Παρουσίαση αποτελεσμάτων ποιοτικής έρευνας αγοράς για την Παχυσαρκία στην Ελλάδα Εταιρία Ερευνών : Mind Search Μέθοδος : Focus Groups Κατάθεση αποτελεσμάτων : Οκτώβριος 2009
οι κατηγορίες των παχύσαρκων Η παχυσαρκία οι κατηγορίες των παχύσαρκων τα ψυχογραφικά προφίλ αίτια εικόνα παχύσαρκων απέναντι στο Κοινωνικό Σύνολο
Ιστορικό Παχυσαρκίας 2 Κατηγορίες Γυναίκες που ήταν ανέκαθεν παχύσαρκες Έχουν υπάρξει λεπτές στο παρελθόν / Έβαλαν βάρος λόγω συναισθηματικού ή οργανικού λόγου Ποτέ δεν υπήρξαν πραγματικά λεπτές, «ίσως λίγο λεπτότερες από σήμερα, αλλά ποτέ πραγματικά λεπτές»... «Έτσι έχω συνηθίσει να βλέπω τον εαυτό μου» Είναι οι περισσότερο κουρασμένες με την εικόνα της υπέρβαρης γυναίκας, αλλά είναι επίσης και περισσότερο συμβιβασμένες με την πιθανότητα να μην αδυνατίσουν Έχουν για τον εαυτό τους μια εικόνα λεπτής γυναίκας Η ταυτότητά τους δεν περιλαμβάνει την παχυσαρκία «Δεν είμαι έτσι εγώ, πραγματικά» Το να χάσουν βάρος είναι μια διαρκής προσπάθεια κυμαινόμενης αποτυχίας και επιτυχίας Έχουν κάνει περισσότερες απόπειρες να χάσουν βάρος κι έχουν ζήσει περισσότερες αποτυχίες και απογοητεύσεις σε αυτό
Ψυχογραφικά προφίλ Προ – δραστικές Αντι δραστικές DREAMER Διαρκώς ψάχνουν το επόμενο «μαγικό» που θα κάνει τη διαφορά, αλλά χωρίς να κάνουν τώρα κάτι άμεσα Ηλικίες 25-45 COMFORT SEEKER Συχνά βρίσκονται σε ένα σημείο παραίτησης και χαμηλού κινήτρου για προσπάθεια, μετά από αλλεπάλληλες απογοητεύσεις Ηλικίες 45+ OVER EAGER Περνούν από έντονες διακυμάνσεις εντατικής δίαιτας και μετά χαλάρωσης, προσπαθούν πολύ έντονα και απογοητεύονται έντονα Ηλικίες 25-35 EXPERT Σχεδόν μονίμως σε δίαιτα, γνωρίζουν πολλά, ψάχνονται, δοκιμάζουν τα πάντα Ηλικίες 30-45 Προ – δραστικές Αντι δραστικές
Αίτια παχυσαρκίας Οι λόγοι που οδηγούν στην παχυσαρκία αποδίδονται σε εσωτερικές και εξωτερικές αιτίες Εσωτερικές αιτίες Ένα μεγάλο μέρος των υπέρβαρων γυναικών αποδίδουν την παχυσαρκία τους σε εσωτερικές αιτίες, δηλαδή στο ότι επιδίδονται στο φαγητό για να εκτονωθούν ή για να ξεσπάσουν και να ανακουφιστούν Οι περισσότερες υπέρβαρες γυναίκες πάνω από 35 ετών δεν διστάζουν να πάρουν την ευθύνη για τα περιττά κιλά τους Εξωτερικές αιτίες Ένα άλλο σημαντικό μέρος των υπέρβαρων γυναικών αποδίδει την παχυσαρκία σε εξωτερικές αιτίες: «Έβαλα βάρος αφού έκανα τα παιδιά μου» «Έχει χαλάσει ο μεταβολισμός μου από τις πολλές δίαιτες» «Ο θυρεοειδής μου περιπλέκει το πρόβλημα και δεν χάνω εύκολα πια»
Η εικόνα της παχύσαρκης γυναίκας απέναντι στο κοινωνικό σύνολο Όλες οι υπέρβαρες γυναίκες ανεξάρτητα από ηλικία νιώθουν εξαιρετικά ευάλωτες για το βάρος τους Νιώθουν άσχημα επειδή τραβάνε την προσοχή «σε κοιτάνε συνέχεια, με αυτόν τον άσχημο τρόπο» «δεν πάω στην παραλία παρά μόνο βράδυ και απόμερα να μην με βλέπει κανείς» Νιώθουν άσχημα σε σχέση με το ντύσιμο και τα ρούχα τους «ζηλεύω που δεν μπορώ να φορέσω κάτι ωραίο αλλά δεν υπάρχει ποτέ τίποτα στο νούμερό μου» «έχω βαρεθεί να πια να φοράω αυτά τα σακιά για ρούχα» «δεν υπάρχει ωραία μόδα για μας» Νιώθουν άσχημα επειδή αισθάνονται έντονα την απόρριψη στο κοινωνικό περιβάλλον «βλέπεις ότι σε κοιτάνε υποτιμητικά» «υπάρχει ρατσισμός ανάμεσα στους χοντρούς»
Απώλεια βάρους κίνητρα για ποιο λόγο τελικά δεν χάνουν βάρος τελικά συμπεράσματα
Απώλεια βάρους Η απώλεια βάρους αποτελεί απόδειξη της ικανότητας για αυτοέλεγχο Το παχύσαρκο άτομο αισθάνεται την ανάγκη να αποδείξει ότι έχει επιτέλους τον αυτοέλεγχο και την αυτοεξουσία να χάσει βάρος Κάθε προσπάθεια που καταλήγει στην επανάκτηση του βάρους ανατροφοδοτεί το άτομο με την αίσθηση της αποτυχίας, της αδυναμίας και του αβοήθητου Κάθε άτομο που υπήρξε λεπτό κάποτε αισθάνεται την παχυσαρκία σαν σημαντική απειλή στην αίσθηση οτι έχει τη δύναμη να ελέγχει τη ζωή του και τον εαυτό του Η αίσθηση ότι ΜΠΟΡΩ και ΘΑ ΤΑ ΚΑΤΑΦΕΡΩ είναι ιδιαίτερα σημαντική στην όλη προσπάθεια για αδυνάτισμα
Κίνητρα απώλειας βάρους Ποια είναι τα κίνητρα που ωθούν το παχύσαρκο άτομο να χάσει βάρος Η προσωπική εικόνα και εμφάνιση Η δυνατότητα να νιώθει κανείς πιο όμορφος, αποδεκτός Να φορά καλύτερα, πιο μοντέρνα ρούχα Να μην γίνεται αντικείμενο σιωπηρής κριτικής Το άτομο «ξανασυνδέεται» με μια θετική εικόνα εαυτού Ελευθερία για τη ζωή Κινητικότητα, δυνατότητα να πάει κανείς παντού, εύκολα, χωρίς να κουράζεται Περισσότερη δύναμη, καλύτερη ποιότητα ζωής Περισσότερη δύναμη και άνεση Μελλοντική υγεία Εξασφάλιση από μελλοντικά προβλήματα υγείας Ανακούφιση από πόνους που προκαλούνται από την παχυσαρκία, και εξασφάλιση ότι μελλοντικά θα έχει κανείς καλύτερη υγεία
Συμπεράσματα Οι στάσεις προς την παχυσαρκία διαφοροποιούνται με βάση το αν κανείς ήταν ανέκαθεν παχύσαρκος ή πήρε βάρος σε κάποια φάση στη ζωή του Η παχυσαρκία σα νοσηρό φαινόμενο δεν είναι σταθερό σε έναν άνθρωπο αλλά έχει μια κλιμάκωση με την πάροδο του χρόνου. Από τη φάση της ελπίδας και της προσπάθειας, σε μια μετέπειτα φάση, αποδυνάμωσης – ξεκούρασης Αυτό που χαρακτηρίζει την μεγάλη πλειοψηφία των παχύσαρκων είναι το φαγητό σαν συναισθηματική διέξοδος και ο επακόλουθος φαύλος κύκλος : ενοχή - χαμηλή αυτοεκτίμηση – περισσότερο φαγητό Σε αυτή τη συναισθηματική δύναμη του φαγητού οφείλεται η έλλειψη πειθαρχίας και αφοσίωσης σε ένα πλάνο αδυνατίσματος σε βάθος χρόνου Σαν αποτέλεσμα προκύπτουν οι διακυμάνσεις βάρους που πέρα από τις συνέπειες στην υγεία έχουν και σημαντικές συνέπειες στην ψυχική υγεία, αυτοπεποίθηση και κοινωνικότητα Το μέσο παχύσαρκο άτομο έχει υψηλά κίνητρα για απώλεια βάρους και ένας βασικός μας στόχος θα πρέπει να είναι η ενθάρρυνση σωστών επιλογών που αφορούν την απώλεια βάρους μέσα από σωστές διατροφικές συνήθειες, όσο και τη συναισθηματική υποστήριξη αυτών που κάνουν την προσπάθεια