ΑΥΤΟΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ΑΥΤΟΑΝΟΣΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΑΥΤΟΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ΑΥΤΟΑΝΟΣΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ Μαθήματα Εταιρείας Ιατρικής Βιοπαθολογίας Βορείου Ελλάδος περίοδος 2012-2013 Ομιλήτρια: Στέλλα Μαυρίδου Ειδικευόμενη ιατρικής βιοπαθολογίας Γ.Ν. « Αγ. Παύλος» , Θεσσαλονίκη Συντονίστρια: Αναστασία Αστρεινίδου - Βακαλούδη

ΑΥΤΟΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ Αντισώματα που δρουν εναντίον των «ιδίων» αντιγόνων του οργανισμού. ΔΙΑΚΡΙΝΟΝΤΑΙ Φυσικά-IgM Παθογενετικά-IgG Οργανοειδικά Μη οργανοειδικά

ΠΟΙΚΙΛΟΜΟΡΦΙΑ ΑΥΤΟΑΝΤΙΣΩΜΑΤΩΝ Φυσικά Παθογενετικά • Υγιείς (αυξάνονται με την ηλικία) • IgM • Χαμηλός τίτλος • Μικρή συγγένεια στο αυτοαντιγόνο Νόσος IgG Ειδικά Υψηλός τίτλος Μεγάλη συγγένεια στο αυτοαντιγόνο Ελάττωση τίτλου στην ύφεση της νόσου Παρόντα στη βλάβη ιστού Μεταξύ..ετερογένεια.Διακρίνονται.Η πρωτη αφορα στα..Η δευτερη περιλαμβάνει..που βρίσκονται σε ασθενείς.’’εν δυνάμη’’ παθογόνα

ΑΥΤΟΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ Μη οργανοειδικά Οργανοειδικά Κυτταρικών στοιχείων ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ΕΝΑΝΤΙ Κυτταρικών στοιχείων DNA Πυρηνικών αντιγόνων Κυτταροπλασματικών αντιγόνων Μεμβρανικών αντιγόνων Πρωτεϊνών ορού Ανοσοσφαιρινών (ΡΠ) Μη οργανοειδικά Κυττάρων αίματος Κυττάρων οργάνων υποδοχέων Οργανοειδικά

ΜΗ ΟΡΓΑΝΟΕΙΔΙΚΑ ΑΥΤΟΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ Αντιδρούν με αντιγόνα που βρίσκονται στα κύτταρα όλων των ιστών και οργάνων προκαλώντας συνήθως βλάβες Αντίδραση τύπου ΙΙΙ Ανοσοσυμπλέγματα Προσβολή πολλών οργάνων-διάχυτες βλάβες Όργανα στόχοι :δέρμα,νεφρός,αρθρώσεις και μύες Αυτοαντίσωμα + ιστική βλάβη Συστηματικά (μη οργανοειδικά) αυτοάνοσα νοσήματα

ΜΗ ΟΡΓΑΝΟΕΙΔΙΚΑ ΑΥΤΟΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ΕΝΑΝΤΙ ΠΥΡΗΝΑ ΚΑΙ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ ΜΕΜΒΡΑΝΗΣ Αντιπυρηνικά αντισώματα (ANA) Έναντι νουκλεϊνικών οξέων(ds-DNA) Αντιμιτοχονδριακά αντισώματα (AMA) Έναντι των λείων μυϊκών ινών (ASMA) Έναντι του κυταροπλάσματος των ουδετεροφίλων (ANCA) Αντιριβοσωμιακά (RIBA) Αντιμικροσωμιακά (LKM) Έναντι της ρετικουλίνης (ARA) Έναντι μικροϊνιδίων (MF) Έναντι των ενδιάμεσων ινιδίων (IMF) ΕΝΑΝΤΙ ΚΥΤΤΑΡΟ-ΠΛΑΣΜΑΤΟΣ

ΜΗ ΟΡΓΑΝΟΕΙΔΙΚΑ ΑΥΤΟΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ Αντισώματα που συνδέονται με κοιλιοκάκη (AGA,EMA,tTg,DGP) BCLA αντισώματα G-cyt αντισώματα αντισώματα έναντι των χολαγγείων (CBA)

ANA (Anti Nuclear Antibodies) Αντιγόνο: πυρήνας κυττάρου Νόσοι που ανιχνεύονται Συστηματικά αυτοάνοσα νοσήματα ΣΕΛ (96-99%) Μικτή Νόσος Συνδετικού Ιστού (95-100%) Σκληροδερμία (40-88%) Ρευματοειδής Αρθρίτιδα (24-55%) Σύνδρομο Sjögren (72-85%) Πολυμυοσίτιδα / Δερματομυοσίτιδα α

Θετικά ANA (Anti Nuclear Antibodies) Λοιμώδη νοσήματα: Λέπρα Φυματίωση Ηπατίτιδα Λοιμώδης μονοπυρήνωση Ελονοσία Χρόνια αποστήματα Νεοπλασίες: Λευχαιμία Λέμφωμα Μελάνωμα Άλλες παθήσεις: Χρόνια ενεργός ηπατίτιδα Αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα Φαρμακευτικός λύκος

ANA (Anti Nuclear Antibodies) Τα Αντιπυρηνικά Αντισώματα ταξινομούνται σε : έναντι νουκλεϊνικών οξέων (αντι-DNA) έναντι ιστονών (H1, H2A, H2B, H3, H4) έναντι μικρών πυρηνικών και κυτταροπλασματικών πρωτεϊνών (αντι-ENA : nRNP, αντι-Sm, Ro(SS-A), La(SS-B), Scl70, Jo-1, ACA) έναντι κυτταροπλασματικών αντιγόνων (λυσοσώματα, μιτοχόνδρια, ριβοσώματα,Golgi,ακτίνη, βιμεντίνη)

Anti-DΝΑ Anti ss-DNA (Single-Stranded DNA) Μη ειδικά Anti ds-DNA (Double-Stranded DNA ) Ειδικά (ΣΕΛ) Εναντι πυρηνα,τα πιο κοινα..εναντι μονης ελικας DNA,χαμηλης ειδικοτητας,το φυσικο nativeDNA,ΥΨΗΛΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΑΞΙΑΣ

Anti ds-DNΑ (Double-Stranded DNA) αντιγόνο: ds-DNA που περιέχεται στο γιγάντιο μιτοχόνδριο του κινετοπλάστη του πρωτοζώου Crithidia luciliae Ειδικό → ΣΕΛ Χαμηλός τίτλος σε ΡΑ Κλινική σημασία - ΣΕΛ ,>95% - Συσχέτιση με νεφρίτιδα (+ χαμηλό C3) - Πρόβλεψη έξαρσης (αυξανόμενοι τίτλοι + χαμηλό C3)

ΑΝΤΙΪΣΤΟΝΙΚΑ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ΑΝΤΙΪΣΤΟΝΙΚΑ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ Ιστόνες: Ομάδα πρωτεϊνών που στους πυρήνες των ευκαρυωτικών κυττάρων βρίσκονται σε σύμπλεγμα με το DNA σχηματίζοντας χρωματίνη. Η1,Η2Α,Η2Β,Η3,Η4. Νόσοι που ανιχνεύονται Φαρμακευτικός Λύκος 59 - 80% προκαϊναμίδη, υδραλαζίνη, κινιδίνη, ισονιαζίδη ΣΕΛ 35-80% (κυρίως Η1,Η2Β) Νεανική ρευματοειδή αρθρίτιδα κ.ά. ΤΟ DNA ΣΤΑ ΕΥΚΑΡΙΩΤΙΚΑ ΧΡΩΜΟΣΩΜΑΤΑ ΣΥΝΔΕΕΤΑΙ ΠΟΛΎ ΙΣΧΥΡΑ ΜΕ ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΡΩΤΕΙΝΕΣ/ΙΣΤΟΝΕΣ.ΣΤΗ ΧΡΩΜΑΤΙΝΗ ΑΠΑΝΤΩΝΤΑΙ 5

ENA (Extractable Nuclear Antigens) Τα αντισώματα έναντι μικρών πυρηνικών και κυτταροπλασματικών πρωτεϊνών λαμβάνονται με εκχύλιση από πυρήνες κυττάρων Sm (Smith) Αντιγόνα: πρωτεΐνες οι οποίες αποτελούν τον πυρήνα των ριβονουκλεοπρωτεϊνών Νόσοι που ανιχνεύονται - ΣΕΛ (ειδικό) 30 % - φαινόμενο Raynaud ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΥΡΗΝΙΚΩΝ ΑΝΤΙΓΟΝΩΝ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΟΙ ΜΗ ΙΣΤΟΝΙΚΕΣ ΠΡΩΤΕΙΝΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΩΤΕΙΝΕΣ ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΕΣ ΜΕ RNA.EKXYLIZONTAI

ENA (Extractable Nuclear Antigens) Jo-1 Αντιγόνο: ιστιδυλ- tRNA Νόσοι που ανιχνεύονται - Πολυμυοσίτιδα (+πνευμονική προσβολή) - Δερματομυοσίτιδα Sn-RNPs (small nuclear ribonucleoproteins) Αντιγόνα : συμπλέγματα μορίων RNA και πρωτεϊνών U1-RNA U1-RNP - ΜΝΣΙ (υψηλός τίτλος) - ΣΕΛ 30-40% (ήπιος, απουσία νεφρικής βλάβης) ΣΥΜΠΛΕΓΜΑ ΠΡΩΤΕΙΝΗΣ RNA,ΣΥΝΘΕΤΑΣΗ ΙΣΤΙΔΥΛΙΚΟΥ ΡΝΑ ΜΕΤΑΦΟΡΕΑ

ENA (Extractable Nuclear Antigens) anti-SSA/Ro : πυρηνικά αντιγόνα Νόσοι που ανιχνεύονται σύνδρομο Sjögren (SS) ,70-80% (οι υψηλοί τίτλοι συνδυάζονται με μεγαλύτερη συχνότητα εξωαδενικής προσβολής) ΣΕΛ (30%) , οροαρνητικός ΣΕΛ νεογνικός λύκος / Συγγενή καρδιοπάθεια ΜΝΣΙ anti-Ro52:SSc anti-SSB/La : πυρηνικά αντιγόνα - σύνδρομο Sjögren (SS) , 45-60% - ΣΕΛ To SS-B εντοπίζεται πάντα μαζί με το SS-A

ENA (Extractable Nuclear Antigens) Scl-70 (scleroderma): μη ιστονική πυρηνική πρωτεΐνη(τοποϊσομεράση Ι) Νόσοι που ανιχνεύονται διάχυτο Σκληρόδερμα, 30-60%(ειδικό) φαινόμενο Raynaud σύνδρομο Sjögren ACA(αντικεντρομεριδιακά): Αντιγόνο: συνδεδεμένη πρωτεΐνη με το κεντρομεριδιακό τμήμα του χρωμοσωμιακού DNA σύνδρομο CREST, 80 - 90% πρωτοπαθές φαινόμενο Raynaυd ,30% ΜΝΣΙ,12% διάχυτο σκληρόδερμα, 4-18%

ΤΑ ΑΝΑ ΩΣ ΔΕΙΚΤΕΣ ΝΟΣΟΥ

ΘΕΤΙΚΑ ANA ΣΕΛ 95-100% ΜΝΣΙ 96-100% ΡΑ 25-55% ΣΣ 60-90% ΣΕΛ 95-100% ΜΝΣΙ 96-100% ΡΑ 25-55% ΣΣ 60-90% Σύνδρομο Sjögren 65-85% Υψηλοί τίτλοι (ταχέως αυξανόμενοι) → ενεργότητα της νόσου. Πτώση του τίτλου μετά από θεραπεία → δείκτης ανταπόκρισης της θεραπείας.

ΚΛΙΝΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΑΝΑ Αρνητικά ΑΝΑ με κλινική εικόνα → επανάληψη με άλλο υπόστρωμα. Η χρήση τους ως δείκτες δεν έχει απόλυτη σχέση με την ειδικότητα τους, αλλά με τη μεγάλη συγκέντρωση αυτών σε ορισμένα νοσήματα Δεν ανευρίσκονται αποκλειστικά σε μια νόσο Τα περισσότερα νοσήματα του συνδετικού ιστού χαρακτηρίζονται από συνδυασμούς αντισωμάτων με ορισμένη ειδικότητα

AMA (Antimitochondrial Antibodies) Αντισώματα που δρουν έναντι κυτταροπλάσματος Αντιγόνο: μιτοχόνδρια Μ1-Μ9 Νόσοι που ανιχνεύονται πρωτοπαθής χολική κίρρωση ,87-98% ΣΕΛ ΡΑ θυρεοειδικά νοσήματα κακοήθης αναιμία νόσο του Addison ηπατίτιδα (όχι αλκοολική) απόφραξη χοληφόρων Δεν εμφανίζουν συσχέτιση με το στάδιο και την πρόγνωση της νόσου.

AMA (Antimitochondrial Antibodies) ΜΙΤΟΧΟΝΔΡΙΑΚΟ ΑΝΤΙΓΟΝΟ ΝΟΣΟΙ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΣΥΣΧΕΤΙΣΤΕΙ Μ1 Δευτεροπαθή σύφιλη Μ2 Πρωτοπαθής χολική κίρρωση Μ3 Ψευδολύκος από φάρμακα Μ4 χρόνια αυτοάνοση ηπατίτιδα και πρωτοπαθή χολική κίρρωση Μ5 Κολλαγονώσεις και λύκος Μ6 Μ7 Υπερτροφική διατατική καρδιοπάθεια Μ8 Πρωτοπαθής χολική κίρρωση, υγιή πληθυσμό 10% Μ9 Πρωτοπαθής χολική κίρρωση και τους συγγενείς πασχόντων, Παραϊατρικό προσωπικό, υγιείς Μ-Α, Μ-Β, Μ-C Πρωτοπαθής χολική κίρρωση ,προοδευτική συστηματική σκλήρυνση

ASMA(Anti-smooth muscle antibody) Αντιγόνο: πρωτεΐνες του κυτταροσκελετού (ακτίνη, μυοσίνη, βιμεντίνη, δεσμίνη, κυττοκερατίνη, τουμπουλίνη) SMA-V, SMA-G, SMA-T SMA-G (ειδικά) Νόσοι που ανιχνεύονται - χρόνια αυτοάνοση ηπατίτιδα,90% - πρωτοπαθή χολική κίρρωση SMA-V (μη ειδικά) - χρόνιες ηπατοπάθειες - ιογενείς λοιμώξεις - νεοπλασίες - χρήστες ηρωίνης

ANCA (Antibodies against Neutrophil Cytoplasmic Antigens) Αντισώματα έναντι συστατικών των κοκκίων των ουδετεροφίλων και μονοκυττάρων. Ανάλογα με τις μορφές φθορισμού: c - ANCA / κυτταροπλασματικός p - ANCA / περιπυρηνικός    Νόσοι που ανιχνεύονται Αγγειίτιδες Φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου c-ANCA αντιγόνο: κοκκιωμάτωση Wegener, 50-96% Οζώδης αρτηρίτιδα p-ANCA αντιγόνο: αγγειίτιδες Churg-Strauss και Takayassu Νεκρωτική σπειραματονεφρίτιδα

RIBA (anti ribosomal antibodies) Αντιγόνο: πρωτεΐνες του ριβοσώματος Νόσοι που ανιχνεύονται ΣΕΛ (ΚΝΣ,ψύχωση) Ρευματοειδή αρθρίτιδα (ΡΑ) Χρόνια ενεργό αυτοάνοση ηπατίτιδα

LKM (Liver-kidney microsomal antibodies) Αντιγόνα: - μικροσώμια του ήπατος και του νεφρού - Κυτόχρωμα P450-2D6 - Κυτόχρωμα P450-2C9 ΑΝΤΙΣΩΜΑ ΝΟΣΟΙ ΠΟΥ ΑΠΑΝΤΑ LKM1 Χρόνια αυτοάνοση ηπατίτιδα που έχει σχέση με τον ιό C LKM2 Φαρμακευτική ηπατίτιδα (methyldopa, clonidine) LKM3 ηπατίτιδα

ARA(Anti Reticular Antibodies) Αντιγόνο: γλυκοπρωτεΐνες του συνδετικού ιστού. R1,R2,R0 R1: Νόσοι που ανιχνεύονται - κοιλιοκάκη, 60% - νόσο Crohn - ερπητική δερματίτιδα

MF(micro filament antibodies) IMF(intermedia filaments antibodies) Αντιγόνο: ακτίνη Νόσοι που ανιχνεύονται - χρόνια αυτοάνοση ηπατίτιδα - πρωτοπαθή χολική κίρρωση IMF( ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ΕΝΑΝΤΙ ΤΩΝ ΕΝΔΙΑΜΕΣΩΝ ΙΝΙΔΙΩΝ) Αντιγόνο: πρωτεΐνες του κυτταροσκελετού (βιμεντίνη) - οξεία και χρόνια ηπατίτιδα - πρωτοπαθής χολική κίρρωση - ΡΑ - λοιμώξεις από βακτηρίδια

ΑΕCΑ (Antiendothelial cell antibodies) Νόσοι που ανιχνεύονται Νόσο Kawasaki Φλεγμονώδης αγγειίτιδα των ΣΕΛ,ΡΑ,ΜΝΣΙ,ΣΣ

ΑΝΤΙΦΩΣΦΟΛΙΠΙΔΙΚΑ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ Lupus anticoagulant, LA anticardiolipin antibodies, ACA IgA ACA IgG και IgM αντι-β2GPI IgΑ αντι-β2GPI IgG και IgM έναντι προθρομβίνης έναντι πρωτεΐνης C έναντι φωσφατιδυλοσερίνης αντισώματα έναντι αννεξίνης V

ΑΝΤΙΦΩΣΦΟΛΙΠΙΔΙΚΑ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ Αντιγόνα: σύμπλοκα πρωτεϊνών του ορού με φωσφολιπίδια. Νόσοι που ανιχνεύονται πρωτοπαθές αντιφωσφολιπιδικό σύνδρομο (APS) φλεβική θρόμβωση αποβολή κυήματος εγκεφαλικά επεισόδια στεφανιαία νόσος σύφιλη λοιμώξεις  (επανάληψη της εξέτασης μετά από 6 μήνες) Κύηση (ο τίτλος τους μπορεί να ελαττωθεί )

ΑΝΤΙΚΑΡΔΙΟΛΙΠΙΝΙΚΑ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ΑΝΤΙΚΑΡΔΙΟΛΙΠΙΝΙΚΑ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ACA IgA Πρωτοπαθές αντισφωσφολιπιδικό σύνδρομο (APS) εγκεφαλικά επεισόδια βαλβιδοπάθεια ΣΕΛ (πρόσφατες μελέτες) συγγενείς ανωμαλίες ACA IgG Πρωτοπαθές αντιφωσφολιπιδικό σύνδρομο (APS) αποβολές ACA IgΜ μικρής διαγνωστικής αξίας

ΑΝΤΙΦΩΣΦΟΛΙΠΙΔΙΚΑ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ αντι-β2-γλυκοπρωτεΐνης Ι IgA αντι-β2GPI IgG και IgM Συμπαράγοντες της καρδιολιπίνης Νόσοι που ανιχνεύονται - πρωτοπαθές αντιφωσφολιπιδικό σύνδρομο (APS) Σχετίζονται με επιπλοκές της κύησης. LA (Lupus anticoagulant) To LA είναι ένα αντιφωσφολιπιδικό αντίσωμα που αδρανοποιεί την ενδογενή οδό της πήξης Νόσοι που ανιχνεύονται - πρωτοπαθές αντιφωσφολιπιδικό σύνδρομο (APS) - στεφανιαία νόσο LA και αντι-β2 GpI IgG σχετίζονται με εντονότερες θρομβωτικές εκδηλώσεις σε σχέση με τα ACA

ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ΠΟΥ ΣΥΝΔΕΟΝΤΑΙ ΜΕ ΚΟΙΛΙΟΚΑΚΗ Αντιγλιαδινικά (AGA): έναντι πεπτιδίων της γλουτένης. (αντιγλιαδινικά IgG ευαίσθητα, αντιγλιαδινικά IgA ειδικά) Η εξέταση σήμερα σχεδόν εγκαταλήφθηκε. Έναντι ενδομυῒου οισοφάγου πιθήκου (EMA): Νόσοι που ανιχνεύονται Κοιλιοκάκη ερπητική δερματίτιδα tTg IgA tTg, 98% ευαισθησία και ειδικότητα στην κοιλιοκάκη Εξέταση εκλογής DGP( Πρόσφατες μελέτες) Αντισώματα κατά απαμιδιωμένων πεπτιδίων γλιαδίνης ίδια ευαισθησία και ειδικότητα με IgA tTg Κοιλιοκάκη IgG είναι περισσότερο ευαίσθητα Για την κοιλιοκάκη τα από τα IgA

ΑΥΤΟΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ΣΤΗ ΡΑ ΜΗ ΕΙΔΙΚΑ ΕΙΔΙΚΑ Ρευματοειδείς Παράγοντες Αντι –RA33 αντισώματα Abs έναντι καλπαστατίνης, κολλαγόνου, βιμεντίνης, φιμπρονεκτίνης, pANCA, αντιφωσφολιπιδικά, έναντι μη ιστονικών χρωμοσωμιακών πρωτεϊνών HMG1 και HMG2. ΕΙΔΙΚΑ Πρωτεΐνη SA Πρωτεΐνη συνδέουσα βαριές αλύσσους Γλυκόζη 6-φωσφορική ισομεράση Αντιπεριπυρηνικός παράγοντας (APF) Αντισώματα έναντι κερατίνης (AKA) Αντισώματα έναντι φιλαγγρίνης (APF) Αντισώματα έναντι του κυκλικού κιτρουλινικού πεπτιδίου (CCP)

ΡΕΥΜΑΤΟΕΙΔΗΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ (RF) αυτοαντίσωμα έναντι του Fc κλάσματος της IgG Νόσοι που ανιχνεύονται - ΡΑ (όλων των ειδών οι ανοσοσφαιρίνες) - νοσήματα του συνδετικού ιστού - οξείες και χρόνιες λοιμώξεις - νεοπλάσματα - υγιή άτομα (IgM ανοσοσφαιρίνες)

ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΜΕ ΘΕΤΙΚΟ ΡΕΥΜΑΤΟΕΙΔΗ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑ ΑΥΤΟΑΝΟΣΑ ΡΕΥΜΑΤΟΕΙΔΗΣ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ ΠΡΩΤΟΠΑΘΕΣ ΣΥΝΔΡΟΜΟ SJOGREN ΜΕΙΚΤΗ ΝΟΣΟΣ ΣΥΝΔΕΤΙΚΟΥ ΙΣΤΟΥ ΠΟΛΥΜΥΟΣΙΤΙΣ/ΔΕΡΜΑΤΟΜΥΟΣΙΤΙΣ ΣΚΛΗΡΟΔΕΡΜΑ ANCA-ΑΓΓΕΙΙΤΙΔΑ ΟΖΩΔΗΣ ΠΟΛΥΑΡΤΙΡΙΤΙΔΑ ΠΡΩΤΟΠΑΘΗΣ ΧΟΛΙΚΗ ΚΙΡΡΩΣΗ ΧΡΟΝΙΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΥΠΟΞΕΙΑ ΒΑΚΤΗΡΙΑΚΗ ΕΝΔΟΚΑΡΔΙΤΙΔΑ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗ ΛΕΠΡΑ ΣΥΦΙΛΗ ΗΠΑΤΙΤΙΑ C ΗΠΑΤΙΤΔΑ Β ΆΛΛΕΣ ΙΟΓΕΝΕΙΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΠΑΡΑΣΙΤΙΚΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΑΛΛΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΑΡΚΟΕΙΔΩΣΗ ΙΔΙΟΠΑΘΗΣ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΙΝΩΣΗ ΑΣΒΕΣΤΩΣΗ/ΠΥΡΗΤΙΑΣΗ ΚΑΚΟΗΘΕΙΑ ΗΛΙΚΙΑ >65

ΚΥΚΛΙΚΟ ΚΙΤΡΟΥΛΙΝΙΚΟ ΠΕΠΤΙΔΙΟ (CCP) Ρευματοειδή αρθρίτιδα (ειδικότητα 97%, ευαισθησία 70-80%) Είναι συχνά θετικά νωρίς στην πορεία της Ρ.Α. όταν η διάγνωση μπορεί να μην είναι βέβαιη Η εύρεσή τους σε ασθενείς με Ρ.Α. συσχετίζεται με εντονότερες διαβρώσεις των οστών Αντι CCP + RF Διάγνωση ΡΑ

ΟΡΓΑΝΟΕΙΔΙΚΑ ΑΥΤΟΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ΟΡΓΑΝΟΕΙΔΙΚΑ ΑΥΤΟΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ Ειδικότητα έναντι ορισμένων ιστών και οργάνων Βλάβες σε ένα μόνο όργανο Όργανα στόχοι: θυρεοειδής, επινεφρίδια, στομάχι, πάγκρεας Αντίδραση υπερευαισθησίας τύπου ΙΙ, κυτταροτοξική Αντισώματα IgG και IgM αντιδρούν με το αυτοαντιγόνο Οργανοειδικά αυτοάνοσα νοσήματα

ΑΝΤΙΘΥΡΕΟΕΙΔΙΚΑ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ΑΝΤΙΘΥΡΕΟΕΙΔΙΚΑ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ Αντιγόνα: Θυρεοσφαιρίνη (TG) , θυρεοειδική υπεροξειδάση (TPO), υποδοχέας θυρεοειδοτρόπου ορμόνης (TSH-R) Νόσοι που ανιχνεύονται θυρεοειδίτιδα Hashimoto νόσος Graves πρωτοπαθές μυξοίδημα όγκοι θυρεοειδούς κακοήθη αναιμία υγιείς 10 - 15% (γυναίκες κυρίως ηλικίας 20-70)

Anti-AChR (Antiacetylcholine receptor antibodies) Τα αντισώματα αυτά σχετίζονται με υποδοχείς επιφανείας κυττάρων Νόσοι που ανιχνεύονται μυασθένεια Gravis, 90% (πολύ υψηλοί τίτλοι) Χολική κίρρωση, 94% (χαμηλοί τίτλοι) όψιμη δυσκινησία, 65% σύνδρομο Down αιματολογικές ασθένειες θύμωμα ΡΑ ηλικιωμένοι ασθενείς με αντιθυρεοειδικά αντισώματα

ΑΝΤΙΠΑΓΚΡΕΑΤΙΚΑ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ΑΥΤΟΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ΕΝΑΝΤΙ ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΥΣ ΜΟΙΡΑΣ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ (ICA) σακχαρώδης διαβήτης τύπου Ι, (ΣΔ Ι) (ίσως χρόνια πριν την εκδήλωση της νόσου) Μετά την εκδήλωση της νόσου, πιθανώς να μην ανιχνεύονται λόγω καταστροφής του παρεγχύματος του παγκρέατος. ΙΝΣΟΥΛΙΝΙΚΑ ΑΥΤΟΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ (ΙΑΑ) ΣΔ Ι, 85-90%

APCA (Antiparietal Cells Antibodies) Αντιτοιχωματικά αντισώματα του στομάχου.Το αντιγόνο βρίσκεται στα μικροσώματα των γαστρικών αδένων Νόσοι που ανιχνεύονται αυτοάνοση κακοήθης αναιμία, 80-90% ατροφική γαστρίτιδα γαστρικό έλκος καρκίνος του στομάχου θυρεοειδικά νοσήματα ΣΔ Ι 10% υγιών ενηλίκων Με την πάροδο του χρόνου οι τίτλοι των αντισωμάτων έναντι των τοιχωματικών κυττάρων ελαττώνονται σε ορισμένους ασθενείς με κακοήθη αναιμία

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Π. Μπούρα, Α. Γαρύφαλλος, Ε. Ιωαννίδου,Γ. Κυριαζής,Ε. Ορφανού, Μ. Ραπτοπούλου, Μ. Χατζηστυλιανού Κλινική Ανοσολογία, 2011 Δίζα - Ματαυτσή Ε. Αυτοαντισώματα και νοσήματα του συνδετικού ιστού,1992 Κ.Τσέλιος, Γ.Νταλέκος Ημερίδα Κλινικής Ανοσολογίας Εταιρείας Παθολογίας Βορείου Ελλάδος, Ανοσία, τόμος 8, τεύχος 1, 2012 Σ.Δ. Δρυγιαννάκης, Χρ. Καλιούδη Τα αυτοαντισώματα στην καθ’ημέρα κλινική πράξη ,1992 Γιγή Ραπτοπούλου Μ. Κλινική Ανοσολογία, 2007 Γερμενής Α. Ιατρική ανοσολογία, 2000 Α.Παυλίτου , Α.Αστρεινίδου Μικροβιολογικά Χρονικά, τόμος 19ος – 2003 Μικροβιολογικά Χρονικά , τόμος 23ος - 2007 Μικροβιολογικά Χρονικά , τόμος 16ος - 2000 PubMed Mar 6;Clinical significance of antibodies to Ro52/TRIM21 in systemic sclerosis,2012

3.Τα αυτοαντισώματα AMA απαντούν σε α)ΣΕΛ β)ΡΑ γ)Πρωτοπαθής χολική κίρρωση δ)σε όλα τα παραπάνω 4.Ποιο από τα παρακάτω αυτοαντισώματα δεν ανήκει στα αντιφωσφολιπιδικά αντισώματα α)LA β)β2GPI γ)έναντι πρωτεΐνης C δ)ARA 5.Τα αυτοαντισώματα APCA ανιχνεύονται σε α)μυασθένεια Gravis β)αυτοάνοση κακοήθης αναιμία γ)πρωτοπαθές μυξοίδημα δ)κανένα από τα παραπάνω Απαντήσεις 1.Τα αυτοαντισώματα Sm είναι ειδικά για: α)ΣΕΛ β)φαρμακευτικό λύκο γ)ΜΝΣΙ δ)σύνδρομο Sjögren 2.Στο CREST ανιχνεύονται σε υψηλούς τίτλους τα α)Sc70 β)ACA γ)SMA-G δ)ANCA