρώπου, τείνουν να σημαδέψουν ανεξίτηλα την κοινωνία, τη ζωή και την ψυχή μας. Γι αυτό αποφασίσαμε να συζητήσουμε με τον εαυτό μας και τους άλλους, να προβληματιστούμε για τα είδη του ρατσισμού, να αναζητήσουμε τις αιτίες που τον προκαλούν, να αναρωτηθούμε για ποιους λόγους είμαστε συνήθως αδρανείς και αδιάφοροι μπροστά του.

Τι είναι ο ρατσισμός; Διαφορά και ανισορροπία δύναμης ανάμεσα σε συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες. Ποιες είναι οι μορφές του; (ανισορροπία δύναμης υπέρ των ανδρών σε βάρος των γυναικών). Σεξισμός

Φυλετικός Ρατσισμός

ανάλογα με την κοινωνική τάξη,τη μόρφωση,την εθνικότητα κλπ. Κοινωνικός Ρατσισμός ανάλογα με την κοινωνική τάξη,τη μόρφωση,την εθνικότητα κλπ.

Ρατσισμός κατά των ομοφυλόφιλων

Ανάμεσα σε κάθε ομάδα νέων ή ενηλίκων υπάρχουν πάντοτε διαφορές : Ανάμεσα σε κάθε ομάδα νέων ή ενηλίκων υπάρχουν πάντοτε διαφορές : Διαφορές στο φύλο, τη φυλή ,την εθνική καταγωγή, την ηλικία, τη φυσική δύναμη και ικανότητα, την οικονομική τάξη, τις σεξουαλικές προτιμήσεις και πολλές άλλες. Αυτές οι διαφορές χρησιμοποιούνται για να στηρίξουν προϋπάρχουσες κοινωνικές διακρίσεις και να χωρίσουν τους ανθρώπους με κριτήριο τη δύναμη.

Κοιτάζοντας ο ένας τον άλλον, ακόμα και μέσα στην τάξη μας που είμαστε μια ομάδα 10 νέων ανθρώπων, είδαμε πόσο εύκολα μπορούμε να επηρεαστούμε από στερεότυπες αντιλήψεις με αποτέλεσμα να είμαστε προκατειλημμένοι και καχύποπτοι απέναντι σε όποιον έστω και λίγο διαφέρει από μας.

Όμως εμείς θέλουμε να είμαστε αισιόδοξοι, ευαισθητοποιημένοι και δραστήριοι. Να προσπαθήσουμε τουλάχιστον με τη στάση μας να μην προσβάλουμε την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

ΔΙΚΑΙΩΜΑ να ΔΙΑΦΕΡΕΙΣ ή και να ΔΙΑΦΩΝΕΙΣ». Ενάντια στα σκουριασμένα γρανάζια των αντικοινωνικών συμπλεγμάτων του ρατσισμού να κάνουμε πράξη ζωής το σύνθημα: «Ελευθερία είναι το ΔΙΚΑΙΩΜΑ να ΔΙΑΦΕΡΕΙΣ ή και να ΔΙΑΦΩΝΕΙΣ».

Θελήσαμε με χιούμορ να προσεγγίσουμε το θέμα κι έτσι αποφασίσαμε να διοργανώσουμε έκθεση/ διαγωνισμό σκίτσου/ γελοιογραφίας και απευθυνθήκαμε γι αυτό όχι μόνο στους μαθητές του σχολείου μας αλλά και στους συμμαθητές μας των άλλων λυκείων της πόλης μας. Η πρόσκλησή μας έγινε αποδεκτή με ενθουσιασμό αλλά δεν οδήγησε αρκετούς στο στάδιο της συμμετοχής. Σήμερα στην έκθεση μπορείτε να δείτε τις προσπάθειες μαθητών κυρίως από το σχολείο μας.

Επίσης συντάξαμε ένα ερωτηματολόγιο με το οποίο απευθυνθήκαμε στους συμμαθητές, στους καθηγητές, στους γονείς και τους φίλους μας. Σήμερα σας παρουσιάζουμε τα αποτελέσματα της έρευνάς μας.

Πάντα τρόμαζε τους λαούς η διαφορετικότητα των άλλων λαών Πάντα τρόμαζε τους λαούς η διαφορετικότητα των άλλων λαών. Στη διατροφή, στη γλώσσα, στην ενδυμασία, στο χρώμα, στην κατατομή.

Όμως πάντα αποδίνονται στους άλλους κάποια δαιμονικά χαρακτηριστικά αρκετά ικανά να προκαλούν φόβο για το διαφορετικό, το ξένο. Ρωτήσαμε…

Ρωτήσαμε… …Απάντησαν…

Μετανάστες κι εμείς πριν από κάποια χρόνια, τότε που οι Αμερικανοί μας αποκαλούσαν «βρομοέλληνες» και λίγο αργότερα οι Γερμανοί «γκάστερμπάιτερ».

Έτοιμοι και σήμερα να προσφέρουμε εργατικά χέρια σε ξένους εργοδότες. Πόσο έτοιμοι άραγε να δείξουμε κατανόηση στους μετανάστες που έχουν έρθει στη δική μας χώρα;

Το μεγαλύτερο ποσοστό των ερωτηθέντων θα δεχόταν ως φίλο άτομο που ασπάζεται άλλο θρήσκευμα …

… ή άτομο άλλης εθνικότητας. Ωστόσο είναι αξιοπρόσεκτο ότι αποδέχονται πιο εύκολα έναν Ευρωπαίο, ενώ διατηρούν περισσότερες επιφυλάξεις για έναν Αλβανό ή για το γείτονα Τούρκο.

Περίπου 90% των ερωτηθέντων αποδέχονται στο φιλικό τους περιβάλλον άτομο ανάπηρο ή διαφορετικού χρώματος …

… ενώ αντίθετα δε γίνεται εύκολα αποδεκτός ο ναρκομανής ή ο ψυχοπαθής. Μάλλον έχουν γίνει θετικά βήματα στην αντιμετώπιση του φυλετικού ρατσισμού αλλά είναι έντονος ο φόβος του στιγματισμού από άτομα εξαρτημένα.

Η συντριπτική πλειοψηφία 82% φαίνεται πως αποδέχεται και εμπιστεύεται μια γυναίκα σε ρόλο που κλασικά θεωρούνταν ανδρικός (π.χ. οδηγός, χειρούργος) Ίσως το στοιχείο αυτό αποτελεί αισιόδοξο μήνυμα για την εξάλειψη στερεότυπων αντιλήψεων σχετικά με τους ρόλους των δύο φύλων.

Ίσως προκαλεί εντύπωση ότι το 98% πιστεύουν ότι υπάρχει ρατσισμός, το 57% ότι έχουν φερθεί ρατσιστικά σε κάποιο άτομο ενώ το 74% θεωρούν ότι δεν είναι οι ίδιοι ρατσιστές.

Μάλλον στα παραπάνω στοιχεία βλέπουμε κομμάτι του εαυτού μας Αναγνωρίζοντας πόσο δύσκολο είναι να κοιτάξουμε στον καθρέφτη για να αντικρίσουμε προσωπικές αδυναμίες. Εξάλλου ο αυθόρμητος ρατσισμός μπορεί να είναι καλά κρυμμένος ή καμουφλαρισμένος. Ο ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΤΑ ΕΔΩ Και κάποια στιγμή πρέπει να τον αναγνωρίσουμε. Να αναγνωρίσουμε αυτή την κατάχρηση της ανθρωπιάς, που δεν μας επιτρέπει να αναγνωρίσουμε τον εαυτό μας και τους άλλους· δεν μας αφήνει να σεβαστούμε τη διαφορά και το δικαίωμα μας να είμαστε διαφορετικοί.

«Εσύ πρέπει να γίνεις η αλλαγή που εύχεσαι να δεις στον κόσμο» 53% των ερωτηθέντων έτυχε να νιώσουν ανεπιθύμητοι σε μια ομάδα ή συντροφιά ανθρώπων μόνο και μόνο επειδή τους διέκρινε κάποιο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό. Αν αυτό το συναίσθημα διατηρηθεί στη μνήμη μας ίσως μειωθεί το ποσοστό (57 %) αυτών που φέρονται ρατσιστικά σε κάποιο άτομο. «Εσύ πρέπει να γίνεις η αλλαγή που εύχεσαι να δεις στον κόσμο» Μαχάτμα Γκάντι

κι αν δε μάθουμε να σεβόμαστε Πάνω στον πλανήτη γη συγκατοικούμε πέντε και πλέον δισεκατομμύρια άνθρωποι μοιρασμένοι σε περισσότερες από 200 χώρες και πολυάριθμες φυλές, πολιτισμούς και θρησκείες. Η ζωή ανήκει σε όλους κι αν δε μάθουμε να σεβόμαστε τη ζωή των άλλων, δε σεβόμαστε κυρίως τη δική μας ζωή.

Ελπίζουμε να κερδίσουμε το δικαίωμα να σκεφτόμαστε Ελεύθερα, το δικαίωμα να σκεφτόμαστε Ελεύθερα, να διαφέρουμε. Ευελπιστούμε να ζήσουμε σε μια κοινωνία που θα εγκαταλείψει συνειδητά τη μισαλλοδοξία και θα ανοίξει δρόμο στην Αγάπη, την Ανοχή, την Αλληλοκατανόηση, τη Δημιουργική Συνεργασία. Μπορούμε να ελπίζουμε σ’ αυτό ακούγοντας τους παρακάτω στίχους που εμπνεύστηκε η συμμαθήτριά μας Ευαγγελία Μαζαράκη.

Ρατσιστής Όταν η αγάπη προδίδει το δάκρυ, τον πόνο, τη θλίψη, τη ζωή και το γέλιο Γύρνα τριγύρω, ψάξε στον κόσμο, χάσου στον ήχο, στην ελπίδα κοιμήσου. Μην αφήσεις το χέρι, μην πεις φτάνει πια. Ρατσιστής μπορεί να είμαι, μα έχω καρδιά. Συγχώρα με αν ήμουνα κάποτε χαζός, την αγάπη δεν είδα ζωγραφισμένη στο φως. Είδα όμως τη ζωή στα μάτια σου να με χαιρετά και τη χαρά να ντύνεται στα λευκά. Μην αφήσεις το μυαλό και κάποιον μη ξεχωριστό να χαράξει στον ήλιο μας ένα σύννεφο γκριζωπό. Μην αφήσεις κανέναν να σε πάρει από εμένα, έκανα λάθος, ρατσιστής ίσον κανένας.

Αγάπη λοιπόν δώστε όλοι μαζί. Κίτρινοι κι άσπροι γελάνε μαζί. Κι όταν οι μαύροι χορεύουν τη νύχτα, μας ταξιδεύουνε στου παράδεισου τα σπίτια. Όλοι μαζί, νέοι και γέροι, κίτρινοι, μαύροι, άσπροι σαν τ’ αγέρι Χριστιανοί, Μουσουλμάνοι, Άραβες, Πακιστανοί Όλοι, όλοι ίδιο σπίτι έχουμε Όλοι, όλοι μένουμε στη γη. Τι κι αν μας χωρίζουνε χιλιόμετρα διαδρομής Ο ίδιος ήλιος μας καίει, το ίδιο φεγγάρι μας οδηγεί Αγάπη και γέλιο μαζί θα μοιραστούμε Εάν κάποτε μάθουμε να ζούμε.

Ελευθερία είναι το δικαίωμα να διαφέρεις ή και να διαφωνείς