Εισηγητής: Δήμος Νικόλαος Διαιτολόγος-Διατροφολόγος Ο παράγοντας άγχος στην διατροφή, ένα μονοπάτι προς την παχυσαρκία και τις Διατροφικές Διαταραχές Εισηγητής: Δήμος Νικόλαος Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
Ο παράγοντας άγχος Ένα φυσιολογικό στάδιο ετοιμότητας Συνήθως προκαλείται από εξωτερικά ερεθίσματα Μπορεί να προκληθεί από κακή διατροφή ασιτία, δίαιτα, καφές, ζάχαρη, αβιταμίνωση Ο καθένας μας αντιλαμβάνεται το άγχος διαφορετικά Είναι πιθανό να δημιουργήσουν σωματικές διαταραχές όπως αλλεργίες, ευερέθιστο έντερο, θυρεοειδή αδένα, υπέρταση, διαταραχές κύκλου, μεταβολισμό και ψυχοσωματικές διαταραχές The original Food Guide Pyramid became so widely recognized that many believed it had been the foundation of USDA’s guidance for 40 years, or more. In fact, though, it was only 13 years old when it was updated and transformed into MyPyramid. (CLICK FOR TRANSITION EFFECT TO NEXT SLIDE)
Υπάρχει περίπτωση το άγχος να επηρεάζει την διαιτητική μας πρόσληψη; Είμαστε μια χημική μηχανή Οι τροφές μας προσφέρουν θρεπτικά συστατικά Το φαγητό δεν ικανοποιεί μόνο την βιολογική μας ανάγκη για θρέψη Τρώμε βιολογικά, κοινωνικά, συναισθηματικά USDA has had a long history with food guidance dating back into the early 20th century. Looking back over this history, many different food guides have been used. They represented health and nutrition concerns of the time when they were introduced. For example, In the 1940’s the wartime food guide promoted eating foods that provided the vitamins and minerals needed to prevent deficiencies. In the 1950’s-1960’s the 7 food groups were simplified into a “Food for Fitness” guide, which was commonly called “The Basic Four.” By the later 1970’s, concerns about dietary excess lead USDA to issue “The Hassle-Free Daily Food Guide,” which included a “caution” group of fats, sweets, and alcohol. All of these food guides preceded the introduction of the original Food Guide Pyramid in 1992. NOTE TO PRESENTER: The food guides pictured above are-- 1916: Food for Young Children 1940s (1946): National Food Guide (commonly called “The Basic Seven”) 1950s-1960s (1956): Food for Fitness—A Daily Food Guide (commonly called “The Basic Four”) 1970s (1979): Hassle-Free Guide to a Better Diet 1992: Food Guide Pyramid 2005: MyPyramid
Άγχος και διατροφή- έρευνες σε ζώα Το ερέθισμα μπορεί να είναι διαφορετικό αλλά υπάρχει διαφορά στην διατροφή των υπό εξέταση ζώων Οι χρόνιοι παράγοντες άγχους έχουν μεγαλύτερη επίδραση στην δημιουργία επεισοδίων υπερφαγίας MyPyramid was released in April 2005. MyPyramid retains all the food groups from the original Pyramid, but it also includes a graphic representation of physical activity—an important additional recommendation for a healthy way of life.
Άγχος και διατροφή στον άνθρωπο Ο παράγοντας άγχος σε έρευνες μπορεί να είναι το σχολείο η εξεταστική, εργασία με υψηλό δείκτη στρες , ψευδή νέα για την υγεία κ.α. Παρατηρήθηκε αύξηση προτίμησης σε σοκολάτα γλυκά τρόφιμα σε λίπος στροφή προς τα σνακ και λιγότερα κυρίως γεύματα, λιγότερα φρούτα & λαχανικά ή ψάρι Chaniotis, D.I. & Chaniotis, F.I. (2010) Dietary stress in relation to exams anxiety among Greek students. e-Journal of Science & Technology (e-JST) 5) Wardle, J. & Gibson E.L. (2007). Diet and Stress. In: Wardle, J. (Eds). Non-Psychiatric, 1, 694-698 Στις έρευνες που είχαμε αύξηση βάρους εμπεριέχεται μείωση της φυσικής δραστηριότητας Μείωση κατανάλωσης πρωινού γεύματος One reason the food guidance system was revised was to ensure that the U.S. Department of Agriculture’s (USDA) food guidance system reflected the latest nutritional science. Since the release of the original Pyramid in 1992, new standards for nutrient intakes, the Dietary Reference Intakes (DRIs), were established by the National Academy of Sciences Institute of Medicine; the 2005 Dietary Guidelines were released; and new data became available on food consumption and food composition data. The revision to the food guidance system has paralleled and was coordinated with the development of the 2005 Dietary Guidelines for Americans, which USDA and the U.S. Department of Health and Human Services (HHS) released in January 2005.
Σοκολάτα Τα γλυκά τρόφιμα αυξάνουν την αντοχή στον πόνο (cold pressor test) Τρόφιμα πλούσια σε υδατάνθρακες και λίπος διεγείρουν το σύστημα των οπιοειδών (ενδορφίνες και ντοπαμίνη) που επηρεάζει τον έλεγχο πόνου, επιβράβευση, απόλαυση ικανοποίηση και εθισμό Περιέχει μαγνήσιο που μας ηρεμεί. μεθυλξανθίνες στη σοκολάτα, καθώς και η θειοβρωμίνη, μπορούν πράγματι να βελτιώσουν τη διάθεση ανανδαμίδη (λιπίδιο υπάρχει ενδογενώς στον εγκέφαλο), όμως διασπάται πολύ γρήγορα. Η πρόσληψη της μέσω της σοκολάτας είναι αυτή που μπορεί να διαφοροποιήσει τη διάθεση μας. Έχει και άλλες δυο ουσίες που μπλοκάρουν τη γρήγορη διάσπαση της ενδογενούς ανανδαμίδης η σοκολάτα περιέχει το απαραίτητο αμινοξύ τρυπτοφάνη , η οποία μεταβολίζεται στη σεροτονίνη ( νευροδιαβιβαστής με αντικαταθλιπτική δράση) The second reason to revise the food guidance system was to help consumers more effectively put the guidance into action. The new food guidance system is made up of motivational and educational tools. The motivational tools are the new graphic and the slogan. The educational tools include the education framework, consumer messages, print materials, a website with detailed nutrition information, as well as interactive tools to help consumers personalize their diets.
Σεροτονίνη Είναι νευροδιαβιβαστής που παίζει ρόλο στην διάθεση, ηρεμία και ευεξία που νιώθουμε Παράγεται με την κατανάλωση υδατανθράκων και την απελευθέρωση ινσουλίνης στο αίμα. Η ινσουλίνη δρα στην τρυπτοφάνη ώστε να περάσει στον εγκέφαλο και εκεί αλληλεπιδρά με την Β6 για να παραχθεί σεροτονίνη. Η ιδανική παραγωγή & έκκριση σεροτονίνης εξασφαλίζεται όταν το 30% των απαιτούμενων θρεπτικών συστατικών ενός ημερήσιου διαιτολογίου λαμβάνονται στο πρωινό γεύμα Η βιτC διπλασιάζει την ταχύτητα παραγωγής της Στον εγκέφαλο των αντρών παράγονται κατά 53% υψηλότερα επίπεδα & σχηματίζεται κατά 52% ταχύτερη σύνθεση σεροτονίνης
Πως πρέπει να τρώμε για να καταπολεμήσουμε το άγχος
Πως πρέπει να τρώμε για να καταπολεμήσουμε το άγχος
Πως πρέπει να τρώμε για να καταπολεμήσουμε το άγχος
Πως πρέπει να τρώμε για να καταπολεμήσουμε το άγχος Ξεκινάμε με ένα καλό πρωινό Στα κυρίως γεύματα πρέπει να κάνουμε τριάδες Δεν παραμελούμε τα ενδιάμεσα γεύματα Προτιμούμε τα τρόφιμα που είναι όσο πιο κοντά στην μητέρα φύση και όχι τα επεξεργασμένα
Το άγχος μπορεί να μας παχύνει Το άγχος διεγείρει και εξαντλεί τα επινεφρίδια ώστε να μην μπορεί να λειτουργήσει σωστά το σώμα μας Μειώνει την δραστηριότητα μας Μας οδηγεί σε συναισθηματική υπερφαγία με αναζήτηση ηρεμίας μέσα στο φαγητό Η δίαιτα είναι ένας παράγοντας στρες The Dietary Reference Intakes (DRIs) were issued by the National Academy of Sciences Institute of Medicine. The DRIs include recommendations for 50 nutrients, which include 14 vitamins, 18 minerals, and 18 macronutrients and food components. Thus far the National Academy of Sciences, Institute of Medicine, has issued a total of eight reports with 6 containing information on recommendations and 2 on information for assessment and planning on dietary intakes. NOTE TO PRESENTER: The following are the titles of the eight reports— 1. DRIs for Calcium, Phosphorus, Magnesium, Vitamin D, and Fluoride (1997) 2. DRIs for Thiamin, Riboflavin, Niacin, Vitamin B6, Folate, Vitamin B12, Pantothenic Acid, Biotin, and Choline (1998) 3. DRIs for Vitamin C, Vitamin E, Selenium, and Carotenoids (2000) 4. DRIs Applications in Dietary Planning (2000) 5. DRIs for Vitamin A, Vitamin K, Arsenic, Boron, Chromium, Copper, Iodine, Iron, Manganese, Molybdenum, Nickel, Silicon, Vanadium, and Zinc (2001) 6. Prepublication copy of DRIs for Energy, Carbohydrate, Fiber, Fat, Fatty Acids, Cholesterol, Protein, and Amino Acids (2002) 7. DRIs Applications in Dietary Planning (2003) 8. Prepublication copy of DRIs for Water, Potassium, Sodium, Chloride, and Sulfate (2004)
Άγχος και δίαιτα οδηγεί στην παχυσαρκία! Δεν υπάρχει κανένα πλάσμα στην φύση που να κάνει δίαιτα οι «περιοριστικοί τύποι» τείνουν να τρώνε περισσότερο ως απάντηση στο άγχος, ενώ οι «μη περιοριστικοί» τείνουν να τρώνε λιγότερο όταν είναι αγχωμένοι Lattimore P & Caswell N (2004) Differential effects of active and passive stress on food intake in restrained and unrestrained eaters. Appetite 42: 167-173 Polivy J and Herman CP (1999) Distress and dieting: why do dieters overeat? International Journal of Eating Disorder 25 Το άγχος μπορεί να οδηγήσει όσους κάνουν δίαιτες σε υπερφαγικά επεισόδια Τα ανακουφιστικά τρόφιμα όπως σοκολάτα και γλυκά παχαίνουν όταν καταναλώνονται συχνά Όταν δεν υπάρχουν τακτικά γεύματα και υπάρχει άγχος, είμαστε σχεδιασμένοι να αποθηκεύουμε λίπος (επιβίωση πρωτόγονου ανθρώπου) Οι επαναλαμβανόμενες καταστρέφουν τον μεταβολισμό και μας παχαίνουν ολοένα και περισσότερο (φαινόμενο yo-yo)
Διατροφικές Διαταραχές-άγχος: κοινά σημεία Παρατηρούμε την ύπαρξη κακής εικόνας σώματος που είναι παράγοντας άγχους για όσους αντιμετωπίζουν ΔΔ Συναισθηματική υπερφαγία σε ορισμένες ΔΔ που επηρεάζεται από το άγχος Διαχείριση καταστάσεων και συναισθημάτων μέσω της ΔΔ Αν και δεν είναι η αιτία, όλες οι ΔΔ ξεκινάνε από μια δίαιτα Now that everyone has heard about the background behind the pyramid the rest of this presentation focuses on MyPyramid and its development, its components, and its uses.
Κακή εικόνα σώματος Η εικόνα σώματος έχει τέσσερις διαστάσεις 1) τη ρεαλιστική διάσταση, η οποία είναι αυτό που βλέπει κάποιος στον καθρέφτη, «τι θεωρώ πως είμαι σωματικά ανάλογα με αυτό που βλέπω», 2) την ψυχολογική διάσταση, δηλαδή πώς αισθάνεται κάποιος πως είναι το σώμα του. Αφορά στην υποκειμενική αίσθηση του σώματος από το ίδιο το άτομο, 3) την κοινωνική διάσταση, η οποία σχετίζεται με το πώς θεωρούμε πως οι άλλοι αντιλαμβάνονται τη σωματική μας εικόνα, «πώς πιστεύω ότι οι άλλοι με βλέπουν», «πώς πιστεύω ότι οι άλλοι θα ήθελαν να είμαι». 4) την ιδανική διάσταση, η οποία αφορά στο πώς θα θέλαμε τη σωματική μας εικόνα να είναι, ανεξάρτητα με το εάν αυτό ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Now that everyone has heard about the background behind the pyramid the rest of this presentation focuses on MyPyramid and its development, its components, and its uses.
Συναισθηματική υπερφαγία Η «συναισθηματική υπερφαγία» χαρακτηρίζεται από ανίκητη ανάγκη για φαγητό, συνήθως για τροφές με χαμηλή ποσότητα ιχνοστοιχείων ή βιταμινών αλλά με υψηλή περιεκτικότητα σε λίπη, άμυλο και ζάχαρη, ως αντίδραση σε δύσκολες ή δυσάρεστες ψυχολογικές καταστάσεις. Η τροφή ΔΕΝ λαμβάνεται για την ικανοποίηση της φυσιολογικής βιολογικής πείνας αλλά λαμβάνεται για την κάλυψη συναισθηματικών αναγκών που δεν καλύπτονται με καταλληλότερους τρόπους Now that everyone has heard about the background behind the pyramid the rest of this presentation focuses on MyPyramid and its development, its components, and its uses.
Είδη Διατροφικών Διαταραχών Νευρική Ανορεξία Βουλιμία Αδηφαγία Σύνδρομο Βραδινής υπερφαγίας Ορθορεξία Now that everyone has heard about the background behind the pyramid the rest of this presentation focuses on MyPyramid and its development, its components, and its uses.
Ανορεξία - χαρακτηριστικά σημάδια Ανορεξία - χαρακτηριστικά σημάδια Έντονος φόβος για το φυσιολογικό βάρος- εικόνα σώματος Απώλεια βάρους ή ιδιαίτερα χαμηλό βάρος Απώλεια έμμηνου ρύσης (3 κύκλοι) Τελετουργική στάση ως προς το φαγητό Εμετοί ή υπεργυμναστική Τρόπος ελέγχου υπερβολικού άγχους (υπολειτουργία σεροτονίνης) Τελειοθηρία, αποφυγή έκφρασης συναισθημάτων, αντικατάσταση άγχους με βάρος-φαγητό
Νευρική Βουλιμία -επιπτώσεις Φαύλος κύκλος της Βουλιμίας Άγχος Υπερφαγικό επεισόδιο ↑ ↓ ↑ Εμετός ← ← ← ← τύψεις ενοχές Χαρακτηρίζεται από επεισόδια υπερφαγίας που συνοδεύονται από αντισταθμιστικές μεθόδους (εμετούς, καθαρτικά, διουρητικά) προκειμένου να αποφευχθεί η πρόσληψη βάρους
Αδηφαγία, Βραδινή υπερφαγία Ορθορεξία, Αδηφαγική διαταραχή, συνήθως συνυπάρχει με παχυσαρκία αφού έχει τα χαρακτηριστικά της βουλιμίας χωρίς εκκαθαριστική μέθοδο Βραδινή υπερφαγία: οι μισές και άνω θερμίδες καταναλώνονται μετά το βραδινό, αϋπνία, αδυναμία επιστροφής για ύπνο αν δε φάει, πρωινή ανορεξία Ορθορεξία: άγχος και εμμονή για σωστές διατροφικές επιλογές Now that everyone has heard about the background behind the pyramid the rest of this presentation focuses on MyPyramid and its development, its components, and its uses.
Συμπεράσματα Πρέπει να μάθουμε να συνυπάρχουμε με το άγχος Καλές διατροφικές επιλογές Φυσική δραστηριότητα Προσπάθεια χαλάρωσης μέσω απλών πραγμάτων και απομάκρυνσης του άγχους Αγαπάμε το σώμα μας και το φροντίζουμε Σας ευχαριστώ Now that everyone has heard about the background behind the pyramid the rest of this presentation focuses on MyPyramid and its development, its components, and its uses.