Οι εννοιολογικοί χάρτες διδασκαλίας και μάθησης ως εργαλεία διδασκαλίας και μάθησης Πάτσης Ανδρέας ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ patsis.andreas@hotmail.com

Τι ακριβώς σημαίνει όταν ένας μαθητής λέει: Κατάλαβα Τι ακριβώς σημαίνει όταν ένας μαθητής λέει: Κατάλαβα .......... Άραγε αυτό έχει σημαίνει το ίδιο πράγμα σ’ αυτόν ή στο συμμαθητή του ή στον καθηγητή του; ............... Πώς μπορούν οι μαθητές μας να παρουσιάζουν στους άλλους, τι κατανοούν; ...........

Πώς μαθαίνουν οι μαθητές; Απλές ιδέες σχετικές με τη μάθηση Δεν φαίνεται να πετυχαίνει. Γιατί; Ο πιο σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει την ενιαία εκπαίδευση είναι ότι ο μαθητής γνωρίζει ήδη. Προσδιορίζοντας αυτό διδάσκουμε αναλόγως (Ausubel, 1968) Μια χελώνα περπατά όταν βγάλει το κεφάλι από το καβούκι της

Οι γνώσεις δεν «απορροφόνται» από τον μαθητή Η γνώση “οικοδομείται” Η διαδικασία δεν μπορεί να παρατηρηθεί

Higher-order thinking Ταξινόμιση BLOOM (αναθεωρημένη) ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ Παραγωγή νέων ιδεών, προϊόντων ή νέας οπτικής όψης των πραγμάτων Σχεδίαση, κατασκευή, παραγωγή, ανακάλυψη   ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Δικαιολόγηση μιας απόφασης ή ενέργειας Ελέγχουν, Υποθέτουν, κριτικάρουν, πειραματίζονται, κρίνουν    AΝΑΛΥΣΗ διαίρεση πληροφοριών σε μέρη για να διερευνήσουν τις σχέσεις και τις αντιλήψεις Συγκρίνουν, Οργανώνουν, Αποδομούν, Εκμαιεύουν, Βρίσκουν   ΕΦΑΡΜΟΓΗ Χρησιμοποιούν τις πληροφορίες σε παρόμοιες καταστάσεις Εφαρμόζουν, Εκτελούν, Χρησιμοποιούν   ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ Περιγράφουν ιδέες και αρχές Ερμηνεύουν, Συνοψίζουν, Ταξινομούν, Εξηγούν   ΕΠΙΚΛΗΣΗ Υπενθυμίζουν πληροφορίες Αναγνωρίζουν, Περιγράφουν, Βρίσκουν, ανακτούν

Η νέα Παιδεία Εκπαίδευση σαν παιχνίδι Ο παραδοσιακός τους ρόλος ως δημιουργών, εποπτών και διανομέων γνώσης απειλείται άμεσα από το Διαδίκτυο. Θα πρέπει να προσαρμοστούμε.

Εποικοδομητική μάθηση : Εποικοδομητική μάθηση : αφομοίωση των νέων εννοιών και προτάσεων με υπάρχουσες γνωστικές δομές (Novak & Gowin, 1984)

Ένας καλός δάσκαλος σε κάνει να σκέφτεσαι ακόμα και όταν δεν το θέλεις (Fisher, 1998, Teaching Thinking)

ΤΙ ΞΕΡΩ? ΤΙ ΘΕΛΩ ΝΑ ΜΑΘΩ? ΠΩΣ ΘΑ ΒΡΩ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ? ΤΙ ΕΜΑΘΑ?

του μαθησιακού μοντέλου Πράγματα που πρέπει να κάνουμε ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ του μαθησιακού μοντέλου Λήψη σημειώσεων Στρατηγικές

ΡΟΛΟΙ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ ΚΑΘΗΓΗΤΗ: Αποδεικνύει Οδηγεί Παρατηρεί Αξιολογεί Λειτουργεί ως πηγή Ερωτά Οργανώνει ΜΑΘΗΤΕΣ Συζητούν Αποκαλύπτουν Υποστηρίζουν Σκέφτονται Ελέγχουν Εξετάζουν Ερωτούν Υπολογίζουν Ερευνούν Ζητούν πληροφορίες Ενεργοί συμμετέχοντες

Το κλασσικό μοντέλο εργασίας

Εννοιολογικός χάρτης «με μία ματιά» ανακαλύπτεις

Mind (and Concept) Mapping Βάλε όλες τις σκέψεις μαζί . .. . Τρόπος αναπαράστασης -παρουσιάσης- εννοιών και αναζητήσης νέας γνώσης

Τι είναι η εννοιολογική χαρτογράφηση; Μία μέθοδος που ... Επικεντρώνει και βοηθά στη διαδικασία σχεδιασμού μίας ομάδας Βοηθά το άτομο να σκέφτεται ομαδικά... ...χωρίς να χάσει την δική του ατομικότητα Βοηθά ομάδες να διαχειρίζονται συνθέσεις... ...χωρίς να υποτιμούν ή να χάνουν λεπτομέρειες

Η κύρια ιδέα είναι στο κέντρο της σελίδας Δεν απορρίπτεις ή προδικάζεις καμία ιδέα Φρόντιζεις οι ιδέες να ρέουν Σχεδίασε κάτι για να επεξεργαστείς ή ενισχύσεις τις ιδέες Πρόσθεσε διασυνδέσεις Χρησιμοποίησε χρώματα Μη «κολλάς» σε κάτι – Δεν είναι μοναδικός ΚΥΡΙΑ ΙΔΕΑ

Εννοιολογικοί Χάρτες: Ένας τρόπος κατασκευής γνώσης Βασικό στοιχείο της γνώσης είναι οι έννοιες: αντίληψη ενός γεγονότος ή ενός αντικειμένου ή καταγραφής γεγονότων ή αντικειμένων, αποδίδονται με μία ετικέτα (χρήση : ενός ουσιαστικού ή επιθέτου). Δύο ή περισσότερες έννοιες μπορούν να συσχετίζονται ή να συνδέονται , συνήθως με ρήματα. Κατασκευάζουμε νέα γνώση συνδέοντας νέες έννοιες με υπάρχουσες γνώσεις.

Οι εννοιολογικοί χάρτες επιτρέπουν να εκφράζουμε τη γνώση μας σε μορφή που: Α) είναι εύκολα κατανοητή από τους άλλους Β) μπορεί να αξιοποιηθεί από άλλους. Σε έναν εννοιολογικό χάρτη, οι έννοιες γράφονται σε ορθογώνια ή ... που λέγονται κόμβοι. Οι κόμβοι συνδέονται με βέλη που δέχονται ετικέτες με συνδετικές λέξεις.

Concept Map of Concept Mapping Modified from: Novak JD & Canas AJ (2006) http//cmap.ihmc.us/Publications/Research Papers/TheoryUnderlyingConceptMaps.pdf

ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ : Μπορείς να σκέφτεσαι ταυτόχρονα διαφορετικά επίπεδα του θέματος ΧΡΟΝΟΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ : Η επεξεργασία των πληροφοριών γίνεται τι στιγμή της σύλληψης της ιδέας ΑΝΑΚΛΗΣΗ : Μπορείς να θυμάσαι ! Αν σκέφτεσαι ένα μέρος που έχεις επισκευθεί .........μία φωτογραφία ή μία μουσική μπορεί να σου το θυμήσει. ΜΑΘΗΣΗ: Οι συνάψεις των νευρώνων στο μυαλό αλλάζουν ανάλογα με τις διεγέρσεις που τους προκαλούμε. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΜΥΑΛΟΥ : Διαφορετικά μέρη του μυαλού είναι υπεύθυνα για διαφορετικές λειτουργίες. Υπάρχουν λειτουργίες του μυαλού εντελώς ασυνείδητες που όμως είναι απαραίτητες

Εννοιολογικοί χάρτες στην τάξη Οι εννοιολογικοί χάρτες είναι ένα εργαλείο «εκμαίευσης» της γνώσης Μαθαίνουμε τους μαθητές να σχεδιάζουν εννοιολογικούς χάρτες Στάδια: Τροφοδοτούμε έναν καταιγισμό ιδεών για την παραγωγή εννοιών Φτιάχνουμε «προτάσεις» Δημιουργούμε έναν χάρτη Προσθέτουμε περισότερες «συνδέσεις» (links)

Method overview A new method for guided generation of concept maps Extracted from from the Wikipedia online encyclopedia Learning paths matching learner’s needs and interest E-learning it seems to used for web-based Distance education field that focuses on pedagogy some institutions offering Pedagogy Educational accreditation

Ο εννοιολογικός χάρτης ως μέθοδος αξιολόγησης West, DC et al. Med. Educ. 36:820, 2002

Sa♫m♫nh♀tb☼sg☺o hj▼ku♂ad Από τις Λέξεις-Κλειδιά, στα «Σύνολα» και στα Ερευνητικά Ερωτήματα Ποιες είναι οι απαραίτητες πρώτες ύλες; Πού υπάρχουν; Ποιοι παράγουν το προϊόν; Πώς προωθείται, τι γίνεται ως «ηλεκτρονικό απόβλητο»; Ποιοι είναι οι κίνδυνοι της απόρριψής του; Ποιοι είναι υπεύθυνοι για την προστασία του καταναλωτή, του πολίτη, του περιβάλλοντος; Ποιοι θίγονται; Εμείς τι κάνουμε; Επικοινωνία, VIDEO, MMS, SMS, RING TONE, iPod HANDS FREE, greeklish , νέα ήθη Κράτος, Έλεγχοι, Κέρδος, Νόμοι, Άδειες, Ανακύκλωση Προστασία πολιτών, καταναλωτών Απορρίμματα, Ακτινοβολία Ατυχήματα Ορυχεία Ορυκτά, Μέταλλα, Εργάτες Εργοστάσια, Έλεγχοι δίκτυα κινητής τηλεφωνίας, ΟΤΕΝΕΤ VODAFONE Κεραίες Καταστήματα, Θέσεις Εργασίας, Λογαριασμός Προσφορές Sa♫m♫nh♀tb☼sg☺o hj▼ku♂ad Χημεία, Περιβάλλον-Αειφορία, Καλές Τέχνες Κοινωνικές Επιστήμες, Ανθρώπινα Δικαιώματα, Καλές Τέχνες, Έκφραση Πώς λειτουργεί; Ποιες υποδομές χρειάζεται; Ποιοι είναι οι κίνδυνοι από την ακτινοβολία που εκπέμπει το ίδιο και οι κεραίες της κινητής τηλεφωνίας; Ποιες αλλαγές επιφέρει στην ανθρώπινη επικοινωνία, στη χρήση της γλώσσας, στις κοινωνικές διεργασίες, στον πολιτισμό; Φυσική, Περιβάλλον-Αειφορία Τεχνολογία, Μαθηματικά Κοινωνικές Επιστήμες, Γλώσσα

http://en.wikipedia.org/wiki/File:MindMapGuidlines.JPG

Ριξτε ιδεεσ!! ΕΝΑ ΚΑΝΟΝΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΑΠΑΙΤΕΙ ΔΟΜΗ

Παγκόσμιος Καιρός και κλίμα

Παγκόσμιος καιρός και κλίμα Σύστηματα χαμηλής πίεσης πίεση Θερμοκρασία Condensation mechanisms (BF, CC) Επιδράσεις ανθρώπινης δραστηριότητας Παγκόσμιος καιρός και κλίμα Impacts on the environment Συστήματα υψηλών πιέσεων Αλλαγές με το χρόνο Ρεύματα ωκεανών Θερική ενέργεια της ΓΗΣ Αλλαγές στη γη Χαρακτηριστικά του καιρού Κινήσεις Αέρα

Global Climate System

Ενσωμάτωση της τεχνολογίας Inspiration www.inspiration.com ConceptDraw Mind Mapper Smart Ideas Concept Draw Free CmapTools http://cmap.ihmc.us/conceptmap.html Xmind http://www.xmind.net/ Vue http://vue.tufts.edu/index.cfm Collaborative Mapping Draw tools in Google Docs—allow for multiple simultaneous editors Browser-based Mind42 http://www.mind42.com Webspiration Beta http://www.mywebspiration.com Graphic organizers: www.enchantedlearning.com/graphicorganizers www.graphic.org/goindex.html Ένας μεγάλος αριθμός λογισμικών έχουν αναπτυχθεί για την κατασκευή εννοιολογικών χαρτών

CMap Smartdraw Visio Kmap Inspiration – Kidspiration CoMPass, http://hermes.di.uoa.gr

ΔΕΙΤΕ και ΕΔΩ για περισσότερες πληροφορίες: http://cmap.ihmc.us/Publications/ResearchPapers/TheoryUnderlyingConceptMaps.pdf http://www.ehow.com/how_4469347_make-concept-map.html http://www.udel.edu/chem/white/teaching/ConceptMap.html http://www.inspiration.com/vlearning/index.cfm

Wrapping Up Οι εννοιολογικοί χάρτες: ΤΕΛΕΙΩΝΟΝΤΑΣ Οι εννοιολογικοί χάρτες: Βοηθούν στην οργάνωση των σκέψεων Χρήσιμο εργαλείο στο να «κατεβάζουμε νέες ιδέες» Είναι μία οπτική καταγραφή της διαδικασίας της σκέψης Δείχνουν συνδέσεις μεταξύ ιδεών Με “ελεύθερη σχεδίαση” στη συλλογή ιδεών Με “αυστηρή δομή” στην οργάνωση των διασυνδέσεων Wrapping Up

CONCEPT MAP THE ATOM

Το μυαλό δεν είναι δοχείο να γεμίσεις αλλά μία φωτιά που πρέπει να ανάψεις Πλούταρχος

Σας ευχαριστώ Α. Πάτσης patsis.andreas@hotmail.com Για την υπομονή σας ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ “GEE! I’M GLAD WE DID CONCEPT MAPS - NOW WE BOTH KNOW WHAT I LEARNED TODAY!!! ” patsis.andreas@hotmail.com