Λογισμικό - Software
Στόχοι μαθήματος Με την ολοκλήρωση του κεφαλαίου θα πρέπει να καταλαβαίνετε: Τη διαφορά μεταξύ λειτουργικού συστήματος και εφαρμογών Τι είναι το Γραφικό Περιβάλλον Επικοινωνίας Χρήστη και πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί Ποιοι είναι οι διαθέσιμοι τύποι προγραμμάτων και σε τι χρησιμοποιούνται Τι είναι τα προγράμματα πολυμέσων Τις κύριες φάσεις ανάπτυξης λογισμικού και τι συμβαίνει σε κάθε φάση
Λογισμικό(software) είναι τα προγράμματα τα οποία κατευθύνουν την λειτουργία του υπολογιστή και την επεξεργασία των δεδομένων ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ Λογισμικό Συστήματος Λογισμικό Εφαρμογών
Λογισμικό Συστήματος Το λογισμικό συστήματος συντονίζει τη λειτουργία του υπολογιστή και τον ρυθμίζει ώστε να λειτουργεί γρήγορα και αποδοτικά. Αποτελείται από: Το λειτουργικό σύστημα Τους μεταφραστές γλωσσών χαμηλού επιπέδου (Assemblers) Τους μεταφραστές και διερμηνείς γλωσσών υψηλού επιπέδου(Compilers- Interpretes) Τα βοηθητικά προγράμματα(Utilities) Τα προγράμματα ανίχνευσης σφαλμάτων(Debbugers)
Λειτουργικά Συστήματα Το λειτουργικό σύστημα ενός υπολογιστή ελέγχει την εκτέλεση προγραμμάτων, ενώ έχει άμεση σχέση στη διαχείριση της μνήμης και των περιφερειακών συσκευών του Η/Υ, την αποθήκευση και επεξεργασία δεδομένων. Παρουσιάζει επίσης ένα προκαθορισμένο περιβάλλον για το χρήστη, που φορτώνεται αυτόματα όταν ξεκινάτε τον υπολογιστή.
Παραδείγματα λειτουργικών συστημάτων DOS (Disk Operating System) Microsoft Windows Mac OS Linux Unix
ΓΡΑΦΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΧΡΗΣΤΗΣ (GUI) Ένα γραφικό περιβάλλον επικοινωνίας χρήστη (διεπαφής) Graphics User Interface παρέχει ένα τρόπο στον χρήστη να συνδιαλέγεται με τον υπολογιστή. Οι πρώτοι ΙΒΜ συμβατοί υπολογιστές βασίζονταν στο DOS που χρησιμοποιεί μια γραμμή εντολών (ο χρήστης δίνει τις εντολές με κείμενο χρησιμοποιώντας το πληκτρολόγιο). Μετέπειτα, η ΙΒΜ ανέπτυξε το ΟS/2 και η Microsoft ανέπτυξε τα Windows, που και τα δυο είναι γραφικά περιβάλλοντα επικοινωνίας χρήστη.
Ιστορία του DOS 1973 Gary Kildall writes a simple operating system in his PL/M language. He calls it CP/M (Control Program/Monitor). (Control Program for Microcomputer) 1979 February Apple Computer releases DOS 3.2. 1980 April Tim Patterson begins writing an operating system for use with Seattle Computer Products' 8086-based computer. Seattle Computer Products decides to make their own disk operating system (DOS), due to delays by Digital Research in releasing a CP/M-86 operating system 1981 February MS-DOS runs for the first time on IBM's prototype microcomputer In August of 1995 Microsoft introduces Windows 95, it includes MS DOS 7.0 but it's clear that DOS is going to die a slow death.
Ιστορία των Windows Windows 1.0 Windows 3.1 Windows 95 Windows 98 Windows ME Windows XP
Windows VISTA
Εφαρμογές Λογισμικού Ο όρος "εφαρμογή" περιγράφει προγράμματα, όπως επεξεργαστές κειμένου, προγράμματα ηλεκτρονικών επιτραπέζιων εκδόσεων, υπολογιστικών φύλλων, σχεδίασης και επεξεργασίας εικόνας, παρουσιάσεων, βάσεις δεδομένων κ.ά. Τα περισσότερα προγράμματα υπολογιστών είναι εφαρμογές.
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΤΕΣ ΚΕΙΜΕΝΟΥ Οι μοντέρνοι επεξεργαστές κειμένου, όπως το Microsoft Word 2002, το Lotus WordPro Millenium ή το Corel WordPerfect 2000, επιτρέπουν επίσης στους χρήστες να δημιουργούν έγγραφα για να τα δημοσιεύουν στο Internet - σε μορφή HTML.
ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΦΥΛΛΑ Τα υπολογιστικά φύλλα χρησιμοποιούνται για να μοντελοποιούν καταστάσεις που περιλαμβάνουν αριθμητικά δεδομένα. Ένα υπολογιστικό φύλλο αποτελείται από έναν πίνακα που περιέχει γραμμές, στήλες και κελιά. Όταν εισάγονται αριθμοί στα κελιά, μπορούν να εφαρμοστούν τύποι σε αυτούς, δημιουργώντας πολύπλοκους υπολογισμούς. Το Microsoft Excel 2002 και το Lotus 1-2-3 Millennium είναι παραδείγματα τέτοιων προγραμμάτων.
ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Με τις βάσεις δεδομένων μπορείτε να αποθηκεύετε, να οργανώνετε και να ανακαλείτε πληροφορίες. Οι βάσεις δεδομένων μπορούν να ψάξουν μέσα σε χιλιάδες εγγραφές πολύ γρήγορα και να εμφανίσουν δεδομένα στη μορφή που ορίζεται από τον χρήστη. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αποθήκευση πολλών διαφορετικών τύπων πληροφοριών, όπως λειτουργίες αποθήκης, λεπτομέρειες πελατών και εγγραφές ασθενών. Το Lotus Approach Millennium, το Corel Paradox 2000 και η Microsoft Access 2002, είναι παραδείγματα βάσεων δεδομένων.
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ Με τα προγράμματα, όπως το Microsoft PowerPoint ή το Lotus Freelance Graphics, μπορείτε να δημιουργείτε εξειδικευμένες παρουσιάσεις που μπορούν να εμφανιστούν σε μια παρουσίαση διαφανειών στην οθόνη ή να τυπωθούν σε slides 35mm, ή σε διαφάνειες για προβολή ή σε σημειώσεις ακροατηρίου (ή ένα συνδυασμό όλων αυτών). στις διαφάνειες μπορούν να προστεθούν εικόνες, λογότυπα εταιρειών, γραφήματα και κείμενο, μαζί με κίνηση.
ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Με τα προγράμματα επιτραπέζιων εκδόσεων μπορείτε να δημιουργείτε περίπλοκα έγγραφα, όπως μπροσούρες, πόστερ και περιοδικά. Μπορείτε να συμπεριλάβετε πολλά αντικείμενα στα έγγραφά σας, όπως κείμενα, γραφικά και πίνακες και κάθε αντικείμενο μπορεί να τοποθετηθεί με πολύ ακρίβεια στη σελίδα. Αυτά τα προγράμματα έχουν συνήθως περισσότερες λειτουργίες διάταξης σελίδων από τους επεξεργαστές κειμένου, αλλά δεν είναι τόσο εύκολο να χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία μεγάλων εγγράφων βασισμένων σε κείμενο.
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΩΝ (WEB BROWSERS) Με τα προγράμματα περιήγησης ιστοσελίδας, μπορούμε να περιηγηθούμε στο διαδίκτυο/Internet, έτσι ώστε να επισκεφθούμε δικτυακές τοποθεσίες και σελίδες. Τα πλέον γνωστά προγράμματα περιήγησης ιστοσελίδων είναι το Netscape Navigator, Firefox, Opera και το Microsoft Internet Explorer.
ΠΟΛΥΜΕΣΑ Ο όρος "πολυμέσα" μπορεί να οριστεί σαν η παρουσίαση σε έναν υπολογιστή πληροφοριών που συνδυάζουν διάφορα στοιχεία, ιδιαίτερα ήχο, κίνηση και βίντεο, καθώς επίσης κείμενο και γραφικά.
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Η διαδικασία της ανάπτυξης συστημάτων είναι ένας κύκλος ανάλυσης, σχεδίασης, προγραμματισμού, ελέγχου και υλοποίησης.
ΣΤΑΔΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΚΑΙ Ο ΚΥΚΛΟ ΖΩΗΣ ΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Φάση 1 - Ανάλυση Απαιτήσεων Στη διάρκεια αυτής της φάσης, πρέπει να οριστούν τα προβλήματα που πρέπει να λύσει το νέο σύστημα. Φάση 2 - Σχεδίαση Συστήματος και Λογισμικού Αφού συμφωνήσουν οι απαιτήσεις του νέου συστήματος, η επόμενη φάση είναι να σχεδιαστεί ένα σύστημα που να ανταποκρίνεται σε αυτές τις απαιτήσεις.
ΣΤΑΔΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΚΑΙ Ο ΚΥΚΛΟ ΖΩΗΣ ΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Φάση 3 - Υλοποίηση και Έλεγχος Οι προδιαγραφές σχεδίασης που δημιουργήθηκαν στην Φάση 2, πρέπει να μεταφραστούν σε νέα προγράμματα, γραμμένα σε μια εκτελέσιμη γλώσσα προγραμματισμού (μια διαδικασία γνωστή και ως προγραμματισμός). Εάν ο έλεγχος αποκαλύψει κάποια προβλήματα στις αρχικές προδιαγραφές, η σχεδίαση πρέπει να διορθωθεί και το πρόγραμμα να ξαναγραφεί για να ανταποκρίνεται στις νέες προδιαγραφές.
ΣΤΑΔΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΚΑΙ Ο ΚΥΚΛΟ ΖΩΗΣ ΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Φάση 4 - Δοκιμή Συστήματος Τα διάφορα προγράμματα συνδυάζονται και ελέγχονται σαν ένα πλήρες σύστημα για να βεβαιωθεί ότι δουλεύουν σωστά μαζί και ότι έχουν αντιμετωπισθεί όλες οι απαιτήσεις. Αφού ολοκληρωθεί η δοκιμαστική περίοδος και γίνουν οι διορθώσεις, το νέο σύστημα μπορεί να παραδοθεί στον πελάτη. Φάση 5 - Λειτουργία και Συντήρηση Συνήθως αυτή είναι η μεγαλύτερη φάση του κύκλου ζωής. Εγκαθίσταται το νέο σύστημα (συμπεριλαμβανομένου του υλικού και των προγραμμάτων) και μπαίνει σε πρακτική χρήση. Μπορούν επίσης να μετατραπούν τα δεδομένα από το παλιό σύστημα για να χρησιμοποιηθούν στο νέο σύστημα.
ΑΡΧΕΙΑ Αρχείο είναι ένα σύνολο δεδομένων ή πληροφοριών τα οποία είναι αποθηκευμένα, σε ψηφιακή μορφή, σε μια μονάδα περιφερειακής μνήμης. Διακρίνουμε δύο είδη αρχείων: τα αρχεία που περιέχουν προγράμματα (εντολές προς το επεξεργαστή) και τα αρχεία δεδομένων, τα οποία δημιουργούμε και επεξεργαζόμαστε με τα προγράμματα. Κατά μια γενική έννοια, αρχείο δεν είναι παρά μια συλλογή από bytes που είναι αποθηκευμένα σε περιφερειακή μνήμη. Για να προσδιορίσουμε τι είναι ένα αρχείο μιας βάσης δεδομένων, δίνουμε τους παρακάτω ορισμούς: Πεδίο είναι το σύνολο των χαρακτήρων που περιγράφει ή αντιπροσωπεύει ένα δεδομένο. Εγγραφή είναι ένα σύνολο αλληλοσυσχετιζόμενων πληροφοριών που περιγράφουν μια οντότητα. Για παράδειγμα, όλα τα πεδία (Α.Μ. Σπουδαστή, Ονοματεπώνυμο, Διεύθυνση, Τηλέφωνο, Τμήμα) συγκροτούν την εγγραφή ενός σπουδαστή.