ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΕΙΟΝΟΜΙΑΣ-ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΟΝΟΜΙΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ «ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ» ΘΕΜΑ: ΧΡΗΣΗ ΦΟΡΗΤΩΝ ΣΥΣΚΕΥΩΝ ΣΤΙΣ ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΑΠΙΔΑΚΗΣ ΣΑΡΑΝΤΟΣ ΚΑΜΠΕΡΟΓΙΑΝΝΗ ΕΛΕΝΑ Β ΜΕΤΣΙΟΥ ΣΤΕΛΑ Β ΚΑΝΙΟΥΡΑ ΕΛΕΝΗ Β

ΟΡΙΣΜΟΣ ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ  Είναι ένα σύνολο υπηρεσιών το οποίο αναφέρεται στην πρόσκτηση, αποθήκευση, πρόσβαση και διακίνηση πληροφορίας και υλικού το οποίο είναι σε ψηφιακή μορφή.

ΦΥΣΙΚΟΣ ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ  Οι χρήστες σήμερα αναζητούν πληροφορίες σε δύο παράλληλους κόσμους πληροφορίας, στο φυσικό και στον εικονικό.  Φυσικός χώρος: ο χώρος στον οποίο φυλάσσονται βιβλία και άλλα τεκμήρια για αναφορά ή/ και δανεισμό και στον οποίο παρέχονται υπηρεσίες πληροφόρησης.  Εικονικός χώρος: ο χώρος όπου φυλάσσονται ψηφιακά τεκμήρια και πληροφορίες σε μορφή προσπελάσιμη από υπολογιστές.

ΣΤΟΧΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ  Η παρούσα εργασία εξετάζει την εκμετάλλευση των φορητών συσκευών για την ενοποίηση των δύο αυτών χώρων με απώτερο στόχο την ενδυνάμωση των χρηστών και τον εμπλουτισμό της παρεχόμενης πληροφορίας.

ΑΝΑΓΚΕΣ ΕΝΟΠΟΙΗΣΗΣ  Με τις φορητές συσκευές μπορούμε να έχουμε: • Πρόσβαση οποτεδήποτε και απ’ οπουδήποτε • Πρόσβαση σε περιεχόμενα multimedia • Πρόσβαση σε είδη αποθηκευμένο υλικό • Τήρηση σημειώσεων • Συμβουλή-επικοινωνία με άλλο άτομο

ΦΟΡΗΤΕΣ ΣΥΣΚΕΥΕΣ Οι σημερινοί χρήστες έχουν στην κατοχή τους ένα πλήθος τεχνολογιών από πολύ σύνθετες έως πολύ απλές φορητές συσκευές. Σύνθετες: • Φορητοί υπολογιστές • Κινητές συσκευές τύπου PDA • Έξυπνα τηλέφωνα • PC Απλές: • Φορητοί αποθηκευτικοί δίσκοι τύπου USB και κάρτες μνήμης

ΦΟΡΗΤΕΣ ΣΥΣΚΕΥΕΣ (συνέχεια)  Οι φορητοί υπολογιστές ανήκουν στους υπολογιστές τέταρτης γενιάς, μπορούν να μεταφερθούν παντού και διαθέτουν ενεργειακή αυτονομία.  PDA είναι μικρή και εύχρηστη συσκευή και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αποθήκευση και ανάκτηση πληροφοριών.  Το σημαντικότερο χαρακτηριστικό γνώρισμα που διαθέτουν τα έξυπνα τηλέφωνα είναι ο μίνι υπολογιστής που λειτουργεί μέσα τους καθώς επίσης λειτουργεί ως ένα προσωπικό ημερολόγιο ή μία προσωπική βάση δεδομένων.

ΦΟΡΗΤΕΣ ΣΥΣΚΕΥΕΣ (συνέχεια)  PC είναι προσωπικός υπολογιστής, χρησιμοποιείται συνήθως από ένα χρήστη και κυρίως για εφαρμογές όπως επεξεργασία κειμένου προγραμματισμό κ.α.  USB (Ενιαίος Σειριακός Δίαυλος) είναι ένα σύστημα διαύλων το οποίο χρησιμοποιείται για την επικοινωνία ενός υπολογιστή με περιφερειακά συστήματα.  Κάρτες μνήμης είναι οι συσκευές των οποίων ο κύριος σκοπός είναι η ηλεκτρονική αποθήκευση δεδομένων.

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΦΟΡΗΤΩΝ ΣΥΣΚΕΥΩΝ  Φορητότητα/ ασύρματα δίκτυα  Εργαλεία αναπαραγωγής εικόνων, ήχων, βίντεο  Ικανότητα τοπικής και απομακρυσμένης αποθήκευσης  Εργαλεία οργάνωσης και ταξινόμησης γραπτών και ηχητικών σημειώσεων  Εργαλεία

ΚΙΝΗΤΕΣ ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΚΑΙ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ  Οι βιβλιοθήκες συνεργάζονται με διάφορους φορείς, όπως τα κέντρα δικτύων, για να προσφέρουν στους χρήστες των συσκευών αυτών τις υπηρεσίες τους. • Υπηρεσίες Περιεχομένου • Υπηρεσίες Υποστήριξης • Υπηρεσίες Προώθησης • Υπηρεσίες Προστιθέμενης Αξίας

ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΙΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΕΝΟΠΟΙΗΣΗΣ  Στην προσπάθεια υλοποίησης αυτού του έργου θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι περιορισμοί που επιβάλλονται από τις ίδιες τις τεχνολογίες, αλλά και το ευρύτερο περιβάλλον.  Προκειμένου να υλοποιηθεί ένα τέτοιο σύστημα είναι απαραίτητο να χρησιμοποιηθεί το κατάλληλο υλικό, το κατάλληλο λογισμικό καθώς και το κατάλληλο εκπαιδευμένο προσωπικό.

ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ ΦΟΡΗΤΩΝ ΣΥΣΚΕΥΩΝ  Οι φορητές συσκευές παρουσιάζουν προβλήματα όπως η υψηλή κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας, το μέγεθος και το βάρος τους, το μέγεθος της οθόνης καθώς όλα αυτά καθιστούν τη συσκευή δύσχρηστη.

ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ ΥΠΟΔΟΜΗΣ  Τα προβλήματα υποδομής δεν περιορίζονται μόνο στο υλικό του συστήματος. Από τα σημαντικότερα προβλήματα λογισμικού είναι το κόστος προμήθειας των προγραμμάτων καθώς δεν είναι γνωστές εκ των προτέρων οι ιδιαιτερότητες και προδιαγραφές των συσκευών που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν.

ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΧΡΗΣΤΩΝ  Υπάρχουν προβλήματα που αφορούν τους χρήστες του συστήματος και τα οποία είναι ιδιαίτερης σημασίας κυρίως για την εισαγωγή και την αποδοχή της υπηρεσίας.  Τα τεχνικά χαρακτηριστικά των συσκευών αυτών είναι από τη φύση τους περιοριστικά προκαλώντας προβλήματα στη χρήση τους.  Οι χρήστες αντιμετωπίζουν προβλήματα, όσον αφορά το κόστος και την ασφάλεια των φορητών συσκευών.

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΣΤΙΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ  Οι λειτουργίες του συστήματος είναι σχεδιασμένες βάσει του μοντέλου πελάτη-εξυπηρετητή.  Το σύστημα υποστηρίζει την πρόσβαση στον OPAC της βιβλιοθήκης. Υπάρχει ένας κεντρικός υπολογιστής στον οποίο βρίσκεται ψηφιακό υλικό διαθέσιμο για μεταφορά στις συσκευές των χρηστών.  Ένας κεντρικός υπολογιστής εξυπηρετεί την επικοινωνία των χρηστών του συστήματος, η οποία γίνεται μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.  Το σύστημα είναι ανοιχτό και δομημένο, δηλαδή ανά πάσα χρονική στιγμή μπορεί να προσαρτηθεί κάποιο επιπλέον στοιχείο στην υποδομή του.

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ (συνέχεια)  Το σύστημα αποτελείται από τις φορητές συσκευές των χρηστών του, το ασύρματο και ενσύρματο δίκτυο επικοινωνίας καθώς και από 5 εξυπηρετητές: • Των ιστοσελίδων (web server) • Της διανομής IP διευθύνσεων (DHCP server) • Τις βάσεις δεδομένων (DB server) • Της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας (Mail server) • Της μεταφοράς αρχείων (FTP server)

MAIL SERVER - DHSP SERVER  Ο Mail server αναλαμβάνει την παραλαβή, μεταφορά και παράδοση των μηνυμάτων αλληλογραφίας των χρηστών του συστήματος προς άλλους χρήστες.  Ο DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol) server λειτουργεί ως ένα μητρώο επισκεπτών, το οποίο αποδίδει στους χρήστες μια ταυτότητα αναγνώρισης στο δίκτυο του συστήματος.

DATA BASE – FTP SERVER  Ο εξυπηρετητής DB στοχεύει στη συλλογή και διακίνηση πληροφοριών σχετικά με το φυσικό και ψηφιακό υλικό της βιβλιοθήκης.  Ο εξυπηρετητής FTP (File Transfer Protocol) μεταφοράς αρχείων χρησιμοποιείται για να μπορούν οι χρήστες να μεταφέρουν στις συσκευές τους ηλεκτρονικά αρχεία από το ψηφιακό υλικό της βιβλιοθήκης.

ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ  Για να λειτουργήσει σωστά το σύστημα αυτό πρέπει να υλοποιηθούν κάποια μοντέλα αξιολόγησης που να καλύπτουν όλο το φάσμα του σχεδιασμού και της εφαρμογής της υπηρεσίας και τα οποία να είναι αποτελεσματικά στην πληροφόρηση που παρέχουν.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ  Η χρήση των φορητών συσκευών στις ψηφιακές βιβλιοθήκες αποτελούν καθοριστικό ρόλο γιατί χάρη σ’αυτές επιτυνχάνεται σωστά η ανάπτυξη υπηρεσιών πλοήγησης και αναζήτησης σε ηλεκτρονικές πηγές.