Παραβατικότητα ανηλίκων. Εκτίμηση επικινδυνότητας και αναγκών τους Παραβατικότητα ανηλίκων. Εκτίμηση επικινδυνότητας και αναγκών τους Απόστολος Βούρδας MRCPSych, CCST Παιδοψυχίατρος Γραμματέας του Κλάδου Ψυχιατροδικαστικής Ημερίδα ΕΠΑΑ Απρίλιος 2009

Παραβατικότητα : μορφή αποκλίνουσας συμπεριφοράς που παραβιάζει τους κοινωνικούς κανόνες, τα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών και συνιστά παράβαση του νομικού κανόνα. Γιατί ένας παιδοψυχίατρος; Διαταραχή Διαγωγής ως κατοχυρωμένη ιατρική διάγνωση Ιατρικοποίηση της συμπεριφοράς; Αυξημένη ψυχοπαθολογία και παρουσία νευρογνωσιακών ελλειμμάτων.

Romeo et al. Τhe cost of severe antisocial behavior in children and who pays for it. BJP 2006 Παιδιά ηλικίας κατά Μ.Ο. 5 χρ. Σοβαρή διαταραχή Μέσο κόστος 5.950 GBP Ένα παραβατικό παιδί 10 χρόνων κοστίζει στην κοινωνία Χ 10 σε σύγκριση με ένα άλλο παιδί. Knabb et al 2002.

«Η πιθανότητα να συμβεί κάτι κακό». Κακό ??? Πιθανότητα ??? Συνδυασμός ατομικών και περιβαλλοντικών παραγόντων. Μέγεθος συνεχές, μεταβλητό και ποιοτικό.

Το νόημα της επικινδυνότητας Το είδος Η πιθανότητα Η αμεσότητα Η συχνότητα Οι επιπτώσεις Που οδηγούν σε: χαμηλά, μέσα , υψηλά , πολύ υψηλά επίπεδα επικινδυνότητας

Σχετικά νέα αντίληψη Χάσμα μεταξύ της παρούσης και της επιθυμητής κατάστασης Εκτίμηση προβλημάτων, αδυναμιών, ελλειμμάτων, δυνατοτήτων και ικανοτήτων Στόχος η βελτίωση Συνδυασμός ατομικών και περιβαλλοντικών παραγόντων.

Περίπτωση 14 χρόνων αγόρι, κατηγορήθηκε για ασέλγεια Χ 2 στην 8χρονη θετή του αδελφή πριν ένα χρόνο Μετοίκησε στη θεία Μητέρα πιστεύει την κόρη Το αγόρι συνεχίζει να αρνείται την πράξη, παρακολουθεί ΨΘ, πάει καλά στο σχολείο Θέλει να επιστρέψει στο σπίτι του. ποιος ο κίνδυνος, ποιες οι ανάγκες ;;;;

2 τρόποι εκτίμησης Κλινική Διαίσθηση Δομημένη Συστηματική προσέγγιση παραγόντων Η υπομονή, μεθοδικότητα και σχολαστικότητα είναι αυτό που θα φέρει καρπούς και όχι κάποια έξυπνη ή λαμπρή ερμηνεία

Πολλαπλασιαστική επίδραση ( Herrenkhol et al 2000) παράγοντες δυναμικοί στατικοί Πολλαπλασιαστική επίδραση ( Herrenkhol et al 2000) Οικογενειακοί παράγοντες: έναρξη και διατήρηση Ηλικία έναρξης: < 10 χρόνων βαρύτατη πρόγνωση

Παράγοντες 1 Το ιστορικό της πράξης Το είδος της πράξης ( τραυματισμός ή όχι). Σχεδιασμός ( παρορμητικό …λεπτομερής σχεδιασμός, χρόνος). Βαθμός επιθετικότητας ( πέρα από το απαιτούμενο για την ολοκλήρωση της πράξης). Προκλητοί παράγοντες.

Παράγοντες 2 Ατομικό Ιστορικό: Προσωπικό ιστορικό κακοποίησης ( τρόπος, ηλικία, φύλο, ύπαρξη ΜΤΔΣ) Αναπτυξιακό ιστορικό Βιολογική ηλικία εν. νοητική ηλικία. Χαρακτηρολογικά σημεία ( συναισθηματική κατανόηση, υπευθυνότητα, ιδέες μεγαλείου, ηθική ανάπτυξη, παρορμητικότητα).

Παράγοντες 3 Οικογενειακό ιστορικό Μάρτυρες οικογενειακής βίας, αυτοτραυματισμού, ψυχικής νόσου, γονικής σύγκρουσης, γονικής απουσίας. Υπερκριτικό και ενοχικό περιβάλλον, ασταθής πειθαρχία. Προστατευτικοί ( σχέση υποστήριξης, κατανόησης, εμπιστοσύνης)

Παράγοντες 4 Κοινωνικό ιστορικό Ακαδημαϊκό ιστορικό σχέσεις και χαρακτήρας αυτών, Σταθερότητα συνθηκών διαβίωσης ( μετακομίσεις, αλλαγές φροντιστών, κοινωνικο-οικονομική κατάσταση). Farrington 2000 Ακαδημαϊκό ιστορικό Παρακολούθηση, απόδοση, συμπεριφορά

Παράγοντες 5 Δικαστικό ιστορικό Αριθμός, είδη και συνύπαρξη προηγούμενων πράξεων ή καταδικών Συχνότητα Ηλικία έναρξης παραβατικότητας ή επαφής με ανάλογες υπηρεσίες Σοβαρότητα ( χρήση όπλου … προφορική απειλή)

Παράγοντες 6 Ψυχιατρικό ιστορικό Χρήση ουσιών Ψυχιατρική νόσος ( ΔΣ <10 χρ., τύπος, ΔΕΠΥ,κατάθλιψη, ψύχωση) Αναπτυξιακές διαταραχές ( ΝΚ, ΔΑΔ, ΜΔ) Πρόσφατη επαφή με υπηρεσίες. Μη συνεργασία με υπηρεσίες Χρήση ουσιών Ιατρικό ιστορικό ( προβλήματα ακοής, λόγου, FAS, χρόνιες νόσοι )

Παράγοντες 7 Εκτίμηση παρούσας ψυχικής κατάστασης Συναίσθημα, σκέψη, αντίληψη Υπευθυνότητα Κίνητρο για αλλαγή Μετάνοια Ικανότητες διαχείρισης κρίσης

Συμπέρασμα /Μελλοντικές κατευθύνσεις Παγκοσμιοποίηση του προβλήματος της παραβατικότητας Η εκτίμηση της επικινδυνότητας ριψοκίνδυνη υπόθεση. Επιβάλλεται μεθοδολογική πολυπαραγοντική προσέγγιση. Ειδικές υπηρεσίες για νεαρούς παραβάτες Προγράμματα κάλυψης θεραπευτικών αναγκών και πρώιμης παρέμβασης.