Θεμελίωση της πρακτικής φυσικοθεραπείας Εβδομάδα 4η 29/10/2013 – ΜΥΕΣ, ΟΣΤΑ, ΑΡΘΡΩΣΕΙΣ Θεωρία: Αρχές και φυσιολογία θεραπευτικής άσκησης Αναστάσιος Γ. Χόρτης MSc, Cert. Ed. Τμήμα Ανθρωπιστικών Επιστημών/Επιστημών Υγείας Independent Science & Technology (IST) College 2013-2014

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Στο τέλος του μαθήματος και με ανεξάρτητη μελέτη θα πρέπει να μπορείτε να: Καταλαβαίνετε το περιεχόμενο της άσκησης που χρησιμοποιείται στην φυσικοθεραπευτική πρακτική Καταλαβαίνετε τις αρχές της θεραπευτικής άσκησης Καταλαβαίνετε την έννοια των μεταβλητών συνταγογράφησης Ξεκινάτε να καταλαβαίνετε βασική φυσιολογία της άσκησης

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ Ορισμός θεραπευτικής άσκησης “Συνταγογράφηση ενός προγράμματος φυσικής δραστηριότητας που περιλαμβάνει ο πελάτης να αναλαμβάνει εκούσια σύσπαση των μυών ή / και την κίνηση του σώματος με σκοπό την ανακούφιση των συμπτωμάτων, τη βελτίωση της λειτουργίας ή την βελτίωση, διατήρηση ή επιβράδυνση της επιδείνωσης της υγείας.” (Taylor et al., 2007)

Λειτουργική εκγύμναση ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ (συνέχεια) Πρόληψη ή αποκατάσταση αναπηριών Βελτίωση ή αποκατάσταση της φυσικής λειτουργίας ώστε οι Δ.Κ.Ζ δεν είναι πλέον μια πρόκληση Βελτίωση γενικής υγείας και καλής φυσικής κατάστασης Μείωση των παραγόντων κινδύνου Λειτουργική εκγύμναση και αποκατάσταση Πρώιμη και μεσαία διαχείριση Κύκλος αποκατάστασης

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ (συνέχεια) Ποιοι ασθενείς επωφελούνται περισσότερο; - Καρδιοαγγειακά προβλήματα - Μυοσκελετικά - Ακρωτηριασμένοι - Χειρουργημένοι Νευρολογικά - Γηριατρικά - Διαχείριση αναπηρίας - Ψυχιατρικά - Ανακουφιστική φροντίδα - Αναπνευστικά - Παιδιατρική - Κακώσεις Ν.Μ - Γυναικολογία - Εγκαύματα

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ (συνέχεια) Άσκηση για την πρόληψη των ασθενειών: Σχέση μεταξύ του καθιστικού τρόπου ζωής και χρόνιων εκφυλιστικών διαταραχών Παραπάνω από 20 διαταραχές σχετίζονται με την έλλειψη φυσικής δραστηριότητας 50 χρόνια έρευνα Οι φυσικοθεραπευτές έχουν να παίξουν ρόλο στην προώθηση της υγείας

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ (συνέχεια) Στόχοι θεραπευτικής άσκησης: - Επιτρέπει την κίνηση -Κινητοποιεί τις αρθρώσεις Διάταση μαλακών ιστών -Βελτίωση της κυκλοφορίας Βελτίωση αναπν. χωρητικότητας -Βελτίωση της μυϊκής δύναμης Βελτίωση της αντοχής -Βελτίωση ισορροπίας και συντονισμού Προώθηση χαλάρωσης -Μείωση του άγχους και κατάθλιψης Αύξηση του κοινωνικού δικτύου -Αύξηση της αυτό-πεποίθησης/εκτίμησης και ευημερίας Increase social network Reduce anxiety and depression

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ (συνέχεια) Ευρύτερος στόχος θεραπευτικής άσκησης: Να προσπαθεί όποτε είναι δυνατόν να αποκαθιστά πλήρης λειτουργία και να επιτυγχάνει ένα βέλτιστο επίπεδο φυσικής κατάστασης Να επιτυγχάνει αυτό θέτοντας κοινούς ρεαλιστικούς στόχους και αναγνωρίζοντας σε πόσο καλή κατάσταση πρέπει να είναι Κίνητρο Τήρηση και συμμόρφωση Increase social network Reduce anxiety and depression

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ (συνέχεια) Αρχές εκπαίδευσης: Ετοιμότητα Υπερφόρτωση Εξειδίκευση Κίνητρο Μάθηση Αντιστρεψιμότητα Φθίνουσες αποδόσεις Increase social network Reduce anxiety and depression

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ (συνέχεια) Μεταβλητές συνταγογράφησης: F – Frequency ή Συχνότητα συνεδριών I – Intensity ή Ένταση συνεδριών T – Time and duration ή Χρόνος και Διάρκεια συνεδριών T – Type ή Τύπος συνταγογραφούμενης άσκησης Increase social network Reduce anxiety and depression

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ (συνέχεια) Τύποι θεραπευτικής άσκησης: Ελαστικότητα Ασκήσεις εύρους τροχιάς Ασκήσεις ενδυνάμωσης Ασκήσεις αντοχής Ασκήσεις ισορροπίας / ιδιοδεκτικότητας Ασκήσεις κάρδιο-αγγειακές και αναπνευστικές

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ (συνέχεια) Γιατί είναι σημαντική η παρακολούθηση της θεραπευτικής άσκησης: Καρδιακή συχνότητα - Μόνιτορ σφυγμού Πίεση αίματος - Συστολική / Διαστολική Υποκειμενικά κριτήρια έκβασης - Κλίμακα Borg - Αναπνευστικός ρυθμός

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ (συνέχεια) Κλίμακα Borg:

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ (συνέχεια) Ιδιοδεκτικότητα – Ισορροπία: Συνειδητή και ασυνείδητη εκτίμηση της θέσης της άρθρωσης Πρόληψη πτώσεων σε ασθενείς με οστεοπόρωση Κακώσεις στα κάτω άκρα Νευρολογικά περιστατικά

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ (συνέχεια) Ασκήσεις αντίστασης: Σκεφτείτε γιατί μπορεί να επιλέξουμε διαφορετικούς τύπους ασκήσεων; Υπάρχει κάποιο ρίσκο; - Ισομετρική - Μειομετρική - Πλειομετρική - Ισοκινητική - Ανοιχτή και κλειστή κινητική αλυσίδα Προοδευτικότητα Αρχή Ισχύς ? Αντοχή ? Δύναμη ? Πολυπλοκότητα του στόχου Λειτουργικότητα

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ (συνέχεια) Αντοχή, ισχύς και δύναμη: Αντοχή - Ικανότητα εκτέλεσης μυϊκών συστολών ενάντια σε κάποια αντίσταση για παρατεταμένη χρονική περίοδο Δύναμη -Ικανότητα του μυός να παράγει τάση και επακόλουθο έργο κατά τη διάρκεια μιας προσπάθειας Ισχύς -Ικανότητα παραγωγής μεγάλης δύναμης

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ (συνέχεια) Προοδευτικότητα: Αρχή; Ισχύς; Αντοχή; Δύναμη;

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ (συνέχεια) Η αντίδραση του σώματος στην άσκηση: Βραχυπρόθεσμα Μακροπρόθεσμα Καρδιακή συχνότητα ↑ ↓ Αναπνευστική συχνότητα ↑ ρυθμός ↑ αναπνεόμενος όγκος αέρα

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ (συνέχεια) Η αντίδραση του καρδιακού ρυθμού στην άσκηση (McArdle et al., 1994):

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ (συνέχεια) Το αποτέλεσμα της άσκησης στο μυοσκελετικό σύστημα: Αύξηση αντοχής - Bελτιωμένη χρήση οξυγόνου - Aπό το μυ αυξημένη αποθήκευση καυσίμων στο μυ Πρόγραμμα με αντίσταση - Αύξηση μυϊκής ισχύος του μυός

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ (συνέχεια) Σύνοψη: Ο σχεδιασμός της άσκησης αποτελεί βασική ικανότητα για τον φ/θ Έχει υπόβαθρο φυσιολογικές και παθο-φυσιολογικές διαδικασίες Απαιτεί άριστη γνώση των αρχών της άσκησης και της φυσιολογίας Ψυχολογία κινήτρου - Στάδια αλλαγών Φαντασία

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Bird P, Tarpenning KM and Marino FE (2005). Designing Resistance Training Programmes to Enhance Muscular Fitness. Sports Med: 35 (10): 841-851. Garber, CE; Blissmer, B; Deschenes, M; Franklin, BA.; Lamonte, MJ; Lee, I-M; Nieman, D; Swain, D. American College of Sports Medicine (ACSM) Quantity and Quality of Exercise for Developing and Maintaining Cardiorespiratory, Musculoskeletal, and Neuromotor Fitness in Apparently Healthy Adults: Guidance for Prescribing Exercise (2011) Medicine & Science in Sports & Exercise: 43 ( 7); 1334-1359. Glynn, A & Fidler, H (2009). The Physiotherapists Pocket Guide to Exercise Assessment, Prescription and Training. Churchill Livingstone Elsevier. Hall C, Thein Brody L (2011). Therapeutic exercise: Moving toward function. (3rd ed.) Philidelphia, Lippincott Williams & Wilkins Hanandez Kravitz (2006) http://www.unm.edu/~lkravitz/Article%20folder/hypertrophy.html

Ευχαριστώ για την προσοχή σας! ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΤΕ ΟΤΙ: Ανατρέξατε στα μαθησιακά αποτελέσματα για αυτό το μάθημα και πραγματοποιήσατε τη σχετική μελέτη που απαιτείται Επισκεφθήκατε τα βιβλία στην βιβλιοθήκη του IST, και μελετήσατε τις ενότητες που σχετίζονται με το σημερινό μάθημα Επισκεφθήκατε άλλες πηγές πληροφοριών (προτεινόμενα βιβλία, ιστοσελίδες και περιοδικά) για να απαντήσετε σε τυχόν ερωτήσεις Είστε ικανοποιημένοι ότι έχουν εκπληρωθεί και ότι έχετε καταλάβει τις έννοιες που εισάγονται και συζητούνται Μην διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μου ή την κ. Οικονομοπούλου για τυχόν απορίες Ευχαριστώ για την προσοχή σας!