Παρουσίαση Υποδειγματικής Διδασκαλίας ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Παρουσίαση Υποδειγματικής Διδασκαλίας Μάθημα: Η ΔΙΑΧΥΣΗ ΤΟΥ ΑΙΣΩΠΕΙΟΥ ΜΥΘΟΥ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ Διδάσκων: κ. Γ.Κ. Κατσαδώρος
Στοιχεία διδασκαλίας Σχολείο: Τάξη: Α΄ Δημοτικού. Αριθμός Μαθητών: 20 Διδάσκων: Μάθημα: «Μύθοι του Αισώπου»
ΣΤΟΧΟΙ Γενικός Στόχος: Οι μαθητές, μετά τη διδασκαλία, πρέπει να έχουν κατανοήσει τους μύθους και να είναι σε θέση να τους αποδίδουν με δικά τους λόγια προφορικά και γραπτά. Να καταλάβουν πως η αλαζονεία δεν είναι καλό χαρακτηριστικό.
Ειδικοί Στόχοι: Να είναι σε θέση οι μαθητές να διηγούνται τους μύθους με απλά λόγια. Να κατανοήσουν το ρόλο του κάθε ήρωα στους μύθους και να τον αποδίδουν προφορικά και γραπτά. Να μπορούν να πουν προφορικά αλλά και να γράφουν το ηθικό δίδαγμα των μύθων.
ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Πίνακας- Κιμωλία Εικόνες ζώων Φύλλο εργασίας Power point Φωτοτυπίες (ασκήσεις και μάσκες).
με το μύθο χελώνα και λαγός, μαθαίνουμε τα ουσιαστικά Γλώσσα με το μύθο χελώνα και λαγός, μαθαίνουμε τα ουσιαστικά
Αρχικά έχουμε μια πρώτη επαφή με τον μύθο από μια γρήγορη κι επιφανειακή διήγηση, που όμως δεν αποκαλύπτει το τέλος.
Στη συνέχεια θα δρομολογήσουμε συζήτηση για το τι θα συμβεί στο τέλος του μύθου και πώς εμείς θα τελειώναμε τον μύθο; «…καθώς η χελώνα έτρεχε σκεφτόταν πως σημασία δεν είχε τόσο η νίκη αλλά να καταλάβει ο λαγός ότι η αλαζονεία δεν είναι καλό χαρακτηριστικό. Έτσι έψαχνε ένα τρόπο να αποδείξει στο λαγό ότι η καλοσύνη δίνει περισσότερη χαρά από τη νίκη. Έτσι όταν είδε το λαγό να κοιμάται τον ξύπνησε και συνέχισαν μέχρι που τερμάτισαν μαζί. Άρα ήταν και οι δύο νικητές».
Με αυτό το τρόπο ενισχύουμε τη φαντασία των παιδιών τα βοηθάμε να αναπτύξουν κριτική σκέψη αφού καλούνται να δώσουν ένα δίκαιο τέλος στο μύθο και ταυτόχρονα καταφέρνουμε να αποσπάσουμε την προσοχή τους. Αργότερα θα κάνουμε μια ανάγνωση του μύθου με παραστατικότητα και χρώμα στην φωνή.
Πιθανές άγνωστες λέξεις: Τέλος θα εντοπίσουμε τις άγνωστες λέξεις και θα τις επεξηγήσουμε. Πιθανές άγνωστες λέξεις: Ταχύς = γρήγορος Βραδύς = αργός
Δημιουργία προτάσεων και ερωτήσεων με τις άγνωστες λέξεις για να κατανοήσουμε βαθύτερα το νόημα τους, π.χ. Ποιος από τους δύο ήρωες είναι ταχύς και ποιος βραδύς λαμβάνοντας υπόψη μας την εικόνα ;
Ερωτήσεις κατανόησης : Συζητάμε το νόημα του μύθου. Για να βεβαιωθούμε πως τα παιδιά έχουν κατανοήσει πλήρως το κείμενο, τους κάνουμε ερωτήσεις μέσα από αυτό. Ερωτήσεις κατανόησης : 1)Ποιο ζώο είναι πιο ταχύ ο λαγός ή η χελώνα; 2)Αφού ο λαγός είναι πιο ταχύ ζώο γιατί τελικά νικητής στέφθηκε η χελώνα; 3)Ποιο ανθρώπινο χαρακτηριστικό ανταποκρίνεται στη συμπεριφορά του λαγού;
Δραστηριότητα 1η Οι μαθητές αφού διαβάσουν μόνοι τους μια φορά τον μύθο, σημειώνουν με ένα μολύβι ποιες λέξεις είναι πρόσωπα, ποιες ζώα, και ποιες πράγματα. Ωστόσο φτιάχνουμε στον πίνακα ένα διάγραμμα και καλούμε τα παιδιά να αντιγράψουν τις λέξεις που βρίσκουν μόνα τους στη κατάλληλη θέση του διαγράμματος.
Διάγραμμα με τις απαντήσεις Ουσιαστικά πρόσωπα Ζώα Πράγματα Χελώνα Δρόμος Λαγός Τέρμα
Δραστηριότητα 2η Φτιάχνουμε στον πίνακα την ακροστιχίδα με το όνομα του Αισώπου. Και για κάθε γράμμα βρίσκουμε μια λέξη. Φροντίζουμε όμως αυτή η λέξη να είναι ένα ουσιαστικό δηλαδή πρόσωπο, ζώο, φυτό ή πράγμα. Αγελάδα Ιπποπόταμος Σίδερο Ώρα Παπαγάλος Οδηγός Σαύρα
Δραστηριότητα 3η Χωριζόμαστε σε δυο ομάδες και κάθε μια ομάδα φτιάχνει το δικό της παραμυθάκι ή ένα ποιηματάκι χρησιμοποιώντας τις λέξεις που βρήκαμε στην ακροστιχίδα. Ο εκπρόσωπος κάθε ομάδας το διαβάζει μεγαλόφωνα στην τάξη και η μια ομάδα χειροκροτεί την άλλη για την προσπάθεια της. «Μια φορά κι έναν καιρό… μια αγελάδα ένας ιπποπόταμος μια σαύρα και ένας παπαγάλος χάθηκαν στο δάσος....»
Στο τέλος διαβάζω κι εγώ ένα ποιηματάκι: «Πρόσωπα ζώα φυτά και πράγματα. Παρέα κάνουν με ανταλλάγματα. Εμείς τα μάθαμε όλοι καλά. Γίνανε φίλοι μας! Τα ουσιαστικά! Κι έτσι καταλήγουμε: Τι κοινό λοιπόν έχουν ένα ζώο ένα πρόσωπο, ένα πράγμα, κι ένα φυτό; Είναι όλα τους ουσιαστικά!»
με το μύθο το κουνούπι και το λιοντάρι Μαθηματικά με το μύθο το κουνούπι και το λιοντάρι
Αρχικά έχουμε μια πρώτη επαφή με τον μύθο από μια γρήγορη κι επιφανειακή διήγηση.
Θα εντοπίσουμε τις άγνωστες λέξεις και θα τις επεξηγήσουμε. Άγνωστες λέξεις : καραμούζα = διαπεραστική εκνευριστική φωνή Απηύδησε = απελπίστηκε Επινίκιο = αυτός που σχετίζεται με τη νίκη
Με αφορμή τη στροφή: «Ωστόσο μπλέχτηκε σ’ ένα ιστό αράχνης και την ώρα που κατασπαρασσόταν κλαιγόταν πως ένας αντίπαλος μεγάλων ζώων, χανόταν εξαιτίας ενός τιποτένιου, της αράχνης.» Μαθαίνουμε πώς να διαβάζουμε την ώρα.
Αρχικά για να κεντρίσουμε το ενδιαφέρον των παιδιών θα τους δώσουμε ένα χαρτονάκι όπου πάνω του θα απεικονίζετε ένα ρολόι με δείκτες, και καλούνται να το συναρμολογήσουν και να του δώσουν τα χρώματα που επιθυμούν.
Αφού πια κάθε παιδί θα έχει το δικό του ρολόι, ζωγραφίζουμε ένα μεγάλο ρολόι στον πίνακα και συζητάμε για την ώρα τα λεπτά και τα δευτερόλεπτα. Ταυτόχρονα φρεσκάρω και τα αριθμητικά: ζητώ από τους μαθητές να μετρήσουν από το 1 – 60
Αρχικά θα διδάξουμε στα παιδιά την ώρα πως διαβάζετε ακριβώς, δηλαδή θα κάνουμε παραδείγματα όπου ο μεγάλος δείκτης θα βρίσκετε στο 12 και μετά από αυτά τα παραδείγματα θα τους ζητήσουμε να μας πουν τι παρατήρησαν σχετικά με τους δείκτες. Π.χ
Τα παιδιά θα παρατηρήσουν ότι ένας από τους δύο δείκτες βρισκόταν πάντα στο 12 τότε εμείς συνεχίζουμε την παρατήρηση των παιδιών και λέμε :
Αφού τα παιδιά μάθουν την ώρα ακριβώς θα συνεχίσουμε με την ώρα «και μισή». Με τον ίδιο τρόπο όπως διδάξαμε την ώρα ακριβώς θα διδάξουμε την ώρα και μισή, δηλαδή ο μεγάλος δείκτης θα δείχνει τον αριθμό 6.
Τα παιδιά θα παρατηρήσουν ότι ένας από τους δύο δείκτες βρισκόταν πάντα στο 6 τότε εμείς συνεχίζουμε την παρατήρηση των παιδιών με το συμπέρασμα :
Στη συνέχεια τους δίνουμε ένα φύλλο εργασίας όπου καλούνται να αντιστοιχίσουν, να συμπληρώσουν ή και να ζωγραφίσουν, κάνοντας το μάθημα ποιο ευχάριστο.
Ασκήσεις φύλλου εργασίας : Άσκηση 1η
Άσκηση 2η
Άσκηση 3η
με το μύθο δύο πετεινοί και ένας αετός Εμείς Κι Ο Κόσμος με το μύθο δύο πετεινοί και ένας αετός
Αρχικά κάνουμε ανάγνωση του μύθου με παραστατικότητα και χρώμα στην φωνή
Εντοπίζουμε τις άγνωστες λέξεις που μπορεί να δυσκολέψουν το παιδί στην κατανόηση του μύθου. Άγνωστες λέξεις Αντιμάχονταν = ανταγωνίζονταν Τόπο σκιερό = τόπος με σκιά, που δεν πιάνει ήλιο Λάλησε = έκραξε
Στη συνέχεια θα συζητήσουμε για το μύθο και θα εντοπίσουμε τους ήρωες του, όπου είναι δύο πετεινοί και ένας αετός. Ταυτόχρονα θα θυμηθούμε και τους προηγούμενους μύθους όπου θα γίνει παρατήρηση ότι και σε αυτούς έχουμε να κάνουμε με ζώα. Συμπεραίνουμε λοιπόν ότι ο εν λόγω μύθος, αλλά και όλοι οι μύθοι του Αισώπου, προσφέρονται πολύ για μια βαθύτερη γνωριμία με τα ζώα που ζουν στα δάση.
Ήρωες των μύθων που μελετήσαμε : κουνούπι Χελώνα πετεινός αετός λαγός λιοντάρι
Συζητάμε για το ποια από αυτά υπάρχουν στην Ελλάδα. Ποια από αυτά είναι προστατευόμενα. Δείχνουμε στο χάρτη που έχει δάση η Ελλάδα και μαθαίνουμε τι ζωάκια ζουν σε αυτά.
Αναζητάμε και άλλα άγρια ζώα που ίσως να μην ζουν στο δάσος αλλά στους πάγους, στον βόρειο πόλο. Έτσι τα παιδιά θα καταλάβουν πως σε κάθε περιοχή ζουν διαφορετικά ζώα
Συζητάμε για τις άσχημες συνθήκες που μεγαλώνουν τα ζώα στα Τσίρκα Και πόσο πολύ τα τυραννάνε για να τα εκπαιδεύσουν να δώσουν την παράσταση που εμείς βλέπουμε.
Δραστηριότητα 1η Χωρίζουμε τη τάξη σε τρεις ομάδες όπου : η πρώτη ομάδα θα ασχοληθεί με τα ζώα που είναι υπό εξαφάνιση στην Ελλάδα η δεύτερη ομάδα θα αναζητήσει πληροφορίες για τα ζώα του δάσους και η τρίτη με τα ζώα του νερού που επίσης κινδυνεύουν.
Ο αρχηγός της κάθε ομάδας θα παρουσιάσει τα ευρήματα στη τάξη και στη συνέχεια θα δημοσιευτούν στη σχολική εφημερίδα. Για να διευκολύνουμε τις ομάδες μπορούμε να τους δώσουμε σχετικά site στο internet www.wwf.gr τα ζώα που τελούν υπό εξαφάνιση http://web.auth.gr/virtualschool/1.1/youngs/forkids/zoa/Wild/Pole/animals_of_pole.html φωτογραφίες από άγρια ζώα που ζουν στον πάγο
Δραστηριότητα 2η Αντιστοίχισε τις εικόνες:
Η ώρα των καλλιτεχνικών Με το μύθο λιοντάρι και λαγός
Αρχικά διαβάζουμε το μύθο
Μοιράζουμε στους μαθητές ρόλους αφού το συγκεκριμένο μύθο θα τον οργανώσουμε σε παιδική παράσταση όπου τα κουστούμια και οι μάσκες θα κατασκευαστούν από τα ίδια τα παιδιά. Εδώ θα χρειαστούμε χαρτόνι μαρκαδόρους και διάφορα πατρόν από μάσκες άγριων ζώων. Ψαλίδια, κόλλα σε stick για να μην τρέχει και λερωθούμε. Λαστιχάκι για να μπορούμε να βάλουμε την μάσκα μας, και συρραπτικό για να το στερεώσουμε.
Κατασκευή μάσκας λιονταριού Δραστηριότητα Κατασκευή μάσκας λιονταριού Θα κόψουμε προσεχτικά το πατρόν με ένα ψαλιδάκι. Στη συνέχεια θα βγάλουμε δύο τρύπες κάτω από τα μάτια του πατρόν για να βλέπουμε. Ζωγραφίζουμε τα χαρακτηριστικά του λιονταριού. Και στερεώνουμε στις δύο άκρες της μάσκας ένα λαστιχάκι για να την φοράμε.
Πατρόν λιονταριού
Με τον ίδιο τρόπο μπορούμε να κατασκευάσουμε και άλλες μάσκες ζώων χρησιμοποιώντας τα πατρόν :
Βιβλιογραφία Γ. Μπαμπινιώτης, λεξικό της νέας ελληνικής γλώσσας, Β έκδοση, κέντρο λεξικολογίας. Αννέτα Παπαθανασίου – Ολυμπία Μπασκλαβάνη, θεατροπαιχνίδια, Αθήνα: κέδρος 2001 Διαθεματική γεωγραφία, Απόστολος Ν. Κατσίκης, τυπωθήτο – Γιώργος Δαρδανος Εισαγωγή στα μαθηματικά, Εξαρχάκος, Αθήνα 2001 Περιβαλλοντική εκπαίδευση, Αλέξανδρος Γεωργόπουλος – Ελισάβετ Τσαλίκη, gutenberg Οδηγός της νεοελληνικής γλώσσας, Άννα Ιορδανίδου, Πατάκη Βελτιώστε τα ελληνικά σας, Γαβριήλ Μηνάς, ένωση συντακτών Κύπρου Συντακτικό της νέας ελληνικής Νεοελληνική γραμματική Βιβλιοθήκη των ελλήνων, Αισώπου μύθοι, ελληνικός εκδοτικός οργανισμός, τόμος 108 και 109