ΠΑΡΗΓΟΡΗΤΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ Α. Μπατίκας Γενικός Ιατρός Κ.Υ. Περάματος, ΥΠε Κρήτης Πήλιο, 11-12 Φεβρουαρίου 2006

Παρηγορητική Φροντίδα Ορισμός Ολοκληρωμένη Συνεχής Πολυδιάστατη φροντίδα Εμπλεκόμενοι Ασθενής Ιατροί Φροντιστές, οικιακοί νοσηλευτές Κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι Ιερείς

Βασικές αρχές της παρηγορητικής φροντίδας Καλή επικοινωνία Υποστήριξη Ψυχολογική Κοινωνική Συναισθηματική Συμβουλευτική (ιατρικά και άλλα θέματα) Εκπαιδευτική (φροντιστών) Ομαδικότητα Συμμετοχή του ασθενούς στη λήψη αποφάσεων;

Ο ασθενής Του λέμε την αλήθεια; Θέλει ο ασθενής να μάθει την αλήθεια; Ποιες είναι οι συνέπειες της αλήθειας; Ποιες είναι οι συνέπειες της απόκρυψης της;

¨…Ό,τι αν παράλογο γένηται λέγειν χρη.¨ ¨…λέγειν τα προγιγνόμενα, γιγνώσκειν τα παρέοντα, προλέγειν τα εσόμενα.¨ Ιπποκράτης

Ανακοίνωση της αλήθειας Αντιλήψεις στον Ελληνικό πληθυσμό 1971: 23,7 % 1987: 51,9 % Στάσεις ιατρών 1988: 12,5 % (σχεδόν πάντα) 0,7 % (πάντα) Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρία 1988

Διάψευση θεραπευτικής προσδοκίας ΚΛΟΝΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΣΧΕΣΗ Απόκρυψη της αλήθειας Νιώθει ότι αδικείται, απορρίπτεται. Ιατρός Ασθενής Αμφισβήτηση Απόρριψη του ιατρού Ψυχική ένταση Ανασφάλεια επιθετικότητα Ψυχική ένταση Αίσθηση αμφισβήτησης Διάψευση θεραπευτικής προσδοκίας

Αντιδράσεις του ασθενή στην ανακοίνωση της αλήθειας Άρνηση ή απομόνωση Θυμός Διαπραγμάτευση Κατάθλιψη Αποδοχή Συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων Δυνατότητα συζήτησης των σκέψεων, φόβων, προβληματισμών. Αλλαγή στάσης ζωής Elisabeth Kubler-Ross

Συχνά ερωτήματα Τι είναι αυτό που μου συμβαίνει; Γιατί μου συμβαίνει; Θα γίνω καλά; Πόσος χρόνος ζωής μου μένει; Θα υποφέρω; Ποιος και τι βοήθεια μπορεί να μου προσφέρει; Μπορούν να με φροντίζουν στο σπίτι; Είναι κολλητικό;

ΠΡΟΣ-ΌΧΙ(Η) Ψέμα Απερίσκεπτη ευθύτητα Μάταιες ελπίδες Συνωμοσία της σιωπής Απόρριψη από την πλευρά μας

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΚΑΤ΄ΟΙΚΟΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΕΣ, ΚΑΘΟΔΗΓΗΣΗ

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΤΟΥ ΑΡΡΩΣΤΟΥ Μορφασμοί Αναπνοή Θέση του αρρώστου

ΣΩΣΤΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΑΡΡΩΣΤΟΥ ύπτια πλάγια πρηνής

ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΑΡΡΩΣΤΟ Ύπνος Πόνος Δύσπνοια Προβλήματα ούρησης , αφόδευσης Εφίδρωση, δυσφορία Ναυτία, έμετος, διάρροια

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΚΑΤ΄ΟΙΚΟΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ (1) Φροντίδα δωματίου, κρεβατιού,ενδυμασίας Καθαριότητα σώματος, στοματικής κοιλότητας, παρατήρηση δέρματος Ασφάλεια του ασθενούς Κινητικότητα και παρατήρηση του περιβάλλοντος χώρου Διατροφή Περιποίηση στομίων, χειρισμός καθετήρων Λήψη ζωτικών σημείων

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΚΑΤ΄ΟΙΚΟΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ (2) Πρόληψη των κατακλίσεων Αντιμετώπιση του πόνου Χορήγηση φαρμάκων Ψυχολογική υποστήριξη του αρρώστου Επαγρύπνηση για επείγοντα προβλήματα Επικοινωνία με τον ιατρό

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΕΙΔΙΚΟΥΣ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΔΙΑΓΝΩΣΗ Ραντεβού με συγκεκριμένο ιατρό ενημέρωση του ιατρού για το ιστορικό την κλινική εικόνα και τον εργαστηριακό έλεγχο ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΔΙΑΓΝΩΣΗ (ένδονοσοκομειακά) Ενημέρωση του οικογενειακού ιατρού για τα αποτελέσματα των περαιτέρω εξετάσεων, για την σταδιοποίηση και την πρόγνωση της νόσου Τι ενημέρωση έγινε στον ασθενή και στο συγγενικό του περιβάλλων Θεραπευτικές δυνατότητες, προτάσεις

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΕΙΔΙΚΟΥΣ (2) ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΔΙΑΓΝΩΣΗ (εξωνοσοκομειακή) Παρακολούθηση της πορείας Μετεγχειριτική Μετά από χημειοθεραπεία , ακτινοθεραπεία Τακτικό έλεγχο εργαστηριακό κλινικό Δυνατότητες αντιμετώπισης των ειδικών προβλημάτων στο σπίτι ή σε μονάδα ΠΦΥ

Ας βελτιώσουμε την πρακτική μας

Ας βελτιώσουμε την πρακτική μας Αναρωτήσου καθώς βλέπεις έναν ασθενή: αλήθεια, πως θα νοιώσω αν αυτός ο ασθενής πεθάνει σε λίγο καιρό ; Ρώτησε τους ασθενείς : Τι προσδοκάς, τι ελπίζεις τώρα που αρρώστησες από αυτή τη νόσο ; Τι φοβάσαι ; Οι απαντήσεις θα βοηθήσουν να κάνουμε ένα πλάνο φροντίδας που να ανταποκρίνεται στις ανησυχίες και τους προβληματισμούς του ασθενούς.

Ας βελτιώσουμε την πρακτική μας Ποτέ μη πεις στον ασθενή :«δεν μπορώ να κάνω τίποτε άλλο». Αντιθέτως μίλησέ του για τη ζωή που του έμεινε να ζήσει, και τι μπορεί να την κάνει καλύτερη, να τη βελτιώσει λίγο (και τι μπορεί να την κάνει χειρότερη).

Ας βελτιώσουμε την πρακτική μας Οι περισσότεροι γιατροί ‘χάνονται’ μετά το θάνατο του ασθενούς. Κάνε ένα τηλεφώνημα, ή μία επίσκεψη για καφέ να συλλυπηθείς, να απαντήσεις σε ερωτήσεις, να υποστηρίξεις την οικογένεια, να επιβεβαιώσεις την αξία του εκλιπόντος.

¨Χριστιανά τα τέλη της ζωής ημών, ανώδυνα, ανεπαίσχυντα, ειρηνικά.¨ Λειτουργία του Χρυσοστόμου